IPTPB1/415-2/11-4/KSU - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłaconego klientom odszkodowania.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 kwietnia 2011 r. (data wpływu 5 kwietnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 kwietnia 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłaconego klientom odszkodowania - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłaconego klientom odszkodowania.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 1, § 3 i § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 19 kwietnia 2011 r. Nr IPTPB1/415-2/11-2/KSU, wezwano do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 22 kwietnia 2011 r., natomiast w dniu 27 kwietnia 2011 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej 26 kwietnia 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi stację paliw dzierżawioną od właściciela nieruchomości. W dniu 13 czerwca 2008 r. na skutek awarii podziemnego wodociągu przebiegającego obok zbiornika z olejem napędowym do zbiornika dostała się woda. Sprzedawca nim zorientował się, że w paliwie jest woda, zatankował kilka pojazdów. O zdarzeniu została poinformowana Policja oraz konserwatorzy właściciela. Woda dostała się do studzienki poprzez właz na skutek słabo dokręconej śruby.

Z tego powodu kilka firm wystąpiło z roszczeniem pokrycia odszkodowaniem kosztów naprawy pomp paliwowych i czyszczenia silników. Spółka jawna, w której Zainteresowany jest jednym ze wspólników, otrzymała noty obciążające na kwotę 22.098,37 zł. Kwota ta została klientom wypłacona, jednakże nie została zaksięgowana w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Wnioskodawca dodał również, że poniesione odszkodowanie wynikło na skutek wystąpienia zdarzenia nadzwyczajnego. Poinformował również, iż Firma ubezpieczeniowa odmówiła odszkodowania w ramach OC twierdząc, że na tę okoliczność powinna być zawarta odrębna, szczegółowa polisa ubezpieczeniowa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wypłacone odszkodowanie na podstawie not księgowych, a w konsekwencji czy jako wspólnikowi przysługuje mu zmniejszenie proporcjonalne do wkładów, przychodu stanowiącego podstawę opodatkowania.

Zdaniem Wnioskodawcy, niezawinione, niecelowe sprzedanie złej jakości paliwa, wynikające ze zdarzenia nadzwyczajnego, powinno mieć odzwierciedlenie jako koszt uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągniecia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Interpretacja pojęcia "koszty uzyskania przychodów" zawartego ww. art. 22 ust. 1 tej ustawy, prowadzi do wniosku, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, wszelkich wydatków, pod warunkiem, że:

* pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i są ponoszone w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdują się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* są właściwie udokumentowane.

Kosztami uzyskania przychodu są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów.

Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu.

Zauważyć należy, iż zdefiniowanie celu osiągnięcia przychodu nie może być traktowane jedynie w kategoriach formalnych, ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w powołanym przepisie art. 22 ust. 1 ww. ustawy nie wymaga wskazania, że konkretny przychód jest skutkiem poniesienia określonego kosztu. Zaznaczyć jednak należy, iż możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku, jako kosztu uzyskania przychodu, uzależniona jest od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności, podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien przewidzieć, iż wydatek ten spodziewanego przychodu nie przysporzy.

Zauważyć jednocześnie należy, iż stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu:

1. wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług,

2. zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,

3. zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Z powyższej regulacji podatkowej wynika zatem, że zakaz kwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów nie dotyczy wszelkiego rodzaju kar umownych i odszkodowań związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, lecz tylko niektórych ich rodzajów, ściśle określonych i stanowiących katalog zamknięty. W myśl cytowanego przepisu, za koszty uzyskania przychodu nie uznaje się m.in. odszkodowań zapłaconych z tytułu wad dostarczonych towarów, czy wadliwego wykonania usługi. Celem tego przepisu jest zatem uniemożliwienie pomniejszenia podstawy opodatkowania o koszty poniesione w związku z nienależytym wykonaniem zobowiązania.

Podkreślenia wymaga, że podatnik nie może kwalifikować do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków, w tym takich które są następstwem jego niewłaściwego lub nieracjonalnego działania, bądź też będących następstwem niezachowania przez niego należytej staranności. Ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej ponosi podatnik i nie ma on możliwości przenoszenia tego ryzyka na budżet państwa, poprzez zaliczenie w koszty wszystkich poniesionych wydatków.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jako wspólnik spółki jawnej, prowadząc działalność gospodarczą - stację paliw, dokonał sprzedaży na rzecz kilku firm wadliwego paliwa. Wskutek powyższego klienci wystąpili do spółki z roszczeniami o wypłatę należności za naprawę samochodów, a spółka dokonała na rzecz kupujących zapłaty stosownego odszkodowania.

Biorąc pod uwagę okoliczności, które doprowadziły do wypłaty powyższego odszkodowania, stwierdzić należy, że zapłata określonej kwoty na rzecz klientów jest konsekwencją sprzedaży wadliwego towaru. W związku z powyższym, wydatek ten, jako wydatek wskazany w negatywnym katalogu kosztów uzyskania przychodów w cyt. powyżej art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie stanowi kosztu uzyskania przychodu prowadzonej działalności gospodarczej.

Reasumując, wypłacona klientom kwota nie stanowi dla spółki jawnej kosztu podlegającego odliczeniu od przychodu zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji - Wnioskodawcy jako wspólnikowi nie przysługuje zmniejszenie proporcjonalne do wkładów, przychodu stanowiącego podstawę opodatkowania.

Ponadto należy nadmienić, iż zgodnie z przepisem art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem interpretacje indywidualne prawa podatkowego wydawane są wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie. Zainteresowanym jest każdy, kto złoży wniosek w sprawie indywidualnej, która jego dotyczy. W związku z tym, zaznacza się, że interpretacja odnosi się tylko i wyłącznie do Wnioskodawcy i nie ma zastosowania do pozostałych wspólników spółki jawnej.

Do wniosku Wnioskodawca dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b § 1 ww. ustawy, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest natomiast związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, ul. Prosta 10, 25-366 Kielce, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.