IPTPB1/415-183/13-4/DS - Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłatą świadkom należności za utracony zarobek.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 8 marca 2013 r. (data wpływu 14 marca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 czerwca 2013 r. (data wpływu 10 czerwca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłatą świadkom należności za utracony zarobek - jest prawidłowe.

W dniu 14 marca 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłatą świadkom należności za utracony zarobek.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 31 maja 2013 r., Nr IPTPB1/415-183/13-2/DS, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie z dnia 31 maja 2013 r. wysłano w dniu 31 maja 2013 r. (doręczono 4 czerwca 2013 r.), następnie w dniu 10 czerwca 2013 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej 7 czerwca 2013 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Świadkowi wezwanemu przez Policję przysługuje zwrot zarobku lub dochodu utraconego z powodu stawiennictwa. Kwestie związane z uprawnieniami świadków, którzy stawiają się na wezwanie sądu lub organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze, reguluje od dnia 5 listopada 2012 r. ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego. Zgodnie z art. 618b § 2 ww. ustawy, świadczenie to otrzymało nazwę wynagrodzenia za utracony zarobek lub dochód.

Przed 5 listopada 2012 r. kwestię tę regulował dekret z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym, który utracił moc na podstawie art. 11 ustawy z dnia 31 sierpnia 2012 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. dekretu, przedmiotowe świadczenie nosiło nazwę odszkodowania za utracony zarobek i korzystało ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zmiana nazewnictwa świadczenia przysługującego świadkowi, który utracił zarobek lub dochód z powodu stawiennictwa na wezwanie sądu lub organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze - z odszkodowania za utracony zarobek na wynagrodzenie za utracony zarobek - powoduje, iż przestaje ono korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 7 czerwca 2013 r. Wnioskodawca przeformułował zadane pytanie:

Czy wypłacony świadkom wezwanym w sprawach karnych zwrot utraconego zarobku lub dochodu z powodu stawiennictwa korzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zmiana nazewnictwa świadczenia przysługującego świadkowi z odszkodowania na wynagrodzenie nie zmienia charakteru odszkodowawczego tego świadczenia, które ma na celu naprawienie szkody polegającej w praktyce na utracie przez świadka zarobku lub dochodu z powodu stawiennictwa na wezwane sądu lub organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze. Zatem, wynagrodzenie za utracony zarobek stanowi przychód o charakterze odszkodowawczym i korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 7 czerwca 2013 r. Wnioskodawca wskazał, że dokonuje wypłaty dla świadków, na ich żądanie, świadczenia z tytułu wynagrodzenia za utracony zarobek lub dochód z tytułu stawiennictwa na wezwanie Policji. Wnioskodawca przyznaje wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód w wysokości udowodnionej przeciętnego dziennego zarobku świadka na podstawie art. 618b § 1 i § 2 Kodeksu postępowania karnego, przyjmując za jego górną granicę wysokość określoną w art. 618b § 3.

Od powyższej kwoty Wnioskodawca nie oblicza, nie pobiera, nie wpłaca zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz nie sporządza informacji PIT dla świadków, bowiem świadczenie to nadal podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 tej ustawy zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy, źródłem przychodów są "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii należy zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Z treści powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Tak więc podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Na podstawie powołanych wyżej przepisów, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega uzyskany w roku podatkowym dochód stanowiący dla osób fizycznych (podatników) przysporzenie majątkowe.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Z treści powyższego przepisu wynika, iż nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia bowiem korzystają jedynie te odszkodowania, których prawo do otrzymania wynika wprost z przepisów ustawy, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca dokonuje wypłaty dla świadków, na ich żądanie, świadczenia z tytułu wynagrodzenia za utracony zarobek lub dochód z tytułu stawiennictwa na wezwanie Policji. Wnioskodawca przyznaje wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód w wysokości udowodnionej przeciętnego dziennego zarobku świadka na podstawie art. 618b § 1 i § 2 Kodeksu postępowania karnego, przyjmując za jego górną granicę wysokość określoną w art. 618b § 3.

Zgodnie z art. 618b § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.), świadkowi przysługuje zwrot zarobku lub dochodu utraconego z powodu stawiennictwa na wezwanie sądu lub organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze.

Stosownie do treści § 2 art. 618b ww. ustawy, wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód za każdy dzień udziału w czynnościach postępowania przyznaje się świadkowi w wysokości jego przeciętnego dziennego zarobku lub dochodu. W przypadku świadka pozostającego w stosunku pracy przeciętny dzienny utracony zarobek oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu należnego pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego za urlop.

W myśl art. 618b § 3 cytowanej ustawy, górną granicę należności, o których mowa w § 2, stanowi równowartość 4,6% kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość, ustaloną według odrębnych zasad, określa ustawa budżetowa. W przypadku gdy ogłoszenie ustawy budżetowej nastąpi po dniu 1 stycznia roku, którego dotyczy ustawa budżetowa, podstawę obliczenia należności za okres od 1 stycznia do dnia ogłoszenia ustawy budżetowej stanowi kwota bazowa w wysokości obowiązującej w grudniu roku poprzedniego.

Zgodnie z art. 618b § 4 ustawy - Kodeks postępowania karnego, utratę zarobku lub dochodu, o których mowa w § 1, oraz ich wysokość świadek powinien należycie wykazać.

W tym miejscu należy zauważyć, iż wynagrodzenie za utracony zarobek, o którym mowa w ww. art. 618b ustawy - Kodeks postępowania karnego, w istocie stanowi formę odszkodowania, rekompensaty za zarobek utracony. Odszkodowanie bowiem jest świadczeniem, którego celem jest naprawienie wyrządzonej szkody. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku - wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas.

Mając zatem na uwadze przedstawione we wniosku informacje oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, iż wypłacony świadkom w sprawach karnych zwrot utraconego zarobku lub dochodu z powodu stawiennictwa na wezwanie Policji - jako niewymieniony w katalogu odszkodowań wyłączonych ze zwolnienia, o których mowa w lit. a-g) przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - korzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie tego przepisu.

Zatem, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do wykonania obowiązków płatnika z tego tytułu.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.