IPPP3/443-1154/11-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Podatnika przedstawione we wniosku z dnia 22 sierpnia 2011 r. (data wpływu 23 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca świadczenia usług doradczych, korekty wystawionej faktury VAT oraz zwrotu podatku - jest prawidłowe.

W dniu 23 sierpnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca świadczenia usług doradczych, korekty wystawionej faktury VAT oraz zwrotu podatku.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadząca działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej będącą płatnikiem podatku VAT. W roku 2010 na podstawie zawartej umowy świadczył dla podmiotu/zleceniodawcy z siedzibą w Holandii będącego płatnikiem VAT w Holandii (potwierdzenie VIES) usługi w zakresie doradztwa i wsparcia sprzedaży na terenie Polski.

Świadczenie usług polegało na:

* zapewnieniu wsparcia w zakresie doradztwa dla polskich klientów zleceniodawcy związanego z produktami i usługami oferowanymi przez zleceniodawcę w Polsce

* zapewnienie wsparcia związanego z sprzedażą i realizacją projektów pomiędzy podmiotem holenderskim a jego polskimi klientami w zakresie wsparcia w fazie przygotowywania ofert i w fazie realizacji projektów/sprzedaży w tym sporządzania ofert na podstawie wytycznych przedstawionych przez podmiot holenderski, prezentowania ich podmiotom polskim, a w razie potrzeby uruchomiania zamówień w systemie sprzedażowym holenderskiego podmiotu.

* zapewnienie wsparcia związanego z sprzedażą i realizacją projektów pomiędzy podmiotem holenderskim a jego polskimi klientami w zakresie wsparcia w fazie przygotowywania ofert i w fazie realizacji projektów/sprzedaży w tym sporządzania ofert na podstawie wytycznych przedstawionych przez podmiot holenderski, prezentowania ich podmiotom polskim, a w razie potrzeby uruchomiania zamówień w systemie sprzedażowym holenderskiego podmiotu.

* w przypadku potrzeby reprezentowanie holenderskiego podmiotu w kontaktach z jego polskimi klientami.

Za świadczone usługi zgodnie z zawartą umową na podstawie wystawianych przez Wnioskodawcę faktur VAT otrzymywał On zapłatę w stałej wysokości, która nie była zależna od wyników biznesowych podmiotu holenderskiego na terenie Polski. W wystawianych fakturach do kwoty netto Wnioskodawca naliczał podatek VAT w wysokości 22%.

W lipcu bieżącego roku holenderski podmiot/zleceniodawca zgłosił do Wnioskodawcy prośbę o dokonanie korekt faktur VAT wystawionych przez Wnioskodawcę za usługi na jego rzecz w roku 2010 podnosząc, że zgodnie z Dyrektywą Rady Europejskiej 2008/9/WE z dnia 12 lutego 2008 r. za usługi wykonane w 2010 r. Wnioskodawca nie powinien naliczać podatku VAT w wysokości 22% ponieważ wykonywana przez Wnioskodawcę usługa nie podlega opodatkowaniu w Polsce tylko w Holandii, czyli zamiast podatku VAT w wysokości 22% na fakturach powinien być wyszczególniony wymiar podatku VAT jako nie podlegający opodatkowaniu w Polsce "NP".

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług w przypadku świadczenia usług bardzo istotne znaczenie ma określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Celem określenia miejsca świadczenia usług ustawodawca odrębnie zdefiniował pojęcie podatnika. I tak zgodnie z art. 28a ustawy o VAT:

Ogólna reguła dotycząca miejsca świadczenia usług określona została z dniem 1 stycznia 2010 r. w art. 28b ustawy o VAT. Generalnie, usługi opodatkowane są w miejscu gdzie nabywca ma swoją siedzibę jeśli jest on podatnikiem, bowiem w myśl art. 28b ust. 1 ww. ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n.

W przypadku zaś, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba lub stałe miejsce zamieszkania, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności (art. 28b ust. 2 cyt. ustawy o VAT).

Ustęp 3 cyt. artykułu stanowi natomiast, iż w przypadku gdy usługobiorca nie posiada siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym zwykle prowadzi on działalność lub w którym ma on miejsce zwykłego pobytu.

Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz holenderskiego kontrahenta usług w zakresie doradztwa i wsparcia sprzedaży na terenie Polski polegające m.in. na zapewnieniu wsparcia w zakresie doradztwa dla polskich klientów zleceniodawcy związanego z produktami i usługami oferowanymi przez zleceniodawcę w Polsce, zapewnieniu wsparcia związanego z sprzedażą i realizacją projektów pomiędzy podmiotem holenderskim a jego polskimi klientami, reprezentowaniu holenderskiego podmiotu w kontaktach z jego polskimi klientami nie zawierają się w wyjątkach od ogólnej zasady zawartych w przepisach art. 28b ust. 2-4 i art. 28c-28n ustawy. Zatem dla ustalenia miejsca świadczenia przedmiotowych usług zastosowanie znajdzie ogólna zasada zawarta w art. 28b ust. 1 ustawy. Tym samym usługi te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT na terytorium Polski.

Ponadto z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca za świadczone usługi zgodnie z zawartą umową na podstawie wystawianych przez siebie faktur VAT otrzymywał zapłatę w stałej wysokości, która nie była zależna od wyników biznesowych podmiotu holenderskiego na terenie Polski. W wystawianych fakturach do kwoty netto Wnioskodawca naliczał podatek VAT w wysokości 22%. W lipcu bieżącego roku holenderski podmiot/zleceniodawca zgłosił do Wnioskodawcy prośbę o dokonanie korekt faktur VAT wystawionych przez Wnioskodawcę za usługi na jego rzecz w roku 2010 podnosząc, że zgodnie z Dyrektywą Rady Europejskiej 2008/9/WE z dnia 12 lutego 2008 r. za usługi wykonane w 2010 r. Wnioskodawca nie powinien naliczać podatku VAT w wysokości 22% ponieważ wykonywana przez Wnioskodawcę usługa nie podlega opodatkowaniu w Polsce tylko w Holandii, czyli zamiast podatku VAT w wysokości 22% na fakturach powinien być wyszczególniony wymiar podatku VAT jako nie podlegający opodatkowaniu w Polsce "NP".

Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się zatem do możliwości dokonania korekty wystawionych przez siebie faktur VAT oraz prawa do zwrotu naliczonego 22% podatku VAT.

W zakresie dokumentowania przedmiotowych usług należy wskazać, że w świetle art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze (art. 106 ust. 2 ustawy).

Ogólne regulacje dotyczące danych, jakie powinny zawierać faktury zostały określone, na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 ustawy, treścią rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.) zwanego dalej rozporządzeniem.

Należy wskazać, iż zgodnie z § 14 ust. 1 ww. rozporządzenia podatnik wystawia fakturę korygującą, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce, lub kwocie podatku bądź jakiejkolwiek innej pozycji faktury. Zgodnie z ust. 2 ww. paragrafu faktura korygująca powinna zawierać co najmniej: numer kolejny oraz datę jej wystawienia, dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca, kwotę podwyższenia ceny bez podatku oraz kwotę podwyższenia podatku należnego.

Z powyższego przepisu wynika, iż dopuszczalne jest korygowanie "pomyłek (...) w jakiejkolwiek pozycji faktury", przy czym nie uczyniono żadnych zastrzeżeń co do charakteru tych pomyłek, mogą to być zatem zmiany dotyczące stawki podatku jak to ma miejsce w przedmiotowej sprawie.

Zgodnie z brzmieniem § 25 ust. 1 rozporządzenia, przepisy § 5, 7-21 i 24 stosuje się odpowiednio do faktur stwierdzających dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług, dla których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego, jeżeli dla tych czynności podatnicy wystawiający fakturę nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze.

Faktury, o których mowa w ust. 1, powinny zawierać dane określone w § 5, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem - § 25 ust. 2 rozporządzenia.

W myśl § 25 ust. 3 rozporządzenia, faktury, o których mowa w ust. 1, mogą nie zawierać danych określonych w § 5 ust. 1 pkt 2, dotyczących nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 4.

Na podstawie § 25 ust. 4 rozporządzenia, w przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy, faktura dokumentująca wykonanie tych czynności powinna zawierać numer, pod którym nabywca usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, oraz informację, że zobowiązanym do rozliczenia tego podatku jest nabywca usługi, lub odesłanie do odpowiedniego przepisu dyrektywy, na podstawie którego zobowiązanym do rozliczenia tego podatku jest nabywca usługi.

W tym miejscu należy nadmienić, że od dnia 1 kwietnia 2011 r. w miejsce wskazanego rozporządzenia obowiązuje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 68, poz. 360) zawierające analogiczne rozwiązania prawne.

Skoro - jak wskazano wyżej - przedmiotowe usługi nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT na terytorium Polski natomiast Wnioskodawca naliczał od ich wykonania podatek VAT w wysokości 22% okoliczności sprawy wskazują, że zaistniała pomyłka, polegająca na błędnym określeniu stawki podatku. Istnieją zatem podstawy do skorygowania faktur VAT z 2010 r. w drodze wystawienia przez Wnioskodawcę faktur korygujących zgodnie z cytowanym przepisem § 14 rozporządzenia. W wystawionych fakturach korygujących Wnioskodawca winien prawidłowo wskazać kwoty podatku podane w omyłkowej wysokości oraz kwoty podatku w prawidłowej wysokości (jako niepodlegające opodatkowaniu na terytorium kraju, z adnotacją, iż zobowiązanym do rozliczenia podatku jest nabywca usługi).

Okoliczności związane z korektą faktur VAT powinny znaleźć odzwierciedlenie w złożonej deklaracji dla potrzeb podatku od towarów i usług. W sytuacji opisanej we wniosku miejsce opodatkowania świadczonych przez Wnioskodawcę usług znajduje się poza terytorium kraju, zatem rozliczenie wystawionych korekt faktur VAT winno nastąpić w miesiącu, w którym zostaną wystawione faktury korygujące.

Jednocześnie należy wskazać, iż ustawodawca wprost nie wskazał konkretnego terminu, w jakim faktura korygująca powinna zostać wystawiona, dlatego należy uznać iż wystawienie faktury korygującej w każdym terminie jest prawidłowe pod warunkiem, że nie nastąpiło przedawnienie zobowiązania podatkowego określone w art. 70 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, że Wnioskodawca ma prawo do skorygowania błędnie wystawionych w 2010 r. faktur VAT poprzez wystawienie faktur korygujących, w których prawidłowo wskazany zostania kwoty podatku podane w omyłkowej wysokości oraz kwoty podatku w prawidłowej wysokości (jako niepodlegające opodatkowaniu na terytorium kraju, z adnotacją, iż zobowiązanym do rozliczenia podatku jest nabywca usługi).

Odpowiadając na wątpliwości Wnioskodawcy dotyczące zwrotu naliczonego podatku VAT wskazać należy na art. 87 ust. 1 ww. ustawy, w myśl którego w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Przyjęta w tym przepisie kolejność uprawnień podatnika nie decyduje o pierwszeństwie w ich stosowaniu. Uprawnienia te mają charakter równorzędny i od podatnika zależy, z którego uprawnienia skorzysta.

Szczegółowe regulacje dotyczące terminu zwrotu i warunków niezbędnych do jego otrzymania zawierają regulacje art. 87 ust. 2-10 ustawy o VAT.

I tak, w myśl ust. 2 tego artykułu, Zwrot różnicy podatku, z zastrzeżeniem ust. 6, następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazane w zgłoszeniu identyfikacyjnym, o którym mowa w odrębnych przepisach. Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanego w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej lub postępowania kontrolnego na podstawie przepisów o kontroli skarbowej. Jeżeli przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, o którym mowa w zdaniu poprzednim, urząd skarbowy wypłaca podatnikowi należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty.

Z kolei zgodnie z przepisem art. 87 ust. 5a w przypadku gdy podatnik nie wykonał w okresie rozliczeniowym czynności opodatkowanych na terytorium kraju oraz czynności wymienionych w art. 86 ust. 8 pkt 1, podatnikowi przysługuje, na jego umotywowany wniosek złożony wraz z deklaracją podatkową, zwrot kwoty podatku naliczonego, podlegającego odliczeniu od podatku należnego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą na terytorium kraju lub poza tym terytorium, w terminie 180 dni od dnia złożenia rozliczenia, z zastrzeżeniem art. 86 ust. 19. Na pisemny wniosek podatnika urząd skarbowy dokonuje zwrotu, o którym mowa w zdaniu pierwszym, w terminie 60 dni, jeżeli podatnik złoży w urzędzie skarbowym zabezpieczenie majątkowe. Przepisy ust. 2 zdanie drugie i trzecie, ust. 2a i ust. 4a-4f stosuje się odpowiednio.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 19 ww. ustawy, jeżeli w okresie rozliczeniowym podatnik nie wykonywał czynności opodatkowanych na terytorium kraju oraz nie wykonywał czynności poza terytorium kraju kwotę podatku naliczonego może przenieść do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy.

Z powyższych przepisów wynika, iż co do zasady zwrot z tytułu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym dokonywany jest w terminie 60 dni. Natomiast w sytuacji gdy podatnik w danym okresie rozliczonym nie dokonuje dostawy towarów lub świadczenia usług to zwrot, w takim przypadku, następuje w terminie 180 dni, chyba że podatnik złoży w urzędzie skarbowym zabezpieczenie majątkowe - wówczas może otrzymać zwrot podatku w terminie 60 dni.

Tak więc, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego będzie wyższa od kwoty podatku należnego Wnioskodawcy w myśl art. 87 ust. 1 ww. przysługiwać będzie prawo do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.