IPTPB1/415-86/14-5/MD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 9 lutego 2014 r. (data wpływu 14 lutego 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 24 kwietnia 2014 r. (data wpływu 28 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia źródła przychodów z tytułu świadczenia usług tłumaczeń wykonywanych jako biegły (pytanie numer 3) - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku od towarów i usług.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 15 kwietnia 2014 r., Nr IPTPB1/415-86/14-2/MD, IPTPP1/443-117/14-2/MD na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 18 kwietnia 2014 r., następnie w dniu 28 kwietnia 2014 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania w placówce pocztowej 25 kwietnia 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem jest działalność związana z tłumaczeniami z języka chińskiego, w tym w charakterze tłumacza przysięgłego. Wnioskodawca nie zatrudnia pracowników. Wszystkie zlecenia wykonuje osobiście. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Odbiorcami usług Wnioskodawcy są przedsiębiorcy, ale również urzędy - w przypadku, gdy Wnioskodawca powoływany jest jako biegły. W przypadku współpracy z przedsiębiorcami w części przypadków dochodzi do zawarcia umowy, w której Wnioskodawca przenosi prawa autorskie do tłumaczenia, a w części przypadków do powstania praw autorskich nie dochodzi (są to np. tłumaczenia dokumentów).

W piśmie z dnia 27 kwietnia 2014 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca wskazał, że:

1. Opodatkowany jest podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych i prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów.

2. Świadczy następujące usługi tłumaczeniowe:

* usługi tłumaczeń pisemnych dokumentów (np. umów),

* usługi tłumaczeń ustnych (np. podczas spotkań chińskich przedstawicieli firm z polskimi przedsiębiorcami),

* usługi tłumaczeń ustnych i pisemnych jako biegły tłumacz (tłumacz przysięgły), np. podczas postępowań sądowych, postępowań administracyjnych, postępowań karnych,

* usługi tłumaczeń ustnych, jako biegły tłumacz (tłumacz przysięgły), na potrzeby organów państwowych,

* usługi tłumaczeń pisemnych utworów, np. przy tłumaczeniu książki napisanej w języku chińskim na język polski.

3. Umowy, na podstawie których Wnioskodawca wykonuje swoje usługi to:

* umowa zlecenie zawierana w ramach działalności gospodarczej o wykonanie tłumaczenia bez przeniesienia autorskich praw majątkowych,

* umowa zlecenie zawierana w ramach działalności gospodarczej o wykonanie tłumaczenia z przeniesieniem autorskich praw majątkowych,

* umowa o dzieło z przeniesieniem autorskich praw majątkowych zawierana z Wnioskodawcą jako osobą fizyczną,

* umowa o dzieło bez przeniesienia autorskich praw majątkowych zawierana z Wnioskodawcą, jako osobą fizyczną,

* powołanie na tłumacza przysięgłego (biegłego), jako osoby fizycznej w postępowaniach: sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym na podstawie postanowień, czy zarządzeń.

3. Do przekazania autorskich praw majątkowych dochodzi w następujących sytuacjach:

* przy tłumaczeniu utworów, np. książki autorstwa chińskiego autora, czy utworu audiowizualnego,

* przy tłumaczeniu materiałów marketingowych,

* przy tłumaczeniu artykułów prasowych.

W pozostałych przypadkach, niewymienionych powyżej, nie dochodzi do przekazania autorskich praw majątkowych. Dotyczy to przykładowo sytuacji świadczenia usług tłumaczenia jako tłumacz przysięgły, przy tłumaczeniach ustnych na rzecz firm, przy tłumaczeniach dokumentów takich jak szablony umów, kiedy to nie dochodzi do przekazania autorskich praw majątkowych.

4. Odbiorcami usług świadczonych przez Wnioskodawcę są:

* firmy polskie i zagraniczne,

* urzędy państwowe, takie jak: sądy, prokuratura, policja, ABW, urzędy skarbowe, straż graniczna.

5. Z tytułu świadczenia usług takich jak: tłumaczenia utworów, dokumentów (np. materiałów marketingowych), Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie, za które jednocześnie zobowiązuje się do udzielenia prawa do eksploatacji tłumaczenia w wielu obszarach, takich jak zwielokrotnianie przy użyciu różnych technik, udzielania prawa do możliwości wykorzystania tłumaczenia zarówno w całości, jak i fragmentach. W większości przypadków na określenie należnego wynagrodzenia dla Wnioskodawcy w zawieranych umowach nie jest używane słowo "honorarium", a zakres praw przysługujących zamawiającemu usługę nie jest nazywany "licencją".

6. Wynagrodzenie z tytułu wykonywanych czynności przez Wnioskodawcę, tj. w przypadku świadczenia usług tłumaczenia dla urzędów państwowych w przypadku, gdy urząd powołuje Wnioskodawcę, jako tłumacza przysięgłego, zaliczane są do działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku przychodów z tytułu świadczenia usług takich jak tłumaczenia ustne i pisemne dla firm, które zawierają umowy o dzieło z Wnioskodawcą, jako osobą fizyczną (niewystępującym w tej relacji jako przedsiębiorca) zaliczane są do działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

7. Uzyskane przez Wnioskodawcę przychody z tytułu wykonywania czynności tłumaczenia wymienione w składanym wniosku o wydanie interpretacji podatkowej, takie jak:

* występowanie przez Wnioskodawcę, jako biegłego tłumacza w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym - stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* świadczenie usług tłumaczenia na podstawie umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej - stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 ust. 8 ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych.

9. W zakresie wykonywanych przez Wnioskodawcę czynności tłumaczenia należy odróżnić trzy przypadki:

* gdy Wnioskodawca związany jest ze zlecającym umowami cywilnoprawnymi (umową zlecenie lub umową o dzieło), w umowach są określone warunki wykonywania czynności tłumaczenia, jak również wynagrodzenie należne dla Wnioskodawcy, ale zapisy tych umów nie zawierają żadnych postanowień odnośnie zasad ponoszonej odpowiedzialności;

* gdy Wnioskodawca związany jest ze zlecającym umowami cywilnoprawnymi (umową zlecenie lub umową o dzieło), w umowach są określone warunki wykonywania czynności tłumaczenia, jak również wynagrodzenie należne dla Wnioskodawcy i dodatkowo zapisy umów zawierają postanowienie, że za szkody wyrządzone osobom trzecim za dokonane tłumaczenie odpowiedzialność ponosi zlecający.

* gdy Wnioskodawca nie jest związany ze zlecającym umową (działa wówczas na zlecenie organów państwowych jako biegły tłumacz na podstawie powołania w drodze postanowienia czy zarządzenia). W takiej sytuacji określone jest wynagrodzenie Wnioskodawcy, warunki wynagrodzenia za czynności biegłego (tłumacza przysięgłego) określają odrębne przepisy, tj. rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego. Nie jest też określona odpowiedzialność zamawiającego względem osób trzecich.

10. Usługi tłumaczeń, wykonywane przez Wnioskodawcę, sklasyfikowane zostały pod numerami PKWiU: 74.30.11, 74.30.12.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

1. W przypadku wykonywania usług tłumaczenia, gdy dochodzi do przekazania autorskich praw majątkowych, do jakiego źródła należy zakwalifikować osiągany przychód.

2. W przypadku wykonywania usług tłumaczenia, gdy nie dochodzi do przekazania autorskich praw, do jakiego źródła należy zakwalifikować osiągany przychód.

3. W przypadku świadczenia usług tłumaczeniowych wykonywanych jako biegły, na zlecenie organów władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sądu lub prokuratury, do jakiego źródła należy zakwalifikować osiągnięty przychód.

4. Czy podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT i jeśli tak to jaką stawką usługi tłumaczenia, w przypadku:

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych, oznaczone we wniosku numerem 3, natomiast w pozostałym zakresie zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, przychód z tłumaczenia w charakterze tłumacza przysięgłego na zlecenie wymienionych organów należy zakwalifikować do źródła przychodu jakim jest działalność wykonywana osobiście, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca zalicza m.in. przychody wymienione w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10 i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9. Z treści ww. art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że warunkiem uznania świadczeń otrzymanych przez osobę wykonującą czynność zleconą przez i na rzecz sądu, prokuratora lub organu władzy lub administracji publicznej (państwowej i samorządowej) za przychód z działalności wykonywanej osobiście jest, aby uprawnienie podmiotu zlecającego wykonanie takiej czynności wynikało z przepisów prawa.

Tłumaczem przysięgłym może być wyłącznie osoba, która po zdaniu egzaminu otrzymała świadectwo wydane przez Ministra Sprawiedliwości. Status prawny, zasady wykonywania zawodu oraz odpowiedzialność tłumacza przysięgłego regulują przepisy ustawy z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz. U. Nr 273, poz. 2702, z późn. zm.). Kwestie związane z wynagrodzeniem tłumacza przysięgłego w związku z wykonywaniem czynności m.in. na potrzeby sądu reguluje natomiast rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego (Dz. U. Nr 15, poz. 131). Powyższe przepisy dają uprawnienie podmiotowi zlecającemu wykonanie czynności tłumaczenia, a to z kolei stanowi spełnienie przesłanki, od której przepis art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależnia zaliczenie tych przychodów do przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Osoba fizyczna wykonująca pozarolniczą działalność gospodarczą zawiera w ramach tej działalności umowy cywilnoprawne, których przedmiotem jest wykonywanie określonych czynności. W przypadku, gdy organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zleca wykonanie określonych czynności (np. wykonanie tłumaczenia) w toczącym się przed właściwym organem postępowaniu sądowym, dochodzeniowym lub administracyjnym - tłumacz nie wykonuje swoich czynności na podstawie stosunku cywilnoprawnego, możliwego do ukształtowania w sposób umowny, pomiędzy jego stronami, na zasadzie swobody zawierania umów. Podstawą zleconych czynności tłumaczenia jest tu szczególny, pozaumowny stosunek prawny, jaki powstaje w postępowaniu, pomiędzy uprawnionym organem, który prowadzi to postępowanie, a osobą, którą ten organ powołał. Charakterystyczne jest bowiem to, że o zleceniu tłumaczenia w danym postępowaniu rozstrzyga władczo organ prowadzący postępowanie. Również działając w sposób władczy, wprost na podstawie przepisów prawa, organ prowadzący postępowanie sam określa należność za wykonane czynności. Faktycznie nie ma w tym stanie miejsca na negocjacje dwustronne warunków jakiejkolwiek umowy, której stronami byłyby z jednej strony uprawniony organ, a z drugiej tłumacz przysięgły.

Reasumując, do usług świadczonych przez osoby fizyczne na zlecenie sądu, tj. tłumaczy przysięgłych, biegłych sądowych oraz adwokatów z tytułu obrony z urzędu, zastosowanie mają przepisy regulujące opodatkowanie przychodów z tytułu działalności wykonywanej osobiście. Z istoty tych usług wynika bowiem, że mogą być one wykonane na zlecenie sądu tylko osobiście przez osoby fizyczne posiadające osobiste kwalifikacje i uprawnienia do wykonania zleconych funkcji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów. Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 3:

* stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;

* działalność wykonywana osobiście;

* pozarolnicza działalność gospodarcza.

Podział ten ma istotny wpływ nie tylko na sposób prowadzenia dokumentacji finansowej, ustalenie podstaw opodatkowania, ale także na sposób opodatkowania i jego wysokość.

Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7 - o czym stanowi art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Definicja pozarolniczej działalności gospodarczej zawarta została w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią, działalność gospodarcza albo pozarolnicza działalność gospodarcza to działalność zarobkowa:

- prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zgodnie z art. 5b ust. 1 ww. ustawy, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

Do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, co do zasady należą wszystkie przychody osiągane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, określone w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 14 ust. 3 tej ustawy.

W świetle powyższego, przychodem z działalności gospodarczej są wszelkiego rodzaju przysporzenia lub korzyści majątkowe, jakie podatnik uzyskuje w związku z tą działalnością, o ile na podstawie przepisów ustawy nie są one wyłączone z kategorii tych przychodów.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej działalności uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Natomiast stosownie do art. 13 pkt 6 ww. ustawy, za przychód z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd, prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postepowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem jest działalność związana z tłumaczeniami z języka chińskiego, w tym w charakterze tłumacza przysięgłego. Wnioskodawca nie zatrudnia pracowników. Wszystkie zlecenia wykonuje osobiście. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Odbiorcami usług Wnioskodawcy są przedsiębiorcy, ale również urzędy - w przypadku, gdy Wnioskodawca powoływany jest jako biegły. W zakresie wykonywanych przez Wnioskodawcę czynności tłumaczenia występują m.in. Przypadki, gdy Wnioskodawca nie jest związany ze zlecającym umową (działa wówczas na zlecenie organów państwowych jako biegły tłumacz na podstawie powołania w drodze postanowienia czy zarządzenia). W takiej sytuacji określone jest wynagrodzenie Wnioskodawcy, warunki wynagrodzenia za czynności biegłego (tłumacza przysięgłego) określają odrębne przepisy, m.in. rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego. Nie jest też określona odpowiedzialność zamawiającego względem osób trzecich.

W przedmiotowej sprawie, mając na uwadze powyższe informacje, na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazać należy, że kwalifikacja do źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych wynagrodzenia z tytułu świadczenia przez tłumacza usług tłumaczeń (tłumacza przysięgłego) na zlecenie organów władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sądu lub prokuratury, jest zależna od formy prawnej wykonywania przez niego zawodu tłumacza. Jeżeli tłumacz wykonuje swoje usługi jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wówczas wynagrodzenie uzyskane z tytułu wykonywanych czynności tłumaczeń na rzecz organów administracji państwowej należy zaliczyć do przychodów z działalności gospodarczej.

W konsekwencji, stwierdzić należy, że Wnioskodawca, wykonując tłumaczenia (jako tłumacz przysięgły) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na zlecenie organów władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sądu lub prokuratury, winien otrzymane z tego tytułu wynagrodzenie zakwalifikować do źródła przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 5a pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.