IPPP3/443-30/12-2/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia 2011 r. (data wpływu 2 stycznia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia usługi udzielenia pożyczki na rzecz podmiotu zagranicznego - jest prawidłowe.

W dniu 2 stycznia 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia usługi udzielenia pożyczki na rzecz podmiotu zagranicznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca lub Spółka jest spółką prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży hurtowej sprzętu elektronicznego, sprzętu telekomunikacyjnego, elektrycznych artykułów gospodarstwa domowego i artykułów radiowo - telewizyjnych. W dniu 27 grudnia 2011 r. Spółka (jako pożyczkodawca) zawarła ze swoim wspólnikiem (jako pożyczkobiorca), tj. spółką pod firmą L z siedzibą w Danii (dalej jako "Wspólnik") umowę pożyczki (dalej jako "Umowa Pożyczki" lub "Pożyczka"). Środki finansowe z tytułu wypłaty Pożyczki zostały przekazane, na rachunek bankowy Wspólnika w dniu zawarcia Umowy Pożyczki.

Pożyczka udzielona została ze środków Spółki, stanowiących nadwyżkę finansową niewykorzystywaną obecnie w prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej.Umowa Pożyczki zawarta została na okres 12 (dwunastu) miesięcy. Od kwoty Pożyczki Spółce należne będą odsetki w wysokości 5% (pięć procent) w skali roku. Umowa Pożyczki przewiduje możliwość jej wcześniejszego rozwiązania.

Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej jako "podatek VAT"). Przedmiot działalności gospodarczej Spółki uwidoczniony w Krajowym Rejestrze Sądowym, nie obejmuje usług finansowych.Wspólnik jest podatnikiem VAT w Danii. Stałym miejscem prowadzenia działalności przez Wspólnika jest miejsce, w którym posiada on siedzibę działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym stanie faktycznym czynność udzielenia Pożyczki przez Wnioskodawcę na rzecz Wspólnika podlegać będzie, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem VAT w miejscu siedziby Wspólnika, tj. w Danii.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej jako "ustawa o VAT"), opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności. Zgodnie z nią, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), w myśl definicji zawartej w ustawie o VAT (por. art. 2 pkt 1 Ustawy o VAT, z zastrzeżeniem art. 2a ustawy o VAT).

Ustawa o VAT nie zawiera normatywnej, pozytywnej, definicji "usługi". W art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wskazane zostało, że przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Umowa pożyczki została uregulowana w art. 720-724 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm., dalej jako "k.c."). W myśl art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W świetle brzmienia przepisów ustawy o VAT nie budzi wątpliwości, że udzielanie pożyczek może zostać zakwalifikowane jako świadczenie usług na gruncie tej ustawy. Potwierdza to wprost treść art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwalnia się od opodatkowania. podatkiem VAT m.in. usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych (zdaniem Wnioskodawcy przepis ten nie znajdzie zastosowania w przedmiotowej sprawie, o czym poniżej).

Objęcie usług udzielania pożyczek przez spółki prawa handlowego reżimem podatku VAT potwierdzają, również liczne interpretacje organów podatkowych. Tak np. w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 listopada 2010 r. (sygn. IPPP1-443-881/10-4/PR), zostało wskazane, że: "udzielenie pożyczki będzie spełniać niewątpliwie szeroką definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy VAT. W analizowanej sytuacji można przecież zidentyfikować beneficjenta świadczenia wykonanego przez Spółkę, którym będzie pożyczkobiorca mogący korzystać z kapitału udostępnionego mu przez Spółkę na określony czas. Jednocześnie Spółka zobowiązana będzie do udostępnienia kapitału. Ponadto, usługa będzie miała charakter odpłatny z uwagi na fakt, iż Spółka pobierać będzie wynagrodzenie w postaci odsetek od udostępnionego kapitału."

Analogiczne stanowisko zajął również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w piśmie z dnia 18 maja 2010 r. (sygn. ILPP1/443-311/10-2/NS). Dodatkowo wskazał on, że dla opodatkowania podatkiem VAT nie jest istotne, aby pożyczkodawca posiadał w zakresie swojej zarejestrowanej działalności usługi pośrednictwa finansowego. Sporadyczne udzielanie pożyczki z własnych środków wypełnia bowiem warunki, by sklasyfikować tę czynność jako usługę w rozumieniu ustawy o VAT: "czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym".

Analogiczne stanowisko zostało przyjęte w następujących pismach organów podatkowych: pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie z dnia 16 sierpnia 2006 r. (sygn. IS.I/2-4361-6/06), pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Śródmieście z dnia 26 czerwca 2007 r. (sygn. PM/436-3/07/MS), pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 9 września 2010 r. (sygn. IBPP2/443-518/10/ICz), pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 26 października 2010 r. (sygn. IBPP2/443-609/10/RSz) oraz pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 listopada 2010 r. (sygn. IPPP2/443-620/10-4/AO).

Zdaniem Wnioskodawcy udzielenie przez Spółkę Pożyczki na rzecz jej Wspólnika stanowiło usługę na gruncie przepisów ustawy o VAT. Bez znaczenia przy tym jest, że Spółka nie posiada w uwidocznionym w Krajowym Rejestrze Sądowym zakresie prowadzonej działalności gospodarczej usług finansowych. Jak bowiem zostało wskazane powyżej "Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym." (Tak Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w piśmie z dnia 28 września 2011 r. (sygn. IPPP1-443-1105/11- 2/PR)).

W przedmiotowej sprawie istotnym elementem dla prawidłowego określenia skutków podatkowych dla potrzeb rozliczenia podatku VAT jest określenie miejsca świadczenia usługi w postaci udzielenia Pożyczki. Od poprawności wskazania tego miejsca zależy bowiem, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce czy też nie.

Dla celów określenia miejsca świadczenia usług ustawodawca odrębnie zdefiniował pojęcie podatnika. Zgodnie z art. 28a ustawy o VAT na potrzeby stosowania Rozdziału 3 Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług ustawy o VAT:

Zatem w przedmiotowej sprawie, w celu określenia miejsca świadczenia usług, należy posłużyć się definicją podatnika z art. 28a ustawy o VAT. Tezę tę jednoznacznie potwierdzają organa podatkowe w swoich pismach, gdzie czytamy "Powyższy artykuł wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy o VAT. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność uznawaną za działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich". (Tak Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w piśmie z dnia 25 lipca 2011 r. sygn. IBPP3/443-511/11/KO).W świetle powyższego należy uznać, że Wspólnik powinien być traktowany jako podatnik w rozumieniu definicji z art. 28a ustawy o VAT.

Ogólna zasada dotycząca określenia miejsca świadczenia usług została ujęta w art. 28b ustawy o VAT. Co do zasady, usługi podlegają opodatkowaniu w miejscu, gdzie usługobiorca ma swoją siedzibę (jeśli jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT). Zgodnie bowiem z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n. W przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania żadne z zastrzeżeń wskazanych w przywołanym przepisie.

Odnosząc powyższe do sytuacji Spółki należy wskazać, że czynność udzielenia Pożyczki powinna zostać zakwalifikowana jako usługa w rozumieniu ustawy o VAT. Tym samym, Umowa Pożyczki powinna podlegać reżimowi podatku VAT. Miejsce świadczenia usługi w postaci udzielenia Pożyczki powinno zostać ustalone zgodnie z treścią art. 28b ust. 1 ustawy o VAT. W rezultacie Umowa Pożyczki powinna podlegać opodatkowaniu w miejscu siedziby usługobiorcy, czyli Wspólnika, tj. w Danii. (Por. także pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 kwietnia 2011 r. (sygn. IPPP3/443-121/11-2/LK)).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Niemniej jednak tut. Organ zauważa, iż Wnioskodawca we własnym stanowisku powołał art. 28b ust. 1 w brzmieniu dowiązującym do 30 czerwca 2011 r. zgodnie, z którym miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n. natomiast niniejszy przepis z dniem 1 lipca 2011 r. na podstawie art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 134, poz. 780) otrzymał nowe brzmienie zgodnie, z którym miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n. niniejsze nie ma jednak wpływu na powyższe rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.