IPTPB1/415-110/13-4/AG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, reprezentowanego przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2013 r. (data wpływu 11 lutego 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 maja 2013 r. (data wpływu 9 maja 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłatą radcy prawnemu wynagrodzenia z tytułu pomocy prawnej świadczonej z urzędu - jest prawidłowe.

W dniu 11 lutego 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłatą radcy prawnemu wynagrodzenia z tytułu pomocy prawnej świadczonej z urzędu.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 1 i § 3 oraz art. 14f § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia.... Nr... na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 29 kwietnia 2013 r. (data doręczenia 6 maja 2013 r.), Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek w dniu 9 maja 2013 r. pismem z dnia 6 maja 2013 r. (data nadania w polskiej placówce operatora wyznaczonego 7 maja 2013 r.).

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W toku postępowania sądowego dla jednej ze stron ustanowiony zostaje pełnomocnik z urzędu. Właściwa Okręgowa Izba Radców Prawnych wyznacza do prowadzenia danej sprawy radcę prawnego wykonującego swój zawód w spółce osobowej. Postanowieniem Sądu, imiennie oznaczonemu pełnomocnikowi przyznane zostają koszty nieopłaconej pomocy prawnej, udzielonej z urzędu. Spółka osobowa, w ramach której pomoc prawną świadczy radca prawny wystawia Sądowi fakturę VAT. Sąd wzywa radcę prawnego do przedłożenia oświadczenia zawierającego dane niezbędne do naliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy.

W piśmie z dnia 6 maja 2013 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca wskazał, iż pełnomocnik, któremu Sąd zleciłby świadczenie pomocy prawnej z urzędu wykonuje zawód wyłącznie jako wspólnik w ramach prowadzonej spółki osobowej. Powyższą formę prowadzenia usług prawnych radca prawny wskazuje w zgłoszeniu składanym właściwej miejscowo Okręgowej Izbie Radców Prawnych.

Bez wątpienia sam fakt prowadzenia przez radcę prawnego działalności wyłącznie w formie spółki osobowej implikuje konieczność korzystania przy wykonywaniu zleconych pełnomocnikowi czynności w ramach świadczonej pomocy prawnej z urzędu z zasobów materialnych spółki. Tytułem przykładu można w tym miejscu wskazać takie czynności jak: posiłkowanie się przy sporządzaniu pism procesowych profesjonalnymi systemami informacji prawnej, korzystanie ze sprzętu komputerowego, drukarki, telefonu, faksu, łącza internetowego, etc.

Profesjonalny pełnomocnik działający na polecenie Sądu nie odpowiada za rezultat swojej pracy, jednakże to on, a nie Sąd zlecający mu świadczenie pomocy prawnej z urzędu, odpowiada materialnie za swoje zaniedbania wówczas, gdy wskutek nich wyrządził szkodę. W grę wchodzą dwa modele odpowiedzialności: deliktowa (za czyn niedozwolony) i kontraktowa (wynikająca z umowy). Podstawowa różnica polega na przyjęciu przez ustawodawcę przy odpowiedzialności kontraktowej domniemania odpowiedzialności pełnomocnika za niewykonanie (nienależyte wykonanie) zobowiązania umownego. Odpowiedzialność z tytułu czynów niedozwolonych może powstać natomiast poza łączącym strony stosunkiem umownym. Samo zatem naruszenie przez strony więzi obligacyjnej (niewykonanie zobowiązania) nie może być uznane automatycznie za działanie bezprawne w rozumieniu art. 415 k.c. (tak SN w wyroku z 10 października 1997 r., sygn. akt III CKN 202/97, OSNC 1998, Nr 3, poz. 42).

Dla powstania odpowiedzialności deliktowej istotne jest, aby wyrządzenie szkody nastąpiło w wyniku naruszenie ogólnych, powszechnie obowiązujących nakazów i zakazów, ciążących na każdym podmiocie prawa, które wynikają z powszechnie obowiązujących norm prawnych oraz z zasad współżycia społecznego.

Odpowiedzialność kontraktowa zachodzi natomiast wówczas, jeżeli spełnione są tzw. nieruchome przesłanki odpowiedzialności. Są nimi: niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania (naruszenie zobowiązania) będące następstwem okoliczności, za które pełnomocnik ponosi odpowiedzialność, powstanie szkody i związek przyczynowy między faktem niewykonania (nienależytego wykonania) zobowiązania a szkodą.

Sąd Najwyższy w jednym z orzeczeń zaznaczył dodatkowo, że należytą staranność wymaganą od adwokata i radcy przy wykonywaniu zobowiązań umownych trzeba oceniać przy uwzględnieniu zawodowego, profesjonalnego charakteru ich działalności. To samo można odnieść do pełnomocnika świadczącego usługi prawne z urzędu (sygn. akt V CK 297/04). Zgodnie zatem z przyjętą linią orzeczniczą uznać należy, iż pełnomocnik z urzędu ponosi osobiście pełną odpowiedzialność za szkody wynikłe dla reprezentowanego przezeń podmiotu w związku z podejmowanymi na zlecenie Sądu czynnościami w sprawie. Pełnomocnik z urzędu przy wykonywaniu swej roli procesowej zachowuje pełną samodzielność w prowadzeniu sprawy. Między stronami, tj. Sądem zlecającym i pełnomocnikiem podejmującym czynności pomocy prawnej z urzędu nie zachodzi stosunek podporządkowania, czy też zależności. Sąd zobowiązany jest jedynie do zapłaty należności z tego tytułu, przy czym wysokość i zasady jej przyznawania uregulowane są w sposób szczegółowy w przepisach art. 117 i nast. kodeksu postępowania cywilnego, a także w regulacjach zawartych w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349).

Wskazać zatem należy, iż na Sądzie jako zleceniodawcy nie ciąży odpowiedzialność za czynności radcy prawnego. Radca prawny świadcząc pomoc prawną z urzędu nie przestaje bowiem być podmiotem podlegającym rygorowi wykonywanego zawodu, co oznacza, iż nadal podlega on obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu zawodu, a także podlega on odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, z zasadami etyki lub godności zawodu bądź za naruszenie swoich obowiązków zawodowych. Wprawdzie w analizowanym zdarzeniu przyszłym radca prawny świadczący pomoc prawną z urzędu wykonuje swój zawód wyłącznie jako wspólnik spółki osobowej, niemniej jednak należy z naciskiem podkreślić, iż jako przyznany stronie imiennie i z nazwiska określony pełnomocnik z urzędu - działa on w sprawie osobiście, a wszelkie czynności procesowe podejmuje sam, zgodnie z posiadaną wiedzą, kierując się zdobytym doświadczeniem zawodowym, na własne ryzyko, w pełni samodzielnie i niezależnie od pozostałych wspólników prowadzonej spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na Sądzie, jako płatniku ciąży obowiązek poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych w przypadku realizacji wypłaty wynagrodzenia pełnomocnikowi wykonującemu swój zawód w spółce osobowej - z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, należnej na podstawie postanowienia Sądu zasądzającego, należność wraz z podatkiem od towarów i usług na rzecz imiennie wskazanego radcy prawnego.

Zdaniem Wnioskodawcy, należność zasądzana na rzecz pełnomocnika strony świadczącego pomoc prawną z urzędu kwalifikuje się do przychodu w rozumieniu przepisu art. 13 pkt 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku od osób fizycznych. Za powyższą kwalifikacją przemawia zarówno fakt zlecenia przez Sąd usługi polegającej na świadczeniu pomocy prawnej w trybie art. 117 § 4 k.p.c, jak też przymiot osobistego charakteru usług świadczonych przez pełnomocnika (art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od osób fizycznych). Prawnie indyferentna pozostaje okoliczność, iż pełnomocnik wykonuje zawód w spółce osobowej, jako że w toku podejmowanych w sprawie czynności działa osobiście, imiennie wskazany radca prawny, a nie spółka. Należy nadto wyraźnie podkreślić, iż okoliczność funkcjonowania przez radcę prawnego na rynku usług prawnych wyłącznie w formie wspólnika spółki osobowej nie znajduje żadnego odzwierciedlenia w treści postanowienia zasądzającego na jego rzecz koszty pomocy prawnej. W tytule wykonawczym widnieje imiennie oznaczony pełnomocnik.

W ocenie Wnioskodawcy fakt, iż pełnomocnik jest wspólnikiem spółki osobowej, przy uwzględnieniu ugruntowanego w orzecznictwie stanowiska, zgodnie z którym"radca prawny, który prowadzi praktykę tylko w ramach spółki osobowej, nie musi sam płacić VAT od spraw z urzędu, płatnikiem VAT jest w tym wypadku kancelaria" (NSA w wyroku z 27 stycznia 2011 r., sygn. akt IFSK 1312/10), powinien znaleźć wyraz w treści postanowienia sądu zasądzającego koszty nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu, na rzecz kancelarii, w ramach której działa pełnomocnik, a nie imiennie oznaczonego radcy prawnego. Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do sprzeczności. Skoro bowiem określony radca prawny funkcjonuje na rynku usług prawnych wyłącznie jako wspólnik spółki osobowej i nie prowadzi samodzielnie działalności gospodarczej, zatem wystawienie tytułu wykonawczego na imiennie oznaczonego pełnomocnika jest w istocie wskazaniem podmiotu nieistniejącego w sferze prawnopodatkowej. Zabiegiem nieuprawnionym wydaje się w tym przypadku zastosowanie domniemania istnienia tożsamości podmiotowej wspólnika i spółki.

Następstwem powyższych ustaleń jest aktualizacja po stronie płatnika obowiązku pobrania zaliczki na poczet podatku dochodowego, o czym stanowi przepis art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiąganych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.).

W art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, wymieniono przychody z działalności wykonywanej osobiście. Zostały one zdefiniowane w art. 13 tej ustawy.

W myśl w art. 13 pkt 2 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Z treści powyższego przepisu wynika, że warunkiem uznania świadczeń otrzymanych przez osobę fizyczną z tytułu wykonywania czynności zleconych przez sąd za przychód z działalności wykonywanej osobiście jest, aby uprawnienie podmiotu zlecającego wykonanie takiej czynności wynikało z przepisów prawa.

W myśl natomiast art. 10 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Definicja działalności gospodarczej zawarta jest w art. 5a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

W świetle powyższego, aby można było uznać daną działalność za pozarolniczą działalność gospodarczą, musi ona spełniać łącznie następujące przesłanki: musi być działalnością zarobkową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzoną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, a przychody z niej uzyskane nie mogą być zaliczane do przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w tym m.in. do przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

Oznacza to, że jeżeli przychód osiągany w ramach prowadzonej działalności zarobkowej wykonywanej w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzonej we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, jest zaliczany do źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 wymienionej ustawy, to nie można uznać go za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Należy przy tym mieć na uwadze, że działalność wykonywana osobiście nie musi spełniać kryteriów ciągłości (powtarzalności i stałości) i określonego stopnia zaawansowania.

Biorąc powyższe pod uwagę należy zauważyć, iż ustawodawca wyraźnie rozróżnił w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródła przychodów z działalności wykonywanej osobiście oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej, wskazując je w art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3 wymienionej ustawy. Podział, o którym mowa, ma - jeśli uwzględnić literalne brzmienie przepisów ustawy i wyniki wykładni systemowej - charakter rozłączny. Konsekwencją tego podziału są przyjęte przez ustawodawcę, szczegółowe regulacje dotyczące obowiązku naliczania i pobierania zaliczek na podatek od należności wskazanych w ustawie, z tytułu wykonywanych osobiście przez podatnika, rodzajów działalności.

Na gruncie prawa podatkowego nie ma przeszkód, aby osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, czy wykonujące swoje obowiązki w ramach stosunku pracy, czy umowy cywilnoprawnej równolegle wykonywały określone czynności na przykład na zlecenie sądu i osiągały z tego tytułu przychody, o których mowa w przepisie art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychodów tych nie należy łączyć z przychodami określonymi w ww. źródłach.

Przy czym należy tu mieć na uwadze, iż w myśl art. 41 ust. 1 ww. ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Zatem płatnicy są obowiązani do poboru zaliczek na podatek dochodowy w wysokości 18% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów, w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 ww. ustawy.

Stosownie do treści art. 42 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby (...).

W myśl art. 42 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru, tj. PIT-11.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca - Sąd Okręgowy ustanowi dla jednej ze stron pełnomocnika z urzędu. Do prowadzenia danej sprawy właściwa Okręgowa Izba Radców Prawnych wyznaczy radcę prawnego. Pełnomocnik - radca prawny wykonuje zawód wyłącznie jako wspólnik w ramach prowadzonej spółki osobowej. Powyższą formę prowadzenia usług wskazuje w zgłoszeniu składanym właściwej miejscowo Okręgowej Izbie Radców Prawnych. Fakt prowadzenia przez radcę prawnego działalności wyłącznie w formie spółki osobowej implikuje konieczność korzystania przy wykonywaniu zleconych pełnomocnikowi czynności w ramach świadczonej pomocy prawnej z urzędu z zasobów materialnych spółki, w tym np. z systemu informacji prawnej, ze sprzętu komputerowego, drukarki, telefonu, faksu, łącza internetowego. Jako przyznany stronie pełnomocnik z urzędu, określony imiennie i z nazwiska, działa on w sprawie osobiście, a wszelkie czynności procesowe podejmuje sam, zgodnie z posiadaną wiedzą, kierując się zdobytym doświadczeniem zawodowym, na własne ryzyko, w pełni samodzielnie i niezależnie od pozostałych wspólników prowadzonej spółki. Ponosi osobiście pełną odpowiedzialność za szkody wynikłe dla reprezentowanego przezeń podmiotu w związku z podejmowanymi na zlecenie Sądu czynnościami w sprawie tego podmiotu. Postanowieniem Sądu wskazanemu pełnomocnikowi, imiennie oznaczonemu, przyznane zostaną koszty nieopłaconej pomocy prawnej, udzielonej z urzędu.

Spółka osobowa, w ramach której pomoc prawną świadczy radca prawny, wystawia Sądowi fakturę VAT. Sąd wzywa radcę prawnego do przedłożenia oświadczenia zawierającego dane niezbędne do naliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy

Świadczenie pomocy prawnej z urzędu regulują przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.), ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65 z późn. zm.).

Przepis art. 86 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz art. 34 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wskazuje, iż strony i ich organy lub przedstawiciele ustawowi mogą działać przed sądem osobiście lub przez pełnomocników.

Pełnomocnikiem może być w szczególności adwokat lub radca prawny (art. 87 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego i art. 35 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o radcach prawnych, zawód radcy pr0awnego polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami.

Zgodnie z art. 7 ww. ustawy, pomocą prawną jest w szczególności udzielanie porad i konsultacji prawnych, opinii prawnych, zastępstwo prawne i procesowe.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, radca prawny wykonuje zawód w ramach stosunku pracy, na podstawie umowy cywilnoprawnej, w kancelarii radcy prawnego oraz w spółce:

Radca prawny jest zobowiązany zawiadomić radę właściwej okręgowej izby radców prawnych o podjęciu wykonywania zawodu i formach jego wykonywania, o adresie i nazwie kancelarii lub spółki, a także o każdej zmianie tych informacji (art. 8 ust. 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 14 powyższej ustawy, radca prawny prowadzi samodzielnie sprawy przed organami orzekającymi, dbając o należyte wykorzystanie przewidzianych przez prawo środków dla ochrony uzasadnionych interesów jednostki organizacyjnej.

Ponadto radca prawny, bez względu na sposób wykonywania zawodu, ma zawodowy i korporacyjny obowiązek prowadzenia spraw z urzędu.

Stosownie do art. 117 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego, wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego strona zgłasza wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych lub osobno, na piśmie lub ustnie do protokołu, w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy. Osoba fizyczna, która nie ma miejsca zamieszkania w siedzibie tego sądu, może złożyć wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego w sądzie rejonowym właściwym ze względu na miejsce swego zamieszkania, który niezwłocznie przesyła ten wniosek sądowi właściwemu.

Zgodnie z art. 117 § 5 ww. ustawy, sąd uwzględni wniosek, jeżeli udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny.

Ustanowienie przez sąd radcy prawnego powoduje powstanie obowiązków i uprawnień właściwej okręgowej izby radców prawnych w zakresie wyznaczenia konkretnej osoby pełnomocnika z urzędu (art. 117 ^#179; kodeksu postępowania cywilnego).

Przepis art. 118 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego stanowi, iż ustanowienie adwokata lub radcy prawnego przez sąd jest równoznaczne z udzieleniem pełnomocnictwa procesowego.

Według art. 118 § 2 tej ustawy, adwokat lub radca prawny ustanowiony przez sąd jest obowiązany zastępować stronę do prawomocnego zakończenia postępowania, chyba że z postanowienia sądu wynika, iż obowiązek zastępowania strony ustaje wcześniej.

Podobnie, zgodnie z art. 254 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, rozpoznawanie wniosków o przyznanie prawa pomocy należy do wojewódzkiego sądu administracyjnego, w którym sprawa ma się toczyć lub już się toczy. Nie ma przy tym znaczenia, czy sąd zleca świadczenie pomocy prawnej z urzędu bezpośrednio, czy pośrednio (w trybie art. 253 tej ustawy z udziałem okręgowej izby radców prawnych).

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) reguluje szczegółowe zasady ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (§ 1 pkt 3 ww. rozporządzenia).

W świetle powyższych przepisów radca prawny może świadczyć pomoc prawną w formie wskazanej w zawiadomieniu złożonym właściwej Okręgowej Izby Radców Prawnych lub odrębnie prowadząc sprawy z urzędu. W sprawach sądowych pomoc prawną z urzędu radca prawny świadczy na rzecz strony postępowania sądowego, której sąd przyznał prawo do nieodpłatnej pomocy prawnej. Jakiego rodzaju czynności podejmie pełnomocnik z urzędu decyduje strona postępowania sądowego. Jednak to Sąd udziela pełnomocnictwa procesowego radcy prawnemu do występowania w danej sprawie, nie strona postępowania sądowego, również Sąd ponosi związane z tym koszty. W sytuacji, gdy w postanowieniu Sądu pełnomocnik, będący radcą prawnym, wskazany zostanie z imienia i nazwiska, zasadnym będzie przyjęcie, iż to jemu, a nie spółce osobowej zlecono prowadzenie sprawy z urzędu, nawet wtedy, gdy przy prowadzeniu tej sprawy korzystał będzie z majątku spółki osobowej, w ramach której wykonuje działalność. Należy tu mieć na uwadze, iż kancelaria (spółka osobowa) nie będzie wymieniona w treści postanowienia przyznającego pomoc prawną z urzędu, ani w postanowieniu zasądzającym koszty nieopłaconej pomocy prawnej. Adresatem tych postanowień nie będzie bowiem spółka osobowa. Powyższe pozwala uznać pomoc prawną z urzędu, która będzie świadczona na rzecz strony postępowania sądowego, za czynności zaliczane do czynności wykonywanych osobiście i zakwalifikować osiągnięte z ww. tytułu przychody do przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym przychodów tych nie należy łączyć z przychodami osiągniętymi z udziału w spółce osobowej.

Należy podkreślić, iż na gruncie prawa podatkowego nie ma przeszkód, aby osoby prowadzące działalność gospodarczą równocześnie wykonywały na zlecenie sądu określone czynności i osiągały z tego tytułu przychody, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powołany ostatnio przepis (w przeciwieństwie do art. 13 pkt 8 regulującego przychody z tytułu osobistego wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub o dzieło) nie zawiera żadnych wyłączeń.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz cytowane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż skoro pomoc prawną z urzędu świadczył będzie powołany w postanowieniu Sądu z imienia i nazwiska radca prawny, on również będzie wskazany w postanowieniu Sądu zasądzającym koszty nieopłaconej pomocy prawnej, to przychody osiągnięte z ww. tytułu uznać należy za przychody z tytułu wykonywania czynności zleconych przez Sąd i zaliczyć do źródła przychodów jakim jest działalność wykonywana osobiście, tj. do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie ma w tym przypadku prawnego znaczenia fakt, że ww. radca prawny jest wspólnikiem spółki osobowej i w jej ramach wykonuje swój zawód. Od ww. przychodu Sąd jako płatnik jest obowiązany naliczyć i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy, stosownie do art. 41 ust. 1 powyższej ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie należy wskazać, iż na gruncie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), powołane we wniosku ORD-IN orzeczenia sądowe, co do zasady wiążą w sprawach, w których zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Z uwagi na powyższe nie mogą stanowić podstawy prawnej przy wydawaniu niniejszej interpretacji indywidualnej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.