IPPP3-443-698/09-2/JF - Opodatkowanie nabycia portfeli wierzytelności własnych innego podmiotu prowadzącego działalność w zakresie udzielania kredytów i pożyczek.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 17 sierpnia 2009 r. (data wpływu 19 sierpnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nabycia wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 19 sierpnia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nabycia wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Fundusz (dalej: "Wnioskodawca", "Fundusz") jest zarządzany przez C.S. A. Stosownie do postanowień statutu, Fundusz w ramach prowadzonej działalności może nabywać w drodze umowy sprzedaży portfele wierzytelności, w tym wierzytelności własnych od podmiotów udzielających kredytów i pożyczek (banków).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy umowa nabycia przez Fundusz portfeli wierzytelności własnych innego podmiotu prowadzącego działalność w zakresie udzielania kredytów i pożyczek (np. banku) stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarowi usług.

Zdaniem Wnioskodawcy nabywanie przez Fundusz portfeli wierzytelności własnych podmiotu prowadzącego działalność w zakresie udzielania kredytów i pożyczek (np. banku), stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W przedstawionym we wniosku stanie sprawy istota zapytania sprowadza się do kwestii, czy nabycie wierzytelności za cenę niższą od jej wartości nominalnej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jak stanowi art. 5 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), przedmiotem opodatkowania jest m.in. odpłatne świadczenie usług. Ponieważ wierzytelność nie jest towarem, zatem obrót wierzytelnościami może być rozpatrywany jedynie w kategorii świadczenia usług. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT usługą jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zatem świadczenie usług podlega opodatkowaniu wówczas, gdy ma charakter odpłatny, z zastrzeżeniem odnoszącym się do czynności zrównanych przez ustawodawcę z odpłatnym świadczeniem usług (wskazana we wniosku czynność nabycia wierzytelności w celu jej windykacji lub odsprzedaży nie mieści się w kategorii usług nieodpłatnych, zrównanych z odpłatnymi, które zostały wymienione w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT).

Obrót wierzytelnościami definiuje się najczęściej jako zakup wierzytelności w celu ich windykacji lub dalszej odsprzedaży. W tak ujmowanej usłudze obrotu wierzytelnościami mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesja) polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy. Usługę świadczy w tym przypadku nabywca na rzecz zbywającego.

Mając na względzie stanowisko sądów administracyjnych oraz poglądy wyrażone w doktrynie (por. wyrok WSA we Wrocławiu I SA/Wr 213/07 z dnia 16 maja 2007 r., III SA/Wa 3927/06 z dnia 6 lutego 2007 r.) należy przyjąć, że sama sprzedaż wierzytelności własnej nie jest świadczeniem usług przez zbywcę, a więc po jego stronie nie powstaje obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług. To jednak nie oznacza, że ta czynność nie jest elementem usługi świadczonej przez inny podmiot - tj. nabywcę wierzytelności.

Podmiot dokonujący zakupu wierzytelności w celu jej wykorzystania do operacji gospodarczych (windykacja, odsprzedaż, itp.), świadczy na rzecz sprzedawcy tej wierzytelności usługę pośrednictwa finansowego, której zasadniczym celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru jej egzekwowania (wyrok WSA w Warszawie III SA/Wa 3887/06 z dnia 2 lutego 2007 r., III SA/Wa 4194/06 z dnia 1 marca 2007 r., III SA/Wa 1202/07 z dnia 15 października 2007 r., III SA/Wa 3927/06 z dnia 6 lutego 2007 r., J. Zubrzycki, Leksykon VAT 2007, t. I str. 715). Samo nabycie wierzytelności w drodze cesji jest jednym z elementów usługi obrotu wierzytelnościami, co do zasady zaliczanych do usług pośrednictwa finansowego. Usługa obrotu wierzytelnościami składa się zazwyczaj z co najmniej dwóch czynności: nabycia wierzytelności na własny rachunek w drodze cesji i zbycia tej nabytej wierzytelności na rzecz kolejnego nabywcy lub windykacji we własnym imieniu. Dopiero te dwie czynności składają się na czynność główną kwalifikowaną jako obrót wierzytelnościami (por. wyrok WSA z dnia 17 maja 2007 r. I SA/Wr 213/07, wyrok NSA z dnia 17 grudnia 2008 r. II FSK 1318/07). Zatem podmiot nabywający wierzytelność świadczy usługę na rzecz zbywcy - ten jest jej beneficjentem wskutek tego, że zostaje uwolniony od ciężaru jej egzekwowania, zostaje mu zaoszczędzone ryzyko i koszty posiadania takiej wierzytelności, zostaje niejako "wyręczony" w czynnościach podejmowanych dla dochodzenia długu.

Do zaistnienia usługi finansowej dochodzi już w momencie zakupu wierzytelności, gdyż taki zakup jest wręcz koniecznym warunkiem wykonania usługi na rzecz sprzedawcy (por. wyrok WSA w Warszawie: z dnia 7 marca 2007 r., III SA/Wa 2208/06, z dnia 11 maja 2007 r., III SA/Wa 2260/06, J. Zubrzycki, Leksykon VAT 2006 r. t. I s.681-682). Zatem kupno wierzytelności stanowi element usługi obrotu wierzytelnościami w rozumieniu ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług a świadczenie tego rodzaju usługi następuje już w momencie nabycia wierzytelności. Przy czym świadczącym usługę jest nabywca wierzytelności, tj. Fundusz.

Ponadto, Wnioskodawca pragnie wskazać, że w kwestii podatku od czynności cywilnoprawnych w niniejszym stanie sprawy uzyskał już stanowisko Ministra Finansów (za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie) wyrażone w interpretacji indywidualnej z dnia 7 stycznia 2008 r. (znak: IPPB2/436-107/07-4/AA). W interpretacji tej organ uznał, że "zawarcie umowy cesji wierzytelności przedstawionej we wniosku, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, tylko w tym przypadku, gdy taka czynność będzie objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.