IPTPB2/415-161/14-4/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 11 marca 2014 r. (data wpływu 12 marca 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 czerwca 2014 r. (data wpływu 17 czerwca 2014 r.),o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty należnej wstępnym Wnioskodawcy z tytułu zniesienia współwłasności nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty należnej wstępnym Wnioskodawcy z tytułu zniesienia współwłasności nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.). Pismem z dnia 3 czerwca 2014 r., nr IPTPB2/415-161/14-2/AK, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ww. ustawy, wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie wysłano w dniu 3 czerwca 2014 r. (data doręczenia 9 czerwca 2014 r.), natomiast w dniu 17 czerwca 2014 r. do tutejszego Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie (data nadania 16 czerwca 2014 r.).

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Współwłaścicielami nieruchomości - kupionej pod koniec XIX wieku - położonej w XXX było rodzeństwo: Ł L, Z F, S Sz oraz jeszcze dwoje rodzeństwa (nazwiska w aktach nieczytelne). Po Z F dziedziczyli po #189; Jej dwaj żyjący wówczas synowie: T M i H M (stwierdzenie nabycia spadku po Z F z dnia 13 czerwca 1956 r., Sąd Powiatowy).

W 1990 r. w Sądzie Rejonowym z wniosku H M - zostało wszczęte postępowanie o zniesienie współwłasności nieruchomości położonej w XXX. H M wskazał jako uczestnika postępowania swojego nieżyjącego już wówczas brata - T M.

Postanowieniem z dnia 26 lipca 1991 r., sygn. akt, Sąd Rejonowy zniósł współwłasność przedmiotowej nieruchomości w ten sposób, że udział we współwłasności nieruchomości należący do T M został przyznany H M z obowiązkiem wypłaty na rzecz T M równowartości tego udziału. W momencie wydania postanowienia o zniesieniu współwłasności nie żył już zarówno H M, jak i T M (T M zmarł w dniu 19 lutego 1985 r.). Wydając ww. postanowienie Sąd nie wiedział, że obaj uczestnicy tego postępowania już nie żyją. W związku z powyższym przedmiotowe postanowienie nie zawierało rozstrzygnięcia dotyczącego spadkobierców po zmarłych uczestnikach postępowania. Tym samym postanowienie nie zawierało również stwierdzenia, że wypłata należności wynikających z tego postanowienia ma nastąpić na rzecz spadkobierców po T M.

Postanowienie z dnia 26 lipca 1991 r., sygn. akt uprawomocniło się w 1991 r. W sytuacji uprawomocnienia się powyższego postanowienia należy przyjąć, że zniesienie współwłasności nastąpiło pomiędzy T M i H M. H M był obowiązany do zapłaty na rzecz T M oznaczonej kwoty stanowiącej równowartość jego udziału w nieruchomości. Postanowienie nie rozstrzygało w kwestii wypłaty na rzecz spadkobierców T M.

Zniesienie współwłasności nieruchomości zrodziło skutki prawne wyłącznie w zakresie praw i obowiązków, w tym również podatkowych, T M i H M. Po śmierci H M, przyznany mu w wyniku zniesienia współwłasności udział w nieruchomości, przypadł jego spadkobiercy - G M. Natomiast roszczenie o zapłatę zasądzonej spłaty wynikającej z postanowienia Sądu z dnia 26 lipca 1991 r., zobowiązującego H M do zapłaty na rzecz T M równowartości jego udziałów w nieruchomości, weszło w skład spadku po zmarłym T M, a następnie po jego zmarłych córkach: A Ch i M M.

Spadek po H M dziedziczył jego syn G M.

Postanowieniem z dnia 26 kwietnia 1985 r., sygn. akt Sąd Rejonowy V Wydział Cywilny stwierdził, że spadek po T M nabyły: jego żona B M oraz córki: M M, Z M - K i A Ch (po #188; każda z nich).

W dniu 27 sierpnia 1990 r. zmarła A Ch, zaś w dniu 3 listopada 1996 r. zmarła M M (córki T M). Spadek po A Ch nabył w całości jej syn - G Ch, co zostało stwierdzone postanowieniem Sądu Rejonowego V Wydział Cywilny z dnia 1 października 1990 r., sygn. akt. Spadek po M M nabyli: siostra Z M - K (w #189; części) oraz siostrzeniec G Ch (w #189; części) - stwierdzone postanowieniem Sądu Rejonowego III Wydział Cywilny z dnia 25 listopada 1996 r., sygn. akt.

Wyżej wymienione postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku są prawomocne.

Wnioskodawca zgłosił do opodatkowania zarówno nabycie spadku po matce - A Ch, jak i po M M.

Zgłoszony do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn spadek po M M obejmował: wkład mieszkaniowy, oszczędności bankowe oraz obligacje na okaziciela (wymiar podatku na podstawie decyzji urzędu skarbowego, sygn.

Natomiast zgłoszony do opodatkowania spadek po A Ch obejmował wkład mieszkaniowy (wymiaru podatku od spadku dokonano decyzją urzędu skarbowego, sygn.

W jednym i w drugim przypadku podatek od spadków i darowizn, w wymiarze dokonanym przez właściwe organy podatkowe, został przez Wnioskodawcę zapłacony.

Zgłoszone do opodatkowania nabycie spadku po A Ch i M M nie obejmowało zatem roszczenia (prawa majątkowego) wynikającego ze zniesienia współwłasności.

Wnioskodawca nie powoływał się nigdy przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia praw z tytułu zniesienia współwłasności, wynikających z postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 26 lipca 1991 r., sygn. akt.

Z uwagi na to, że G M mieszka na stałe w Australii i przez wiele lat nie było z nim kontaktu, spłata ustalona postanowieniem SR z dnia 26 lipca 1991 r., sygn. akt, nigdy nie została zrealizowana.

W dniu 31 grudnia 2010 r. w Sądzie Rejonowym, z wniosku Pani B M, zostało wznowione postępowanie o zniesienie współwłasności.

W dniu 12 grudnia 2013 r. została zawarta ugoda, na mocy której G M zobowiązał się do zapłaty na rzecz- G Ch określonej kwoty z tytułu zwaloryzowanego jego udziału w zasądzonej spłacie wynikającej z postanowienia SR, wydanego w sprawie sygn. akt. Spłata została ustalona w dwóch ratach, pierwsza rata płatna do dnia 16 grudnia 2013 r., druga rata płatna do dnia 7 lutego 2014 r. Spłaty zostały zrealizowane w powyższych terminach. Ugoda przewiduje, że G Ch dokona spłaty pozostałych spadkobierców T M, tj. żony B M oraz córki - Z M - K, stosownie do wielkości ich udziałów w spadku. Podkreślić należy, że spłata z tytułu ugody nastąpiła "na ręce" G Ch, z obowiązkiem spłaty pozostałych spadkobierców T M.

W związku z zawarciem powyższej ugody cofnięto wniosek o wznowienie postępowania w sprawie zniesienia współwłasności. Tym samym, w mocy pozostało postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 26 lipca 1991 r., sygn. akt.

Wnioskodawca stwierdził, że przyczyną zawarcia w dniu 12 grudnia 2013 r. ugody była chęć polubownego zakończenia z G M sporu o spłatę zobowiązań zasądzonych postanowieniem SR z dnia 26 lipca 1991 r., sygn. akt. Gdyby nie doszło do zawarcia ugody, wówczas spadkobiercy T M kontynuowaliby postępowanie o wznowienie postępowania w sprawie zniesienia współwłasności. Zawarcie ugody wyczerpuje roszczenia spadkobierców T M z tytułu zniesienia współwłasności. Ugoda nie rodzi zatem dla Wnioskodawcy odrębnych skutków cywilnoprawnych. Otrzymane pieniądze nie stanowią darowizny, ani też wykonania żadnego innego zobowiązania cywilnoprawnego. Otrzymana przez Wnioskodawcę kwota powinna zostać uregulowana przez G M na ręce spadkobierców T M tuż po uprawomocnieniu się postanowienia SR z dnia 26 lipca 1991 r., sygn. akt. Wnioskodawca - G Ch - ma jedynie udział w przedmiotowej spłacie z tytułu nabycia spadku po matce - A Ch i ciotce - M M.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu z dnia 16 czerwca 2014 r.

Czy na gruncie przedstawionego stanu faktycznego otrzymanie przez Wnioskodawcę w 2013 r. (I rata) i w 2014 r. (II rata) kwoty zwaloryzowanego udziału w spłacie z tytułu zniesienia współwłasności nieruchomości ustalonej na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 26 lipca 1991 r. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymana przez Niego kwota zwaloryzowanego udziału w spłacie z tytułu zniesienia współwłasności, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm., zwanej dalej ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawą o PIT), przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie natomiast z art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21,52,52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a - c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Wobec powyższego odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, jeżeli zbycie to ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Na gruncie prawa podatkowego, pod pojęciem odpłatnego zbycia rozumie się nie tylko sprzedaż czy zamianę, ale także każdą inną czynność prawną, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości, jej części lub udziału w niej oraz praw majątkowych za odpłatnością. W niektórych interpretacjach podatkowych organy podatkowe przyjmowały, że w pojęciu odpłatnego zbycia mieści się również dział spadku i odpłatne zniesienie współwłasności.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W myśl art. 924 powyższej ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Zgodnie z art. 195 ustawy - Kodeks cywilny, współwłasność polega na tym, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu. Stosownie do art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Z zaistniałego stanu faktycznego wynika, że zniesienie współwłasności nieruchomości nastąpiło pomiędzy T M i H M. Postanowienie SR z dnia 26 lipca 1991 r. uprawomocniło się w 1991 r., tj. jeszcze przed dniem wejścia w życie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - przed 1 stycznia 1992 r. Zdaniem Wnioskodawcy, dzień uprawomocnienia się orzeczenia o zniesieniu współwłasności należy uznać za ewentualny dzień "zbycia nieruchomości".

W związku z powyższym, nawet w przypadku uznania, że odpłatne zniesienie współwłasności stanowi odpłatne zbycie nieruchomości, to w przedmiotowej sprawie przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajdzie zastosowania, ponieważ zniesienie współwłasności nastąpiło w 1991 r. pomiędzy T M a H M. Spadkobiercy T M (tekst jedn.: jego żona i córki) nie nabyły udziału w nieruchomości, lecz nabyły spadek po T M. W skład spadku weszło roszczenie o wypłatę określonej kwoty z tytułu zniesienia współwłasności. W konsekwencji nie można mówić o zbyciu przez nich udziału w nieruchomości.

Spłata dokonana w 2013 r. i 2014 r. przez G M (wykonującego zobowiązanie swojego ojca)"na ręce" Wnioskodawcy, z obowiązkiem spłaty pozostałych spadkobierców T M, może być rozpatrywana wyłącznie na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Gdyby powyższe zobowiązanie zrealizowane zostało przez H M lub jego syna tuż po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu o zniesieniu współwłasności, wówczas pieniądze te stanowiłyby część majątku po T M i weszłyby w skład spadku po nim.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotową spłatę zrealizowaną w dwóch ratach w 2013 r. i 2014 r. należy uznać za część spadku odpowiednio po: T M, A Ch i M M.

Takie stanowisko potwierdza treść samej ugody zawartej w 2013 r., z której wynika obowiązek przekazania przez Wnioskodawcę pozostałym spadkobiercom T M kwot odpowiadających ich udziałom w spadku.

Spadek po T M nabyły w 1985 r. jego żona i córki, po #188; każda z nich. W 1990 r. zmarła jedna z córek - A Ch, a spadek po niej przyjął w całości jej syn - G Ch. W 1996 r. zmarła druga córka M M. Spadek po M M nabyli po #189; siostra Z M-K oraz Wnioskodawca.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, otrzymana przez spadkobierców T M kwota zwaloryzowanego udziału w spłacie z tytułu zniesienia współwłasności, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a - c) ww. ustawy podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Jeżeli więc, odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, jeżeli zbycie to ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przy czym pod pojęciem odpłatnego zbycia należy rozumieć nie tylko sprzedaż czy zamianę, ale każdą czynność prawną, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości, jej części lub udziału w niej za odpłatnością, a więc co do zasady również dział spadku i odpłatne zniesienie współwłasności.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych.

W myśl art. 924 powyższej ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).

Oznacza to, że dniem nabycia przez spadkobiercę spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z art. 195 ustawy - Kodeks cywilny, współwłasność polega na tym, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej (art. 196 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego). Natomiast w myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

Stosownie do art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Mając zatem na uwadze powyższe należy stwierdzić, że zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Natomiast jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat) to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, która przekracza udział jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.

Z wniosku wynika, że w 1990 r. w Sądzie Rejonowym zostało wszczęte postępowanie o zniesienie współwłasności nieruchomości położonej w XXX. Uczestnikami postępowania byli dwaj bracia: T M i H M, którzy odziedziczyli udział w nieruchomości po matce (po #189; każdy z nich).

Postanowieniem z dnia 26 lipca 1991 r., sygn. akt, Sąd Rejonowy dokonał działu spadku oraz zniósł współwłasność przedmiotowej nieruchomości w ten sposób, że własność nieruchomości została w całości przyznana H M z obowiązkiem wypłaty T M równowartości jego udziału w nieruchomości. W momencie wydania postanowienia o dziale spadku i zniesieniu współwłasności nie żył już zarówno H M jak i T M.

Spadek po H M dziedziczył jego syn G M, natomiast spadkobiercami T M były: jego żona B M (w #188;) oraz córki: M M, Z M-K i A Ch (po #188; każda z nich).

Żona i córki T M nabyły spadek w 1985 r. (data śmierci T M). Spadek po A Ch nabył w całości G Ch w 1990 r.

Roszczenie o zapłatę zasądzonej spłaty wynikającej z postanowienia Sądu z dnia 26 lipca 1991 r., zobowiązującego H M do zapłaty na rzecz T M równowartości jego udziałów w nieruchomości, weszło w skład spadku po zmarłym T M, a następnie po jego zmarłych córkach: A Ch i M M.

W dniu 31 grudnia 2010 r. w Sądzie Rejonowym, z wniosku Pani B M zostało wznowione postępowanie o dział spadku i zniesienie współwłasności.

W dniu 12 grudnia 2013 r. została zawarta ugoda, na mocy której G M zobowiązał się do zapłaty na rzecz G Ch (jednego ze spadkobierców po T M) określonej kwoty z tytułu zwaloryzowanego jego udziału w zasądzonej spłacie wynikającej z postanowienia Sądu Rejonowego, wydanego w sprawie sygn. akt. Spłata została ustalona w dwóch ratach, pierwsza rata płatna do dnia 16 grudnia 2013 r., druga rata płatna do dnia 7 lutego 2014 r. Spłaty zostały zrealizowane w powyższych terminach. Ugoda przewiduje, że G Ch - Wnioskodawca dokona spłaty pozostałych spadkobierców T M.

W związku z zawarciem powyższej ugody cofnięto wniosek o wznowienie postępowania w sprawie działu spadku i zniesienia współwłasności. Tym samym, w mocy pozostało postanowienie z dnia 26 lipca 1991 r.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c).

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Ponieważ zawarty w art. 18 katalog tych praw jest jedynie przykładowy, na co wskazuje użyte przez ustawodawcę sformułowanie "w szczególności", przyjąć należy, iż do katalogu praw majątkowych objętych zakresem regulacji art. 18 ww. ustawy można zaliczyć także inne prawa nie wymienione w tym przepisie. Zatem tą kategorią został objęty każdy przychód osiągnięty przez podatnika w związku z posiadaniem przez niego praw o charakterze majątkowym.

Zgodnie natomiast z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Odnosząc się do kwestii dotyczącej zastosowania wyłączenia wynikającego z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podlega nieodpłatne nabycie majątku na podstawie tytułów w nim wymienionych.

Mając na uwadze powyżej powołane przepisy, przyjąć należy, że w sytuacji opisanej we wniosku, nabycie tytułem dziedziczenia prawa majątkowego w postaci roszczenia o zapłatę zasądzonej spłaty wobec spadkobiercy H M nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych wobec wystąpienia przesłanek określonych w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyłączających tak otrzymany przychód spod opodatkowania podatkiem dochodowym.

Natomiast otrzymane środki pieniężne, będące efektem realizacji przysługującego roszczenia, stanowić będą przychód, który wobec niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, podlegał będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy bowiem zauważyć, że nabycie przez spadkobiercę roszczenia o spłatę i jego późniejsza realizacja, są odrębnymi, kolejnymi czynnościami, które należy ocenić niezależnie od siebie pod względem skutków prawnych, jakie wywołały.

Nabycie prawa majątkowego np. w drodze spadku, jest odrębną czynnością od realizacji (wyzbycia) tego prawa majątkowego. Tym samym wypłata spadkobiercy (postawienie do dyspozycji) kwot ustalonych zgodnie z orzeczeniem sądowym, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, nabycie przez Wnioskodawcę prawa majątkowego - roszczenia o zapłatę zasądzonej spłaty przysługującego spadkodawcom A Ch i M M wobec spadkobiercy H M (G M), w związku z tym, że podlega ono opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W sytuacji takiej znajdzie bowiem zastosowanie wyłączenie, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast otrzymanie przez Wnioskodawcę środków finansowych z tytułu realizacji ww. praw podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym kwoty spłaty otrzymane przez Wnioskodawcę - jako przychód z praw majątkowych - podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej i powinny zostać wykazane w zeznaniu podatkowym, które należy złożyć we właściwym urzędzie skarbowym, w terminie do dnia 30 kwietnia następnego roku podatkowego, w którym otrzymano ww. spłatę (art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wobec tego, że spłata zgodnie z zawartą ugodą będzie wypłacana w ratach w latach 2013-2014, otrzymane kwoty należy wykazać w zeznaniach za poszczególne lata podatkowe w rubryce, w której wykazuje się przychody z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 ustawy.

Z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) - niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawcy, jako występującego z wnioskiem. Nie wywołuje skutków podatkowych dla pozostałych spadkobierców.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.