IPPP3/443-538/11-2/KC

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 6 lipca 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP3/443-538/11-2/KC

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 5 kwietnia 2011 r. (data wpływu 7 kwietnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania rozliczeń pomiędzy Konsorcjum w formie spółki cywilnej a liderem konsorcjum oraz w zakresie prawa do odliczenia VAT naliczonego przez lidera konsorcjum-jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 kwietnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek Spółki o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania rozliczeń pomiędzy Konsorcjum w formie spółki cywilnej a liderem konsorcjum oraz w zakresie prawa do odliczenia VAT naliczonego przez lidera konsorcjum.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 27 października 2009 r. spółka A z siedzibą w Rzymie podpisała Umowę Konsorcjum w celu ubiegania się, wspólnie z innymi podmiotami, o realizację zamówienia publicznego w zakresie projektu i budowy II linii od stacji "R" do stacji "D" (zwanego dalej "Inwestycją"). Umowa Konsorcjum została podpisana przez A z dwoma podmiotami wchodzącymi w skład konsorcjum ("Konsorcjum"): G. ("G") oraz Przedsiębiorstwem Sp. z o.o. ("P"), przy czym liderem Konsorcjum została A.

W dniu 28 października 2009 r., Konsorcjum w składzie: A - lider konsorcjum, G oraz P podpisało z Miastem, reprezentowanym przez Zarząd, w imieniu i na rzecz którego działa Sp. z o.o. ("Zamawiający") umowę w sprawie realizacji Inwestycji (dalej jako: "Kontrakt"). W dniu 13 stycznia 2010 r., członkowie Konsorcjum (A, G oraz P) zawarli Umowę Spółki Cywilnej, zawiązując spółkę pod nazwą A, A S.p. A., G Przedsiębiorstwo Sp. z o.o. spółka cywilna (dalej jako: "A", "Spółka Cywilna"). Zawiązanie powyższej umowy pozostało bez wpływu na postanowienia Kontraktu z Zamawiającym, w tym na zobowiązania członków Konsorcjum w stosunku do Zamawiającego. Zamiarem członków Konsorcjum było wyłącznie nadanie Konsorcjum bardziej "formalnych" ram prawnych, poprzez zawarcie umowy nazwanej, regulowanej przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej jako "k.c.".

Spółka Cywilna A została zarejestrowana jako odrębny podatnik podatku VAT i uzyskała własny numer NIP (VAT).

Zawarcie przez członków Konsorcjum Umowy Spółki Cywilnej wzbudziło wątpliwości Zamawiającego, przy czym A, za pośrednictwem spółki A niezwłocznie podjęła kroki w celu wyjaśnienia powyższych wątpliwości:

1.

W piśmie z dnia 15 lipca 2010 r. A zwróciła się do spółki Sp. z o.o. z prośbą o pomoc w uzyskaniu akceptacji przez Zamawiającego faktu reorganizacji formy działalności wykonawców wspólnie wykonujących Inwestycję.

W odpowiedzi na powyższą prośbę, w dniu 21 lipca 2010 r., spółka W Sp. z o.o. przedstawiła stanowisko, zgodnie z którym utworzenie Spółki Cywilnej ogranicza wpływ Zamawiającego na skład podmiotowy Konsorcjum oraz powoduje wątpliwości co do zdolności Konsorcjum do realizacji Inwestycji. A spółki W Sp. z o.o. dotyczyła faktu, że zgodnie z przepisem art. 869 par. 2 k.c., wspólnik spółki cywilnej może, z ważnych powodów, wypowiedzieć swój udział w spółce. Dopuszczalne jest także rozwiązanie spółki wyrokiem sądowym, a także wstąpienie do spółki nowych wspólników. Zamawiający obawiał się, że na takie ewentualne zmiany w składzie podmiotowym Spółki Cywilnej nie miałby żadnego wpływu. Ponadto, spółka W Sp. z o.o. podniosła, że formalizacja Konsorcjum w formie Spółki Cywilnej może powodować zmianę potencjału technicznego lub wiarygodności Konsorcjum.

2.

W odpowiedzi na ww. pismo spółki Sp. z o.o., w piśmie z dnia 23 lipca 2010 r. A przekazała dalsze wyjaśnienia uzasadniając, że nie ma żadnych przeszkód prawnych dla wprowadzenia przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego innych zasad rozliczeń niż wynikające z umowy konsorcjum, w tym fakturowania jako spółka cywilna. W wyjaśnieniach podniesiono, że dla oceny przedmiotowej sprawy kluczowy jest fakt, iż w związku z zawarciem w dniu 13 stycznia 2010 r. Umowy Spółki Cywilnej, nie straciły ważności żadne z wcześniejszych porozumień między wykonawcami wspólnie realizującymi zamówienie a Zamawiającym. Wprost przeciwnie - przyjęta przez wykonawców forma realizacji zamówienia w formie Umowy Spółki Cywilnej, z uwagi na zacieśnienie współpracy wspólników, daje gwarancję przejrzystego wskazania zasad reprezentacji wspólników i ich wewnętrznej współpracy, powstanie majątku wspólnego wspólników, stwarza korzystniejsze warunki dla Zamawiającego odnośnie gwarancji należytej realizacji zamówienia i podnosi wiarygodność wykonawcy w toku realizacji Inwestycji.

3.

W dniu 27 lipca 2010, A uzyskała opinię Departamentu Prawnego Urzędu Zamówień Publicznych, w którym potwierdzono, że z punktu widzenia obowiązującego prawa, kluczowa jest tożsamość podmiotu realizującego zamówienie publiczne. Stąd, nie ma przeszkód dla zawiązania przez członków Konsorcjum, dla realizacji Inwestycji, Spółki Cywilnej - bowiem utworzenie takiej spółki nie spowoduje powstania nowego podmiotu prawa, który miałby wstąpić w prawa i obowiązki dotychczasowych wykonawców. W konsekwencji, Urząd jednoznacznie potwierdził, że Spółka Cywilna jest dozwoloną formą prawną współdziałania w celu realizacji zamówienia (Inwestycji) przez Konsorcjum.

4.

Podobne wnioski zostały przedstawione w uzyskanych przez A opiniach prawnych przygotowanych przez ekspertów: (opinia z dnia 1 lipca 2010 r.) oraz z Centrum (opinia z dnia 14 lipca 2010 r.)

Pomimo powyższych wysiłków podjętych przez A celem wyjaśnienia spornego zagadnienia oraz szeregu pozytywnych opinii uzyskanych przez A potwierdzających, że utworzenie Spółki Cywilnej w celu realizacji Inwestycji jest dozwolone prawem oraz zgodne z Kontraktem, Zamawiający nadal sprzeciwiał się współpracy z Konsorcjum zorganizowanym w formie Spółki Cywilnej.

W dniu 31 lipca 2010 r. A wystawiła pierwszą fakturę VAT na podstawie Kontraktu, adresowaną na Zarząd. Faktura została wystawiona zgodnie z harmonogramem zawartym w Kontrakcie, na określonych w nim zasadach oraz na przewidzianą w harmonogramie kwotę. Faktura została wystawiona przez A jako odrębnego podatnika podatku VAT, zgodnie zobowiązującymi przepisami Ustawy o VAT oraz rozliczona przez A w zgodzie z ww. przepisami. W szczególności, A ujęła w swoich rejestrach sprzedaży oraz rozliczyła podatek VAT należny wynikający z wystawionej faktury.

Jednakże, Zamawiający odmówił przyjęcia oraz zapłaty przedmiotowej faktury VAT. W dniu 23 sierpnia 2010 r. Zarząd odesłał ww. fakturę do A, uzasadniając swoją decyzję w taki sposób, że podmiot wskazany w umowie Konsorcjum (Konsorcjum złożone z A, G oraz P) nie jest tożsamy z podmiotem wskazanym w spornej fakturze (Spółka Cywilna zawiązana przez A, G oraz P).

Na tym etapie A oraz pozostali wspólnicy A uznali, że wykorzystali już wszystkie dostępne im metody (poza drogą sądową) przekonania Zamawiającego o dopuszczalności przyjętej przez nich formy organizacyjnej t.j. działania na podstawie Umowy Spółki Cywilnej. W związku z faktem, że Zamawiający nadal nie wyrażał zgody na współdziałanie z wykonawcami Inwestycji zorganizowanymi w formie Spółki Cywilnej, byli oni zmuszeni do podjęcia natychmiastowych działań o charakterze prawnym i organizacyjnym, które pozwoliłyby im na kontynuowanie prac w zakresie realizacji Inwestycji objętej Kontraktem oraz uzyskanie od zamawiającego należnych płatności za wykonane prace. W przeciwnym razie, zatrzymanie przez Zamawiającego płatności za faktury wystawiane przez A na podstawie Kontraktu spowodowałoby wstrzymanie prac - a w rezultacie, poważne konsekwencje prawne i finansowe, w tym znaczące straty dla wszystkich podmiotów zaangażowanych w realizację Kontraktu - t. j. członków Konsorcjum (A, G i P), Zamawiającego, jak również dla mieszkańców.

Dlatego, w celu zapobieżenia ww. stratom oraz umożliwienia realizacji Inwestycji, członkowie Konsorcjum zdecydowali o dostosowaniu zasad ich wzajemnej współpracy oraz sposobu fakturowania Zamawiającego do jego żądań, a w szczególności do uwzględnienia faktu, że życzeniem Zamawiającego było, aby wystawcą faktur była spółka A działająca jako lider Konsorcjum; powyższe żądanie Zamawiający uzasadniał w ten sposób, że gdyby członkowie Konsorcjum nie zawiązali Spółki Cywilnej, ale działali w ramach nieformalnego Konsorcjum, faktury byłyby wystawiane przez A jako lidera Konsorcjum. Rozwiązanie przyjęte przez członków Konsorcjum polegało na tym że:

* Współpraca członków Konsorcjum odbywała się w oparciu o postanowienia Umowy Konsorcjum oraz - funkcjonującej równolegle z nią- Umowy Spółki Cywilnej.

* Spółka Cywilna, A, pozostała wewnętrzną strukturą organizacyjną funkcjonującą w ramach Konsorcjum, przy czym przejęła zadania w zakresie realizacji robót tunelowych, zarządzania wspólną działalnością konsorcjantów i ogólnym zarządem nad Inwestycją. Dzięki "obecności" Spółki Cywilnej, członkowie Konsorcjum utrzymali możliwość prowadzenia Inwestycji w sposób zorganizowany według zasad określonych w Umowie Spółki Cywilnej, w szczególności przy wykorzystaniu majątku wspólnego wspólników (co nie byłoby możliwe w ramach Konsorcjum) oraz zatrudnieniu przez Spółkę Cywilną zespołu specjalistów powołanego do realizacji Inwestycji (czego również nie mogłoby uczynić Konsorcjum). Ponadto, Spółka Cywilna podjęła się realizacji części prac w ramach Inwestycji, które miały być wykonane bezpośrednio przez członków Konsorcjum - A, G i P.

* Z punktu widzenia Zamawiającego, A pozostała wewnętrzną strukturą Konsorcjum. Zamawiający nadal miał relacje gospodarcze wyłącznie z Konsorcjum, którego liderem pozostała A.

* Prace objęte Kontraktem i zlecone podwykonawcom (podmiotom innym niż członkowie Konsorcjum) co do zasady były wykonywane i fakturowane przez podwykonawców na rzecz Konsorcjum - w osobie A jako lidera Konsorcjum. Powyższe wynikało z faktu, że w związku z powstałym sporem pomiędzy członkami Konsorcjum a Zamawiającym, część podwykonawców nie godziła się na fakturowanie A (jako Spółki Cywilnej). Innymi słowy, co do zasady, podwykonawcy realizujący poszczególne części Inwestycji nie mieli żadnych relacji gospodarczych z A; wynagrodzeniem za swoje usługi obciążali bezpośrednio A. Następnie, A obciążała wartością powyższych prac Zamawiającego. Faktury VAT dotyczące prac zrealizowanych przez podwykonawców, wystawiane przez A na Zamawiającego, odzwierciedlały wartości tych prac określone w Kontrakcie.

* Natomiast A realizowała część prac objętych Kontraktem oraz dokonywała zakupów towarów i usług niezbędnych dla realizacji kolejnych etapów Kontraktu przez członków Konsorcjum, przez co rola A sprowadzała się do roli wykonawcy części Inwestycji, jak również podmiotu pośredniczącego w niektórych zakupach dokonywanych na potrzeby Inwestycji przez Konsorcjum. W szczególności, na rzecz A były realizowane i fakturowane prace wykonywane w ramach Inwestycji bezpośrednio przez członków Konsorcjum. W odniesieniu do tych prac, A wystawiała na A -jako lidera Konsorcjum-odpowiednie faktury VAT, celem umożliwienia liderowi obciążenia Zamawiającego kosztami prac wykonanych przez wspólników A. W podobny sposób, na podstawie faktur VAT, A "przenosiła" na A koszty usług zakupionych na potrzeby Inwestycji, jak również koszty zakupionych towarów oraz zatrudnionego personelu. Zgodnie z ustaleniami członków Konsorcjum, kwoty wykazywane na fakturach VAT wystawianych przez A do A odpowiadały wartościom prac uzgodnionych z Zamawiającym. Innymi słowy, zysk z tytułu realizacji Kontraktu był realizowany na poziomie Spółki Cywilnej, co pozwoliło na realizację pierwotnych założeń wspólników. Następnie A, jako lider Konsorcjum, wystawiała na Zamawiającego odpowiednie faktury VAT dotyczące prac zrealizowanych przez wspólników A, przy czym zawarte w tych fakturach kwoty odpowiadały kwotom wykazanym w fakturach otrzymanych od A (odzwierciedlającym wartości prac określone w Kontrakcie). W ten sposób, marża na kosztach realizacji Inwestycji była realizowana na poziomie A oraz alokowana do jej wspólników na zasadach określonych w Umowie Spółki Cywilnej - poprzez odpowiednią alokację przychodów i kosztów zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1992 nr 21 poz. 86 z późn. zm.) - dalej jako: Ustawa o p.d.o.p.".

* Ponadto, zgodnie z ustaleniami podjętymi przez wspólników, świadczą oni na rzecz A usługi w zakresie zarządzania projektem budowlanym, na bazie posiadanej wiedzy i doświadczenia. Za powyższe usługi, wspólnicy otrzymują wynagrodzenie w łącznej kwocie odpowiadającej 2% wartości Kontraktu, wypłacanej wspólnikom w proporcji odpowiadającej zaangażowaniu danego wspólnika w realizację Kontraktu ("udział" określony w Umowie Spółki Cywilnej). Powyższe obciążenia są dokonywane na podstawie faktur VAT wystawianych przez A, G i P do A.

* Jednocześnie, uwzględniając fakt szczególnego zaangażowania A w czynności administracyjne związane z realizacją Kontraktu przez Konsorcjum (jak rozliczanie powyższych faktur, ale także inne czynności organizacyjne realizowane na rzecz członków Konsorcjum, jako jego lider), A obciąża A wartością swojego wynagrodzenia w wysokości ok. 0,5% wartości Kontraktu. Powyższe obciążenia są dokonywane na podstawie faktur VAT wystawianych przez A do A.

Jakkolwiek opisane wyżej rozwiązanie znacznie skomplikowało rozliczenia A oraz członków Konsorcjum, a w szczególności spółki A, która została obciążona szeregiem nowych obowiązków o charakterze administracyjnym, to w związku z powstałym sporem wspomniane podmioty nie widziały innej możliwości rozliczania z Zamawiającym prac realizowanych przez Konsorcjum a tym samym kontynuowania Inwestycji i wywiązania się z planowanego terminu jej zakończenia.

Jednocześnie, Wnioskodawca informuje, że w dniu 12 stycznia 2011 r. A otrzymała od Zarządu pismo, w którym Zarząd, wbrew wcześniejszym obiekcjom, wyraża zgodę na prowadzenie Inwestycji przez Konsorcjum działające w formie Spółki Cywilnej oraz zwraca się z prośbą o podpisanie przez członków Konsorcjum odpowiedniego aneksu do Kontraktu - na co członkowie Konsorcjum wyrazili zgodę. W związku z powyższym, opisany w niniejszym wniosku schemat współpracy pomiędzy A, Konsorcjum oraz Zamawiającym odnosi się wyłącznie do części roku 2010. W roku 2011 i latach kolejnych, rozliczenia z tytułu Kontraktu będą już prowadzone bezpośrednio pomiędzy A oraz Zamawiającym.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Pytanie 1:

Jak to opisano w stanie faktycznym, kwoty odpowiadające wartościom prac wykonanych w danym miesiącu przez członków Konsorcjum działających w ramach Spółki Cywilnej A oraz zakupów towarów i usług dokonanych przez Spółkę Cywilną na potrzeby Konsorcjum, były fakturowane przez A na A jako lidera Konsorcjum (wraz z odpowiednią marżą realizowaną na poziomie A). Wnioskodawca zwraca się z pytaniem, czy prawidłowe było dokumentowanie ww. kwot za pomocą faktur VAT, wystawianych przez A na A, jako lidera Konsorcjum.

Pytanie 2:

O ile odpowiedz na Pytanie 1 jest twierdząca (A powinna wystawiać faktury VAT na A jako lidera Konsorcjum), to czy podatek VAT, zawarty w fakturach wystawianych przez A na A (o których mowa w Pytaniu 1), podlegał odliczeniu przez A od podatku VAT należnego na zasadach ogólnych.

Pytanie 3:

Czy wynagrodzenie należne A od A z tytułu zaangażowania, jako lidera Konsorcjum, w czynności administracyjne w ramach realizacji Kontraktu (w szczególności, w rozliczanie faktur wystawianych na rzecz Zamawiającego, jak również inne czynności organizacyjne realizowane na rzecz członków Konsorcjum), powinno być dokumentowane fakturami VAT wystawianymi przez A.

Pytanie 4:

Czy wynagrodzenie należne A od A z tytułu świadczenia na rzecz Spółki Cywilnej usług w zakresie zarządzania projektem budowlanym, na bazie posiadanej wiedzy i doświadczenia, powinno być dokumentowane fakturami VAT wystawianymi przez A na rzecz A.

W zakresie pytania 1

W opinii Wnioskodawcy, prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym wartość usług wykonanych w danym miesiącu przez wspólników A na potrzeby Konsorcjum (obejmujących odpowiednią marżę), powinna być dokumentowana fakturami VAT wystawianymi przez A na A.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W myśl art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem VAT jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie

1.

dana czynność ujęta została w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

2.

czynność wykonana została przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku VAT.

Zgodnie art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Podstawowy obowiązek dokumentowania obrotu dla potrzeb podatku od towarów i usług fakturami VAT przez podatników tego podatku został określony w art. 106 ust. 1 Ustawy o VAT, w myśl którego podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Z powołanych przepisów wynika, że fakturę wystawia się w przypadku dokonania sprzedaży (odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, eksportu towarów oraz wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów), przy czym wystawia ją podmiot wykonujący daną czynność (podatnik) do nabywcy towarów i usług.

W sytuacji opisanej wstanie faktycznym, Spółka Cywilna A oraz A są odrębnymi podatnikami podatku VAT, posiadającymi odrębnie im nadane numery NIP (VAT). Tym samym, każdy z ww. podatników może samodzielnie dokonywać rozliczeń podatku VAT. Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. świadczenie usług za wynagrodzeniem, zatem prawidłowe udokumentowanie przeprowadzonej transakcji zobowiązuje do wystawienia faktury VAT na faktycznego odbiorcę tych usług oraz jej ujęcie w rozliczeniu za miesiąc, w którym powstał obowiązek podatkowy.

W opisanej sytuacji należy rozważyć, czy mamy do czynienia z sytuacją "refakturowania" usług przez jednego podatnika VAT (A) na innego (A), czy też ze świadczeniem przez podatnika usług własnych.

Polskie prawo podatkowe nie definiuje pojęć "refakturowanie" kosztów i "refakturowanie" usług ani nie odnosi się bezpośrednio do sytuacji, gdy dany podmiot bierze udział w świadczeniu usług, działając we własnym imieniu, ale na rzecz innej osoby. W takich okolicznościach, uznaje się, że opodatkowaniu podlega wykonanie usługi zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, który stanowi, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, a więc nawet wówczas, gdy fizycznie wykonanie usługi dokonuje osoba trzecia.

Szczególne regulacje w tym zakresie zostały zawarte w Dyrektywie 2006/112/WE. Zgodnie z przepisem art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE "W przypadku gdy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi".

Oznacza to, że podmiot "przenoszący" daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

Trzeba nadmienić, że z dniem 1 grudnia 2008 r. wprowadzony został do polskiej Ustawy o VAT art. 30 ust. 3, który reguluje sposób ustalenia podstawy opodatkowania przy "refakturowaniu" usług. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku. W polskiej praktyce podatkowej przyjmuje się, że z refakturowaniem mamy do czynienia, gdy zachodzą następujące okoliczności:

* przedmiotem refakturowania są usługi, z których nie korzysta podmiot (lub korzysta w części), na który wystawiona jest pierwotna faktura,

* charakter usług nabywanych, jak i świadczonych przez podmiot dokonujący refakturowania jest tożsamy,

* sprzedaż (odsprzedaż) jest dokonana po cenie zakupu, bez marży narzuconej przez odsprzedającego,

* rozliczanie (refakturowanie) danego rodzaju czynności jest dokonywane odrębnie, przy czym taki sposób rozliczania wynika z zawartej przez strony umowy i służy realizacji tej umowy,

* podmiot, który dokonuje refakturowania, wystawia na rzecz nabywcy fakturę (refakturę) z uwzględnieniem tej samej stawki podatku VAT (bądź stosuje zwolnienie albo wyłączenie od podatku), która podmiot, który dokonuje refakturowania, wystawia na rzecz nabywcy fakturę

* uwzględnieniem tej samej stawki podatku VAT (bądź stosuje zwolnienie która jest na fakturze pierwotnej wystawionej przez usługodawcę, tak m.in. interpretacja wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 1 czerwca 2010 r., sygn. IPPP2-443-116/10-4/KG, Interpretacja wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 1 lutego 2008 r., sygn. IBPP2/443-279/07/WN, Interpretacja wydana przez Pomorski Urząd Skarbowy w dniu 14 lipca 2005 r., sygn. PV/443-190/IV/2005/MS).

Zatem "refakturowanie" usługi, o którym mowa powyżej, dotyczy sytuacji wykonania usługi świadczonej przez podatnika podatku VAT przy pomocy osoby trzeciej. Jak wynika z opisanych wyżej warunków, refakturowanie stanowi czynność techniczną która nie wiąże się ze zmianą charakteru samej usługi, bądź przekształceniem refakturowanej usługi w usługę podlegającą innej stawce podatkowej. Refakturowana usługa odsprzedawana jest bez marży. Przy refakturowaniu istnieje domniemanie, że refakturujący podmiot jest świadczącym dane usługi, czyli niejako (w odniesieniu do tych usług) wchodzi w prawa i obowiązki podmiotu, który faktycznie świadczy te usługi.

Jak to przedstawiono w stanie faktycznym, A podjęło się wykonania części Inwestycji, jak również pośredniczenia w niektórych zakupach dokonywanych na potrzeby Konsorcjum. Przy czym faktury wystawiane przez A na Konsorcjum obejmowały zbiorczo usługi wykonane przez A wdanym okresie i zawierały odpowiednią marżę. Zdaniem Wnioskodawcy, w takich okolicznościach, wykonana przez A czynność znacznie wykracza poza opisane wyżej "refakturowanie". Czynność ta powinna zostać uznana za wyświadczenie przez A usługi i - uwzględniając charakter tej usługi - udokumentowana fakturą VAT ze stawką podstawową (22% w 2010 r.).

Powyższa konkluzja Wnioskodawcy wynika z faktu, że w opisanych okolicznościach nie została spełniona część opisanych wyżej warunków charakteryzujących sytuację "refakturowania" z zastosowaniem tej samej stawki podatku VAT (bądź zwolnienia albo wyłączenia od podatku), która jest na fakturze pierwotnej wystawionej przez usługodawcę. W szczególności, w sytuacji "zbiorczego fakturowania", nie został spełniony warunek odrębnego rozliczania (refakturowania) danego rodzaju czynności (albowiem taki sposób rozliczania nie wynikał z zawartej przez strony umowy) ani warunek odsprzedania usługi bez marży. W konsekwencji, nie miała miejsca tożsamość usług nabywanych i usług świadczonych przez podmiot dokonujący refakturowania (tu: A). Wobec powyższego, w opinii Wnioskodawcy prawidłowo przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym Spółka Cywilna (jako podatnik podatku VAT) wystawiała na rzecz A faktury VAT za "własne" prace (prace wykonane przez Spółkę Cywilną bądź to "własnymi" siłami, bądź siłami jej podwykonawców), bezpośrednio związane z realizacją Inwestycji, jak również za towary i usługi zakupione na potrzeby Konsorcjum, realizując jednocześnie odpowiednią marżę należną jej wspólnikom. Marża ta podlegała podziałowi pomiędzy wspólników A zgodnie z zasadami przewidzianymi w Umowie Spółki Cywilnej. Następnie, A obciążała wartością wykonanych prac Zamawiającego.

W zakresie pytania 2

W opinii Wnioskodawcy, podatek VAT, zawarty w fakturach wystawianych przez A na A (o których mowa w Pytaniu 1), podlegał odliczeniu przez A od podatku VAT należnego na zasadach ogólnych.

Należy podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym elementem konstrukcji podatku od towarów i usług.

W Ustawie o VAT, zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego określone zostały w Dziale IX w art. 86-95. Z ogólnej zasady zawartej w art. 86 ust. 1 wynika, iż podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zgodnie natomiast z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) Ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powołanych przepisów wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i jednoznaczny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Z opisanego stanu faktycznego wynika, że A dokonywała zakupu towarów i usług związanych wyłącznie z realizacją Kontraktu - bądź to od A, bądź też bezpośrednio od podwykonawców. Nabyte towary i usługi służyły wyłącznie wykonywaniu czynności opodatkowanych na rzecz Zamawiającego. Wobec powyższego należy stwierdzić, iż A przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur zakupu od całości zakupionych towarów oraz nabytych usług podwykonawczych, związanych ze świadczeniem usług na rzecz Zamawiającego.

Za prawidłowe należy zatem uznać stanowisko A, że wystawione przez Spółkę Cywilną na A faktury VAT za części usług wykonane zgodnie z Kontraktem skutkowały po stronie Spółki Cywilnej powstaniem obowiązku podatkowego w podatku VAT należnym, a A na podstawie art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT miała prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego z tych faktur.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają m.in. następujące interpretacje wydane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie: interpretacja z dnia 4 czerwca 2010 r., sygnatura IPPP1-443-296/10-6/MP, interpretacja z dnia 4 czerwca 2010 r., sygnatura IPPP2-443-116/10-4/KG, interpretacja z dnia 25 marca 2010 r., sygnatura IPPP1/443-105/10-2/AW.

W zakresie pytania 3:

W opinii Wnioskodawcy, wynagrodzenie należne mu od A z tytułu pełnienia czynności administracyjnych organizacyjnych w ramach realizacji Kontraktu na rzecz Spółki Cywilnej, powinno być dokumentowane fakturami VAT wystawianych przez A.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W myśl art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem VAT jest, aby dana czynność znajdowała się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT oraz aby została ona wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku VAT.

Zgodnie art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przy czym obowiązek dokumentowania obrotu dla potrzeb podatku VAT fakturami VAT przez podatników tego podatku został określony w art. 106 ust. 1 Ustawy o VAT, w myśl którego podatnicy, o których mowa w art. 15, są co do zasady - obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Tak więc, fakturę wystawia się m.in. w przypadku odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, przy czym wystawiają podmiot wykonujący daną czynność (podatnik) do nabywcy towarów i usług.

W sytuacji opisanej wstanie faktycznym, A jest podatnikiem podatku VAT, który może samodzielnie dokonywać rozliczeń podatku VAT. A, przez charakter realizowanych zadań i ponoszonego ryzyka jest podmiotem scalającym całość prac Spółki Cywilnej. Za usługi wykonywane na rzecz A, spółce A przysługuje wynagrodzenie spełniające przesłanki z art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT.

Wobec powyższego, prawidłowe jest wystawianie przez A na rzecz A faktur VAT za świadczone przez A usługi. Faktury VAT wystawiane przez A powinny spełniać wymogi z art. 106 Ustawy o VAT.

w zakresie pytania 4:

W opinii Wnioskodawcy, wynagrodzenie należne każdemu ze wspólników A, w tym Wnioskodawcy, z tytułu zarządzania projektem budowlanym, na bazie posiadanej wiedzy i doświadczenia, powinno być dokumentowane fakturami VAT wystawianych przez każdego ze wspólników A, w tym przez A.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W myśl art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem VAT jest, aby dana czynność znajdowała się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT oraz aby została ona wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku VAT.

Zgodnie art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przy czym obowiązek dokumentowania obrotu dla potrzeb podatku VAT fakturami VAT przez podatników tego podatku został określony w art. 106 ust. 1 Ustawy o VAT, w myśl którego podatnicy, o których mowa w art. 15, są co do zasady - obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Tak więc, fakturę wystawia się m.in. w przypadku odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, przy czym wystawia ją podmiot wykonujący daną czynność (podatnik) do nabywcy towarów i usług.

W sytuacji opisanej wstanie faktycznym, A jest podatnikiem podatku VAT, który może samodzielnie dokonywać rozliczeń podatku VAT. Za usługi wykonywane na rzecz A w zakresie zarządzania pracami budowlanymi, spółce A przysługuje wynagrodzenie spełniające przesłanki z art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT.

Wobec powyższego, prawidłowe jest wystawianie przez A na rzecz A faktur VAT za świadczone przez A usługi. Faktury VAT wystawiane przez A powinny spełniać wymogi z art. 106 Ustawy o VAT.

Z uwagi na powyższe, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za zasadne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrz wspólnotową dostawę towarów - art. 2 pkt 22 ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej wystawiają faktury oznaczone wyrazami "faktura VAT", zgodnie z zapisami Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, Dz. U. Nr 68 poz. 360).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120, art. 17 i 19 oraz art. 124. W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca zawarł wraz z dwoma innymi podmiotami gospodarczymi umowę konsorcjum, której celem jest realizacja zamówienia publicznego w zakresie projektu i budowy II linii metra w od stacji "R." do stacji "D.".

Na wstępie należy wyjaśnić, że umowa konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Wyjątkiem jest prawo bankowe, które wymienia konsorcjum bankowe. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne (w ramach swobody umów). Stosownie do art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Co do zasady, konsorcjum jest więc umową gospodarczą co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia, dla odniesienia wspólnych korzyści, przy jednoczesnej solidarnej odpowiedzialności wykonawców (konsorcjantów) za wykonanie umowy - z zakresu prawa zamówień publicznych. Wspólne przedsięwzięcia charakteryzuje to, że jego uczestnicy są związani ustaleniami umownymi. Poza obowiązkami nałożonymi przez ustawę z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.), np. konieczności ustanowienia pełnomocnika - art. 23 ust. 2, czy solidarnej odpowiedzialności - art. 141, ustalenia te mogą dotyczyć różnych kwestii, zgodnie z zasadą swobody umów wyrażoną w art. 3531 Kodeksu cywilnego, np.: zasad reprezentacji, sposobu rozliczeń danego przedsięwzięcia, podziału robót, udziału w zyskach i stratach itp.

Jak wskazano, celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub też szeroki zakres przedmiotowy przekracza możliwość jednego podmiotu. Umowa konsorcjum z reguły wiąże podmioty na czas określony, najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, do którego zostało powołane. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w działaniach nieobjętych umową zaś w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Oznacza to, że z punktu widzenia VAT każdy z członków konsorcjum jest odrębnym podatnikiem. Podatnikiem nie jest i nie może być natomiast samo konsorcjum.

Spółka cywilna w wymiarze VAT posiada podmiotowość podatkową. Zatem przed wykonaniem czynności podlegających opodatkowaniu powinna zostać zarejestrowana jako podatnik podatku VAT, jest jednocześnie zobowiązana do wystawiania faktur VAT, prowadzenia stosownych ewidencji (wykazując w nich podatek należny od sprzedaży i odliczając podatek naliczony związany z zakupami towarów bądź usług w związku z działalnością opodatkowaną) oraz składania deklaracji podatkowych.

Jak podaje Wnioskodawca, na etapie ubiegania się o realizację zamówienia publicznego została podpisana umowa Konsorcjum przez A, i dwa podmioty: firmę G oraz P, przy czym liderem Konsorcjum został Wnioskodawca.

Umowa w sprawie realizacji inwestycji została podpisana 28 października 2009 r. jeszcze przez Konsorcjum, natomiast w dniu 13 października 2010 r. członkowie Konsorcjum zawarli umowę spółki cywilnej, zawiązując spółkę pod nazwą A, A S.p.A., G Przedsiębiorstwo Sp. z o.o. spółka cywilna. Spółka cywilna otrzymała odrębny numer NIP i została zarejestrowana jako podatnik podatku VAT. Zawarcie umowy spółki cywilnej przez członków Konsorcjum wzbudziło wątpliwości zamawiającego, a w konsekwencji doprowadziło do odmowy przyjęcia i zapłaty wystawionej przez Spółkę A faktury. Powodem odmowy przyjęcia faktury przez zamawiającego był brak tożsamości podmiotu wskazanego w umowie konsorcjum z podmiotem wskazanym na fakturze jako sprzedawca. Aby zapobiec wstrzymaniu płatności za faktury, a w konsekwencji wstrzymaniu prac, które generowałoby straty dla wszystkich podmiotów zaangażowanych w realizację kontraktu, wykonawcy inwestycji zorganizowani w formie Spółki Cywilnej, podjęli decyzję o dostosowaniu zasad wzajemnej współpracy w ramach konsorcjum i sposobu rozliczania z zamawiającym do żądań zamawiającego. W/g przyjętych rozwiązań współpraca członków konsorcjum odbywała się w oparciu o funkcjonujące równolegle postanowienia umowy konsorcjum i umowy spółki cywilnej. Spółka cywilna pozostała wewnętrzną strukturą organizacyjną funkcjonującą w ramach konsorcjum odpowiedzialną za zadania w zakresie realizacji robót tunelowych, zarządzania wspólną działalnością konsorcjantów i ogólnym zarządem nad inwestycją. Spółka cywilna A realizowała część prac objętych kontraktem i jednocześnie dokonywała zakupów towarów i usług niezbędnych do realizacji kontraktu przez członków konsorcjum. W szczególności na rzecz A były realizowane i fakturowane prace wykonane bezpośrednio przez członków konsorcjum. Zgodnie z ustaleniami członków konsorcjum, spółka obciążała lidera konsorcjum kosztami prac wykonanych przez członków konsorcjum, kosztami zakupionych towarów i usług oraz kosztami zatrudnionego personelu, wystawiając faktury na kwoty odpowiadające wartościom prac uzgodnionych z zamawiającym. Zysk z tytułu realizacji kontraktu był realizowany na poziomie spółki cywilnej.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym, Wnioskodawczyni powzięła wątpliwość, czy prawidłowe było dokumentowanie kwot, w odniesieniu do części roku 2010, odpowiadających wartościom prac wykonywanych w danym miesiącu przez A na rzecz Wnioskodawczyni jako lidera konsorcjum, wraz z marżą.

Z analizy stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni, jako lider konsorcjum, obciążała zamawiającego wystawiając faktury na kwoty odpowiadające wartościom wykazanym na fakturach wystawionych przez spółkę cywilną. Prace objęte kontraktem, wykonywane przez podwykonawców były wykonywane i fakturowane na Wnioskodawcę jako lidera konsorcjum, który słusznie stwierdza w swoim stanowisku że Spółka Cywilna A oraz A są odrębnymi podatnikami podatku VAT, posiadającymi odrębne numery NIP. Tym samym, każdy z ww. podatników może samodzielnie dokonywać rozliczeń podatku VAT. Poza tym, w opisanym stanie faktycznym nie można mówić o refakturowaniu, gdyż faktury te obejmowały pewien zbiór usług i towarów nabywanych i sprzedanych w ramach Kontraktu przez A w danym okresie wraz z marżą.

Na mocy art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. W świetle powyższych przepisów prawa podatkowego uznać należy, iż podatnikiem podatku od towarów i usług może być w zasadzie każdy samodzielny podmiot prawny, niezależnie od jego formy organizacyjno - prawnej, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą.

Przepisy ustawy nie stoją na przeszkodzie, aby istniało jednocześnie konsorcjum realizujące cel gospodarczy w dwóch formach tzn. na podstawie zawartej przez jej członków umowy, w której określone zostały warunki współpracy oraz w formie spółki cywilnej.

Analizując opis sprawy i powołane przepisy należy stwierdzić, że spółka cywilna A świadczy usługi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy na rzecz drugiego podatnika, jakim jest Wnioskodawca. W związku z powyższym, wystawia faktury VAT na kwotę obejmującą zarówno prace własne jak i towary i usługi zakupione na potrzeby konsorcjum, wraz z należną marżą. Faktury wystawiane przez spółkę powinny spełniać warunki określone w art. 106 ust. 1 ustawy oraz w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 1 należy uznać za prawidłowe.

Konsekwencją prawidłowości powyższych działań spółki cywilnej jest ustalenie, czy podatek należny zawarty w fakturach od spółki, jest dla Wnioskodawczyni podatkiem do odliczenia.

Zgodnie z powołanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wówczas, gdy zostaną spełnione określone przesłanki, tj. podmiot dokonujący odliczenia podatku działa w charakterze podatnika podatku VAT oraz nabywane towary i usługi, w związku z którymi występuje podatek naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Podatek VAT zawarty w fakturach dokumentujących nabywane przez lidera konsorcjum towary i usługi, ze względu na swój związek z działalnością opodatkowaną podlega odliczeniu. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz nie podlegających temu podatkowi. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Ponadto, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie występują przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z analizy stanu faktycznego wynika, że skoro spółka cywilna A winna wystawiać faktury VAT za wykonane usługi zgodnie z ustaleniami Kontraktu, na rzecz Wnioskodawczyni jako lidera konsorcjum, to nabywane usługi, jako czynności opodatkowane, związane są z działalnością Wnioskodawczyni jako podatnika podatku VAT dają jej prawo do obniżenia podatku należnego o wartość podatku naliczonego, zawartego na otrzymanych fakturach.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 2 należy uznać za prawidłowe.

W kwestii pytania trzeciego, należy stwierdzić, że Wnioskodawca jako podatnik podatku VAT, w ramach realizowane Kontraktu jest podmiotem, który pełni rolę koordynatora działań Spółki cywilnej A. Jak wskazuje się w stanie faktycznym, zadania związane z realizacją Kontraktu przez Konsorcjum, takie jak rozliczanie faktur, inne czynności organizacyjne realizowane na rzecz członków Konsorcjum, są rozliczne przez Wnioskodawcę za pomocą faktur VAT wystawianych na rzecz A.

Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie sprzeciwia się prowadzeniu działalności gospodarczej jednocześnie przez konsorcjum realizujące określone zadania gospodarcze na podstawie zawartej przez członków konsorcjum umowy oraz konsorcjum w formie spółki cywilnej. W konsorcjum tzw. nieformalnym podatnikiem jest każdy z uczestników konsorcjum, a więc podatnikiem podatku VAT jest Wnioskodawca jako lider konsorcjum.

Reasumując, Wnioskodawca wykonując czynności administracyjne związane z realizacją kontraktu występuje jako podatnik. Nabywca usług - spółka cywilna - wypłaca w zamian wynagrodzenie w określonej umową wysokości. Na Wnioskodawcy ciąży zatem obowiązek związany z prawidłowym udokumentowaniem wykonanej usługi w postaci wystawionej faktury VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 3 należy uznać za prawidłowe.

Pytanie czwarte odnosi się do sytuacji prawidłowych rozliczeń dokonywanych w ramach spółki cywilnej, pomiędzy Wnioskodawcą jako wspólnikiem spółki a Spółką A. Wątpliwości Wnioskodawcy w tym przypadku wiążą się z możliwością wystawienia faktury jako wspólnika spółki cywilnej na rzecz spółki za usługi zarządzania projektem budowlanym, realizującym Inwestycję.

Ze stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca, w ramach realizacji Inwestycji, zarówno jako lider konsorcjum jak i wspólnik spółki cywilnej A. Na podstawie ustaleń zawartych pomiędzy wspólnikami spółki cywilnej, tj. Wnioskodawcą, G oraz P, świadczą oni na rzecz spółki A usługi w ramach realizowanej Inwestycji, na bazie posiadanej wiedzy i doświadczenia, za które wystawiają faktury VAT.

Wnioskodawca jako osoba prawna prowadząca działalność gospodarczą oraz spółka cywilna, w której Wnioskodawca jest wspólnikiem, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, to dwa odrębne podmioty i dwóch odrębnych podatników tego podatku. Wnioskodawca, będąc czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, wykonując czynności opodatkowane na rzecz spółki cywilnej, której jednocześnie jest wspólnikiem, dokonuje sprzedaży na rzecz odrębnego podatnika podatku od towarów i usług. Każda dokonana przez strony sprzedaż generuje po stronie sprzedawcy obowiązek wystawienia faktury VAT.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli uczestnikami w obrocie gospodarczym są podatnicy, to muszą realizować nałożone na nich ustawą obowiązki. Tak więc Wnioskodawca, dokonując sprzedaży na rzecz spółki cywilnej ma obowiązek wystawienia faktury VAT dokumentującej tę sprzedaż. W konsekwencji Wnioskodawca jako wspólnik spółki cywilnej, za świadczone usługi na rzecz A ma obowiązek wystawić faktury VAT, zgodnie z zapisem art. 106 ust. 1 ustawy oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 4 należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl