IPTPB2/415-183/14-4/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 3 marca (data wpływu 19 marca 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 26 maja 2014 r. (data wpływu 28 maja 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wynagrodzenia otrzymanego w wyniku przywrócenia do pracy - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wynagrodzenia otrzymanego w wyniku przywrócenia do pracy.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.). Pismem z dnia 16 maja 2014 r., nr IPTPB2/415-183/14-2/AK, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ww. ustawy, wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie wysłano w dniu 16 maja 2014 r. (data doręczenia 19 maja 2014 r.), natomiast w dniu 28 maja 2014 r. do tutejszego Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie (data nadania 26 maja 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w wyniku przywrócenia do pracy uzyskał prawomocnym wyrokiem sądu odszkodowanie w postaci wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy w wysokości wynikającej nie tylko z art. 47 i art. 47¹ Kodeksu pracy, ale również z obowiązującej strony (pracownika i pracodawcę) umowy społecznej. Wynagrodzenie wypłacono wraz z odsetkami.

Wypłata nastąpiła w dwóch oddzielnych przelewach. Obie wypłaty obciążone zostały podatkiem dochodowym, tak jak w przypadku wypłaty wynagrodzenia za pracę.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca podaje, że pozostawał bez pracy u pracodawcy, który wypłacił Mu należne wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy od dnia 25 czerwca 2010 r. do dnia 18 maja 2012 r. Wnioskodawca został zwolniony w trybie art. 52 Kodeksu pracy, a następnie został wyrokiem Sądu Rejonowego przywrócony do pracy (wyrok utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego).

Sprawę przywrócenia do pracy oraz roszczenie o wypłatę wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy rozpatrywał w pierwszej instancji Sąd Rejonowy IV Wydział Pracy, natomiast w drugiej instancji sprawę rozpoznawał Sąd Okręgowy V Wydział Pracy.

Podstawą prawną zasądzonego odszkodowania były przepisy Kodeksu pracy, a w szczególności art. 56 § 1 i art. 57 § 1 Kodeksu pracy, jak również związane z tymi przepisami § 15 i § 16 umowy społecznej. Wyrokami powołanymi powyżej orzeczono przywrócenie do pracy oraz kwotę 204 586,20 złotych za cały czas pozostawania bez pracy.

Umowa społeczna, na którą powołuje się Wnioskodawca została zawarta w związku z rozpoczęciem konsolidacji i restrukturyzacji oraz późniejszej prywatyzacji spółki w celu zachowania praw pracowniczych. Przedmiotowa umowa zgodnie z § 1 ust. 1 stanowi pakiet gwarancji pracowniczych, socjalnych i związkowych dla pracowników spółki. Stronami przedmiotowej umowy są strona związkowa i pracodawca. W ramach gwarancji zatrudnienia pracodawca zobowiązał się do tego, że zapewni szczególną ochronę stosunku pracy przez okres 10 lat. Ta szczególna ochrona oznaczała nie podejmowanie czynności w zakresie jakichkolwiek zmian w stosunkach pracy, polegających rozwiązaniu stosunków pracy oraz wypowiadaniu warunków pracy i płacy. W przypadku naruszenia gwarancji zatrudnienia poprzez naruszenie art. 52 Kodeksu pracy, co miało miejsce u Wnioskodawcy, pracodawca zobowiązał się do zapłaty odszkodowania wynikającego z § 15 umowy społecznej, o ile pracownik zostanie przywrócony do pracy. Odszkodowanie to ma zostać wypłacone za cały czas pozostawania pracownika bez pracy, (zgodnie z uzasadnieniem sądu I i II instancji).

Wnioskodawca otrzymał w toku sprawy kwotę 31 558,20 zł, pozostałą kwotę Wnioskodawca otrzymał pod koniec 2013 r.

Określając charakter wypłaconych kwot Wnioskodawca przywołał uzasadnienie wyroku Sądu, w którym stwierdzono, że: "Sąd Okręgowy, podzielając w tym zakresie stanowisko Sądu I instancji, przyjmuje jednak ryczałtowy charakter odszkodowania z Umowy Społecznej, która to koncepcja jest spotykana zarówno w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (sprawa SK 18/05), jak i w literaturze przedmiotu (np. Ł. Pisarczyk Odszkodowania z tytułu wadliwego wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę. PiZS 2002/8/18-9)"

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy odszkodowanie wynikające z prawomocnego wyroku sądu, wypłacone za okres pozostawania pracownika bez pracy w wysokości określonej treścią rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop, a w szczególności z § 6 tego rozporządzenia w związku z art. 47¹ Kodeksu pracy - podlega opodatkowaniu, czy też korzysta ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacone odszkodowanie podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odsetki od wypłaconego odszkodowania nie podlegają natomiast takiemu zwolnieniu.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 zpóźn. zm.). zwolnieniu od podatku dochodowego podlegają odszkodowania, jeżeli ich wysokość wynika z ustawy i przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie aktów wykonawczych.

W sytuacji Wnioskodawcy odszkodowanie w postaci wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy wynika nie tylko z Kodeksu pracy i cytowanego powyżej rozporządzenia, ale również z umowy społecznej, która na podstawie art. 9 § 1 stanowi źródło prawa pracy i nie może być kwalifikowana jako umowa cywilnoprawna. Zgodnie z tym przepisem "ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy".

Wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy to swego rodzaju odszkodowanie za to, że angaż rozwiązano z naruszeniem przepisów. Przy jego obliczaniu nie ma żadnego znaczenia to, czy pracownik w istocie poniósł jakąkolwiek szkodę. Kwalifikacja dokonanej w przedmiotowej sprawie wypłaty jako odszkodowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynika również z literalnego brzmienia art. 471 Kodeksu pracy, który wyraźnie definiuje wypłatę wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy jako "odszkodowanie"

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Artykuł 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, stanowi, że źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednakże, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Należy jednakże zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w ww. art. 21 ust. 1 pkt 3 objęte są wyłącznie odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Natomiast zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca w wyniku przywrócenia do pracy uzyskał prawomocnym wyrokiem sądu odszkodowanie w postaci wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy w wysokości wynikającej nie tylko z art. 47 i art. 47¹ Kodeksu pracy, ale również z obowiązującej strony (pracownika i pracodawcę) umowy społecznej. Wynagrodzenie wypłacono wraz z odsetkami.

Wypłata nastąpiła w dwóch oddzielnych przelewach, obie wypłaty obciążone zostały podatkiem dochodowym, tak jak w przypadku wypłaty wynagrodzenia za pracę.

Wnioskodawca podaje, że pozostawał bez pracy u pracodawcy, który wypłacił Mu należne wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy od dnia 25 czerwca 2010 r. do dnia 18 maja 2012 r. Wnioskodawca został zwolniony w trybie art. 52 Kodeksu pracy, a następnie został wyrokiem Sądu Rejonowego przywrócony do pracy (wyrok utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego).

Podstawą prawną zasądzonego odszkodowania były przepisy Kodeksu pracy, a w szczególności art. 56 § 1 i art. 57 § 1 Kodeksu pracy, jak również związane z tymi przepisami § 15 i § 16 umowy społecznej. Wyrokami powołanymi powyżej orzeczono przywrócenie do pracy oraz kwotę 204 586,20 złotych za cały czas pozostawania bez pracy.

Umowa społeczna, na którą powołuje się Wnioskodawca została zawarta w związku z rozpoczęciem konsolidacji i restrukturyzacji oraz późniejszej prywatyzacji spółki w celu zachowania praw pracowniczych. Przedmiotowa umowa zgodnie z § 1 ust. 1 stanowi pakiet gwarancji pracowniczych, socjalnych i związkowych dla pracowników spółki. Stronami przedmiotowej umowy są strona związkowa i pracodawca. W ramach gwarancji zatrudnienia pracodawca zobowiązał się do tego, że zapewni szczególną ochronę stosunku pracy przez okres 10 lat. Ta szczególna ochrona oznaczała nie podejmowanie czynności w zakresie jakichkolwiek zmian w stosunkach pracy, polegających rozwiązaniu stosunków pracy oraz wypowiadaniu warunków pracy i płacy. W przypadku naruszenia gwarancji zatrudnienia poprzez naruszenie art. 52 Kodeksu pracy, co miało miejsce u Wnioskodawcy, pracodawca zobowiązał się do zapłaty odszkodowania wynikającego z § 15 umowy społecznej, o ile pracownik zostanie przywrócony do pracy. Odszkodowanie to ma zostać wypłacone za cały czas pozostawania pracownika bez pracy (uzasadnienia sądu I i II instancji).

Wnioskodawca otrzymał w toku sprawy kwotę XXX zł, pozostałą kwotę otrzymał pod koniec 2013 r.

Zgodnie z art. 56 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

W myśl art. 57 § 1 Kodeksu pracy, pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 3 miesiące i nie mniej niż za 1 miesiąc.

Z powyższych regulacji wynika zatem, że pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia przysługuje alternatywnie przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach lub odszkodowanie. W sytuacji przywrócenia do pracy, pracownikowi nie przysługuje odszkodowanie, lecz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy - co wynika wprost z art. 57 § 1 ww. ustawy. W regulacjach Kodeksu pracy wprowadzono rozróżnienie między wynagrodzeniem za czas pozostawania bez pracy, a odszkodowaniem, i w konsekwencji, obu tych świadczeń nie należy utożsamiać.

Z analizy wskazanych powyżej przepisów wynika zatem, że przyznane na podstawie art. 56 § 1 i art. 57 § 1 ustawy - Kodeks pracy wynagrodzenie, nazwane przez Wnioskodawcę odszkodowaniem, w istocie nie ma charakteru odszkodowawczego i nie stanowi odszkodowania.

Biorąc pod uwagę powyższe, stwierdzić należy, że wynagrodzenie przyznane Wnioskodawcy na podstawie Kodeksu pracy, niebędące odszkodowaniem ani zadośćuczynieniem, nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w rezultacie podlega opodatkowaniu jako przychód ze stosunku pracy.

W ocenie tutejszego Organu, postanowienia umowy społecznej, w której pracodawca w ramach gwarancji zatrudnienia zobowiązał się do zapewnienia ochrony stosunku pracy, w tym do zapłaty odszkodowania pracownikowi przywróconemu do pracy za cały czas pozostawania bez pracy w związku z naruszeniem art. 52 Kodeksu pracy, nie zmieniają charakteru zasądzonego wynagrodzenia na rzecz Wnioskodawcy.

Odmienna kwalifikacja powyższego świadczenia stawiałaby Wnioskodawcę w korzystniejszej sytuacji od tych którzy podatek od przychodów ze stosunku pracy uiścili, a tym samym stałoby w sprzeczności z zasadą powszechności i równości opodatkowania.

Otrzymane wynagrodzenie podlega opodatkowaniu według skali podatkowej i powinno zostać wykazane w zeznaniu podatkowym, stosownie do art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 3 marca 2014 r. Wnioskodawca dołączył dokumenty (wyroki sądowe). Wydając interpretację w trybie art. 14b § ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), Organ upoważniony nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany ani uprawniony do oceny załączonych dokumentów, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że tutejszy Organ - zgodnie ze złożonym we wniosku pytaniem dotyczącym opodatkowania wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy - nie rozstrzyga w niniejszej interpretacji opodatkowania odsetek.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski