IPTPB1/4511-224/15-4/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w związku z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2015 r. (data wpływu 14 kwietnia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 lipca 2015 r. (data wpływu 6 lipca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

W dniu 14 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 1 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613), w związku z czym pismem z dnia 26 czerwca 2015 r., Nr IPTPB1/4511-224/15-2/MM, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 26 czerwca 2015 r. (data doręczenia 30 czerwca 2015 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 3 lipca 2015 r. (data wpływu 6 lipca 2015 r.), nadanym za pośrednictwem operatora pocztowego w dniu 3 lipca 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Spółka Akcyjna Oddział z siedzibą w Z. (dalej: "Wnioskodawca") wprowadził w dniu 29 grudnia 2014 r. na mocy porozumienia z organizacjami związkowymi, Regulamin Dobrowolnych Odejść. Porozumienie zostało zawarte w związku z realizacją postanowień Umowy społecznej zawartej w dniu. czerwca 2005 r. w sprawie zachowania gwarancji pracowniczych w procesie konsolidacji spółek sprzedaży detalicznej w Grupie Kapitałowej...w zakresie spółki P., w związku z przejściem zatrudnionych w tej Spółce pracowników w trybie art. 23 ust. 1 Kodeksu pracy do Wnioskodawcy.

Podstawą prawną rozwiązania umów o pracę w ramach Programu były przepisy ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844 z późn. zm.).

W związku z dobrowolnym rozwiązaniem stosunku pracy na mocy ww. porozumienia pracownikowi przysługiwały następujące świadczenia:

1. Dobrowolne odszkodowanie z Programu Dobrowolnych Odejść;

2. Odprawa pieniężna, o której mowa w przepisie art. 8 ust. 1 ww. ustawy.

Z ww. Programu skorzystało siedmiu pracowników, w tym trzy osoby otrzymały w dniu 6 marca 2015 r. dobrowolne odszkodowania z Programu Dobrowolnych Odejść. Z pozostałymi czterema osobami umowy o pracę zostaną rozwiązane do 31 października 2015 r. Po rozwiązaniu stosunków pracy nastąpią wypłaty kolejnych świadczeń. Od wypłaconych w marcu 2015 r. odszkodowań z Programu Dobrowolnych Odejść i odprawy pieniężnej, Wnioskodawca naliczył, potrącił i przekaże w ustawowym terminie właściwemu urzędowi skarbowemu podatek od osób fizycznych.

Obowiązująca od 1 stycznia 2015 r. zmiana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) mówi, że zwolnione od podatku dochodowego są m.in. otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.).

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że na podstawie art. 34 Umowy społecznej - porozumienia w sprawie gwarancji dla pracowników Z., po zmianie nazwy P, którego następcą prawnym jest P. Spółka Akcyjna z siedzibą w.....z oddziałami, w tym Wnioskodawca, który posiada status pracodawcy - w dniu 23 grudnia 2014 r. zostało zawarte porozumienie w sprawie wprowadzenia Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść w u Wnioskodawcy w roku 2014, określające proponowane pracownikom zasady rozwiązania stosunku pracy za porozumieniem stron z wypłatą odszkodowania. Zasady ustalania wysokości wypłaconych odszkodowań określone zostały w paragrafie 7 Regulaminu. Wysokość dobrowolnego odszkodowania z Programu Dobrowolnych Odejść stanowiła równowartość kwoty będącej iloczynem średniego miesięcznego wynagrodzenia i liczby pełnych miesięcy brakujących do nabycia prawa do świadczenia emerytalnego przez uprawnionego pracownika, przy czym maksymalna liczba tych pełnych miesięcy nie mogła przekroczyć 14 miesięcy, a ponadto wysokość dobrowolnego odszkodowania nie mogła być wyższa niż 80.000 PLN. W ustępie 8 paragrafu 7 stwierdzono, że z kwoty dobrowolnego odszkodowania z Programu Dobrowolnych Odejść, przed jego wypłatą, zostanie pobrana przez pracodawcę zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

Czy Wnioskodawca, jako płatnik, był zobowiązany do obliczenia i poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconego uprawnionemu pracownikowi odszkodowania przyznanego zgodnie z Regulaminem Programu Dobrowolnych Odejść.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), na podstawie art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Przepis art. 12 ust. 1 powołanej ustawy uznaje za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Kolejny zaś przepis art. 21 ust. 1 wspomnianej ustawy zawiera katalog przychodów i dochodów zwolnionych z opodatkowania. Do tych przedmiotowych zwolnień zalicza się wymienione w pkt 3 odszkodowania i zadośćuczynienia.

Brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 3 - wprowadzenie do wyliczenia zostało znowelizowane ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1328) i jest następujące: "otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)". Powyższa zmiana obowiązuje od 4 października 2014 r.

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, dobrowolne odszkodowanie wypłacone Jego pracownikom w ramach Programu Dobrowolnych Odejść korzystało ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a zatem Wnioskodawca jako płatnik tego podatku nie był zobowiązany do obliczenia i poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconego uprawnionemu pracownikowi dobrowolnego odszkodowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 11 ust. 1 powołanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.), z wyjątkiem:

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy, ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wprowadził w dniu 29 grudnia 2014 r. na mocy porozumienia z organizacjami związkowymi, Regulamin Programu Dobrowolnych Odejść. Z ww. Programu skorzystało siedmiu pracowników, w tym trzy osoby otrzymały w dniu 6 marca 2015 r. dobrowolne odszkodowania z Programu Dobrowolnych Odejść. Z pozostałymi czterema osobami umowy o pracę zostaną rozwiązane do 31 października 2015 r. Po rozwiązaniu stosunków pracy nastąpią wypłaty kolejnych świadczeń. Od wypłaconych w marcu 2015 r. odszkodowań z Programu Dobrowolnych Odejść Wnioskodawca naliczył, potrącił i przekaże w ustawowym terminie właściwemu urzędowi skarbowemu podatek od osób fizycznych.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia i to tylko te, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g) tego artykułu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wskazać przy tym należy, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz powyższe przepisy prawa należy uznać, że jeżeli wypłacane przez Wnioskodawcę świadczenie jest istotnie odszkodowaniem (czyli stanowi rekompensatę za doznaną szkodę), to korzysta ono ze zwolnienia z opodatkowania na mocy znowelizowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak wynika z opisanego we wniosku stanu faktycznego, wysokość i zasady wypłaty przedmiotowego odszkodowania zostały określone w Regulaminie Programu Dobrowolnych Odejść Wnioskodawcy, a regulamin ten jest regulaminem, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Wnioskodawca natomiast jako płatnik nie był obowiązany do poboru i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od wypłaconego uprawnionemu pracownikowi odszkodowania przyznanego na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego....., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.