IPPP3/443-444/12-3/KT - Opodatkowanie transakcji zbycia składników majątkowych przedsiębiorstwa na rzecz wspólnika.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 17 lipca 2012 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP3/443-444/12-3/KT Opodatkowanie transakcji zbycia składników majątkowych przedsiębiorstwa na rzecz wspólnika.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 20 kwietnia 2012 r. (data wpływu 23 kwietnia 2012 r.), uzupełnionym w dniu 16 maja 2012 r. (data wpływu 21 maja 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia składników majątkowych przedsiębiorstwa na rzecz wspólnika:

* jest prawidłowe - w zakresie uznania za czynność niepodlegającą opodatkowaniu transakcji zbycia majątku stanowiącego przedsiębiorstwo (pytanie nr 1 i nr 2),

* jest nieprawidłowe - w zakresie opodatkowania przekazania poszczególnych składników majątku na podstawie odrębnych czynności (pytanie nr 3).

UZASADNIENIE

W dniu 23 kwietnia 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia składników majątkowych przedsiębiorstwa na rzecz wspólnika. Wniosek został uzupełniony w dniu 16 maja 2012 r. (data wpływu 21 maja 2012 r.) poprzez załączenie odpisu KRS.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzi działalność gospodarczą polegającą głównie na wynajmie nieruchomości. W zakres prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności wchodzi także obrót nieruchomościami.

W skład przedsiębiorstwa Spółki - jako podstawowe aktywa trwałe - wchodzą nieruchomości zabudowane. Częściami składowymi gruntu są hale produkcyjno-składowe z aneksami biurowymi (dalej: "Nieruchomości"). Nieruchomości są zaliczone przez Spółkę do Jej środków trwałych. Część z tych Nieruchomości Spółka wybudowała przed dniem 1 maja 2004 r., część zaś nabyła po dniu 1 maja 2004 r. w związku z nabyciem zabudowanych Nieruchomości oraz budową budynków i budowli, Spółka uzyskała prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Spółka skorzystała z przysługującego Jej prawa do odliczenia.

Nieruchomości są wykorzystywane przez Spółkę w ramach wykonywanej przez Nią działalności gospodarczej do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, polegających na najmie. Do wyłącznej obsługi Nieruchomości Spółka zatrudnia pracowników.

Oprócz nieruchomości, Spółka posiada inne składniki majątku o charakterze materialnym jak i niematerialnym. Jedynym udziałowcem Spółki jest B. spółka z o.o. (dalej: "Wspólnik"). Wspólnik jest również zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Spółka planuje umorzyć część udziałów Wspólnika w drodze umorzenia przymusowego, a część w drodze umorzenia automatycznego. W związku z tym, Spółka wypłaci wynagrodzenie na rzecz Wspólnika z tytułu umorzenia części jego udziałów. Wynagrodzenia zostanie wypłacone w naturze.

Spółka planuje wydać Wspólnikowi wynagrodzenie w formie rzeczowej, której wartość rynkowa będzie równa kwocie przysługującej Wspólnikowi z tytułu umorzenia części jego udziałów w Spółce.

Przedmiotem wynagrodzenia z tytułu umorzenia części udziałów Udziałowca w Spółce będą składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa Wnioskodawcy i to przedsiębiorstwo tworzące. Oznacza to, iż w zamian za umorzenie udziałów Wspólnika Spółka wyda ogół materialnych i niematerialnych składników majątkowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa przez Spółkę, na który złoży się:

1.

ogół środków trwałych, w tym Nieruchomości oraz ruchomości związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Spółkę,

2.

ogół praw wynikających z umów zawartych przez Spółkę, a które są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Spółkę,

3.

wierzytelności Spółki wynikające z prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej,

4.

księgi rachunkowe i dokumenty związane z prowadzeniem działalności Spółki

5.

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo Spółki.

Ponadto, Wspólnik zatrudni pracowników Wnioskodawcy (w ocenie Spółki pracownicy zostaną przejęci przez Wspólnika na podstawie art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), jak również przejmie obowiązki wynikające z zawartych umów, w tym przede wszystkim umów najmu Nieruchomości i umów na dostawy mediów do Nieruchomości.

Jedynym aktywem, które ewentualnie pozostanie w Spółce, są środki pieniężne.

Od dnia nabycia Nieruchomości oraz pozostałych składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, Wspólnik będzie kontynuował działalność gospodarczą polegającą na wynajmowaniu Nieruchomości, przy wykorzystaniu tych składników. Wspólnik będzie zatem kontynuował działalność przedsiębiorstwa Spółki w takim samym zakresie, w jakim ta działalność jest prowadzona przed ich wydaniem przez Wnioskodawcę.

W wyniku wydania Wspólnikowi Nieruchomości Spółka utraci wszystkie aktywa (ewentualnie z wyjątkiem gotówki), które dotychczas służyły Jej do prowadzenia działalności gospodarczej. W ramach Spółki nie pozostanie bowiem żadna nieruchomość, którą Spółka mogłaby oddać w najem. Od momentu wydania Nieruchomości wraz z powiązanymi z nimi składnikami materialnymi i niematerialnymi, w Spółce pozostaną ewentualnie wyłącznie środki pieniężne.

Składniki majątku przekazane na rzecz Wspólnika będą więc ze sobą powiązane ekonomicznie i funkcjonalnie, stanowiąc pewną zorganizowaną całość, przy pomocy której Wspólnik będzie w stanie realizować określone zadania gospodarcze, polegające na świadczeniu usług najmu Nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy opisana we wniosku transakcja, polegająca na zbyciu na rzecz Wspólnika ogółu składników majątkowych (materialnych i niematerialnych), składających się na przedsiębiorstwo Spółki, będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT.

2.

Czy na powyższą ocenę będzie miał wpływ fakt, że na rzecz Wspólnika nie zostaną wydane środki pieniężne znajdujące się w majątku Spółki.

3.

Czy na powyższą ocenę będzie miała wpływ okoliczność, że własność poszczególnych rodzajów składników majątku, tworzących przedsiębiorstwo Wnioskodawcy, zostanie przeniesiona na rzecz Wspólnika w drodze zawarcia kilku umów cywilnoprawnych w krótkim czasie.

Stanowisko Wnioskodawcy:

1.

Opisana we wniosku transakcja, polegająca na zbyciu na rzecz Wspólnika ogółu składników majątkowych (materialnych i niematerialnych), składających się na przedsiębiorstwo Spółki, nie będzie stanowiła czynności podlegającej opodatkowaniu VAT.

2.

Na powyższą ocenę, dokonaną w odniesieniu do pytania nr 1, nie będzie miał wpływu fakt, że na rzecz Wspólnika nie zostaną wydane środki pieniężne znajdujące się w majątku Spółki.

3.

Na powyższą ocenę, dokonaną w odniesieniu do pytania nr 1, nie będzie miała wpływu okoliczność, że własność poszczególnych rodzajów składników majątku, tworzących przedsiębiorstwo Wnioskodawcy, zostanie przeniesiona na rzecz Wspólnika w drodze zawarcia kilku umów cywilnoprawnych w krótkim czasie.

UZASADNIENIE

Na podstawie przepisu art. 6 ust. ustawy o VAT, wyłączeniu z zakresu ustawy o VAT podlegają m.in. transakcje zbycia przedsiębiorstwa. Opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja spełnia warunki uznania jej za wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT na mocy tego przepisu.

Jako potwierdzenie, poniżej przedstawiona zostanie analiza pojęcia przedsiębiorstwo, która następnie zostanie porównana z cechami majątku, który zostanie wydany przez Spółkę Wspólnikowi.

Definicja przedsiębiorstwa:

Pojęcie przedsiębiorstwa nie zostało zdefiniowane w ustawie o VAT. Jego definicję można jednak znaleźć w doktrynie i w orzecznictwie (przykładowo wyrok SN z dnia 20 grudnia 2000 r. sygn. III RN 163/00, wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 października 2009 r. sygn. III SA/Wa 368/09) oraz interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe (por. interpretacja indywidualna z dnia 4 listopada 2008 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPP1/443-1510/08-3/GD, interpretacja indywidualna z dnia 13 listopada 2008 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPP1/443-1641/08-4/SM).

Powszechnie przyjmuje się, że do zdefiniowania tego pojęcia w zakresie ustaw podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 Kodeksu cywilnego, do której to definicji odsyła wprost np. ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 4a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r., Dz. U. Nr 21, poz. 86 z późn. zm.). Stanowisko to jest poparte poglądami doktryny (por. T. Michalik, Komentarz do Ustawy o VAT 201, Legalis, komentarz do art. 2, akapit 8).

Stosownie do art. 551 Kodeksu cywilnego, "przedsiębiorstwo" należy rozumieć jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej. Zgodnie z powyższym przepisem, przedsiębiorstwo obejmuje w szczególności:

1.

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),

2.

własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,

3.

prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,

4.

wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,

5.

koncesje, licencje i zezwolenia,

6.

patenty i inne prawa własności przemysłowej,

7.

majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,

8.

tajemnice przedsiębiorstwa,

9.

księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Wyliczenie wskazane w przepisie ma charakter przykładowy. Możliwe jest zatem, iż dany zbiór składników majątkowych i niemajątkowych nie będzie posiadał jednego z elementów wskazanych w regulacji, a mimo to będzie uznany za przedsiębiorstwo. Ważne jest zatem, aby wszystkie elementy istotne dla danego rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, identyfikujące to przedsiębiorstwo, stały się przedmiotem umowy. Aby można było mówić o wydaniu przedsiębiorstwa, w skład przekazanego majątku powinny wchodzić wszystkie te składniki, które są potrzebne do kontynuacji jego działalności gospodarczej.

Wyłączenie zatem ze składników przedsiębiorstwa niektórych składników, np. środków pieniężnych, nie niweczy możliwości kontynuowania działalności gospodarczej w dotychczasowym zakresie i zarazem nie stanowi przeszkody dla kwalifikacji ogółu składników majątku jako przedsiębiorstwo. Wniosek ten potwierdza brzmienie przepisu art. 552 Kodeksu cywilnego, w świetle którego: "Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych."

Z przepisu tego wprost wynika, że istnieje prawna możliwość wyłączenia w ramach konkretnej czynności prawnej określonych składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa, bez naruszania statusu przedsiębiorstwa. Wystarczającym zatem kryterium, które musi być spełnione dla kwalifikacji danego zespołu składników jako przedsiębiorstwo, jest możliwość kontynuacji działalności gospodarczej z ich wykorzystaniem.

Podkreślić należy, iż kwalifikacji danego zespołu składników niematerialnych i materialnych należy dokonywać po stronie zbywcy w chwili zbycia.

Przedmiot transakcji:

Z przedstawionego powyżej przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego wynika, że przedmiotem transakcji będą nie tylko Nieruchomości, ale także ogół składników materialnych i niematerialnych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Spółkę (z ewentualnym wyłączeniem środków pieniężnych). Spółka wyda w ramach wynagrodzenia za umorzone udziały Wspólnika wszystkie elementy, które umożliwią kontynuację prowadzonej dotychczas działalności polegającej na świadczeniu usług najmu.

W wyniku dokonanej transakcji na Wspólnika przejdą - poza Nieruchomościami - w szczególności pracownicy. Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, w ocenie Spółki, pracownicy zostaną przejęci przez Wspólnika na podstawie przepisu art. 231 Kodeksu pracy. Wraz z Nieruchomościami zostanie zatem przejęty substrat osobowy konieczny do dalszego prowadzenia działalności gospodarczej w tym samym zakresie przez Wnioskodawcę.

Wspólnik wstąpi również w prawa i obowiązki wynikające z umów na dostawę mediów oraz umów najmu Nieruchomości.

Istotne jest, iż z perspektywy Wnioskodawcy przedmiotem wynagrodzenia za umorzone udziały nie będzie wyłącznie kilka składników jego majątku. Wnioskodawca wyda bowiem całe swoje przedsiębiorstwo. Tym bowiem, co faktycznie pozostanie w Spółce, będą ewentualnie wyłącznie środki pieniężne. De facto więc Wnioskodawca wyda Wspólnikowi wszystkie lub prawie wszystkie składniki swojego majątku związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Na gruncie orzecznictwa Sądu Najwyższego, brak możliwości kontynuacji podstawowej działalności przez Spółkę w wyniku przeprowadzonej transakcji jest najbardziej istotnym kryterium przy ocenie, czy jej przedmiotem jest przedsiębiorstwo. Jak wynika z orzeczenia z dnia 17 października 2000 r. (sygn. I CKN 850/98), "Ocena, czy doszło do nabycia przedsiębiorstwa, jest więc możliwa in concreto, a miarodajne jest ustalenie, czy nabyto minimum środków, bez których kontynuowanie przez nabywcę działalności gospodarczej realizowanej przed zbyciem nie jest możliwe. Dlatego też, zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo."

Pozbawienie zatem w przedmiotowej sytuacji możliwości kontynuacji prowadzenia działalności gospodarczej stanowi determinantę uznania, iż przedmiotem wynagrodzenia za umorzone udziały jest przedsiębiorstwo.

Tak też jest interpretowane pojęcie przedsiębiorstwa przez organy podatkowe. W interpretacji indywidualnej z dnia 26 kwietnia 2010 r. dokonanej przez Dyrektora Izby skarbowej w Katowicach (nr IBPP2/443-632/10/RSz) wskazano:

"Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej."

Bez wątpienia, zdaniem Spółki, w przypadku opisanej transakcji zostanie zachowany funkcjonalny związek pomiędzy poszczególnymi składnikami, który umożliwia kontynuowanie działalności gospodarczej polegającej na wynajmie Nieruchomości.

Biorąc pod uwagę powyższą argumentację, należy stwierdzić, że opisana we wniosku transakcja, polegająca na zbyciu Nieruchomości wraz ze związanymi z nimi składnikami materialnymi i niematerialnymi, w ramach wynagrodzenia z tytułu umorzenia udziałów, będzie stanowiła zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT. W związku z tym, czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach przewidzianych dla dostawy poszczególnych składników majątkowych, bowiem będzie wyłączona z przedmiotu opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Na powyższą ocenę nie będzie miał też wpływu fakt, że na rzecz Wspólnika nie zostaną ewentualnie wydane środki pieniężne znajdujące się w majątku Spółki. Jak wskazano wyżej, z przepisów kodeksu cywilnego, co potwierdza doktryna i orzecznictwo, wynika, że ocena, czy doszło do zbycia przedsiębiorstwa, nie jest niweczona tym, że ze zbycia ogółu składników zostały wyłączone niektóre z aktywów, których przejście nie jest jednak warunkiem sine qua non kontynuacji działalności gospodarczej prowadzonej przy wykorzystaniu tego przedsiębiorstwa.

Na powyższą ocenę nie będzie miała też wpływu okoliczność, że własność poszczególnych składników majątku tworzących przedsiębiorstwo Wnioskodawcy zostanie przeniesiona na Wspólnika w drodze zawarcia kilku umów cywilnoprawnych w krótkim czasie.

Jak wskazał to NSA w wyroku z dnia 28 listopada 2006 r., I FSK 267/06, w sytuacji, gdy pomimo "rozczłonkowania" poszczególnych elementów majątku spółki cywilnej, a następnie przeniesienia ich własności na spółkę z o.o., bądź udostępnienia w innych formach (przystąpienie w charakterze dłużnika do umów leasingowych, wstąpienie w prawa wynajmującego, itp.) w kilku etapach, na podstawie szeregu czynności cywilnoprawnych, doszło w efekcie końcowym, w stosunkowo krótkim czasie, do zespolenia wszystkich istotnych składników składających się na przedsiębiorstwo spółki cywilnej w jednym ręku (spółki z o.o.), to czynność taką należy ocenić mimo wszystko jako zbycie przedsiębiorstwa.

Tym bardziej zatem, gdy wolą Wnioskodawcy, jak i Wspólnika, będzie przeniesienie na Wspólnika ogółu składników materialnych i niematerialnych tworzących przedsiębiorstwo Spółki, to okoliczność realizacji tego zamiaru w drodze zawarcia kilku umów cywilnoprawnych nie będzie miała żadnego znaczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe - w części dotyczącej uznania za czynność niepodlegającą opodatkowaniu transakcji zbycia majątku stanowiącego przedsiębiorstwo (pytanie nr 1 i 2) - oraz za nieprawidłowe - w zakresie opodatkowania przekazania poszczególnych składników majątku na podstawie odrębnych czynności (pytanie nr 3).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Jak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Natomiast w świetle art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

A zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie "transakcja zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawa towarów" w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka, w zakresie prowadzonej działalności, zajmuje się także obrotem nieruchomościami. W skład przedsiębiorstwa Spółki - jako podstawowe aktywa trwałe - wchodzą nieruchomości zabudowane, wykorzystywane przez Spółkę w ramach wykonywanej przez Nią działalności gospodarczej do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, polegających na najmie. Do wyłącznej obsługi Nieruchomości Spółka zatrudnia pracowników. Oprócz nieruchomości, Spółka posiada inne składniki majątku o charakterze materialnym jak i niematerialnym.

Jedynym udziałowcem Spółki jest Wspólnik, który również jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka planuje umorzyć część udziałów Wspólnika. W związku z tym, Spółka wypłaci wynagrodzenie na rzecz Wspólnika z tytułu tego umorzenia. Wynagrodzenie zostanie wypłacone w formie rzeczowej, której wartość rynkowa będzie równa kwocie przysługującej Wspólnikowi z tytułu umorzenia części jego udziałów w Spółce.

Przedmiotem wynagrodzenia będą składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa Wnioskodawcy i to przedsiębiorstwo tworzące. Oznacza to, iż w zamian za umorzenie udziałów Wspólnika Spółka wyda ogół materialnych i niematerialnych składników majątkowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa przez Spółkę, na który złoży się:

1.

ogół środków trwałych, w tym Nieruchomości oraz ruchomości związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Spółkę,

2.

ogół praw wynikających z umów zawartych przez Spółkę, a które są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Spółkę,

3.

wierzytelności Spółki wynikające z prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej,

4.

księgi rachunkowe i dokumenty związane z prowadzeniem działalności Spółki,

5.

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo Spółki.

Ponadto, Wspólnik zatrudni pracowników Wnioskodawcy (w ocenie Spółki pracownicy zostaną przejęci przez Wspólnika na podstawie art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), jak również przejmie obowiązki wynikające z zawartych umów, w tym przede wszystkim umów najmu Nieruchomości i umów na dostawy mediów do Nieruchomości.

Jedynym aktywem, które ewentualnie pozostanie w Spółce, są środki pieniężne.

Od dnia nabycia Nieruchomości oraz pozostałych składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, Wspólnik będzie kontynuował działalność gospodarczą polegającą na wynajmowaniu Nieruchomości, przy wykorzystaniu tych składników. Wspólnik będzie zatem kontynuował działalność przedsiębiorstwa Spółki w takim samym zakresie, w jakim ta działalność jest prowadzona przed ich wydaniem przez Wnioskodawcę. W wyniku wydania Wspólnikowi Nieruchomości Spółka utraci wszystkie aktywa (ewentualnie z wyjątkiem gotówki), które dotychczas służyły Jej do prowadzenia działalności gospodarczej. W ramach Spółki nie pozostanie bowiem żadna nieruchomość, którą Spółka mogłaby oddać w najem. Od momentu wydania Nieruchomości wraz z powiązanymi z nimi składnikami materialnymi i niematerialnymi, w Spółce pozostaną ewentualnie wyłącznie środki pieniężne.

Składniki majątku przekazane na rzecz Wspólnika będą ze sobą powiązane ekonomicznie i funkcjonalnie, stanowiąc zorganizowaną całość, przy pomocy której Wspólnik będzie w stanie realizować określone zadania gospodarcze, polegające na świadczeniu usług najmu Nieruchomości.

W przedmiotowej sprawie, jak wynika z przedstawionych we wniosku okoliczności, Wnioskodawca w związku z umorzeniem udziałów w Spółce przekaże Wspólnikowi w ramach wynagrodzenia należące do Niego składniki majątkowe. Wydane składniki majątkowe będą składały się na przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego. Będą stanowiły one zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. W skład przekazywanego przedsiębiorstwa będą wchodziły nieruchomości oraz inne aktywa. Część z nich będzie stanowiła środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, które wykorzystywane będą przez Wspólnika dla celów prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie najmu nieruchomości (będącej kontynuacją działalności Spółki). Wspólnik przejmie także pracowników Spółki, zatrudnionych w związku z ww. działalnością.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują terminu "przedsiębiorstwo". Z tej przyczyny, dla celów określenia zakresu pojęcia "przedsiębiorstwo" wykorzystuje się regulację zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), który to przepis stanowi, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1.

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2.

własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3.

prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4.

wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5.

koncesje, licencje i zezwolenia;

6.

patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7.

majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8.

tajemnice przedsiębiorstwa;

9.

księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że użyte w ww. artykule określenie "w szczególności" wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej brak któregoś z tych elementów (w tym przypadku wyłącznie środków pieniężnych) nie musi pozbawiać zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.

Zatem, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Należy tu wskazać również art. 552 Kodeksu cywilnego, w którym ustawodawca wprowadza zasadę, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Z powyższego wynika, że przekazanie przez Spółkę majątku, wypełniającego wymogi art. 551 Kodeksu cywilnego, tj. stanowiącego przedsiębiorstwo, na własność dotychczasowego Wspólnika należy uznać za czynność niepodlegającą przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z ww. art. 6 pkt 1 tej ustawy.

Jednocześnie należy podkreślić, że o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik jest obowiązany do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Reasumując, wydanie przez Spółkę ogółu składników majątkowych (z wyłączeniem ewentualnie środków pieniężnych) stanowiących przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, będzie czynnością wyłączoną spod działania przepisów ustawy o podatku do towarów i usług, a zatem niepodlegającą opodatkowaniu tym podatkiem.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie (objętym pytaniem nr 1 i nr 2) należało uznać za prawidłowe.

Zdaniem Spółki, przedstawiona powyżej ocena będzie miała zastosowanie również w sytuacji, gdy własność poszczególnych składników majątku tworzących przedsiębiorstwo Wnioskodawcy zostanie przeniesiona na Wspólnika w drodze zawarcia kilku umów cywilnoprawnych w krótkim czasie.

Odnosząc powołany stan prawny do opisanych okoliczności sprawy należy jednak zauważyć, iż przedmiotem przekazania (transakcji zbycia) będą w tym przypadku poszczególne składniki majątku przedsiębiorstwa Spółki, a nie przedsiębiorstwo jako całość.

Aby mówić o przedsiębiorstwie lub jego zorganizowanej części, przedmiotem transakcji winny być składniki materialne i niematerialne tworzące zorganizowany kompleks przeznaczony do realizacji zadań gospodarczych.

Należy zauważyć, że nie wystarczy, że ze względu na pewną samodzielność pod względem technicznym, czy nawet organizacyjnym, zespół składników majątkowych mógłby potencjalnie stanowić odrębne przedsiębiorstwo bądź zorganizowaną część przedsiębiorstwa, ponieważ art. 6 pkt 1 ustawy o VAT wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie wszystkich składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa. Przepisy ustawy o VAT pozwalają wyłączyć spod działania ustawy transakcję zbycia przedsiębiorstwa bądź zorganizowanej części przedsiębiorstwa i w tym kontekście tytuł prawny, na podstawie którego Wspólnik - nabywca nabędzie i będzie użytkować poszczególne składniki majątku ma znaczący wpływ na ocenę, czy doszło do zbycia (nabycia) przedsiębiorstwa. Nabycie przedsiębiorstwa w przedstawionych okolicznościach sprawy winno oznaczać nabycie wszystkich elementów majątkowych, będących przedmiotem przekazania na rzecz Wspólnika.

O przedsiębiorstwie lub jego zorganizowanej części można mówić tylko wówczas, gdy może ona w całości stanowić przedmiot zbycia. W momencie przekazania poszczególnych składników majątku na podstawie odrębnych umów w różnym czasie, Wspólnik nie nabędzie wszystkich składników majątku, co pozwalałoby uznać, iż stał się on właścicielem przedsiębiorstwa i jest w stanie prowadzić działalność tylko w oparciu o nabytą masę majątkową.

Zatem, w opisanym przypadku przepis art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie miał zastosowania. Czynność przeniesienia własności poszczególnych składników majątku Spółki na rzecz Wspólnika na podstawie odrębnych umów cywilnoprawnych w różnym czasie stanowić będzie odpłatną dostawę towarów podlegająca opodatkowaniu na zasadach ogólnych, tj. według stawek podatku VAT właściwych dla dostawy poszczególnych składników majątkowych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Z uwagi na powyższe, stanowisko Wnioskodawcy w tej części (pytanie nr 3) uznaje się za nieprawidłowe.

Należy zauważyć, iż powołane przez Wnioskodawcę orzeczenie NSA, jako cenne źródło w zakresie wskazywania kierunków wykładni i norm prawa podatkowego, nie może wpłynąć na rozstrzygnięcie przedmiotowej sprawy, bowiem moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane. Wynika to również z treści art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), który przesądza, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynności było przedmiotem zaskarżenia. Zatem, wyroki sądów są wydawane w konkretnych sprawach i dotyczą wyłącznie tych spraw, w których zapadły. Organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia sądów podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy. Tym samym, cytowane przez Spółkę orzeczenia zostało potraktowane jako element argumentacji Strony, lecz nie mogło stanowić podstawy przy rozstrzygnięciu w badanej sprawie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 1270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl