IPTPB1/415-709/13-4/KC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku który wpłynął w dniu 13 listopada 2013 r., uzupełnionym pismem z dnia 22 stycznia 2014 r. (data wpływu 24 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie amortyzacji środków trwałych przejętych po zmarłym mężu - jest prawidłowe.

W dniu 13 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie amortyzacji środków trwałych przejętych po zmarłym mężu.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 1 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 15 stycznia 2014 r., Nr IPTPB1/415-709/13-2/k.c., na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 15 stycznia 2014 r. (data doręczenia 17 stycznia 2014 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek pismem z dnia 22 stycznia 2014 r., data nadania w polskiej placówce pocztowej 23 stycznia 2014 r. (data wpływu 24 stycznia 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujący opis stanu faktycznego.

W dniu 5 października 2013 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni, z którym przez cały okres trwania małżeństwa łączyła Ją wspólność majątkowa. Na podstawie testamentu Wnioskodawczyni została jedyną spadkobierczynią po mężu, co zostało potwierdzone w akcie poświadczenia dziedziczenia. W wyniku spadku, Wnioskodawczyni odziedziczyła między innymi przedsiębiorstwo (prowadzone uprzednio przez Jej męża) w formie działalności indywidualnej, dla której prowadzona była podatkowa księga przychodów i rozchodów, a dochody opodatkowane były na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawczyni postanowiła kontynuować przedmiotową działalność gospodarczą. Przejęła cały majątek firmy męża, pozostając przy tym samym profilu prowadzonej działalności, opodatkowując ją na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w oparciu o zapisy w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Majątek firmy po zmarłym mężu (towary handlowe oraz środki trwałe) został wprowadzony do firmy Wnioskodawczyni na podstawie sporządzonego na dzień 5 października 2013 r. spisu. Wnioskodawczyni nadmienia, że przedmiotowa firma nie posiada wartości niematerialnych i prawnych. Z dniem 1 listopada 2013 r., wartość remanentu została wpisana jako pierwsza pozycja do podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Z tym samym dniem Wnioskodawczyni zaprowadziła ewidencję środków trwałych przejętych z firmy męża i rozpoczęła amortyzację, kontynuując zasady, na jakich środki były amortyzowane w firmie męża, zachowując te same wartości początkowe, dotychczasowe odpisy i stawki amortyzacyjne.

W piśmie z dnia 22 stycznia 2014 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, m.in. że zmarły mąż prowadził jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie:

* handlu detalicznego częściami do opryskiwaczy,

* produkcji drzwi do komór chłodniczych,

* produkcji drobnych maszyn rolniczych (wywrotnic, belek herbicydowych);

* stacji kontroli opryskiwaczy.

W ramach prowadzonej działalności małżonek Wnioskodawczyni dokonywał zakupu urządzeń wykorzystanych w tej działalności. Ewidencja przychodów i kosztów prowadzona była w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, a zakupione składniki sklasyfikowane jako środki trwałe ujmowane były w ewidencji środków trwałych. Ponadto, małżonek Wnioskodawczyni rozliczał podatek dochodowy na zasadach ogólnych, a miesięczne odpisy amortyzacyjne zaliczał w koszty działalności.

Wnioskodawczyni jako małżonka została zarejestrowana do ubezpieczeń społecznych jako osoba współpracująca, przez cały okres małżeństwa pozostając we wspólności majątkowej.

W wyniku przejęcia spadku i odziedziczenia działalności gospodarczej po zmarłym mężu, z dniem 1 listopada 2013 r. Wnioskodawczyni rozpoczęła prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej we własnym imieniu, kontynuując jednocześnie ten sam profil działalności.

Otrzymany w spadku majątek (w postaci towarów handlowych i środków trwałych) wyceniony zgodnie z księgami męża (w wartościach nabycia nie większych od cen rynkowych), Wnioskodawczyni wprowadziła do własnych ewidencji zgodnie ze sporządzonym na dzień 5 października 2013 r. remanentem.

Ponadto, Wnioskodawczyni nadmienia, że w skład odziedziczonych środków trwałych wchodziły:

* gilotyna o wartości początkowej 15.000,00 zł i dotychczasowym umorzeniu 7.750,00 zł, ze stawką amortyzacji 20%,

* przecinarka plazmowa o wartości początkowej 9.756,10 zł i dotychczasowym umorzeniu 1.952,20 zł, ze stawką amortyzacji 20%,

* sterowanie hydrauliczne prasy krawędziowej o wartości początkowej 18.749,13 zł i dotychczasowym umorzeniu 6.640,37 zł, ze stawką amortyzacji 25%.

Powyższe składniki majątku Wnioskodawczyni ujęła w ewidencji środków trwałych, kontynuując ich amortyzacje na tych samych zasadach, dokonując miesięcznych odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu wymienionych stawek od przedstawionej powyżej wartości początkowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku.

Czy ustalenie wartości początkowej dla środków trwałych otrzymanych w spadku po mężu, wykorzystywanych następnie w działalności prowadzonej przez Wnioskodawczynię, w następujących kwotach:

* gilotyna - 15.000,00 zł,

* przecinarka plazmowa - 9.756,10 zł,

* sterowanie hydraulicznej prasy krawędziowej - 18.749,13 zł

oraz ich amortyzowanie na dotychczasowych zasadach aż do całkowitego zamortyzowania z uwzględnieniem wcześniejszych odpisów umorzeniowych jest prawidłowe w świetle obowiązujących przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w szczególności art. 22g ust. 13 pkt 5.

Zdaniem Wnioskodawczyni, skoro przez cały okres trwania małżeństwa łączyła Ją z mężem wspólność majątkowa na podstawie art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, to majątek firmy Jej męża (w tym środki trwałe) w połowie stanowią Jej własność. Środki trwałe stanowiące majątek firmy męża były amortyzowane niejako w imieniu Wnioskodawczyni. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawczyni, naturalnym wydaje się kontynuacja amortyzacji przy przejęciu w spadku majątku wspólnego (a raczej udziału w majątku wspólnym należącym do zmarłego męża).

Ponadto, w piśmie z dnia 22 stycznia 2014 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni dodała, że wartości początkowe dla środków trwałych otrzymanych w spadku po zmarłym mężu, wykorzystywane dalej w działalności prowadzonej przez Nią, ustaliłaby w następujących kwotach:

* gilotyna - 15.000,00 zł,

* przecinarka plazmowa - 9.756,10 zł,

* sterowanie hydraulicznej prasy krawędziowej - 18.749,13 zł

oraz amortyzowała na dotychczasowych zasadach, od następnego miesiąca po miesiącu przyjęcia, tj. od grudnia 2013 r., aż do całkowitego zamortyzowania, z uwzględnieniem wcześniejszych odpisów umorzeniowych. W przekonaniu Wnioskodawczyni, stanowisko takie jest prawidłowe w świetle obowiązujących przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych #61485; art. 22a, art. 22d, a w szczególności art. 22g ust. 13 pkt 5.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1994 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy ustawy powstaje wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub jednego z nich. Jest to ich majątek wspólny.

W myśl art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

W świetle art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), spadek to prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które przechodzą na jedną lub kilka osób z chwilą jego śmierci. Ponadto zgodnie z art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia.

Tym samym stwierdzenie nabycia spadku stanowi konsekwencję wcześniejszego nabycia spadku.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 5 października 2013 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni, z którym łączyła Ją wspólność majątkowa. Na podstawie testamentu Wnioskodawczyni została jedyną spadkobierczynią po mężu. W spadku Wnioskodawczyni odziedziczyła między innymi przedsiębiorstwo (prowadzone uprzednio przez Jej męża), w zakres działalności którego wchodziły: handel detaliczny częściami do opryskiwaczy, produkcja drzwi do komór chłodniczych, produkcja drobnych maszyn rolniczych oraz stacja kontroli opryskiwaczy. Dla tejże działalności prowadzona była podatkowa księga przychodów i rozchodów, a dochody opodatkowane były na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni postanowiła kontynuować przedmiotową działalność gospodarczą. Otrzymany w spadku majątek (w postaci towarów handlowych i środków trwałych) wyceniony zgodnie z księgami męża w wartościach nabycia (nie większych od cen rynkowych), Wnioskodawczyni wprowadziła do własnych ewidencji, zgodnie ze sporządzonym na dzień 5 października 2013 r. remanentem. Amortyzację środków trwałych kontynuuje na tych samych zasadach, które obowiązywały w firmie męża.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie albo zachowanie źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości.

W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu;

* nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;

* być właściwie udokumentowany.

Należy zaznaczyć, że wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów (lub na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów) obciąża podatnika, bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego.

Zgodnie z art. 22 ust. 8 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

W myśl art. 22a ust. 1 ww. ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Amortyzacji podlegają również, zgodnie z ust. 2, z zastrzeżeniem art. 22c, niezależnie od przewidywanego okresu używania:

W myśl art. 22c pkt 1 i 2 ww. ustawy, amortyzacji nie podlegają:

* grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów;

* budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich amortyzowaniu,

- zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi.

W myśl art. 22g ust. 11 ww. ustawy, w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku. Zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.

Zgodnie z treścią art. 22g ust. 1 pkt 1-3 ww. ustawy, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się:

* w razie odpłatnego nabycia - cenę ich nabycia;

1a) w razie częściowo odpłatnego nabycia - cenę ich nabycia powiększoną o wartość przychodu, określonego w art. 11 ust. 2b;

W myśl art. 22g ust. 12 ustawy, w razie zmiany formy prawnej, a także połączenia albo podziału podmiotów dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów - wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji (wykazie) podmiotu o zmienionej formie prawnej, podzielonego albo połączonego. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do spółek niebędących osobami prawnymi.

Przepis ust. 12, zgodnie z treścią ust. 13 pkt 5, stosuje się odpowiednio w razie zmiany działalności wykonywanej samodzielnie przez jednego z małżonków na działalność wykonywaną samodzielnie przez drugiego z małżonków jeżeli przed przerwą lub zmianą składniki majątku były wprowadzone do ewidencji (wykazu).

Stosownie do treści art. 22h ust. 3 ww. ustawy, podmioty powstałe w wyniku zmiany formy prawnej, podziału albo połączenia podmiotów, o których mowa w art. 22g ust. 12 lub 13, dokonują odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuują metodę amortyzacji przyjętą przez podmiot o zmienionej formie prawnej, podzielony albo połączony, z uwzględnieniem art. 22i ust. 2-7.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni, pozostając z mężem we wspólności małżeńskiej majątkowej, ponosiła za życia męża koszty nabycia lub wytworzenia środków trwałych wykorzystywanych w działalności gospodarczej męża (w tej części w jakiej posiadała udział w majątku wspólnym). W przypadku, gdy przejęła do swojej działalności składnik majątkowy wykorzystywany wcześniej (amortyzowany) w działalności współmałżonka, wartość początkową środka trwałego ustala w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji (wykazie) współmałżonka wykorzystującego dotychczas ten składnik w swojej działalności gospodarczej, podobnie jak ma to miejsce w przypadku zmiany działalności wykonywanej samodzielnie przez jednego z małżonków na działalność wykonywaną samodzielnie przez drugiego z małżonków. Małżonek przejmujący składnik majątkowy wykorzystywany dotychczas w działalności gospodarczej współmałżonka powinien - jeśli wartość początkowa środka trwałego nie została jeszcze w pełni zamortyzowana #61485; dokonywać odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuować metodę amortyzacji przyjętą przez współmałżonka wykorzystującego dotychczas tenże składnik.

Należy podkreślić, że odpisy amortyzacyjne dokonywane przez jednego z małżonków (pomiędzy którymi istnieje ustrój wspólności majątkowej) mają bezpośredni wpływ na wysokość dochodu osiągniętego z tytułu prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, który to dochód jest dochodem wspólnym małżonków. Nie jest więc uzasadnione powtórne zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów tego samego wydatku, poniesionego ze wspólnego majątku małżonków, tym razem w działalności drugiego małżonka (z której dochód również będzie dochodem wspólnym). Nie jest zatem możliwa dwukrotna (200%) amortyzacja tej samej wartości niematerialnej i prawnej lub tego samego środka trwałego.

Co prawda stosownie do treści art. 22g ust. 15, w razie nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze spadku lub darowizny, łączną wartość początkową nabytych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowi suma ich wartości rynkowej, nie wyższa jednak od różnicy pomiędzy wartością tego przedsiębiorstwa albo jego zorganizowaną częścią a wartością składników mienia, niebędących środkami trwałymi ani wartościami niematerialnymi i prawnymi, określoną dla celów podatku od spadków i darowizn. Jednakże w przypadku Wnioskodawczyni nabywającej w drodze spadku po zmarłym mężu udział we współwłasności składników majątkowych będących uprzednio składnikami majątku wspólnego małżonków, ten sposób ustalenia wartości początkowej środków trwałych nie ma zastosowania.

Zatem biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawczyni przejmując po śmierci męża do swojej działalności gospodarczej środki trwałe, wykorzystywane uprzednio w prowadzonej przez męża pozarolniczej działalności gospodarczej, winna ustalić wartość początkową w wysokości przyjętej wcześniej przez męża oraz kontynuować stosowaną przez niego metodę amortyzacji. Przy dokonywaniu amortyzacji Wnioskodawczyni powinna także uwzględnić dokonane już przez męża odpisy amortyzacyjne.

Jednocześnie zaznacza się, że dokonując weryfikacji stanowiska Wnioskodawczyni, tut. Organ nie odniósł się do kwestii dotyczącej przyjętej wartości początkowej środków trwałych i metody amortyzacji, ponieważ zagadnienia te nie były przedmiotem zapytania.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.