IPPP3/443-1527/11-2/KT

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 29 grudnia 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP3/443-1527/11-2/KT

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 24 listopada 2011 r. (data wpływu 28 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez Spółkę w ramach umowy cash-poolingu - jako Agenta oraz jako Uczestnika umowy cash-poolingu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 listopada 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez Spółkę w ramach umowy cash-poolingu - jako Agenta oraz jako Uczestnika umowy cash-poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka oraz inne spółki z grupy kapitałowej (Grupa) rozważają przystąpienie do umowy cash-poolingu polegającej na zarządzaniu płynnością finansową (Umowa cash-poolingu). Ta kompleksowa usługa finansowa oferowana przez Bank będzie obejmować szereg powiązanych ze sobą czynności, mających na celu umożliwienie polskim spółkom należącym do Grupy optymalizację gospodarowania wolnymi środkami finansowymi oraz ograniczenie obciążeń związanych z niedoborami środków finansowych, w szczególności optymalizację kosztów związanych z niedoborem środków finansowych.

Szczegółowo, realizacja Umowy cash-poolingu będzie przebiegała następująco:

1.

Założenia Umowy cash-poolingu

Założenia zaprezentowanego systemu rozliczeń w ramach Umowy cash-poolingu są następujące:

* uczestnikami Umowy cash-poolingu będą Spółka oraz.... (dalej: Uczestnicy). Natomiast Spółka pełnić będzie dodatkowo rolę Agenta. Spółka podkreśla, iż w przyszłości możliwe jest, iż do Umowy cash-pooling przystąpią inne podmioty z Grupy, które nie będą podmiotami powiązanymi z Bankiem w rozumieniu ustawy o CIT;

* na koniec każdego dnia salda na rachunkach Uczestników będą zerowane przez Bank poprzez przejęcie przez Agenta wierzytelności Banku w stosunku do Uczestników Umowy cash-poolingu mających salda ujemne oraz przejęcie przez Agenta nadwyżki środków pieniężnych ("salda dodatnie") znajdujących się na rachunkach pozostałych Uczestników (dokładny opis przebiegu tej operacji przedstawiono w pkt 2 poniżej); za wszystkie operacje finansowe dokonywane pomiędzy kontami Uczestników a kontem Agenta na podstawie Umowy cash-pooling będzie odpowiedzialny Bank (czynności te będą wykonywane przez Bank w ramach świadczenia przez Bank usług na rzecz Uczestników, w tym Agenta);

* zgodnie z Umową cash-poolingu Bank przeprowadzać będzie rozliczenie struktury (odwrócenie sald) raz w roku w dniu ustalonym przez strony umowy; odwrócenie sald może być także dokonywane w chwili wyłączenia Uczestnika innego niż Agent ze struktury albo w chwili rozwiązania Umowy cash-poolingu; rozliczenie struktury odbędzie się w kwotach netto wynikających z transakcji przejęcia wierzytelności i przejęcia sald dodatnich;

* każdy z Uczestników będzie posiadał odrębne rachunki bankowe w ramach Umowy cash-poolingu, rachunek Agenta będzie przy tym jednocześnie pełnił funkcję rachunku konsolidacyjnego, służącego dodatkowo Bankowi do rozliczenia transakcji przejęcia wierzytelności i sald dodatnich od Banku celem wyzerowania kont uczestników (zwany dalej "RK");

* dodatkowo, w innym banku w Holandii zostanie utworzony drugi rachunek konsolidacyjny Agenta (dalej: "RK 2"), również będący rachunkiem technicznym; Agent będzie posiadać w banku w Holandii rachunek bankowy, z uwagi na fakt, iż będzie on także uczestnikiem odrębnego systemu cash-pooling wraz z innymi, zagranicznymi podmiotami z Grupy; Agent zamierza podpisać odrębną umowę z bankiem w Holandii w tym zakresie;

* na początku kolejnego dnia roboczego, w przypadku powstania salda dodatniego na RK, na zlecenie Agenta lub upoważnionego przez niego podmiotu Bank przeleje wskazaną w zleceniu kwotę na RK2;

* z tytułu świadczenia usług w stosunku do Agenta oraz pozostałych uczestników systemu Cash-pooling, Bank pobierze prowizję miesięczną należną od każdego Uczestnika, Bank będzie również rozliczał odsetki należne od lub dla poszczególnych uczestników z tytułu powstania na ich rachunku salda ujemnego lub dodatniego, usługa świadczona przez Bank na podstawie Umowy Cash-pooling jest typowym produktem bankowym oferowanym przez Bank także innym jego klientom;

* w razie zajścia takiej potrzeby Bank może udzielić Uczestnikom tub Agentowi dodatkowo kredytu w rachunkach służących realizacji Umowy cash-poolingu.

Umowa cash-poolingu reguluje warunki świadczenia przez Bank usług, polegających na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową Grupy i nie przewiduje, aby w ramach Umowy cash-poolingu Agent miał świadczyć jakiekolwiek usługi na rzecz Banku bądź pozostałych Uczestników. Ponadto na chwilę obecną, planuje się, iż w przyszłości zostanie podpisana odrębna umowa (bądź odrębne umowy) na świadczenie usług pomiędzy Spółką a pozostałymi Uczestnikami cash-poolingu, na podstawie której Spółka będzie świadczyć usługi w stosunku do Uczestników systemu w zakresie wsparcia w związku z ich uczestnictwem w systemie Cash-pooling (świadczenia ze strony Spółki na rzecz pozostałych Uczestników zostały wymuszone konstrukcją odrębnego systemu cash-poolingu, którego uczestnikiem będzie Spółka oraz który organizowany będzie przez bank holenderski, gdzie zostanie otwarty dla Spółki wspomniany wyżej RK2; przewiduje się, że zakres czynności wykonywanych przez Spółkę będzie bardzo ograniczony ze względu na to, że co do zasady Cash-pooling będzie obsługiwany przez Bank). Spółka oraz Uczestnicy pracują obecnie nad szczegółową definicją świadczeń, jakie będą wykonywane przez Spółkę w tym zakresie. W momencie, gdy usługi takie zostaną zdefiniowane, Spółka oraz pozostali Uczestnicy ustalą za nie odpowiednie wynagrodzenie. Wynagrodzenie to będzie odpowiadało warunkom rynkowym.

W ramach struktury Cash-pooling Agent nie będzie wykonywał jakichkolwiek czynności na zlecenie Banku.

2.

Operacje na Koniec dnia roboczego - zerowanie sald na rachunkach Uczestników

a.

Przejęcie sald dodatnich przez Agenta

Na koniec każdego dnia roboczego:

* Agent przejmie od Banku wszystkie salda dodatnie wynikające z rachunków Uczestników z wyłączeniem salda dodatniego Agenta w Banku;

* z tytułu przejęcia sald dodatnich Bank uzna rachunek Agenta w kwocie równej wartości nominalnej przenoszonych sald; na podstawie art. 519 § 1 Kodeksu cywilnego, Agent wstąpi w miejsce dłużnika, tj. Banku, który zostanie z długu zwolniony.

b.

Przejęcie wierzytelności przez Agenta

Na koniec każdego dnia roboczego:

* Bank dokona przeksięgowania na RK wierzytelności przysługujących Bankowi od Uczestników mających salda ujemne (z wyłączeniem wierzytelności od Agenta), w wyniku czego rachunek Agenta zostanie obciążony kwotą równą wartości nominalnej przenoszonych sald ujemnych;

* w związku z powyższym, na podstawie art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego, Agent wstąpi w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku (subrogacja).

Operacje opisane w pkt a) i b) powyżej będą dokonywane jedynie dla celów konsolidacji środków Uczestników (w tym Agenta) na RK. Będą stanowiły one jedynie techniczne przepływy środków pieniężnych umożliwiające wyzerowanie sald na rachunkach Uczestników. Tym samym uznanie RK należącego do Agenta, bądź jego obciążenie, nie będzie następowało w ramach rozliczeń za jakiekolwiek usługi świadczone przez Agenta dla Banku lub pozostałych Uczestników. W ramach powyższych operacji Agent nie będzie dokonywał żadnych czynności na zlecenie Banku.

3.

Sposób naliczania odsetek

* W wyniku dokonania czynności opisanych w punkcie 2, Agent będzie posiadał wierzytelności wobec Uczestników mających salda ujemne, natomiast Uczestnicy mający salda dodatnie będą posiadać wierzytelność wobec Agenta. W konsekwencji, Bank będzie:

a.

naliczał należne od Uczestników odsetki z tytułu powstania ujemnego salda na ich rachunkach;

b.

naliczał należne Uczestnikom odsetki z tytułu powstania dodatnich sald na ich rachunkach.

* Odsetki będą rozliczane w okresach miesięcznych.

* Odsetki będą pobierane i wypłacane w pierwszym dniu roboczym miesiąca następująco po miesiącu, za który dokonywane jest rozliczenie odsetek.

* Wysokość odsetek należnych uczestnikom z tytułu powstania salda dodatniego oraz należnych od uczestników z tytułu sald ujemnych może być różna i zostanie ustalona w umowie z Bankiem.

* Bank nie będzie naliczał odsetek od salda ujemnego Uczestników w części, w jakiej łączna wartość salda ujemnego Uczestników nie przekracza salda dodatniego na RK powstałego po dokonaniu transferu części salda dodatniego z RK na RK2.

* W przypadku dokonania transferu części salda dodatniego z RK na RK2 odsetki od wytransferowanej na RK2 części salda dodatniego będą naliczane przez holenderski bank, w którym prowadzone będzie RK2.

* Po przekazaniu przez bank z siedzibą w Holandii na RK odsetek powstałych od salda dodatniego na RK2, zostanie dokonany proporcjonalny podział tych odsetek pomiędzy Uczestników. Udział każdego z Uczestników w kwocie odsetek przekazanych na RK będzie proporcjonalny do udziału danego Uczestnika w saldzie dodatnim zgromadzonym na RK2 W poszczególnych dniach w wyniku dokonania transferu z RK

Dodatkowo, Spółka podkreśla, iż wszyscy Uczestnicy będący stroną Umowy cash-poolingu są ze sobą powiązani w rozumieniu ustawy o CIT. Natomiast Bank oraz bank w Holandii, w którym zostanie utworzony drugi rachunek konsolidacyjny Agenta (RK 2), nie są podmiotami powiązanym w rozumieniu ustawy o CIT ze Spółką, ani z żadnym innym Uczestnikiem Umowy cash-poolingu.

Ponadto, Spółka wyjaśnia, iż złożyła już wniosek o interpretację w zakresie konsekwencji podatkowych w VAT przy zawarciu przedmiotowej Umowy cash-poolingu. Spółka uzyskała w tym zakresie indywidualną interpretację prawa podatkowego wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 31 października 2011 r. (sygn. IPPP3/443-1051/11-5/KT). Jednak w wyniku niezrozumienia stanu faktycznego w wydanej interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej odniósł się do niewłaściwego stanu faktycznego i w konsekwencji Spółka złożyła 17 listopada 2011 r. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa w tym zakresie. Niemniej jednak, aby uniknąć sporu z Dyrektorem Izby Skarbowej w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego, Spółka składa niniejszy wniosek, w którym doprecyzowuje opis zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy w związku z realizacją postanowień Umowy cash-poolingu, mając na uwadze, iż Spółka jako Agent, wykonywać będzie jedynie czynności techniczne polegające na przejęciu wierzytelności i zadłużenia Banku w stosunku do pozostałych Uczestników w celu konsolidacji wyniku Grupy i umożliwienia świadczenia usług cash-poolingu przez Bank, nie będzie Ona wykonywała czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

2.

Czy w związku z realizacją postanowień Umowy cash-poolingu, mając na uwadze, iż Spółka jako Uczestnik będzie otrzymywała odsetki z tytułu posiadania dodatniego bilansu na swoim rachunku i będzie płacić odsetki w przypadku ujemnego salda na swoim rachunku, nie będzie Ona wykonywała czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1

Zdaniem Spółki, w związku z realizacją postanowień Umowy cash-poolingu, mając na uwadze, iż Spółka jako Agent wykonywać będzie jedynie czynności techniczne polegające na przejęciu wierzytelności i zadłużenia Banku w stosunku do pozostałych Uczestników w celu konsolidacji wyniku Grupy i umożliwienia świadczenia usług cash-poolingu przez Bank, nie będzie Ona wykonywała czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na rzecz Banku.

Będzie ona natomiast świadczyła usługi na rzecz pozostałych Uczestników systemu w związku ze wsparciem w odniesieniu do ich udziału w systemie Cash pooling (usługi te zostaną zdefiniowane szczegółowo w przyszłości i będą one przedmiotem odrębnych od Umowy Cash-poolingu umów zawartych pomiędzy Agentem a pozostałymi Uczestnikami).

Ad. 2

Zdaniem Spółki, w związku z realizacją postanowień Umowy cash-poolingu, mając na uwadze, iż Spółka jako Uczestnik, będzie otrzymywała odsetki z tytułu posiadania dodatniego salda na swoim rachunku i będzie płacić odsetki w przypadku ujemnego salda na swoim rachunku, nie będzie ona wykonywała czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Uzasadnienie stanowiska Spółki:

Zdaniem Spółki, w związku z realizacją postanowień Umowy cash-poolingu Spółka nie będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Wszystkie czynności wykonywane w ramach Umowy cash-poolingu polegające na zarządzaniu płynnością finansową składają się na kompleksową usługę, świadczoną w całości i wyłącznie przez Bank na rzecz poszczególnych Uczestników (w tym Agenta). Należy wskazać, iż zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Natomiast zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: podatek VAT) podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług.

W przedmiotowym zdarzeniu przyszłym nie dochodzić będzie do dostawy towarów.

Stosownie do art. 8 ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy VAT. Jednak, aby doszło do świadczenia usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego jak i otrzymującego usługę.

Z taką sytuacją nie mamy jednak do czynienia w przypadku stosunków pomiędzy Uczestnikami oraz Uczestnikami i Agentem, powstających na podstawie Umowy cash-poolingu. Jedynym podmiotem świadczącym usługi jest bowiem Bank, który z tytułu świadczonych usług otrzymuje od Uczestników oraz Agenta wynagrodzenie w postaci prowizji, zgodnie z Umową cash-poolingu. Należy podkreślić, że Bank nie będzie zlecać Spółce żadnych czynności na rzecz pozostałych Uczestników, a operacje dokonywane na RK należącym do Agenta będą jedynie czynnościami technicznymi, umożliwiającymi wyzerowanie sald na rachunkach poszczególnych Uczestników.

W ramach realizacji Umowy cash-pooling Bank będzie wykonywał następujące czynności:

* ustali salda na rachunkach bankowych każdego Uczestnika;

* w wyniku przejęcia przez Agenta wierzytelności i sald dodatnich Uczestników w Banku, Bank dokona transferu sald z rachunków Uczestników na RK;

* dokona transferów środków pieniężnych pomiędzy RK i RK 2;

* dokona alokacji odsetek należnych bądź obciążających poszczególnych Uczestników.

Z tytułu wykonywania powyższych czynności Bank otrzyma wynagrodzenie w postaci prowizji.

Mając na uwadze opisane zdarzenie przyszłe, zdaniem Spółki, w przedmiotowej sytuacji w roli usługodawcy występuje Bank, który za wykonywaną usługę ma pobierać stosowne wynagrodzenie w formie prowizji.

Bank jako podmiot profesjonalnie zajmujący się świadczeniem usług pośrednictwa finansowego, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, będzie posiadał status podatnika VAT z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi w ramach Umowy cash-poolingu.

Spółka natomiast nie świadczy żadnej usługi na rzecz Banku, ponieważ zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym nie istnieje pomiędzy nią a Bankiem żaden stosunek prawny, na podstawie którego wykonywałaby czynności, których beneficjentem byłby Bank (sama Umowa Cash-poolingu odnosi się jedynie do usług zarządzania płynnością finansową świadczonych przez Bank na rzecz Agenta i pozostałych Uczestników). Samo uznanie RK należącego do Spółki nie oznacza także, że Spółka wykonuje jakiekolwiek świadczenia wzajemne na rzecz Banku w zamian za wynagrodzenie (należy wskazać, że uznawanie rachunku klientów banków następuje także np. w przypadku wypłaty im odsetek od zgromadzonych lokat i nie oznacza to także, że klienci ci świadczą jakiekolwiek usługi w stosunku do danego banku, ponieważ taka wypłata jest jedynie elementem standardowego produktu bankowego).

Ponadto, alokacja odsetek pomiędzy Uczestnikami będzie dokonywana przez Bank. Odsetki należne Spółce od pozostałych Uczestników, lub zapłata odsetek przez Spółkę jako Uczestnika, wynikać będzie wyłącznie z przejęcia wierzytelności lub salda dodatniego przez Agenta od Banku. Sam mechanizm przejęcia wierzytelności (subrogacji) i przejęcia salda dodatniego jest techniczną operacją pomiędzy Agentem a Bankiem, który będzie się odbywać automatycznie za pomocą systemu bankowego. Odsetki nie są więc odpłatnością za usługi świadczone odpowiednio przez Agenta lub Uczestników w ramach umowy cash-poolingu. Stanowią one bowiem jedynie efekt powstania salda dodatniego lub ujemnego na rachunkach poszczególnych Uczestników.

Tym samym, Spółka nie świadczy w ramach Umowy cash-poolingu jakichkolwiek czynności na rzecz Banku bądź też innych Uczestników podlegających podatkowi VAT.

Stanowisko Spółki odnoszące się do braku świadczenia na podstawie Umowy cash-poolingu usług w rozumieniu ustawy o VAT przez Agenta będącego jednocześnie Uczestnikiem potwierdzają organy podatkowe w swoich interpretacjach. Należy tu wskazać m.in. na stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie wyrażone w interpretacji z dnia 23 lutego 2011 r. (sygn.: IPPP1/443-109/11-3/AW): "Należy ponadto zauważyć, że pełniona przez Agenta funkcja nie będzie wiązała się z wykonaniem jakichkolwiek czynności faktycznych, które mogłyby zostać uznane za odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 I ustawy o VAT." Również w interpretacji z dnia 5 sierpnia 2011 r. (sygn. IPPP1/443-883/11-3/AW) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził prawidłowość stanowiska podatnika, zgodnie z którym "Pool Leader nie świadczy na rzecz pozostałych Uczestników żadnych usług, ponieważ jedynym podmiotem odpowiedzialnym za obsługę systemu jest wyspecjalizowany podmiot - Bank."

"Przyznanie omawianej funkcji jednemu z Uczestników będzie miało wyłącznie formalny charakter, tj. nie będzie się z tym wiązać jakiekolwiek - poza wyrażeniem zgody na pełnienie tej funkcji - zaangażowanie ze strony tego Uczestnika. Co więcej, przypisanie tej funkcji jednemu z Uczestników będzie nierozerwalnie związane z Umową i ma na celu umożliwienie podmiotowi, który świadczyć będzie usługi, tj. bankowi, dokonywanie transferów środków pieniężnych pomiędzy Uczestnikami."

Podobne stanowisko zaprezentowano również w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 kwietnia 2011 r. (sygn.: ITPP1/443-57a/11/MN), zgodnie z którą: "Wskazać również należy, iż czynności wykonywane przez Wnioskodawcę będącego Pool Leaderem w ramach usługi Cash Poolingu, umożliwiające bankowi dokonywanie w ramach struktury Cash Poolingu nie stanowią odrębnego świadczenia usług przez Wnioskodawcę, w rozumieniu art. 8 ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia przez bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Ponadto, jak wskazano, Wnioskodawca nie otrzyma wynagrodzenia z tytułu dokonywanych czynności. (...) Pool Leader nie otrzymuje od pozostałych uczestników wynagrodzenia, to uczestnicząc w cash poolingu organizowanym przez Bank na podstawie zawartej Umowy, nie będzie świadczyć usługi podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a będzie jedynie usługobiorcą usługi świadczonej przez bank.

Tym samym Spółka, jak również pozostali uczestnicy umowy cash poolingu nie wykonują w ramach przedmiotowej umowy żadnych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o których mowa w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług."

Pogląd ten znalazł swoje potwierdzenie również w:

* Interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 11 stycznia 2011 r. (sygn.: ILPP1/443- 1103/10-2/AW);

* Interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 grudnia 2010 r., (sygn.: IPPP2/443-724/10-4/AO);

* Interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 sierpnia 2008 r. (sygn.: ILPP1/443-505/08-2/KG).

Stanowisko Spółki przedstawione we wniosku odnośnie braku świadczenia usług przez Spółkę na rzecz Banku oraz pozostałych Uczestników jako Uczestnika na podstawie Umowy cash-poolingu znajduje potwierdzenie we wskazanych powyżej interpretacjach, które odnoszą się do Agenta, który jest jednocześnie Uczestnikiem. Pragniemy jednak wskazać, iż pozycja samego uczestnika była również przedmiotem rozważań organów podatkowych. Stanowisko Spółki w tym zakresie potwierdza m.in. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 7 stycznia 2011 r., (sygn.: IBPP2/443-786/l0/BW): "Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę jako uczestnika przedmiotowej usługi, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich operacji związanych z wykonywaniem umowy cash-poolingu, nie stanowią odrębnego (odpłatnego) świadczenia przez Wnioskodawcę usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową, w związku z powyższym nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług." Podobne stanowisko zaprezentowano również w interpretacji z dnia 31 grudnia 2010 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (sygn.: IBPP2/443-784/10/ICz.

Tym samym Spółka nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT w związku z przystąpieniem do Umowy cash-poolingu i jej faktyczną realizacją.

Natomiast, jak wskazała Spółka w przedstawionym stanie faktycznym, w związku z realizacją świadczeń, będących przedmiotem odrębnych od Umowy cash-poolingu umów, Spółka będzie świadczyła usługi na rzecz pozostałych Uczestników systemu Cash-pooling w zamian za wynagrodzenie, które zostanie ustalone w przyszłości. Obecnie trwają prace nad szczegółowym zdefiniowaniem tych usług. Biorąc pod uwagę, że Spółka będzie wykonywać świadczenia, których beneficjentami będą pozostali Uczestnicy systemu Cash-pooling w zamian za wynagrodzenie, będzie Ona podatnikiem podatku VAT w stosunku do tych usług. Należy jednak podkreślić, że usługi te będą świadczone przez Spółkę na podstawie innych umów niż Umowa Cash-poolingu.

W związku z powyższym, Spółka wnosi o potwierdzenia zaprezentowanego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) - zwana dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają:

1.

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.

eksport towarów;

3.

import towarów;

4.

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.

wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i ust. 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Innymi słowy, dostawa towarów lub świadczenie usług pod tytułem odpłatnym mogą zostać opodatkowane wtedy, gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich odbiorcą istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Z wniosku wynika, iż Spółka zamierza przystąpić - na podstawie zawartej z Bankiem "Umowy cash-poolingu" - do systemu zarządzania płynnością finansową, w którym będzie jednym z Uczestników i zarazem pełnić będzie rolę Agenta. Jest to kompleksowa usługa finansowa oferowana przez Bank, która będzie obejmować szereg powiązanych ze sobą czynności, mających na celu umożliwienie polskim spółkom należącym do Grupy optymalizację gospodarowania wolnymi środkami finansowymi oraz ograniczenie obciążeń związanych z niedoborami środków finansowych, w szczególności optymalizację kosztów związanych z niedoborem środków finansowych. Usługa świadczona przez Bank na podstawie Umowy Cash-pooling jest typowym produktem bankowym oferowanym przez Bank także innym jego klientom.

W ramach funkcjonującego systemu na koniec każdego dnia roboczego Agent przejmować będzie salda dodatnie Uczestników oraz przejmować będzie wierzytelności wynikające z rachunków Uczestników (salda ujemne). Za wszystkie operacje finansowe dokonywane pomiędzy kontami Uczestników a kontem Agenta na podstawie Umowy cash-pooling będzie odpowiedzialny Bank - czynności te będą wykonywane przez Bank w ramach świadczenia przez Bank usług na rzecz Uczestników, w tym Agenta. Z tytułu świadczenia tych usług Bank otrzyma wynagrodzenie w postaci miesięcznej prowizji należnej od każdego Uczestnika. Bank będzie również rozliczał odsetki należne od lub dla poszczególnych uczestników z tytułu powstania na ich rachunku salda ujemnego lub dodatniego.

Spółka podkreśla, że opisane operacje (przejęcie sald dodatnich przez Agenta oraz przejęcie wierzytelności przez Agenta) będą dokonywane jedynie dla celów konsolidacji środków Uczestników (w tym Agenta) na rachunku konsolidacyjnym, będą stanowiły one jedynie techniczne przepływy środków pieniężnych umożliwiające wyzerowanie sald na rachunkach Uczestników. Tym samym uznanie RK należącego do Agenta, bądź jego obciążenie, nie będzie następowało w ramach rozliczeń za jakiekolwiek usługi świadczone przez Agenta dla Banku lub pozostałych Uczestników. W ramach powyższych operacji Agent nie będzie dokonywał żadnych czynności na zlecenie Banku. Przedmiotowa Umowa cash-poolingu reguluje bowiem warunki świadczenia przez Bank usług kompleksowego zarządzaniu płynnością finansową Grupy i nie przewiduje, aby w ramach tej Umowy Agent miał świadczyć jakiekolwiek usługi na rzecz Banku bądź pozostałych Uczestników.

Zatem w analizowanej sprawie, jak wskazał Wnioskodawca w niniejszym wniosku, w roli usługodawcy kompleksowego zarządzania płynnością finansową występuje bank, zatem na banku będzie ciążył obowiązek rozliczenia podatku od towarów i usług w związku ze świadczeniem przedmiotowej usługi.

Wskazać również należy, iż czynności wykonywane przez Spółkę w ramach usługi cash-poolingu, będącego jednym z Uczestników opisanego systemu, ale pełniącym jednocześnie funkcję Agenta, umożliwiające bankowi dokonywanie rozliczeń w ramach struktury cash-poolingu, nie stanowią odrębnego świadczenia usług przez Wnioskodawcę, w rozumieniu art. 8 ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia przez bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Nie istnieje bowiem pomiędzy Spółką a Bankiem żaden stosunek prawny, na podstawie którego wykonywałaby Ona czynności, których beneficjentem byłby Bank - opisana Umowa Cash-poolingu odnosi się jedynie do usług zarządzania płynnością finansową świadczonych przez Bank na rzecz Agenta i pozostałych Uczestników. Ponadto, jak wskazano, jedynie Bank otrzyma wynagrodzenie z tytułu wykonywanych czynności.

W świetle powyższych regulacji prawnych oraz odnosząc się do opisanego w niniejszym wniosku zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że jeżeli Wnioskodawca w związku z pełnieniem funkcji Agenta nie otrzymuje od pozostałych Uczestników - ani od Banku - wynagrodzenia, to uczestnicząc w systemie cash-poolingu organizowanym przez Bank, na podstawie zawartej Umowy, nie będzie świadczyć usługi podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a będzie jedynie usługobiorcą usługi świadczonej przez Bank.

Tym samym Spółka, jako Agent oraz jako jeden z Uczestników umowy cash-poolingu, nie wykonuje w ramach przedmiotowej Umowy żadnych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o których mowa w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając zatem na uwadze tak przedstawione zdarzenie przyszłe, w świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Spółki w powyższym zakresie uznaje się za prawidłowe.

Należy zaznaczyć, iż niniejsza interpretacja dotyczy opodatkowania czynności wykonywanych przez Spółkę i nie rozstrzyga o prawach innych, opisanych w zdarzeniu przyszłym, podmiotów.

Ponadto podkreśla się, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii ewentualnego opodatkowania usług świadczonych przez Spółkę na rzecz pozostałych Uczestników systemu będących przedmiotem odrębnych od Umowy cash-poolingu umów zawartych w przyszłości, z uwagi na to, że Wnioskodawca nie postawił w tym zakresie pytania (przedmiotem zapytania Spółki we wniosku - a tym samym przedmiotem niniejszej interpretacji - jest kwestia opodatkowania czynności wykonywanych w związku z realizacją postanowień Umowy cash-poolingu opisanej szczegółowo we wniosku).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl