IPTPB2/415-487/13-6/AK - Możliwość opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych renty wypłacanej przez towarzystwo ubezpieczeniowe jako formy odszkodowania na skutek wypadku przy pracy.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 27 czerwca 2013 r. (data wpływu 18 lipca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 29 sierpnia 2013 r. (data wpływu 4 września 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń otrzymanych od ubezpieczyciela ponoszącego odpowiedzialność odszkodowawczą - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 lipca 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń otrzymanych od ubezpieczyciela ponoszącego odpowiedzialność odszkodowawczą.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.). Pismem z dnia 23 sierpnia 2013 r., znak IPTPB2/415-487/13-2/AK, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h Ordynacji podatkowej wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie wysłano w dniu 23 sierpnia 2013 r. (skutecznie doręczono 27 sierpnia 2013 r.). W dniu 4 września 2013 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie (data nadania 3 września 2013 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 7 czerwca 2006 r. doszło do wypadku w miejscu pracy Wnioskodawcy. Na skutek tego wypadku Wnioskodawca został inwalidą. Podczas pobytu w szpitalu bezpośrednio po wypadku amputowano Mu prawą nogę w okolicy udowej. Druga noga miała bardzo rozległe obrażenia i nie nadaje się do chodzenia, ani nawet do podtrzymania ciała w pozycji pionowej. Wnioskodawca jest więc od wypadku kaleką poruszającym się na wózku. Po kilkuletnim procesie sądowym przyznano Wnioskodawcy odszkodowanie m.in. w formie miesięcznej renty wypłacanej przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe.

Wnioskodawca nie znalazł nigdzie w otrzymanych dokumentach informacji dotyczącej podatku (czy należy go odprowadzać i na kim ciąży obowiązek). Zapoznał się z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, (Rozdział 3 - zwolnienia przedmiotowe art. 21 ust. 1 pkt 3c) o brzmieniu: wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

W uzupełnieniu wniosku w celu potwierdzenia swojego inwalidztwa po wypadku, Wnioskodawca przesłał orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z 2009 r. i 2013 r. Ponadto wyjaśnia, że z dokumentów, które posiada, nie wynika czy podatek został naliczony i odprowadzony. Dlatego też zwraca się o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej zwolnienia otrzymanego na podstawie wyroku Sądu Okręgowego Wydział I Cywilny odszkodowania/zadośćuczynienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy powinien być odprowadzony podatek od otrzymanej renty płatnej do 10 dnia każdego miesiąca, wypłacanej przez Towarzystwo Ubezpieczeń, jako forma odszkodowania, jeżeli tak, to kto powinien to robić.

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl przepisów o zwolnieniach przedmiotowych (art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) podatek nie powinien być naliczony od otrzymanych przez Niego świadczeń, gdyż od chwili wypadku jest inwalidą. Ta sytuacja uniemożliwiła Mu dalszą pracę zarobkową, jest osobą poruszającą się tylko na wózku inwalidzkim, wymaga stałej opieki osób trzecich. Znacznie obniżył się komfort Jego życia i powodzenia na przyszłość. Wzrosły również wydatki, ponieważ mieszkanie musiało zostać dostosowane do potrzeb osoby poruszającej się na wózku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3c cyt. ustawy wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

W myśl art. 444 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego).

Podkreślenia wymaga, iż zadośćuczynienie, analogicznie jak odszkodowanie, jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Co prawda w doktrynie i judykaturze powszechnym jest wiązanie pojęcia odszkodowania jedynie z uszczerbkiem majątkowym, natomiast pojęcia "zadośćuczynienia" z doznaną krzywdą (uszczerbkiem niematerialnym), jednakże tego rodzaju rozróżnienia nie dokonują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji pojęcie odszkodowania odnosi się również do zadośćuczynienia, będącego formą wynagrodzenia szkody.

Zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151 z późn. zm.) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w postępowaniu, o którym mowa w art. 16, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 7 czerwca 2006 r. doszło do wypadku w miejscu pracy Wnioskodawcy. Na skutek tego wypadku Wnioskodawca został inwalidą. Podczas pobytu w szpitalu bezpośrednio po wypadku amputowano Mu prawą nogę w okolicy udowej. Druga noga miała bardzo rozległe obrażenia i nie nadaje się do chodzenia, ani nawet do podtrzymania ciała w pozycji pionowej. Wnioskodawca jest więc od wypadku kaleką poruszającym się na wózku. Po kilkuletnim procesie sądowym przyznano Wnioskodawcy odszkodowanie m.in. w formie miesięcznej renty wypłacanej przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że otrzymane przez Wnioskodawcę świadczenia z tytułu umowy ubezpieczenia w związku z doznanym uszczerbkiem na zdrowiu wskutek wypadku w miejscu pracy są zwolnione z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego należało uznać za nieprawidłowe, ponieważ kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie cyt. wyżej art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy, a nie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3c. Powołany przez Wnioskodawcę przepis art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w rozpatrywanej sprawie nie ma zastosowania.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 15 lipca 2013 r. Wnioskodawca dołączył dokumenty (ugodę pozasądową, wyrok sądu, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 2009 r. i 2013 r.). Należy jednak zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), Organ upoważniony nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany ani uprawniony do oceny załączonych dokumentów, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.