IPTPB2/436-95/13-2/KK - Możliwość opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych pożyczki papierów wartościowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 sierpnia 2013 r. (data wpływu 12 sierpnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki akcji - jest prawidłowe.

W dniu 12 sierpnia 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki akcji.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Zarząd Wnioskodawcy (zwanego też Spółką) zamierza przeprowadzić następujące operacje gospodarcze.

Po pierwsze, Wnioskodawca zawrze umowę pożyczki z jednym ze swoich akcjonariuszy, której przedmiotem będą akcje własne Spółki. Zgodnie z planowaną umową, akcjonariusz, z którym Spółka zawrze umowę, zobowiąże się do przeniesienia na Spółkę posiadanych przez niego akcji Wnioskodawcy, natomiast Spółka zobowiąże się do zwrotnego przeniesienia własności pożyczonych akcji w terminie ustalonym w umowie. Oczywiście z tytułu udzielonej pożyczki akcji Spółka zapłaci swojemu akcjonariuszowi pożyczkodawcy wynagrodzenie w wysokości rynkowej. Termin zwrotu pożyczki zostanie ustalony jeszcze przed upływem bieżącego roku.

Po drugie, Spółka zmierza jeszcze w tym roku odpłatnie zbyć akcje pożyczone na mocy opisanej umowy pożyczki, czy to sprzedając je na rynku regulowanym - Giełdzie Papierów Wartościowych S.A. - akcje są zdematerializowane i notowane na GPW S.A. - czy to poza rynkiem regulowanym, odsprzedając te pożyczone akcje za gotówkę poza GPW S.A., czy to zamieniając pożyczone akcje na udziały lub akcje innej spółki kapitałowej.

Po trzecie, Spółka również w tym roku zaciągnie kolejną pożyczkę, której przedmiotem będą jej akcje własne czy to od tego samego akcjonariusza, który będzie pożyczkodawcą, czy też innej osoby, za odpowiednim wynagrodzeniem. Celem zaciągnięcia kolejnej pożyczki akcji będzie uzyskanie jej własnych akcji, po to aby spłacić zaciągniętą pierwszą z pożyczek.

Zatem pierwsza z zaciągniętych pożyczek, których przedmiotem będą akcje własne Spółki, zostanie spłacona jeszcze w bieżącym roku, a akcje zbywane pożyczkodawcy tytułem zwrotu pożyczki będą pochodzić z kolejnej pożyczki. Termin zwrotu kolejnej z zaciągniętych pożyczek będzie przypadał na przyszłe lata podatkowe, jest przy tym pewne, iż nastąpi on i zostanie ustalony w umowie już po dniu sporządzenia sprawozdania finansowego za rok bieżący oraz po upływie terminu dniu złożenia zeznania w podatku dochodowym od osób prawnych za obecny rok podatkowy. Nie jest wykluczone, że termin zwrotu drugiej z pożyczek akcji będzie przypadał na rok 2015. W celu zwrotu kolejnej pożyczki, już po sporządzeniu sprawozdania finansowego oraz po upływie złożenia zeznania rocznego w podatku dochodowym od osób prawnych za bieżący rok, Spółka zakupi za gotówkę akcje własne, czy to na rynku regulowanym, czy to poza rynkiem regulowanym.

Wnioskodawca dodaje, iż rok podatkowy przyjęty przez Spółkę pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Ponadto Spółka wykazuje stratę, osiągniętą w poprzednich latach podatkowych, w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (zwana dalej u.p.d.o.p.). Strata ta została poniesiona na przestrzeni ostatnich pięciu lat podatkowych i nie została jeszcze rozliczona w rozumieniu przepisu art. 7 ust. 5 u.p.d.o.p., poprzez obniżenie dochodu osiągniętego w tym i poprzednich latach podatkowych o wysokość poniesionej straty. Spółka najprawdopodobniej osiągnie dochód z pozostałej działalności operacyjnej w bieżącym roku.

Wnioskodawca wskazuje, że w chwili obecnej nie został ustalony sposób określania wynagrodzenia za udzielenie każdej z pożyczek. Nie wiadomo zatem, czy to wynagrodzenie przyjmie formę odsetek, czy też inną formę jak ryczałtowa opłata, czy określona ilość akcji własnych. Z pewnością jednak, wydatek na zapłatę wynagrodzenia pierwszej z udzielonych pożyczek nastąpi jeszcze w tym roku.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Kiedy powstanie przychód do opodatkowania w przypadku zbycia przez Spółkę akcji nabytych poprzez zaciągnięcie pierwszej z zawartych dwóch umów pożyczek akcji, zakładając, że Spółka dokona odpłatnego zbycia tych akcji w bieżącym roku.

2. Jak należy ustalić koszty uzyskania przychodu w postaci odpłatnego zbycia pożyczonych akcji przez Spółkę w opisanym stanie faktycznym, tj. czy do kosztów uzyskania przychodu należy zaliczyć wydatki na zapłatę wynagrodzenia za udzielnie pożyczek oraz czy do kosztów uzyskania przychodów Spółka będzie mogła zaliczyć wydatki na nabycie akcji w celu uczynienia zadość zobowiązaniu do zwrotu pożyczonych akcji na mocy drugiej z zawartych umów pożyczek.

3. W jakim momencie Spółka winna zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów poszczególne wydatki związane z osiągnięciem przychodu z tytułu odpłatnego zbycia akcji własnych, tj. wydatki na zapłatę wynagrodzenia z tytułu udzielenia pożyczek płaconego pożyczkodawcy oraz wydatków na nabycie akcji w celu ich zwrotu pożyczkodawcy w celu wykonania obowiązku wynikającego z drugiej z zawartych umów pożyczek.

4. Czy jeśli Spółka osiągnie dochód w bieżącym roku z tytułu zbycia pożyczonych akcji, to czy będzie ona mogła obniżyć ten dochód o nierozliczoną stratę z lat ubiegłych.

5. Czy zawarcie umów pożyczek akcji będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Nr 5 wniosku. W sprawie odpowiedzi na pozostałe pytania zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, żadna z opisanych pożyczek nie będzie czynnością prawną podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do postanowień art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają czynności enumeratywnie wskazane w tym przepisie, których katalog jest zamknięty. Zgodnie z dyspozycją art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowaniu podlega umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Z uwagi na fakt, iż przedmiotem pożyczki papierów wartościowych jest prawo majątkowe inkorporowane w dokumencie, umowa ta nie jest tożsama z umową pożyczki, o której mowa w przytoczonym wyżej przepisie. Zdaniem Wnioskodawcy, oznacza to, że umowa pożyczki papierów wartościowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ustawy ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę pożyczki z jednym ze swoich akcjonariuszy, której przedmiotem będą akcje własne Spółki. Zgodnie z planowaną umową, akcjonariusz, z którym Spółka zawrze umowę, zobowiąże się do przeniesienia na Spółkę posiadanych przez niego akcji Wnioskodawcy, natomiast Spółka zobowiąże się do zwrotnego przeniesienia własności pożyczonych akcji w terminie ustalonym w umowie. Oczywiście z tytułu udzielonej pożyczki akcji Spółka zapłaci swojemu akcjonariuszowi pożyczkodawcy wynagrodzenie w wysokości rynkowej. Termin zwrotu pożyczki zostanie ustalony jeszcze przed upływem bieżącego roku.

W tym roku Wnioskodawca zaciągnie kolejną pożyczkę, której przedmiotem będą jej akcje własne czy to od tego samego akcjonariusza, który będzie pożyczkodawcą, czy też innej osoby, za odpowiednim wynagrodzeniem. Celem zaciągnięcia kolejnej pożyczki akcji będzie uzyskanie jej własnych akcji, po to aby spłacić zaciągniętą pierwszą z pożyczek.

Przedmiotem wskazanych we wniosku pożyczek będą akcje Spółki. Zgodnie z treścią cytowanego art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegają wyłącznie umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Akcje nie są pieniędzmi, ani rzeczami oznaczonymi co do gatunku. W związku tym, stwierdzić należy, że przedstawione we wniosku umowy pożyczki nie zostały wymienione w ustawowym katalogu czynności określonym w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Podkreślić należy, że opisane we wniosku czynności nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych wyłącznie w przypadku, jeśli nie spełniają przesłanek do zakwalifikowania ich jako inne umowy enumeratywnie wymienione w ustawowym katalogu czynności, określonych w art. 1 ust. 1 ww. ustawy.

Ponadto tut. Organ wskazuje, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawcy, jako występującego z wnioskiem. Nie wywołuje skutków prawnych dla Pożyczkodawców.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Podkreślić należy również, że w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego, to na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Tym samym, jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różnić się będzie od stanu faktycznego, który wystąpił w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.