IPTPB1/4511-851/15-4/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) w zw. z art. 16 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. , poz. 1649) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2015 r. (data wpływu 23 grudnia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 marca 2016 r. (data wpływu 17 marca 2016 r.) oraz pismem z dnia 15 lutego 2015 r. (data wpływu 21 marca 2016 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

W dniu 23 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten, nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 1 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 3 marca 2016 r., Nr IPTPB1/4511-851/15-2/MM, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 3 marca 2016 r. (data doręczenia 8 marca 2016 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 15 marca 2016 r. (data wpływu 17 marca 2016 r.), nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 15 marca 2016 r.

Ponadto, w dniu 21 marca 2016 r. do tutejszego Organu wpłynęło pismo Wnioskodawcy stanowiące uzupełnienie wniosku.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca realizuje Program Dobrowolnych Odejść (dalej: PDO), mający na celu stworzenie pracownikom warunków wspierających podejmowanie dobrowolnej decyzji o kontynuowaniu kariery zawodowej (poza szpitalem) oraz na dopuszczeniu prawnej możliwości złożenia przez pracownika oświadczenia woli, tj. deklaracji rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron - na zasadach i terminach przewidzianych w PDO, a następnie rozwiązaniu umowy o pracę w trybie art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy w związku z art. 10 § 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Pracownikom, którzy na podstawie własnej deklaracji oraz za zgodą Dyrektora, zostali włączeni do PDO przysługują świadczenia:

* odprawa pieniężna z tytułu rozwiązania umowy o pracę z przyczyn leżących po stronie pracodawcy w wysokości wynikającej z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2015 r. poz. 192, z późn. zm.),

* rekompensata z tytułu przystąpienia do PDO, w wysokości 6-krotności miesięcznego wynagrodzenia za pracę wynikającego z umowy o pracę zawartej z danym pracownikiem.

Rozwiązywanie umów o pracę oraz przyznanie i wypłata świadczeń obywać się będzie na podstawie:

1. Kodeksu pracy,

W uzupełnieniu z dnia 15 marca 2016 r., Wnioskodawca wskazał, że dokument na podstawie którego będzie On przyznawał odprawę pieniężną oraz rekompensatę stanowić będzie normatywne źródło prawa pracy, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Ponadto, w dokumencie przyznającym ww. świadczenia Wnioskodawca nie określił ww. świadczeń, jako odszkodowanie lub zadośćuczynienie w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powyższe jednoznacznie wynika z § 8 pkt 1 lit. b oraz pkt 2 PDO, w którym wskazano tzw. rekompensatę z tytułu przystąpienia do PDO w wysokości 6-krotności miesięcznego wynagrodzenia za pracę, wynikającego z umowy o pracę zawartej z danym pracownikiem.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wypłacając odprawę i rekompensatę pracownikom objętym Programem Dobrowolnych Odejść, z którymi została rozwiązana umowa o pracę, Wnioskodawca powinien naliczyć podatek dochodowy od osób fizycznych.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 15 marca 2016 r. Wnioskodawca wskazał, że Jego wątpliwości budzi jedynie potrącony podatek od wypłaconych rekompensat i wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej ogranicza jedynie do tego zakresu, tym samym pomijając podatek od odpraw pieniężnych.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), rekompensata ustalona w Programie Dobrowolnych Odejść Wnioskodawcy nie jest "odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem" wolnym od podatku dochodowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, którego nowelizacja ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od stycznia 2014 r. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ich ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych, ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układu zbiorowego pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów o których mowa w art. 9 ust. 1 Kodeksu pracy.

Wnioskodawca potrącił podatek dochodowy od osób fizycznych, bowiem uznał, że rekompensata określona w Programie Dobrowolnych Odejść nie wyczerpuje znamion ustawowych dla określenia "odszkodowanie" lub "zadośćuczynienie".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 11 ust. 1 powołanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.), z wyjątkiem:

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy, ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca realizuje Program Dobrowolnych Odejść, mający na celu stworzenie pracownikom warunków wspierających podejmowanie dobrowolnej decyzji o kontynuowaniu kariery zawodowej (poza szpitalem) oraz na dopuszczeniu prawnej możliwości złożenia przez pracownika oświadczenia woli, tj. deklaracji rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron. - zasadach i terminach przewidzianych w PDO, a następnie rozwiązaniu umowy o pracę w trybie art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy w związku z art. 10 § 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Pracownikom, którzy na podstawie własnej deklaracji oraz za zgodą Dyrektora, zostali włączeni do PDO przysługuje odprawa pieniężna oraz rekompensata. Wnioskodawca wskazał, że dokument na podstawie którego będzie On przyznawał odprawę pieniężną oraz rekompensatę stanowić będzie normatywne źródło prawa pracy, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Ponadto, w dokumencie przyznającym ww. świadczenia Wnioskodawca nie określił ww. świadczeń, jako odszkodowanie lub zadośćuczynienie.

Przechodząc na grunt przepisów prawa podatkowego stwierdzić należy, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, objęte są tylko te odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeku pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g) tego artykułu.

W świetle powyższego należy zauważyć, że ustawodawca wyłączył z opodatkowania te odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g) tego przepisu, tj. między innymi odszkodowań wypłacanych na podstawie zawartych ugód i umów innych niż ugody sądowe.

Z tych też względów świadczenia otrzymane w ramach programu dobrowolnych odejść (inne niż wprost nazwane w prawie pracy odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem, np. odprawa lub rekompensata) nie są objęte dyspozycją art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenia te nie są sensu stricto odszkodowaniem, gdyż pracownik dobrowolnie przystępuje do ww. programu a rozwiązanie umowy o pracę następuje w drodze porozumienia stron. Ponadto, zakończenie stosunku pracy u dotychczasowego pracodawcy nie jest równoznaczne z utratą możliwości zarobkowania w ogólności. Pracownik nie ponosi uszczerbku majątkowego, a wręcz przeciwnie dostaje dodatkowe świadczenie ponad to, które przewiduje zwyczajowo ustawa - Kodeks pracy lub ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Należy zaznaczyć, że przytoczony wyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zawęża zwolnienie z opodatkowania do otrzymanego odszkodowania lub zadośćuczynienia.

Wymaga podkreślenia, że ww. zwolnienie jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. W związku z tym, tylko otrzymanie odszkodowania lub zadośćuczynienia, wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Taki zapis ma na celu podkreślenie, żeby rekompensat, czy innych świadczeń nie utożsamiać z odszkodowaniem (co często mylnie jest czynione), jako że te kategorie świadczeń występują często obok siebie. Jednakże nie są to świadczenia o takim samym charakterze.

Zatem, korzystanie ze zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Mając na uwadze powyższe, w świetle obowiązujących przepisów prawa, stwierdzić należy, że przedmiotowym zwolnieniem nie będzie objęte wymienione we wniosku świadczenie pieniężne - rekompensata, pomimo że jej wysokość, zasady ustalania i wypłata wynikają z porozumienia zbiorowego w rozumieniu art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

Wypłacona rekompensata nie jest bowiem odszkodowaniem, ani też zadośćuczynieniem wynikającym wprost z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a-c) cytowanej ustawy, a zatem nie podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie ww. przepisu.

Zatem, biorąc pod uwagę przedstawione zdarzenie przyszłe oraz przepisy prawa należy uznać, że na Wnioskodawcy - jako płatniku - będzie ciążył obowiązek obliczenia, pobrania i wpłacenia do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od wypłaconych rekompensat. Zgodnie bowiem z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Tutejszy Organ podatkowy wskazuje, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różnić się będzie od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.

Ponadto nadmienia się, że wydając interpretację w trybie art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych do wniosku ORD-IN dokumentów, jest związany wyłącznie opisem zdarzenia przyszłego przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem. Zatem Program Dobrowolnych Odejść, który wpłynął do tutejszy Organu w dniu 21 marca 2016 r., stanowiący załącznik do wniosku ORD-IN, nie podlegał analizie w przedmiotowej sprawie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.