IPPP3/443-469/12-2/KT - Możliwość zwolnienia z opodatkowania VAT usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania, finansowanych ze środków publicznych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 18 kwietnia 2012 r. (data wpływu 27 kwietnia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług szkoleniowych finansowanych ze środków publicznych - jest prawidłowe.

W dniu 27 kwietnia 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług szkoleniowych finansowanych ze środków publicznych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Spółka jest czynnym podatnikiem VAT, prowadzi działalność edukacyjno-szkoleniową na terenie całego kraju. Spółka zajmuje się między innymi organizacją i przeprowadzaniem usług szkoleniowych jako zleceniobiorca dla firm i instytucji (zwanych dalej Zleceniodawcą), które otrzymują dofinansowanie na realizację Projektów w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (POKL) współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

Dofinansowanie, które otrzymują Zleceniodawcy na realizację Projektów, stanowi 100% całkowitych wydatków kwalifikowalnych Projektu, w tym:

Zleceniodawca realizuje Projekt na podstawie wniosku o dofinansowanie, w którym określony jest szczegółowy budżet Projektu, zgodnie z którym Zleceniodawca dokonuje zakupu usług i materiałów. Zleceniodawca między innymi musi dokonywać zakupu usług i materiałów zgodnie z odpowiednimi przepisami Unii Europejskiej.

Wszystkie usługi szkoleniowe świadczone przez Spółkę jako zleceniobiorcę w ramach Projektów są w całości finansowane ze środków publicznych i adresowane zarówno do osób zatrudnionych jak i bezrobotnych, które z własnej inicjatywy są zainteresowane nabyciem nowych, uzupełnieniem lub podwyższeniem swoich kwalifikacji i umiejętności. Jednakże tematyka tychże szkoleń będzie również na tyle różnorodna, że stwarza to, w ocenie Wnioskodawcy, pewne trudności interpretacyjne odnośnie możliwości zakwalifikowania poszczególnych usług szkoleniowych jako usługi kształcenia zawodowego lub przekształcenia zawodowego w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Szkolenia, które będzie prowadził Wnioskodawca jako zleceniobiorca w ramach Projektów, to tzw. szkolenia miękkie dotyczące umiejętności interpersonalnych, dotyczące m.in. komunikacji międzyludzkiej, motywowania, rozwoju osobistego czy też negocjowania. Są to między innymi następujące szkolenia miękkie: warsztaty skutecznej komunikacji, negocjacje i finalizacja umów, komunikacja wewnętrzna w firmie, zarządzanie zespołem, profesjonalna obsługa klientów, prezentacje i wystąpienia publiczne, radzenie sobie z konfliktem i stresem, zarządzanie kryzysem w firmie, asertywność, public relations, savoir vivre w biznesie, warsztaty psychologiczne, ABC przedsiębiorczości, kontakt z mediami, kultura organizacyjna, zarządzanie innowacją itp. Spółka podkreśla, że wszystkie szkolenia realizowane w ramach projektów adresowane są do osób, u których nabyte umiejętności zostaną bądź mogą zostać wykorzystane w aktualnej bądź innej pracy zawodowej, a także pomogą w zdobyciu pracy.

Zgodnie z umową Spółka jako zleceniobiorca wystawia podmiotom, otrzymującym dofinansowanie, faktury VAT za wykonane usługi szkoleniowe realizowane w ramach Projektu Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Zgodnie z umową Zleceniodawca zapłaci wynagrodzenie za wykonaną usługę z otrzymanego dofinansowania na realizację Projektu w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

Pytanie przyporządkowane do przedstawionego zdarzenia dotyczy okresu podatkowego - lata 2011-2013.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy usługi przeprowadzanych tzw. szkoleń miękkich opisanych w stanie faktycznym przez Spółkę dla Zleceniodawcy w zakresie Projektu realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (POKL) współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego korzystają ze zwolnienia z podatku VAT zgodnie z art. 43. ust. 1 pkt 29 lit. c) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Spółka, wykonując dla Zleceniodawcy usługę tzw. szkoleń miękkich, dotyczących realizacji Projektu w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (POKL) współfinansowanego ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego i otrzymując zapłatę za wykonaną usługę z dofinansowania na realizację Projektu, korzysta ze zwolnienia z podatku VAT zgodnie z art. 43. ust. pkt 29 lit. c) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawcy, realizowane szkolenia miękkie spełniają przesłanki art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c) ustawy o VAT. Szkolenia te dają ich uczestnikom możliwość zdobycia wiedzy i umiejętności pozostających w bezpośrednim związku z wykonywanym przez nich zawodem. Należy też podkreślić, iż tzw. szkolenia miękkie umożliwiają osobom biorącym w nich udział podnoszenie kwalifikacji zawodowych, co wynika wprost z założeń poszczególnych Programów Operacyjnych, w ramach których są realizowane.

Tytułem przykładu można tu wskazać na stosowne postanowienia Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, zgodnie z którymi Cel szczegółowy 1 (Rozwój wykwalifikowanej i zdolnej do adaptacji siły roboczej) priorytetu VIII (Regionalne kadry gospodarki) będzie realizowany m.in. poprzez "nabycie nowych oraz podwyższanie kwalifikacji i umiejętności zawodowych osób pracujących oraz pomoc w zakresie wyboru nowego zawodu". Powyższe znajduje również swoje odzwierciedlenie w opisie poddziałania 8.1.1. (Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsiębiorstw - projekty konkursowe) w ramach działania 8.1. (Rozwój pracowników przedsiębiorstw w regionie) priorytetu VIII zawartym w Szczegółowym Opisie Priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, z którego wynika, że przedmiotowe poddziałanie realizowane jest poprzez "szkolenia, kursy i poradnictwo zawodowe" (jako działanie uzupełniające do szkoleń i kursów) skierowane do osób, które z własnej inicjatywy są zainteresowane nabyciem nowych, uzupełnianiem lub podwyższaniem kwalifikacji i umiejętności, w szczególności dla osób zatrudnionych o niskich lub zdezaktualizowanych kwalifikacjach.

Nie powinno budzić żadnej wątpliwości, że wszystkie z opisanych powyżej szkoleń miękkich, pozostają w bezpośrednim związku z kwalifikacjami zawodowymi. Umiejętności nabyte zarówno podczas szkoleń z zakresu wystąpień publicznych, radzenia sobie z konfliktami i stresem, skutecznej komunikacji, jak również podczas szkoleń z zakresu komunikacji wewnętrznej w firmie, zarządzania zespołem, profesjonalnej obsługi klientów, negocjacji i finalizacji umów, zarządzania kryzysem w firmie, będą (bądź mogą zostać) wykorzystane przez pracowników w codziennej pracy zawodowej a przez to przyczynić się do zwiększenia efektywności ich pracy.

W świetle powyższych uwag, zdaniem Wnioskodawcy, można przyjąć, iż usługi, które zamierza świadczyć w zakresie tzw. szkoleń miękkich, są usługami kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, a mając na uwadze fakt, iż przedmiotowe usługi spełniają dodatkowo jeden z warunków wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c) ustawy o VAT, tj. są finansowane w całości ze środków publicznych, należy uznać, że są one zwolnione z podatku od towarów i usług.

Ponadto, Minister Rozwoju Regionalnego wystąpił do Ministra Finansów z prośbą o wydanie interpretacji ogólnej, wyjaśniającej wątpliwości w zakresie możliwości zwolnienia usług kształcenia zawodowego i przekwalifikowania z podatku VAT, pismem z dnia 14 września 2011 r. Minister Finansów poinformował, iż mając na uwadze przepisy art. 43 ust. 1 pkt 26-29 ustawy o VAT oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 43, poz. 392, z późn. zm.), "większość usług w zakresie edukacji pozostała zwolniona od podatku od towarów i usług".

Minister wskazał również, że zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Rady (UE) Nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r., kształcenie zawodowe i przekwalifikowanie definiowane jest następująco: "Usługi w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania, świadczone na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2006/112/WE, obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, tak samo, jak nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych".

Spółka otrzymuje od Instytucji Pośredniczących, tj. Wojewódzkich Urzędów Pracy, Urzędów Marszałkowskich, pisma informujące, iż zgodnie ze stanowiskiem instytucji Zarządzającej POKL wszystkie szkolenia w ramach POKL stanowią usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, a tym samym wszystkie w ramach POKL powinny być zwolnione z podatku od towarów i usług, o ile są finansowane w co najmniej 70% ze środków publicznych.

W związku z tym należy uznać, iż tzw. szkolenia miękkie będące przedmiotem interpretacji stanowią niezbędny element procesu szkoleniowego w ramach POKL.

Powyższe stanowisko potwierdza inna interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1/443-303/11-2/AP).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Przepis art. 41 ust. 1 ustawy stanowi, że stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie, na mocy art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy, zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:

Powołane przepisy przewidują zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego (innych niż wymienione w pkt 26 ustawy) prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub świadczonych przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją lub finansowanych w całości ze środków publicznych.

W tym miejscu wskazać należy, iż w dniu 1 lipca 2011 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. L Nr 77 str. 1). Rozporządzenie Rady nr 282/2011 wiąże wszystkie państwa członkowskie i jest stosowane bezpośrednio. Oznacza to, iż przepisy tego rozporządzenia z dniem 1 lipca 2011 r. stają się częścią porządku prawnego, obowiązującego na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, bez konieczności ich implementacji w drodze ustawy. Rozporządzenie Rady nr 282/2011 zastąpiło rozporządzenie Rady nr 1777/2005, które przyjęte zostało w celu jednolitego stosowania przez wszystkie państwa członkowskie systemu podatku od wartości dodanej, opartego na postanowieniach Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich, dotyczących podatków obrotowych - Wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa opodatkowania (77/388/EEC z późn. zm.).

Przepis art. 44 ww. rozporządzenia nr 282/2011 wyjaśnia, co należy rozumieć przez usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania. W myśl tego przepisu, usługi w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania świadczone na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.), środkami publicznymi są: dochody publiczne; środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA); środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi, inne niż wymienione w pkt 2; przychody budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz innych jednostek sektora finansów publicznych pochodzące ze sprzedaży papierów wartościowych, z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa oraz majątku jednostek samorządu terytorialnego, ze spłat pożyczek i kredytów udzielonych ze środków publicznych, z otrzymanych pożyczek i kredytów, z innych operacji finansowych; oraz przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodzące z prowadzonej przez nie działalności oraz pochodzące z innych źródeł.

Z wniosku wynika, że Spółka świadczy usługi szkoleniowe dla firm i instytucji (Zleceniodawców), które otrzymują dofinansowanie na realizację Projektów w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Dofinansowanie, które otrzymują Zleceniodawcy na realizację Projektów, stanowi 100% całkowitych wydatków kwalifikowalnych Projektu, w tym odpłatność ze środków europejskich w proporcji 85% oraz dotacja celowa z budżetu krajowego w proporcji 15%. Zleceniodawca realizuje Projekt na podstawie wniosku o dofinansowanie, w którym określony jest szczegółowy budżet Projektu, zgodnie z którym Zleceniodawca dokonuje zakupu usług i materiałów na podstawie odpowiednich przepisów Unii Europejskiej.

Wszystkie usługi szkoleniowe świadczone przez Spółkę jako zleceniobiorcę w ramach Projektów są w całości finansowane ze środków publicznych i adresowane zarówno do osób zatrudnionych jak i bezrobotnych, zainteresowanych nabyciem nowych, uzupełnieniem lub podwyższeniem swoich kwalifikacji i umiejętności, które zostaną bądź mogą zostać wykorzystane w aktualnej bądź innej pracy zawodowej, a także pomogą w zdobyciu pracy.

Są to tzw. szkolenia miękkie, dotyczące umiejętności interpersonalnych, dotyczące m.in. komunikacji międzyludzkiej, motywowania, rozwoju osobistego czy też negocjowania (warsztaty skutecznej komunikacji, negocjacje i finalizacja umów, komunikacja wewnętrzna w firmie, zarządzanie zespołem, profesjonalna obsługa klientów, prezentacje i wystąpienia publiczne, radzenie sobie z konfliktem i stresem, zarządzanie kryzysem w firmie, asertywność, public relations, savoir vivre w biznesie, warsztaty psychologiczne, ABC przedsiębiorczości, kontakt z mediami, kultura organizacyjna, zarządzanie innowacją itp.).

Spółka, jako zleceniobiorca, wystawia podmiotom, otrzymującym dofinansowanie, faktury VAT za wykonane usługi szkoleniowe realizowane w ramach Projektu Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Zgodnie z umową Zleceniodawca zapłaci wynagrodzenie za wykonaną usługę z otrzymanego dofinansowania na realizację Projektu w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

Aby przedmiotowe usługi mogły korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy, muszą być uznane za usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego oraz spełniać jeden z warunków określonych w lit. a)-c) powyższego przepisu.

Analiza przedstawionej sprawy wskazuje, że usługi opisanych we wniosku tzw. szkoleń miękkich, adresowanych do pracowników oraz bezrobotnych, świadczonych w ramach projektów unijnych realizowanych w celu podnoszenia kwalifikacji i umiejętności zawodowych uczestników tych szkoleń, są bez wątpienia usługami kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT. Ponadto, wynagrodzenie Wnioskodawcy za przeprowadzane szkolenia, finansowane przez Zleceniodawcę w 80% ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej i w 15% z budżetu państwa, jest wynagrodzeniem finansowanym w całości ze środków publicznych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29c) ustawy.

Zatem, usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania świadczone przez Spółkę na rzecz podmiotu, który pozyskał środki publiczne (unijne oraz z budżetu państwa) na ten cel, finansowane w całości z tych środków, podlegają zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29c) ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz - w przypadku zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.