IPPP3/443-216/14-2/MKw

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 marca 2014 r. (data wpływu 10 marca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

* prawidłowe - w zakresie braku odpowiedzialności Wnioskodawczyni z tytułu nieodprowadzenia podatku przez nabywcę będącego podatnikiem o którym mowa w art. 15 ustawy, towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy,

* nieprawidłowe - w zakresie obowiązku sprawdzenia czy nabywca towarów jest podatnikiem o którym mowa w art. 15 ustawy.

W dniu 10 marca 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązków sprzedawcy w przypadku sprzedaży towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Od 1 października 2013 r., w sprzedaży Wnioskodawczyni znalazły się wyroby stalowe objęte systemem "odwrotnego obciążenia" zawarte w załączniku nr 11 ustawy o VAT.

Mechanizm "odwrotnego obciążenia" polega na tym, że VAT od transakcji sprzedaży rozlicza nabywca, a nie sprzedawca. Warunkiem takiej metody jest:

* aby Wnioskodawczyni jako dostawca była podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT, niekorzystającym ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy (czyli z uwagi na wysokość obrotu);

* dostawa nie była objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy (dotyczy towarów używanych);

* zaś nabywcą był podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, czyli prowadzącym działalność gospodarczą (niekoniecznie czynny podatnik VAT).

W dniach 17 grudnia 2013 r., do 23 grudnia 2013 r., Urząd Skarbowy przeprowadził w firmie Wnioskodawczyni kontrolę (na podstawie upoważnienia do kontroli z dnia 6 grudnia 2013 r.), której celem było sprawdzenie prawidłowości stosowania mechanizmu "odwrotnego obciążenia" VAT zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT. W protokole kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie i stwierdzono, że mechanizm ten stosowany jest prawidłowo.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą tego czy odpowiada za podatek VAT, który powinien być odprowadzony przez nabywcę towaru - podatnika który zobowiązany jest do jego rozliczenia i odprowadzenia.

Wnioskodawczyni musi uzyskać jednoznaczną odpowiedź, że nie odpowiada za podatek VAT, który:

* nie będzie rozliczony i odprowadzony przez zarejestrowanego podatnika VAT;

* nie będzie odprowadzony na podstawie deklaracji VAT-9M przez podatnika zwolnionego z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 względnie przez podatnika wykonującego wyłącznie czynności zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT,

* którzy dokonują z Wnioskodawczynią transakcji podlegającej zasadom "odwrotnego obciążenia".

Ponadto, Wnioskodawczyni prosi o odpowiedź czy ma obowiązek sprawdzenia - czy osoba, która nabywa u niej towary objęte mechanizmem "odwrotnego obciążenia" oraz prosi o wystawienie faktury - faktycznie i aktualnie tę działalność wykonuje.

Co się dzieje w sytuacji, gdy Wnioskodawczyni zostanie przez kontrahenta wprowadzona w błąd. Jeżeli on poprosi o wystawienie faktury mówiąc, że prowadzi działalność gospodarczą bądź jest pracownikiem firmy i prosi o wystawienie faktury - to Wnioskodawczyni nie ma przesłanek aby takiej osobie nie wierzyć / nie ma także możliwości jej kontroli.

Czy Wnioskodawczyni ponosi odpowiedzialność w zaistniałej sytuacji, kiedy wystawi fakturę na "odwrotne obciążenie", a okaże się, że taka firma nie istnieje bądź pracownik nie przekaże takiej faktury pracodawcy i ten nie rozliczy VAT-u od tej transakcji.

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Wnioskodawczyni nie odpowiada za podatek VAT związany z transakcją "odwrotnego obciążenia", a wyłącznie za ten podatek odpowiada nabywca otrzymujący fakturę z adnotacją "odwrotne obciążenie". Wnioskodawczyni nie ma w tym zakresie możliwości kontroli. Nie powinna również odpowiadać w sytuacji opisanej powyżej kiedy zostanie wprowadzona przez nabywcę w błąd.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

* prawidłowe - w zakresie braku odpowiedzialności Wnioskodawczyni z tytułu nieodprowadzenia podatku przez nabywcę będącego podatnikiem o którym mowa w art. 15 ustawy, towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy,

* nieprawidłowe - w zakresie obowiązku sprawdzenia czy nabywca towarów jest podatnikiem o którym mowa w art. 15 ustawy.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Dostawa towarów mieści się w definicji sprzedaży, określonej w art. 2 pkt 22, który stanowi, że sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że od 1 października 2013 r., w sprzedaży Wnioskodawczyni znalazły się wyroby stalowe objęte systemem "odwrotnego obciążenia" zawarte w załączniku nr 11 ustawy. Mechanizm "odwrotnego obciążenia" polega na tym, że VAT od transakcji sprzedaży rozlicza nabywca, a nie sprzedawca. Warunkiem takiej metody jest aby Wnioskodawczyni jako dostawca była podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ustawy, niekorzystającym ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy, dostawa nie była objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy zaś nabywcą był podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy, czyli prowadzący działalność gospodarczą.

Na tle tak przedstawionego opisu sprawy Wnioskodawczyni powzięła m.in. wątpliwości czy odpowiada za podatek VAT, który powinien być odprowadzony przez nabywcę towaru, czyli podatnika który zobowiązany jest do jego rozliczenia i odprowadzenia, a także czy ponosi odpowiedzialność w sytuacji gdy pracownik firmy, która nabędzie ww. towary nie przekaże faktury pracodawcy i ten nie rozliczy podatku od tej transakcji.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary wymienione w załączniku nr 11 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

Natomiast, w myśl art. 17 ust. 2 ustawy, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Powyższe regulacje wprowadzają mechanizm polegający na przesunięciu obowiązku rozliczenia podatku należnego na podatnika, na rzecz którego dokonywana jest dostawa towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy. Zgodnie z ww. przepisami w przypadku gdy dostawcą jest podatnik o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, nabywcą towaru jest podatnik o którym mowa w art. 15 ustawy, a przedmiotem dostawy jest towar wymieniony w załączniku nr 11 do ustawy i dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, transakcję opodatkowuje nabywający towar.

Zatem, jeżeli nabywca, będący podatnikiem o którym mowa w art. 15 ustawy, zakupi materiały wymienione w załączniku nr 11 do ustawy, wówczas ciąży na nim obowiązek naliczenia należnego podatku od towarów i usług i zapłaty go do właściwego urzędu skarbowego.

W konsekwencji, należy zgodzić się z Wnioskodawczynią, że nie odpowiada za podatek VAT związany z transakcja "odwrotnego obciążenia" w sytuacji, gdy nabywca towaru wymienionego w załączniku nr 11 do ustawy nie rozliczy i nie odprowadzi tego podatku. Wnioskodawczyni nie ponosi odpowiedzialności również w sytuacji, gdy wystawi fakturę, a pracownik firmy nie przekaże jej pracodawcy i ten nie rozliczy podatku od tej transakcji. W opisanych sytuacjach za ten podatek odpowiada nabywca tego towaru, będący podatnikiem VAT o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, otrzymujący fakturę z adnotacją "odwrotne obciążenie".

Tym samym, stanowisko Wnioskodawczyni, w tym zakresie, należało uznać za prawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą także kwestii czy ma obowiązek sprawdzenia czy osoba, która nabywa u niej towary objęte mechanizmem "odwrotnego obciążenia" i prosi o wystawienie faktury, faktycznie i aktualnie tą działalność wykonuje. Ponadto, Wnioskodawczyni ma także wątpliwości co się dzieje w sytuacji, gdy zostanie przez kontrahenta wprowadzona w błąd, oraz czy ponosi odpowiedzialność w sytuacji, kiedy wystawi fakturę na "odwrotne obciążenie", a okaże się, że firma nie istnieje.

Należy zauważyć, że odwrotne obciążenie - czyli zobowiązanie nabywcy do rozliczenia podatku - ma miejsce w sytuacji gdy Wnioskodawczyni dokona dostawy dla podatnika o którym mowa w art. 15 ustawy.

Jednocześnie, należy zaznaczyć, że przepisy ustanawiające instytucję odwrotnego obciążenia nie wskazują w jaki sposób należy dokonać weryfikacji nabywców. Zatem, kwestia ustanowienia mechanizmów weryfikujących tych nabywców spoczywa na dostawcy towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy. Natomiast, prawidłowość tych mechanizmów może być stwierdzona wyłącznie w toku postępowania kontrolnego lub podatkowego.

Zatem, Wnioskodawczyni będzie zobowiązania do wykazania, że podjęła wszelkie możliwe czynności czy osoba, która nabywa u niej towary objęte mechanizmem "odwrotnego obciążenia" i prosi o wystawienie faktury, faktycznie i aktualnie tę działalność wykonuje.

Podkreślić należy, że w sytuacji gdy Wnioskodawczyni dokona dostawy dla podmiotu nie będącego podatnikiem w rozumieniu ww. przepisu, wówczas to na Wnioskodawczyni ciąży obowiązek rozliczenia podatku, gdyż nie zaistnieje w tych przypadkach okoliczność, przewidziana w art. 17 ust. 1 pkt 7 lit. b. ustawy, pozwalająca przerzucić obowiązek rozliczenia podatku na nabywcę.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawczyni, w tym zakresie, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.