IPPP3/4512-1032/15-2/IG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 8 grudnia 2015 r. (data wpływu 14 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT wynagrodzenia z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy - jest prawidłowe.

W dniu 14 grudnia 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa opodatkowania podatkiem VAT wynagrodzenia z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

E. Sp. z o.o. Sp.k. (dalej: "Wnioskodawca") prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną VAT w zakresie m.in. obrotu prawami majątkowymi ze świadectw pochodzenia potwierdzającymi wyprodukowanie energii w odnawialnym źródle energii (tzw. zielone certyfikaty) dalej zwane "Prawami Majątkowymi".

W dniu 15 stycznia 2013 r. Wnioskodawca działając jako sprzedający zawarł z C. Sp. z o.o. (dawniej Grupa P. Sp. z o.o.) dalej zwana "Spółką" działającą jako kupujący, umowę sprzedaży Praw Majątkowych, dalej zwana "Umową". Przedmiotem Umowy była sprzedaż Praw Majątkowych potwierdzających wytworzenie w odnawialnym źródle energii 300 GWh energii elektrycznej, dalej zwana "Transakcją". Transakcja miała zostać dokonana po cenie określonej w Umowie, w terminie wskazanym przez Spółkę z co najmniej 14 dniowym wyprzedzeniem, nie wcześniej jednak niż 1 stycznia 2016 r. i nie później niż 30 czerwca 2016 r.

Spółka podjęła decyzję, iż nie dokona Transakcji z uwagi na spadek cen rynkowych Praw Majątkowych. Zdaniem Spółki, wykonanie Transakcji spowodowałoby u niej wysokie straty finansowe, bowiem cena sprzedaży Praw Majątkowych byłaby niższa od ceny ich zakupu, określonej w Umowie.

Zawarta umowa zawiera zapisy, na podstawie których Spółka może zwolnić się z obowiązku dokonania Transakcji oraz ze wszelkich negatywnych konsekwencji braku dokonania Transakcji, poprzez zapłatę na rzecz Wnioskodawcy określonej kwoty, dalej zwanej "Wynagrodzeniem". Aby skorzystać z tego uprawnienia, Spółka musi złożyć w odpowiednim czasie oświadczenie o skorzystaniu z uprawnienia oraz dokonać zapłaty Wynagrodzenia.

Z zapisów Umowy wynika, że jeśli Wynagrodzenie nie zostanie zapłacone wówczas Spółka będzie obowiązana do zapłaty kary umownej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy kwota Wynagrodzenia zapłacona przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy, w związku ze zwolnieniem się z obowiązku dokonania Transakcji oraz ze wszelkich negatywnych konsekwencji braku dokonania Transakcji, stanowi wynagrodzenie Wnioskodawcy za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegającą opodatkowaniu VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota wynagrodzenia zapłacona przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy, w związku ze zwolnieniem się z obowiązku dokonania Transakcji oraz ze wszelkich negatywnych konsekwencji braku dokonania Transakcji, stanowi wynagrodzenie Wnioskodawcy za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegającą opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), dalej: ustawa o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Z powyższych przepisów wynika, że dla uznania, że doszło do świadczenia usługi opodatkowanej podatkiem VAT konieczne jest wykazanie dwóch elementów, tj.

1. Istnieje określone świadczenie oraz beneficjent tego świadczenia,

2. Świadczenie to jest odpłatne, czyli odbywa się za wynagrodzeniem.

W ocenie Wnioskodawcy oba wyżej wskazane warunki są w podanym stanie faktycznym spełnione. Nie powinno być żadnych wątpliwości, że w związku z wypłatą Wynagrodzenia Spółka osiąga określone korzyści (jest beneficjentem określonego świadczenia). Dodatkowo, świadczenie to ma charakter odpłatny, tj. odbywa się za określoną kwotę wynagrodzenia.

Wnioskodawca wyjaśnia, że świadczeniem Wnioskodawcy na rzecz Spółki jest zgoda na zwolnienie się Spółki z obowiązku dokonania Transakcji oraz ze wszelkich negatywnych konsekwencji braku dokonania Transakcji. W rezultacie Spółka odnosi korzyść, gdyż kwota Wynagrodzenia jest niższa niż kwota kary umownej, którą Spółka musiałaby regulować w przypadku, gdyby nie doszło do zwolnienia się z obowiązku dokonania Transakcji oraz ze wszelkich negatywnych konsekwencji braku dokonania Transakcji.

A zatem w omawianym stanie faktycznym istnieje konkretne świadczenie Wnioskodawcy na rzecz Spółki. Świadczenie to ma także charakter odpłatny.

Wątpliwości Wnioskodawcy w zakresie kwalifikowania na gruncie podatku VAT kwoty Wynagrodzenia związane są z tym, że odszkodowania (kary umowne) nie podlegają, co do zasady, opodatkowaniu VAT. Istotą odszkodowań jest bowiem rekompensata za szkodę, odszkodowanie nie stanowi natomiast płatności za wykonanie określonej czynności. Innymi słowy w przypadku odszkodowania nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną.

Tymczasem, w ocenie Wnioskodawcy, w analizowanym stanie faktycznym wypłata przez Spółkę Wynagrodzenia, pomimo że zbliżona charakterem do odszkodowania, związana jest z określonymi czynnościami Wnioskodawcy. Kwota ta jest wspólnie uzgodniona przez strony i zostaje wypłacona w związku z zawartą Umową przewidującą możliwość zwolnienia się Spółki z obowiązku dokonania Transakcji oraz ze wszelkich negatywnych konsekwencji braku dokonania Transakcji. A zatem, w oparciu o powyższą argumentację, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przytoczonej sytuacji nie może być mowy o odszkodowaniu, które nie podlega VAT, z uwagi na charakter, funkcję i cel płaconego przez Spółkę wynagrodzenia. Wypłacone Wynagrodzenie stanowić zatem będzie wynagrodzenie za usługę podlegającą opodatkowaniu VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają rozstrzygnięcia organów podatkowych wydane na gruncie zbliżonych stanów faktycznych. Przykładowo:

* W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 30 czerwca 2015 r., nr IPTPP2/4512-268/15-2/JSz czytamy: "Wobec powyższego należy stwierdzić, że czynność zawarcia porozumienia pomiędzy Wnioskodawcą i Najemcą dotyczącego wyrażenia zgody na wcześniejsze rozwiązanie zawartej umowy, stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym wynagrodzeniem, kwota ustalona na mocy zawartego porozumienia, w zamian za odstąpienie od umowy stanowi wynagrodzenie za tę usługę i na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług".

* W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 9 kwietnia 2015 r., nr IPPP1/4512-84/15-4/MP, w której potwierdzono stanowisko wnioskodawcy, że: "Zostały spełnione wszystkie przesłanki pozwalające uznać, że Kontrahent świadczy na rzecz Spółki odpłatną usługę w rozumieniu przepisów o VAT. Istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem Kontrahenta (w postaci zgody na wcześniejsze zakończenie Umowy), a zapłaconym przez Spółkę wynagrodzeniem. Spółka jest beneficjentem świadczenia Kontrahenta, jako że posiada interes we wcześniejszym zakończeniu Umowy (z uwagi na zmianę jej strategii gospodarczej). Spółka odnosi więc korzyść ze świadczenia Kontrahenta".

Pogląd Wnioskodawcy znajduje także potwierdzenie w orzecznictwie. W szczególności Trybunał Sprawiedliwości UE z dnia 15 grudnia 1993 r. wyrokiem w sprawie Lubbock Fine Co. przeciwko Commissioners of Customs and Excise (C-63/92) rozpatrywał sprawę, w której badał, czy zapłata kwoty pieniężnej należnej jednej stronie od drugiej w związku z rezygnacją z najmu (inaczej niż przy czynszu opłacanego w ramach umowy najmu nieruchomości stanowi wynagrodzenie) ma charakter odpłatny. Z rozstrzygnięcia Trybunału wynika, że odszkodowanie stanowiące rekompensatę za przedterminowe rozwiązanie umowy stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT. Podobne stanowisko zajmują sądy administracyjne:

* NSA w wyroku z 7 lutego 2014 r., sygn. I FSK 1664/12 stwierdził: "Podobnie - już na tle okoliczności niniejszej sprawy - można stwierdzić, że sam fakt wcześniejszego rozwiązania umowy za porozumieniem stron nie daje podstaw do twierdzenia o wystąpieniu szkody. Zaś określenie, że jest to odszkodowanie w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy, także szkody tej nie określa. Nadmienić również można, że to, iż umowa najmu sama w sobie nie przewiduje możliwości jej wypowiedzenia, nie oznacza jeszcze, że strony umowy nie mogą później dokonać - w ramach swobody kontraktowej - modyfikacji łączącego je stosunku prawnego, poprzez np. zawarcie porozumienia umowę najmu rozwiązującego. Trudno w świetle stanu faktycznego sprawy stwierdzić, dlaczego taka zmiana - dokonana za zgodą obu stron - miałaby świadczyć o tym, że niejako automatycznie dochodzi do powstania szkody, która wymaga wypłacenia odszkodowania".

* NSA w wyroku z 10 czerwca 2014 r., sygn. I FSK 981/13, uznał: "Naczelny Sąd Administracyjny nie podziela przywołanego zarzutu skargi kasacyjnej. Nie ma bowiem racji autor skargi kasacyjnej twierdząc, że wypłacane w opisanym stanie faktycznym kwoty są odszkodowaniem i tym samym nie są objęte zakresem art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w umowach najmu zawarto również postanowienia dotyczące możliwości ich wcześniejszego rozwiązania przed uzgodnionym terminem ich obowiązywania. Zgodnie z tymi postanowieniami, wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu przez najemcę wiąże się z obowiązkiem zapłaty przez najemcę określonej w umowie kwoty odszkodowania bądź kary umownej. Według zamiaru stron mają one pełnić zarówno funkcję odszkodowawczą, jak sankcyjną. Mają bowiem choćby częściowo łagodzić wynajmującemu utratę korzyści z tytułu czynszu najmu spowodowaną wcześniejszym niż zaplanowano rozwiązaniem umowy (funkcja odszkodowawcza), jak i stanowią sankcję związaną z niewykonaniem zobowiązań wynikających z umowy najmu przez najemcę".

Reasumując, z uwagi na przywołane regulacje i argumentację należy stwierdzić, że czynność zwolnienia się z obowiązku dokonania Transakcji oraz ze wszelkich negatywnych konsekwencji braku dokonania Transakcji pomiędzy Spółką i Wnioskodawcą oraz związana z tym wypłata Wynagrodzenia przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy, powinna podlegać opodatkowaniu VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Należy zauważyć, że obecnie obowiązuje tekst jednolity ustawy o podatku od towarów i usług opublikowany w Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.