IPTPB1/415-126/11-4/AG - Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych wynagrodzeń wypłaconych pracownikom tymczasowym za pracę w Niemczech.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 11 sierpnia 2011 r. (data wpływu 12 sierpnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 8 listopada 2011 r. (data wpływu 10 listopada 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzeń wypłaconych pracownikom tymczasowym za pracę w Niemczech - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzeń wypłaconych pracownikom tymczasowym za pracę w Niemczech.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 31 października 2011 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 4 listopada 2011 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 8 listopada 2011 r. (data wpływu 10 listopada 2011 r.), które nadane zostało w polskiej placówce operatora publicznego w dniu 8 listopada 2011 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, czyli Spółka z o.o., prowadzi agencję pracy tymczasowej z siedzibą. Posiada certyfikat o dokonaniu wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia, wydany w dniu przez Marszałka Województwa (załącznik nr 1).

W dniu 1 sierpnia 2011 r. ww. Spółka złożyła ponadto wniosek do Federalnej Agencji Pracy w Niemczech (....) o wydanie zezwolenia na wykonywanie działalności związanej z udostępnianiem siły roboczej pracowników tymczasowych na terytorium Republiki Federalnej Niemiec (załącznik nr 2).

Spółka ma zamiar zatrudniać w Polsce pracowników tymczasowych i delegować ich do pracy, jako pracowników tymczasowych, w zakładach pracodawców użytkowników w Niemczech. Pobyt pracowników tymczasowych w Niemczech nie będzie przekraczał łącznie 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku. Niemieckim pracodawcom użytkownikom przysługują w stosunku do pracowników tymczasowych wszelkie prawa przysługujące pracodawcy, w szczególności mogą oni wydawać polecenia i kontrolować pracę pracowników tymczasowych. W umowach z pracodawcami użytkownikami Wnioskodawca wyklucza odpowiedzialność za skutki pracy świadczonej przez pracowników tymczasowych.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 8 listopada 2011 r. wyjaśniono, iż miejscem zamieszkania pracowników, których Spółka z o.o. zamierza zatrudnić jest Polska. Wynagrodzenie tym pracownikom będzie wypłacał pracodawca, tj. ww. Spółka.

Wskazano, iż Spółka nie posiada na terenie Niemiec siedziby, zakładu lub stałej placówki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, od wypłacanych wynagrodzeń za pracę w Niemczech, pracownicy tymczasowi podlegają obowiązkowi podatkowemu w Niemczech od pierwszego dnia wykonywania pracy w Niemczech, bez względu na długość pobytu.

Zdaniem Wnioskodawcy w niniejszym przypadku zastosowanie znajduje art. 15 ust. 3 lit. a) i lit. b) umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, zawartej między Rzeczypospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec. Pracownicy tymczasowi podlegają więc obowiązkowi podatkowemu wyłącznie w Niemczech od pierwszego dnia wykonywania tam pracy, zasada 183-dni nie znajduje zastosowania.

Takie samo stanowiska zajął Urząd Skarbowy w Oranienburgu (.......) w podobnej sprawie prowadzonej przez pełnomocnika Wnioskodawcy w Niemczech, adwokata.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Stosownie do przepisu art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Według art. 3 ust. 2b powyższej ustawy, za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kryterium decydującym o podleganiu w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (od dochodu osiągniętego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak i poza nim) jest posiadanie w tym kraju miejsca zamieszkania. Natomiast osoby nie posiadające w Polsce miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu ograniczonemu - tylko od dochodów z pracy wykonywanej w Polsce oraz innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przepis art. 4a wymienionej ustawy stanowi przy tym, iż przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Jednocześnie, na podstawie art. 32 ust. 6 ww. ustawy, zakład pracy nie pobiera zaliczek na podatek dochodowy od dochodów uzyskanych przez pracownika z pracy wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pod warunkiem że dochody te podlegają lub będą podlegać opodatkowaniu poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Na wniosek podatnika zakład pracy pobiera zaliczki na podatek dochodowy, stosownie do przepisów ust. 1-5, z uwzględnieniem art. 27 ust. 9 i 9a ustawy.

W świetle powyższych przepisów pracodawca ma obowiązek pobierania zaliczek na podatek dochodowy od dochodów uzyskanych przez zatrudnionych przez niego pracowników.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza delegować zatrudnionych pracowników, którym wypłaca wynagrodzenie, do pracy w Niemczech. W takiej sytuacji istotne jest rozstrzygnięcie kwestii, czy dochody ww. pracowników będą podlegać opodatkowaniu poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W tym przypadku, zastosowanie mieć będą również przepisy umowy podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90).

Stosownie do art. 4 ust. 1 tej umowy, określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie "oznacza osobę", która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, miejsce zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to Państwo, każdą jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże określenie to nie obejmuje osób, które podlegają opodatkowaniu w tym Państwie, w zakresie dochodu osiąganego tylko ze źródeł w tym Państwie lub z tytułu majątku położonego w tym Państwie.

Zgodnie art. 15 ust. 1 ww. polsko-niemieckiej umowy, z zastrzeżeniem postanowień artykułów 16, 17, 18 i 19 uposażenia, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca najemna wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tak wykonywana, to otrzymywane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Według art. 15 ust. 2 tej umowy, bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu wynagrodzenie, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje z pracy najemnej, wykonywanej w drugim Umawiającym się Państwie, podlega opodatkowaniu tylko w pierwszym Państwie, jeżeli:

Przepis art. 15 ust. 1 umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, ustanawia ogólną zasadę opodatkowania dochodów z tytułu pracy najemnej, zgodnie z którą dochód podlega opodatkowaniu w państwie, w którym praca jest wykonywana. Praca jest wykonywana w miejscu, w którym osoba fizyczna przebywa, gdy wykonuje pracę, za którą otrzymuje wynagrodzenie. W takim przypadku dochód ten może być opodatkowany zarówno w Niemczech jak i w państwie rezydencji, czyli zamieszkania.

Wyjątek od tej reguły wprowadza art. 15 ust. 2 powyższej umowy. Wskazuje on, że wynagrodzenia pracowników podlegają opodatkowaniu wyłącznie w państwie rezydencji pracownika, czyli zamieszkania pracownika, o ile łącznie zostaną spełnione określone w tym artykule trzy warunki, tj.:

* pracownik przebywa w państwie, w którym wykonywana jest praca, przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni w okresie dwunastu miesięcy rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym;

* pracodawca wypłacający wynagrodzenie nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w państwie, w którym wykonywana jest praca najemna,

* wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład, który pracodawca posiada w państwie, w którym wykonywana jest praca (warunek istotny w przypadku, gdy pracodawca posiada zakład w państwie w którym praca jest wykonywana).

Przy czym ww. termin "pracodawca" należy interpretować zgodnie z Komentarzem do art. 15 Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku. Punkt 8 Komentarza do art. 15 ust. 2 stwierdza, iż pracodawcą w tym znaczeniu jest osoba mająca prawo do prowadzenia prac oraz ponosząca związane z tym ryzyko i odpowiedzialność.

W celu rozstrzygnięcia, który podmiot (pośrednik, czy faktyczny użytkownik siły roboczej) powinien być uznany za pracodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 pkt b) umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, należy poddać analizie m.in. następujące okoliczności:

* kto ponosi odpowiedzialność lub ryzyko związane z wynikami pracy pracowników;

* czy na użytkowniku spoczywa obowiązek instruowania pracownika;

* czy prace wykonywane są w miejscu znajdującym się pod kontrolą i odpowiedzialnością użytkownika;

* czy wynagrodzenie pośrednika oblicza się na podstawie czasu wykorzystanego na pracę lub na podstawie jakiegoś związku między wynagrodzeniem pośrednika a pracą pracownika;

* czy narzędzia i materiały dostarczane są przez faktycznego użytkownika pracy;

* czy liczbę i kwalifikacje pracowników określa tylko pośrednik, czy też faktyczny użytkownik pracy.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 3 polsko-niemieckiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, postanowienia ustępu 2 niniejszego artykułu nie mają zastosowania do wynagrodzenia otrzymywanego przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, zwaną w tym ustępie "pracownikiem", oraz wypłacanego przez lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli praca ta wykonywana jest w tym drugim Państwie, i jeżeli:

Powyższy przepis wskazuje, iż reguła opodatkowania dochodu z pracy najemnej w państwie zamieszkania pracownika, o której mowa w art. 15 ust. 2 umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, nie ma zastosowania w przypadku zaistnienia okoliczności wymienionych w art. 15 ust. 3. Przepis art. 15 ust. 3 ww. ustawy, odnosi się do wynagrodzeń pracowników uzyskanych z tytułu pracy najemnej, wypłaconych przez pracodawcę niemającego, analogicznie jak pracownik, miejsca zamieszkania lub siedziby w państwie, w którym wykonywana jest praca. Wyklucza on możliwość opodatkowania ww. dochodu w państwie rezydencji pracownika, w przypadku gdy:

* niemiecki podmiot, na rzecz którego świadczone są usługi, niebędący pracodawcą kontroluje sposób wykonania tych usług,

* polski pracodawca nie ponosi odpowiedzialności lub ryzyka za skutki pracy wykonanej przez pracownika.

W przypadku spełnienia łącznie ww. warunków wynagrodzenie oddelegowanych pracowników podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, tj. zarówno w Niemczech jak i w Polsce.

Jednocześnie, w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu znajduje wówczas zastosowanie określona w art. 24 ust. 2 ww. umowy metoda unikania podwójnego opodatkowania.

Zgodnie z tym przepisem, w przypadku osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej, podwójnego opodatkowania unikać się będzie w następujący sposób:

W myśl art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu, zgodnie z ust. 1, osiągał również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych - podatek określa się w następujący sposób:

W przedmiotowym wniosku, Wnioskodawca wskazał, iż zamierza zatrudnić w Polsce pracowników, a następnie delegować ich do pracy w Niemczech, na okres nieprzekraczający łącznie 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku. Miejscem zamieszkania ww. pracowników jest Polska. W stosunku do tych pracowników, niemieckim pracodawcom-użytkownikom przysługiwać będą uprawnienia należne pracodawcy, w szczególności mogą oni wydawać polecenia i kontrolować pracę pracowników tymczasowych. Przy czym w umowach z pracodawcami-użytkownikami wykluczona będzie odpowiedzialność Wnioskodawcy za skutki pracy świadczonej przez pracowników tymczasowych.

Wnioskodawca nie posiada na terenie Niemiec siedziby, zakładu lub stałej placówki. Złożył do Federalnej Agencji Pracy w Niemczech wniosek o wydanie zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej związanej z udostępnianiem siły roboczej pracowników tymczasowych na terytorium Niemiec.

W świetle powołanych wyżej przepisów prawa w sytuacji, gdy wynagrodzenie wypłacane będzie oddelegowanym do pracy w Niemczech pracownikom, mającym miejsce zamieszkania w Polsce, przez lub w imieniu Wnioskodawcy, który nie posiada siedziby lub miejsca zamieszkania w Niemczech, a oddelegowani pracownicy w ramach pracy najemnej świadczyć będą usługi na rzecz niemieckiego pracodawcy, posiadającego prawo kontrolowania sposobu wykonania tych usług, a jednocześnie Wnioskodawca, jako polski pracodawca, nie będzie ponosił odpowiedzialności lub ryzyka za skutki pracy wykonywanej przez tych pracowników, w sprawie będzie miał zastosowanie przepis art. 15 ust. 3 umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. W takim przypadku opodatkowanie dochodu nastąpi na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, tj. w Niemczech oraz w Polsce, niezależnie od długości pobytu pracownika na terenie Niemiec. Przy czym w Polsce podatek dochodowy określony będzie zgodnie z art. 24 ust. 2 polsko-niemieckiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w związku z art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. metodą wyłączenia z progresją.

Reasumując stwierdzić należy, iż w sytuacji gdy spełnione zostaną warunki określone w art. 15 ust. 3 polsko-niemieckiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, wypłacone przez Wnioskodawcę pracownikom tymczasowym mającym miejsce zamieszkania w Polsce, wynagrodzenia za pracę w Niemczech, bez względu na długość pobytu pracownika na terenie Niemiec, będą podlegać obowiązkowi podatkowemu w Polsce i w Niemczech. Dochody te w Polsce zostaną opodatkowane przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy, który powołując się na art. 15 ust. 3 umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania przyjął, iż wynagrodzenia ww. pracowników podlegać będą opodatkowaniu wyłącznie w Niemczech, uznano za nieprawidłowe.

Zauważyć przy tym należy, iż tut. Organ nie oceniał, czy Wnioskodawca w stosunku do oddelegowanych do pracy w Niemczech pracowników będzie pracodawcą, w rozumieniu art. 15 ust. 3 polsko-niemieckiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz, czy spełniał będzie wszystkie warunki określone w powyższym przepisie. Takie ustalenia mogą być poczynione wyłącznie w ramach prowadzonego przez właściwy organ podatkowy postępowania podatkowego. Należy tu mieć na uwadze, iż przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), są wyłącznie przepisy prawa. Zatem Organ wydając interpretację opiera się jedynie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku.

Ponadto nadmienia się, że wydając interpretację w trybie art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych do wniosku dokumentów, tj. certyfikatu z dnia, Nr, wydanego przez Marszałka Województwa oraz kserokopii wniosku w języku niemieckim. Tut. Organ jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem.

Odnosząc się do powołanego we wniosku stanowiska niemieckiego urzędu skarbowego wskazać należy, iż nie jest ono wiążące dla tut. Organu, który wydał przedmiotową interpretację indywidualną, ponieważ nie stanowi przepisów prawa materialnego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.