IPPP2/4512-858/15-3/S/AO - Zwolnienie z opodatkowania usługi polegającej na finansowaniu zobowiązań dłużnika poprzez spłatę jego zobowiązań, skutkiem której będzie wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 1 marca 2016 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP2/4512-858/15-3/S/AO Zwolnienie z opodatkowania usługi polegającej na finansowaniu zobowiązań dłużnika poprzez spłatę jego zobowiązań, skutkiem której będzie wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

W związku ze skargą wniesioną w dniu 1 lutego 2016 r. (data wpływu 3 lutego 2016 r.) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 3 listopada 2015 r. znak IPPP2/4512-858/15-2/AO w przedmiocie podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT usługi wykonywanej przez Bank na rzecz Dłużników polegającej na finansowaniu zobowiązań Dłużnika i wstąpieniu w prawa zaspokojonego wierzyciela (doręczoną w dniu 6 listopada 2015 r.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działający w imieniu Ministra Finansów, w trybie art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.) oraz na podstawie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) uwzględnia skargę w całości, w związku z czym, zmienia zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 3 listopada 2015 r. nr IPPP2/4512-858/15-2/AO w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT usługi wykonywanej przez Bank na rzecz Dłużników polegającej na finansowaniu zobowiązań Dłużnika i wstąpieniu w prawa zaspokojonego wierzyciela uznając, że stanowisko Wnioskodawcy - przedstawione we wniosku z 31 sierpnia 2015 r. (data wpływu 4 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT usługi wykonywanej przez Bank na rzecz Dłużników polegającej na finansowaniu zobowiązań Dłużnika poprzez spłatę jego zobowiązań, skutkiem której będzie wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 września 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT usługi wykonywanej przez Bank na rzecz Dłużników polegającej na finansowaniu zobowiązań Dłużnika poprzez spłatę jego zobowiązań, skutkiem której będzie wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka S.A. (dalej: Wnioskodawca lub Bank) jest spółką akcyjną, posiadającą siedzibę na terytorium Polski. Wnioskodawca jest bankiem w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1376 z późn. zm., dalej: Prawo Bankowe). Działając na podstawie stosownego zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego oraz zgodnie z przepisami ustawy - Prawo Bankowe, Bank prowadzi działalność w zakresie świadczenia szeregu usług finansowych na rzecz klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych za wynagrodzeniem, w tym usługi udzielania kredytów, pożyczek pieniężnych oraz nabywania i zbywania wierzytelności pieniężnych. Bank jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Bank zamierza wprowadzić do swojej oferty nową usługę, która polega na finansowaniu zobowiązań określonych podmiotów, w szczególności jednostek samorządu terytorialnego (dalej: Dłużnik), z tytułu zawartych przez nich uprzednio umów kredytów / pożyczek z podmiotami innymi niż Bank (dalej: Dotychczasowi Wierzyciele) poprzez przejęcie tych wierzytelności przez Bank. Usługa ta będzie polegała na zawarciu z Dłużnikiem umowy, na mocy której Bank zobowiąże się spłacić zobowiązania Dłużnika bezpośrednio do Dotychczasowych Wierzycieli. Skutkiem spłaty Banku zobowiązań Dłużnika będzie wstąpienie Banku w prawa zaspokojonych wierzycieli z tytułu zawartych przez Dłużnika umów kredytów / pożyczek. W konsekwencji zapłaty Bank, zgodnie z art. 518 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, dalej: k.c.), przejmie spłacone wierzytelności Dłużnika do wysokości dokonanej przez Bank zapłaty. Wierzytelności, które Bank przejmie w ramach wykonywania powyższej usługi będą bezsporne. Przejęcie wierzytelności będzie miało charakter definitywny i bezwarunkowy, tj. na Bank zostanie przeniesione ryzyko gospodarcze, związane z przedmiotowymi wierzytelnościami.

Na podstawie umowy zawartej pomiędzy Bankiem a Dłużnikiem ustalony zostanie nowy harmonogram spłat, w konsekwencji czego z punktu widzenia Dłużnika, nabycie od Banku przedmiotowej usługi może skutkować wydłużeniem faktycznych terminów płatności zobowiązań Dłużnika z tytułu zawartych przez niego umów kredytów / pożyczek. W konsekwencji, usługa wykonywana przez Bank polegać będzie de facto na udzieleniu Dłużnikowi finansowania. W zamian za wykonanie powyższej usługi finansowania Bank otrzyma od Dłużnika wynagrodzenie, na które składać się będą odsetki od udzielonej kwoty finansowania oraz ewentualna jednorazowa prowizja.

W związku ze świadczoną usługą, Bank nie będzie pobierał żadnego wynagrodzenia od Dotychczasowych Wierzycieli, ani nie będzie zawierał żadnych dodatkowych umów z Dotychczasowymi Wierzycielami.

Umowa pomiędzy Bankiem a Dłużnikiem może przewidywać zabezpieczenie spłaty zobowiązań Dłużnika wobec Banku, w szczególności poprzez zobowiązania Dłużnika do przekazania Bankowi weksla in blanco wraz z deklaracją wekslową upoważniającą do wypełnienia weksla na kwotę zadłużenia Dłużnika wobec Banku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy usługi wykonywane przez Bank na rzecz Dłużników, w okolicznościach wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego, powinny być traktowane jako usługi w zakresie długów zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 UVAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, usługi wykonywane przez Bank na rzecz Dłużników, w okolicznościach wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego, powinny być traktowane jako usługi w zakresie długów zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 UVAT.

Na podstawie art. 518 § 1 pkt 3 k.c. osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty jeżeli działa za zgodą dłużnika w celu wstąpienia w prawa wierzyciela; zgoda dłużnika powinna być pod nieważnością wyrażona na piśmie.

Na podstawie UVAT:

a. Zwolnione z opodatkowania VAT są usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług (art. 43 ust. 1 pkt 40).

b. Zwolnienia, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13 UVAT, nie mają zastosowania do:

* czynności ściągania długów, w tym factoringu;

* usług doradztwa;

* usług w zakresie leasingu (art. 43 ust. 15).

W analizowanej sytuacji, świadczona przez Bank usługa polega na udzieleniu finansowania Dłużnikowi. Nie następuje to jednakże przez klasyczne podpisanie z Dłużnikiem umowy kredytu (pożyczki), lecz poprzez przejęcie wierzytelności kredytowych (pożyczkowych). Przejęcie to nastąpi poprzez wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela na podstawie subrogacji dokonanej w trybie art. 518 § 1 pkt 3 k.c.

Istotą subrogacji nie jest obrót wierzytelnościami, rozumiany jako odpłatne przeniesienie wierzytelności w formie sprzedaży za wynagrodzeniem bądź też nabycie wierzytelności w celu jej windykacji. Beneficjentem usługi, wykonywanej przez Bank nie będą Dotychczasowi Wierzyciele Dłużnika, lecz wyłącznie Dłużnik. Bank ustali z Dłużnikiem nowy harmonogram spłat jego zobowiązań wobec Banku. W związku z udzielonym finansowaniem Bank będzie pobierał wynagrodzenie w formie wstępnej prowizji za udzielenie finansowania oraz odsetek od kwoty finansowania. Wynagrodzenie to będzie pobierane zatem na zasadach analogicznych do pobieranego przez Bank wynagrodzenia z tytułu udzielenia przez Bank kredytu (pożyczki).

Spłacając zobowiązania Dłużnika wobec Dotychczasowych Wierzycieli, Bank wyświadczy zatem na rzecz Dłużnika usługę w postaci zapewnienia odpowiedniego finansowania Dłużnika, przy czym niewątpliwie będzie to usługa "w zakresie długu", o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 UVAT.

Jednocześnie, w ocenie Banku, świadczona przez Bank usługa finansowania, nie stanowi usług, o których mowa w art. 43 ust. 15 UVAT. W szczególności nie stanowi ona usługi w zakresie czynności ściągania długów, w tym factoringu.

Wyłączenie usług ściągania długów i factoringu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zgodne jest z przepisem art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z późn. zm.), gdzie stwierdza się, że państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące - rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

UVAT nie zawiera definicji "czynności ściągania długów", ani pojęcia "factoringu". Czynnościami ściągania długów są, co do zasady, czynności, w ramach których usługodawca zobowiązuje się do podejmowania za wynagrodzeniem na rzecz usługobiorcy czynności windykacyjnych, mających na celu ściągnięcie wierzytelności od podmiotu trzeciego (dłużnika). Usługodawca podejmując tego rodzaju działania ściąga zatem dług na rzecz usługobiorcy, a nie dla siebie.

Bank nie będzie wykonywał na rzecz Dotychczasowych Wierzycieli żadnych czynności, mających na celu ściągnięcie wierzytelności od Dłużnika na ich rzecz. Banku nie będzie wiązała z Dotychczasowymi Wierzycielami umowa w tym zakresie. W związku z realizacją przedmiotowej usługi na rzecz Dłużnika, Bank nie będzie pobierał również jakiegokolwiek wynagrodzenia od Dotychczasowych Wierzycieli. Już z samego brzmienia art. 518 § 1 pkt 3 k.c. wynika, że osoba trzecia, którą spłaca wierzyciela nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty. Zatem w analizowanej sytuacji nie może dojść do nabycia wierzytelności poniżej jej wartości nominalnej. Tym samym nie wystąpi jakikolwiek element wynagrodzenia należnego Bankowi od Dotychczasowych Wierzycieli.

Dodatkowo, zawarcie umowy subrogacji z Dłużnikiem będzie miało charakter bezwarunkowy. Konsekwencją zawarcia tej umowy, tj. wstąpienia Banku w prawa zaspokojonych Dotychczasowych Wierzycieli, będzie przeniesienie pożytków, jak również ryzyka gospodarczego, związanego z tymi wierzytelnościami na Bank. W rezultacie, realizacja uprawnień Banku wynikających z subrogacji (tekst jedn.: dochodzenie wierzytelności Banku od Dłużnika) będzie dokonywana przez Bank jako wierzyciela we własnym imieniu oraz na własną rzecz. Żadne czynności, dokonywane przez Bank względem nabytych w drodze subrogacji wierzytelności, związane z ich dochodzeniem, nie będą podejmowane na rzecz Dotychczasowych Wierzycieli i nie będą miały wpływu na sytuację Dotychczasowych Wierzycieli.

Mając powyższe na względzie nie można uznać, że Bank świadczy na rzecz jakiegokolwiek podmiotu usługi ściągania długów (usługi windykacyjne). Bank będzie dochodził własnej wierzytelności wobec Dłużników. Egzekwowanie własnych wierzytelności na swoją rzecz jest naturalnym elementem obrotu gospodarczego i nie stanowi usługi, gdyż w analizowanej sytuacji Bank nie mógłby być jednocześnie usługodawcą i usługobiorcą usług ściągania długów. Powyższe stanowisko potwierdza również orzecznictwo sądów administracyjnych, w tym m.in. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 1281/10.

W tym aspekcie warto zwrócić uwagę na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01. W wyroku tym Trybunał wskazał, że odzyskiwaniem długów jest działalność gospodarcza, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa od swoich klientów ich wierzytelności, ponosząc ryzyko zwłoki bądź niewypłacalności dłużników, w zamian za co otrzymuje od tych klientów odpowiednie wynagrodzenie. Z wyroku tego jednoznacznie wynika, że z usługą ściągania długów mamy do czynienia gdy (i) jest ona dokonywana na rzecz wierzycieli (nie zaś dłużników) oraz gdy (ii) wierzyciel wypłaca stosowne wynagrodzenie na rzecz podmiotu świadczącego usługę (w wysokości różnicy pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, które są przenoszone, a kwotą, którą przejmujący, tj. świadczący usługę, za nie zapłacił). Żadna z tych przesłanek nie wystąpi w analizowanej sprawie.

Konsekwentnie, zdaniem Banku, wykonywane przez niego na rzecz Dłużników usługi, w okolicznościach wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego, powinny być traktowane jako usługi w zakresie długów zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 UVAT.

W dniu 3 listopada 2015 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działający w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną nr IPPP2/4512-858/15-2/AO, w której stanowisko Strony uznał za nieprawidłowe stwierdzając, że świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Dłużników usługi będą usługami w zakresie długów, lecz jako usługi factoringu odwróconego - z uwagi na wyłączenie ze zwolnienia od podatku na podstawie wyżej powołanego art. 43 ust. 15 ustawy o podatku od towarów i usług - podlegają opodatkowaniu według podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 23%.

Interpretację doręczono Stronie w dniu 6 listopada 2015 r.

Pismem nadanym w dniu 20 listopada 2015 r. (data wpływu 24 listopada 2015 r.) Bank, nie zgadzając się ze stanowiskiem Organu w zakresie braku możliwości zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy do świadczonej usługi dotyczącej finansowania zobowiązań Dłużnika i wstąpienia w prawa zaspokojonego wierzyciela wniosła wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, pismem z dnia 28 grudnia 2015 r. znak sprawy IPPP2/4512-1-63/15-2/AO Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził brak podstaw do zmiany indywidualnej interpretacji z dnia 3 listopada 2015 r. nr IPPP2/4512-858/15-2/AO.

W dniu 1 lutego 2016 r. Strona wniosła skargę na ww. interpretację indywidualną.

Zaskarżonej interpretacji Strona zarzuca błędną wykładnię art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej jako: "UVAT") poprzez uznanie, że przepis ten znajduje zastosowanie w odniesieniu do usług nie stanowiących czynności ściągania długów oraz art. 14c § 1 i § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm., dalej: "Ordynacja podatkowa") poprzez przedstawienie wewnętrznie sprzecznego stanowiska w Zaskarżonej interpretacji w zakresie zaliczenia usług finansowania wykonywanych przez Bank na rzecz Dłużników do czynności, o których mowa w art. 43 ust. 15 pkt 1 UVAT, tj. wyłączonych spod możliwości zwolnienia z opodatkowania VAT.

W uzasadnieniu wskazano, że Bank nie zgadza się ze stanowiskiem przedstawionym w Interpretacji. W ocenie Banku, interpretacja wydana została z naruszeniem przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie w jakim Organ uznał, że usługi wykonywane przez Bank w okolicznościach wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego Wniosku, stanowią usługi wyłączone ze zwolnienia z opodatkowania VAT, z uwagi na brzmienie art. 43 ust. 15 pkt 1 UVAT. Jednocześnie, w ocenie Banku, Dyrektor IS dopuścił się również naruszenia przepisów prawa procesowego tj. art. 14c § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej poprzez przedstawienie w Zaskarżonej interpretacji wewnętrznie sprzecznego stanowiska w zakresie braku możliwości zwolnienia z VAT usług finansowania świadczonych przez Bank na rzecz Dłużników. Zdaniem Banku, uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, ponieważ budzi wątpliwości co do starannego sporządzenia uzasadnienia prawnego Zaskarżonej interpretacji.

1. Naruszenie art. 43 ust. 15 pkt 1 UVAT

Istota sporu w przedmiotowej sprawie sprowadza się do oceny, czy usługa opisana przez Wnioskodawcę stanowi czynność "ściągania długów, w tym factoringu" w rozumieniu art. 43 ust. 15 pkt 1 UVAT.

Bezspornym wydaje się fakt, iż przedmiotowa czynność świadczona przez Bank jest w rzeczywistości czynnością w zakresie długów. Z powyższą opinią Banku zgodził się również Organ stając na stanowisku, iż świadczone przez Skarżącą na rzecz Dłużników usługi "będą usługami w zakresie długów, lecz jako usługi factoringu odwróconego - z uwagi na wyłączenie ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 15 UVAT - podlegają opodatkowaniu według podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 23%" (akapit 4 na str. 9).

We Wniosku Bank przedstawił dokładny opis dokonywanych transakcji oraz obszerną argumentację potwierdzającą, że dokonywane przez niego czynności nie stanowią czynności wyłączonych z możliwości zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 15 UVAT.

Zgodnie z wyjaśnieniem Organu przedstawionym w Akapicie 4 na stronie 7 interpretacji, za czynności ściągania długów uznać należy, "co do zasady, czynności, w ramach których usługodawca zobowiązuje się do podejmowania za wynagrodzeniem na rzecz usługobiorcy czynności windykacyjnych, mających na celu ściągnięcie wierzytelności od podmiotu trzeciego (dłużnika)."

Zdaniem Banku, w analizowanej sytuacji nie możemy mówić o świadczeniu przez Bank usług, polegających na ściąganiu długu z uwagi na fakt, że jak Bank podkreślał we Wniosku:

1. Banku oraz Dotychczasowych Wierzycieli nie wiążą jakiekolwiek umowy, na podstawie których Bank świadczyłby na rzecz tych Dotychczasowych Wierzycieli jakiekolwiek usługi w zakresie Wierzytelności.

2. Bank nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia od Dotychczasowych Wierzycieli.

3. Bank wykonuje wyłącznie usługi na rzecz Dłużnika. Nie ma możliwości wykonywania usług ściągania długów na rzecz dłużnika (beneficjentem usług ściągania długów może być wyłącznie inny wierzyciel - co wynika również z powyższej argumentacji przedstawionej przez Organ, wówczas wynagrodzenie na rzecz podmiotu dokonującego czynności ściągania długów wypłacane jest usługodawcy przez tego wierzyciela).

4. Jedynym beneficjentem usług świadczonych przez Bank jest w analizowanej sytuacji Dłużnik, a korzyść uzyskana przez tego Dłużnika polega na pozyskaniu finansowania od Banku.

Należy również odnieść się do literalnej wykładni art. 43 ust. 15 pkt 1 UVAT. Przepis ten wyraźnie wskazuje, że:

Zwolnienia, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13 UVAT, nie mają zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu.

Z literalnego brzmienia tego przepisu wynika zatem, że objęte nim są tylko takie czynności factoringowe, które stanowią czynności ściągania długów.

Wyłączenie to zgodne jest z przepisem art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z późn. zm.), gdzie stwierdza się, że państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Z uwagi na brak legalnej definicji czynności factoringowych, przy jednoczesnym przyznaniu przez Organ, że czynności świadczone przez Bank nie stanowią usług ściągania długów (akapit 4 na str. 7, zd. ostatnie), stwierdzenie, że czynności opisane we Wniosku spełniają dyspozycję art. 43 ust. 15 UVAT uznać należy za nieprawidłowe. Wykładnia rozszerzająca pojęcie windykacji należności jest w analizowanej sytuacji niedopuszczalna.

W rezultacie, z uwagi na fakt, że realizacja uprawnień Banku wynikających z subrogacji (tekst jedn.: dochodzenie wierzytelności Banku od Dłużnika) będzie dokonywana przez Bank jako wierzyciela we własnym imieniu oraz na własną rzecz, nie sposób uznać, że czynności wykonywane przez Bank należą do katalogu czynności "ściągania długów, w tym factoringu" z art. 43 ust. 15 pkt 1 UVAT.

Według Banku, nie można się również zgodzić z argumentacją przedstawioną przez Organ, że: "gdyby zasadniczym celem klienta Banku (Dłużnika) było jedynie pozyskanie kapitału w celu spłaty długu wobec swoich Dotychczasowych Wierzycieli zostałaby zawarta umowa kredytu, pożyczki." (Akapit 3 na str. 9)

Takie stwierdzenie, w ocenie Banku, stanowi niedopuszczalne ograniczenie wynikającego z Kodeksu cywilnego prawa swobody umów. Nie można również przyjąć, jak wskazał Organ, że z uwagi na to, że pomiędzy Dłużnikiem a Bankiem nie jest podpisywana umowa kredytu/pożyczki, lecz specyficzna umowa przejęcia Wierzytelności wobec Dłużnika w drodze subrogacji, zasadniczym celem tych umów nie jest finansowanie Dłużnika.

Należy podkreślić, że usługi factoringu, ani factoringu odwrotnego nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa. W praktyce najczęściej przyjmuje się, że "faktoring jest umową o charakterze złożonym (ciągłym), często długoterminową, gdzie obok przeniesienia wierzytelności występują elementy świadczenia usług przez faktora na rzecz faktoranta. (...) Usługami faktoringowymi są jedynie te usługi obrotu wierzytelnościami, które wyróżniają się stałymi powiązaniami prawnymi między zbywcą wierzytelności a nabywcą obejmującymi dodatkowe obowiązki faktora w stosunku do faktoranta." Na takim stanowisku stanął Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 20 sierpnia 2009 r. (sygn. I SA/Wr 351/09).

Do specyfiki factoringu odniósł się również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, który w wyroku z 24 lutego 2010 r. (sygn. I SA/Bk 1/10) stwierdził, że z usługami factoringu dla celów podatku VAT mamy do czynienia "w przypadku cesji wierzytelności dokonywanych na podstawie zawartej stałej umowy, gdzie poza finansowaniem zbywcy - nabywca tych wierzytelności pełni dodatkowe funkcje, takie jak ściąganie wierzytelności czy też inne funkcje administracyjne."

Na tle przedstawionego powyżej katalogu cech charakterystycznych dla usługi factoringu należy stwierdzić, że do kategorii tych właśnie usług finansowych z pewnością nie można zaliczyć opisanych we Wniosku usług świadczonych przez Bank.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L z 2006 r. Nr 347 z późn. zm., dalej: Dyrektywa) Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

a.

transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych;

b.

udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę;<

c.

pośrednictwo lub wszelkie działania w zakresie gwarancji kredytowych, poręczeń i wszelkich innych zabezpieczeń i gwarancji oraz zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę;

d.

transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Wprawdzie ani Dyrektywa, ani ustawa o VAT nie definiują jednoznacznie, co należy rozumieć pod pojęciem czynności ściągania długów, czy też windykacji należności, jednakże w ocenie Skarżącej pod pojęciem tym należy rozumieć usługi, w ramach których usługodawca zobowiązuje się do podjęcia na rzecz usługobiorcy, za wynagrodzeniem czynności mających na celu ściągnięcie należności (wierzytelności) podmiotu trzeciego (zazwyczaj - usługobiorcy). Usługodawca ściąga zatem dług na rzecz usługobiorcy, a nie na swoją rzecz. Z usługą ściągania długu nie mamy natomiast do czynienia wówczas, gdy usługodawca nabywa wierzytelność od usługobiorcy na własne ryzyko i na własny rachunek, nawet wówczas, gdy czyni to w celu uzyskania jej późniejszej spłaty od dłużnika. Wszelkie czynności podejmowane przez nabywcę po nabyciu wierzytelności (jej windykacja lub sprzedaż) pozostają poza zakresem usługi nabycia wierzytelności i nie powinny wpływać na jej klasyfikację, w szczególności z punktu widzenia VAT.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie, w tym m.in. w wyroku z dnia 25 lutego 2010 r. sygn. akt III SA/Wa 1766/09, w stosunku do którego skarga kasacyjna Ministra Finansów oddalona została wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 czerwca 2012 r., sygn. akt I FSK 506/12. WSA w Warszawie uchylając interpretację indywidualną Ministra Finansów uznał, iż: "(...) usługa ściągania długów zakłada istnienie dwóch podmiotów, które zawarły transakcję. Usługodawca zobowiązuje się do ściągnięcia długu w zamian za wynagrodzenie. Konsumentem usługi (usługobiorcą) jest ten podmiot, który korzysta z usługi wykonywanej przez kontrahenta, co oznacza, że usługodawca ściąga dług dla usługobiorcy, a nie dla siebie."

We wniosku Skarżąca zwróciła uwagę, iż świadczone przez nią usługi nie stanowią usług windykacyjnych na rzecz Dotychczasowych Wierzycieli. Banku nie będzie wiązała z Dotychczasowymi Wierzycielami umowa w zakresie czynności mających na celu ściągnięcie wierzytelności od Dłużnika. Bank będzie dochodził własnej wierzytelności wobec Dłużników. Egzekwowanie własnych wierzytelności na swoją rzecz nie stanowi zdaniem Skarżącej usługi, gdyż w analizowanej sytuacji Bank nie mógłby być jednocześnie usługodawcą i usługobiorcą usług ściągania długów.

Jednocześnie Organ wprost uznał w Interpretacji, iż "nie kwestionując w tym zakresie stanowiska Wnioskodawcy nie sposób uznać, że Bank świadczy usługi ściągania długów (usługi windykacyjne)." (akapit 4 na str. 7 Interpretacji)

Ponadto Bank zwraca uwagę, iż zarówno ustawodawstwo krajowe państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym w zakresie podatku od towarów i usług, jak i wydawane na jego podstawie interpretacje prawa podatkowego, nie może być sprzeczne z treścią Dyrektyw Rady Unii Europejskiej.

Mając na uwadze powyższe, Skarżąca stoi na stanowisku, iż usługi świadczone przez Bank nie należą do usług wyłączonych ze zwolnienia, o których mowa w art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy, a tym samym nie powinny zostać one wyłączone ze zwolnienia na gruncie UVAT.

Naruszenie art. 14c § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej

W ocenie Banku, Dyrektor IS wydając zaskarżoną interpretację naruszył także przepisy art. 14c § 1 oraz art. 14c § 2 Ordynacji podatkowej poprzez przedstawienie wewnętrznie sprzecznego stanowiska w zakresie zakwalifikowania usług finansowania wykonywanych przez Bank na rzecz Dłużników do "czynności ściągania długów, w tym factoringu", o których mowa w art. 43 ust. 15 pkt 1 UVAT.

Z uwagi na fakt, że umowa faktoringu należy do tzw. umów nienazwanych, Dyrektor IS w uzasadnieniu Zaskarżonej interpretacji wskazał, jakie warunki mogą być spełnione dla uznania danej czynności za usługę faktoringu. W ocenie Organu:

"faktoring polega "na tym, że faktorant przenosi na faktora wierzytelność, a faktor zobowiązuje się zapłacić faktorantowi jej wartość nominalną pomniejszoną o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora oraz świadczyć na jego rzecz dodatkowe usługi" (akapit 5 na str. 7 Zaskarżonej interpretacji).

W opinii Banku, Dyrektor IS wprawdzie prawidłowo wskazał warunki uznania umowy za faktoring, niemniej w dalszej części Zaskarżonej interpretacji dokonał analizy czynności dokonywanych przez Bank na rzecz Dłużników w oderwaniu od tych warunków. Zdaniem Banku, uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, ponieważ budzi wątpliwości co do starannego sporządzenia uzasadnienia prawnego zaskarżonej interpretacji.

Zgodnie z treścią art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej: "Interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie". Stosownie natomiast do treści art. 14c § 2 Ordynacji podatkowej: "W razie negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy interpretacja indywidualna zawiera wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym".

W świetle art. 14c § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej, rozstrzygnięcie i uzasadnienie prawne pisemnej interpretacji indywidualnej powinno stanowić logiczną i spójną całość. Za niezgodne z tymi przepisami należy uznać w szczególności powołanie się przez organ na orzecznictwo Trybunału, a w dalszej kolejności kwestionowanie tez z tego orzecznictwa wynikających.

Zdaniem Skarżącej, przedstawione przez Dyrektora rozstrzygnięcie i uzasadnienie zaskarżonej interpretacji nie stanowi logicznej całości. Jak wskazała we Wniosku Skarżąca w analizowanej sytuacji, świadczona przez Bank usługa polega na udzieleniu finansowania Dłużnikowi. Nie następuje to jednakże przez klasyczne podpisanie z Dłużnikiem umowy kredytu (pożyczki), lecz poprzez przejęcie wierzytelności kredytowych (pożyczkowych). Przejęcie to nastąpi poprzez wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela na podstawie subrogacji dokonanej w trybie art. 518 § 1 pkt 3 k.c. Istotą subrogacji nie jest, jak podkreślił Bank, obrót wierzytelnościami, rozumiany jako odpłatne przeniesienie wierzytelności w formie sprzedaży za wynagrodzeniem bądź też nabycie wierzytelności w celu jej windykacji.

Organ stanął na stanowisku, iż świadczone przez Bank usługi "będą usługami w zakresie długów, lecz jako usługi factoringu odwróconego". Ponadto Organ uznał, iż "nie sposób uznać, że Bank świadczy usługi ściągania długów (usługi windykacyjne)".

Jednocześnie zaś w uzasadnieniu do wydanej Interpretacji prawa podatkowego Organ przedstawił stanowisko, zgodnie z którym usługi świadczone przez Bank istotnie należą do czynności objętych przepisami art. 43 ust. 15 pkt 1 UVAT, zgodnie z którym "Zwolnienia, których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu, usług doradztwa, usług w zakresie leasingu".

Mając na uwadze powyższe Bank wskazuje, iż zawarta w zaskarżonej Interpretacji argumentacja zaprezentowana przez Organ nie stanowi spójnej i logicznej całości. Konsekwentnie, z uwagi na powyższe, w opinii Banku, Dyrektor wydając zaskarżoną interpretację naruszył także przepisy art. 14c § 1 oraz § 2 Ordynacji podatkowej w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, ponieważ uchybienie to doprowadziło w efekcie do błędnej wykładni art. 43 ust. 15 pkt 1 UVAT i zakwestionowania zasadności stosowania przez Bank zwolnienia od opodatkowania dla usług finansowania wykonywanej na rzecz Dłużników.

Z uwagi na przytoczone powyżej argumenty, w ocenie Banku zasadna jest zmiana interpretacji indywidualnej poprzez uznanie za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy, że usługi wykonywane przez Bank na rzecz Dłużników, w okolicznościach wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego Wniosku, powinny być traktowane jako usługi w zakresie długów zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 UVAT, które nie podlegają wyłączeniu ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 15 pkt 1 UVAT. Konsekwentnie, z uwagi na wykazane powyżej naruszenie przez Dyrektora przepisów prawa materialnego oraz prawa procesowego, zdaniem Banku zaskarżona interpretacja powinna zostać wyeliminowana z obrotu prawnego co uzasadniania jej uchylenie na podstawie art. 146 § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działający w imieniu Ministra Finansów, po rozpatrzeniu skargi wniesionej w dniu 1 lutego 2016 r. (data wpływu 3 lutego 2016 r.) i ponownym przeanalizowaniu opisanego zdarzenia przyszłego, uwzględnia skargę w całości i stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z 31 sierpnia 2015 r. (data wpływu 4 września 2015 r.) w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT usługi wykonywanej przez Bank na rzecz Dłużników polegającej na finansowaniu zobowiązań Dłużnika poprzez spłatę jego zobowiązań, skutkiem której będzie wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Pod pojęciem towaru na mocy art. 2 pkt 6 cyt. ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jak stanowi art. 41 ust. 1 ustawy o VAT stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2#8209;12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Przy czym, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%. Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, przewidziane zostały zwolnienia od podatku oraz obniżone stawki podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ww. ustawy zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

W myśl art. 43 ust. 15 ww. ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu.

Z przedstawionej treści wniosku wynika, że Wnioskodawca jest bankiem w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe. Działając na podstawie stosownego zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego oraz zgodnie z przepisami ustawy - Prawo Bankowe, Bank prowadzi działalność w zakresie świadczenia szeregu usług finansowych na rzecz klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych za wynagrodzeniem, w tym usługi udzielania kredytów, pożyczek pieniężnych oraz nabywania i zbywania wierzytelności pieniężnych. Bank jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca zamierza wprowadzić do swojej oferty nową usługę, która polega na finansowaniu zobowiązań określonych podmiotów, w szczególności jednostek samorządu terytorialnego, z tytułu zawartych przez nich uprzednio umów kredytów / pożyczek z podmiotami innymi niż Bank poprzez przejęcie tych wierzytelności przez Bank. Usługa ta będzie polegała na zawarciu z Dłużnikiem umowy, na mocy której Bank zobowiąże się spłacić zobowiązania Dłużnika bezpośrednio do Dotychczasowych Wierzycieli. Skutkiem spłaty Banku zobowiązań Dłużnika będzie wstąpienie Banku w prawa zaspokojonych wierzycieli z tytułu zawartych przez Dłużnika umów kredytów / pożyczek. W konsekwencji zapłaty Bank, zgodnie z art. 518 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny przejmie spłacone wierzytelności Dłużnika do wysokości dokonanej przez Bank zapłaty. Wierzytelności, które Bank przejmie w ramach wykonywania powyższej usługi będą bezsporne. Przejęcie wierzytelności będzie miało charakter definitywny i bezwarunkowy, tj. na Bank zostanie przeniesione ryzyko gospodarcze, związane z przedmiotowymi wierzytelnościami. Na podstawie umowy zawartej pomiędzy Bankiem a Dłużnikiem ustalony zostanie nowy harmonogram spłat, w konsekwencji czego z punktu widzenia Dłużnika, nabycie od Banku przedmiotowej usługi może skutkować wydłużeniem faktycznych terminów płatności zobowiązań Dłużnika z tytułu zawartych przez niego umów kredytów / pożyczek. W konsekwencji, usługa wykonywana przez Bank polegać będzie de facto na udzieleniu Dłużnikowi finansowania. W zamian za wykonanie powyższej usługi finansowania Bank otrzyma od Dłużnika wynagrodzenie, na które składać się będą odsetki od udzielonej kwoty finansowania oraz ewentualna jednorazowa prowizja. W związku ze świadczoną usługą, Bank nie będzie pobierał żadnego wynagrodzenia od Dotychczasowych Wierzycieli, ani nie będzie zawierał żadnych dodatkowych umów z Dotychczasowymi Wierzycielami. Umowa pomiędzy Bankiem a Dłużnikiem może przewidywać zabezpieczenie spłaty zobowiązań Dłużnika wobec Banku, w szczególności poprzez zobowiązania Dłużnika do przekazania Bankowi weksla in blanco wraz z deklaracją wekslową upoważniającą do wypełnienia weksla na kwotę zadłużenia Dłużnika wobec Banku.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usługi wykonywanej przez Bank na rzecz Dłużników polegającej na finansowaniu zobowiązań Dłużnika poprzez spłatę jego zobowiązań, skutkiem której będzie wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela.

W świetle przywołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług zwolnione od podatku są m.in. usługi w zakresie długów. Zwolnienie to nie ma zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu (art. 43 ust. 15 pkt 1 ww. ustawy). W konsekwencji, wobec regulacji zawartej w art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług objęte podatkiem VAT w stawce podstawowej są czynności ściągania długów, w tym factoringu. Przy czym, ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania podatkiem VAT usług faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dla niniejszego rozstrzygnięcia, czyli możliwości zwolnienia od podatku usługi wykonywanej przez Bank na rzecz Dłużników polegającej na finansowaniu zobowiązań Dłużnika poprzez spłatę jego zobowiązań, skutkiem której będzie wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela niezbędna jest analiza charakteru wykonywanych przez Wnioskodawcę czynności. Należy mieć tu na uwadze, że poza zwolnieniem z opodatkowania podatkiem VAT pozostają czynności ściągania długów, w tym faktoringu.

W tym miejscu zgodzić się należy z Wnioskodawcą, że pojęcia "czynności ściągania długów" i "factoring" nie zostały zdefiniowane w ustawie. Usługi ściągania długów i factoringu należą do tzw. umów nienazwanych. Czynnościami ściągania długów są, co do zasady, czynności, w ramach których usługodawca zobowiązuje się do podejmowania za wynagrodzeniem na rzecz usługobiorcy czynności windykacyjnych, mających na celu ściągnięcie wierzytelności od podmiotu trzeciego (dłużnika). Natomiast faktoring co do zasady polega na tym, że faktorant przenosi na faktora wierzytelność, a faktor zobowiązuje się zapłacić faktorantowi jej wartość nominalną pomniejszoną o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora oraz świadczyć na jego rzecz dodatkowe usługi. Podkreślenia wymaga to, że skutkiem jaki wywołuje umowa faktoringu jest zmiana osoby wierzyciela. Zmiana ta dokonywana jest na podstawie przepisów zawartych w księdze trzeciej, Tytule IX, Dziale 1 - Zmiana wierzyciela ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.). Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Umowa faktoringu niezależnie od wyżej wskazanego skutku jaki wywołuje tj. zmiany osoby wierzyciela, może powodować także powstanie po stronie świadczącego ją podmiotu także inne skutki np. zobowiązanie do zapewnienia drugiej stronie umowy finansowania, prowadzenia jej rozliczeń itp. Umowa ta może zawierać zatem także elementy charakterystyczne dla innych stosunków prawnych np. umowy pożyczki, kredytu.

Podkreślenia jednak wymaga, że usługa faktoringowa ma charakter złożony i obok podstawowej czynności, jaką jest przelew wierzytelności, przedmiotem faktoringu czynią strony często szereg usług, jakie podmiot faktoringowy ma wykonać na rzecz przedsiębiorcy. Nazywane są one czynnościami dodatkowymi. Owe dodatkowe czynności podmiotu faktoringowego o charakterze usługowym obejmują m.in.: przyjmowanie ryzyka wypłacalności dłużników, windykację należności, finansowanie przez dyskonto, udzielanie pożyczek, monitorowanie dłużników, wypłacanie zaliczek na poczet przyszłych należności, sporządzanie i wysyłanie monitów w przypadku nieterminowej zapłaty ze strony dłużników, okresowe sprawdzanie stanu wypłacalności dłużników, kierowanie upomnień do dłużników opieszałych.

Konwencja Ottawska uchwalona w 1988 r. dotycząca faktoringu międzynarodowego stanowi o tym, że faktor powinien zobowiązać się do wykonania co najmniej dwóch wymienionych czynności. Wobec tego należy stwierdzić, że usługa faktoringu nie jest usługą jednorodną.

Jak wskazano we wniosku, Bank nie będzie wykonywał na rzecz Dotychczasowych Wierzycieli żadnych czynności, mających na celu ściągnięcie wierzytelności od Dłużnika na ich rzecz. Banku nie będzie wiązała z Dotychczasowymi Wierzycielami umowa w tym zakresie. W związku z realizacją przedmiotowej usługi na rzecz Dłużnika, Bank nie będzie pobierał również jakiegokolwiek wynagrodzenia od Dotychczasowych Wierzycieli. Dodatkowo, zawarcie umowy subrogacji z Dłużnikiem będzie miało charakter bezwarunkowy. Konsekwencją zawarcia tej umowy, tj. wstąpienia Banku w prawa zaspokojonych Dotychczasowych Wierzycieli, będzie przeniesienie pożytków, jak również ryzyka gospodarczego, związanego z tymi wierzytelnościami na Bank. W rezultacie, realizacja uprawnień Banku wynikających z subrogacji (tekst jedn.: dochodzenie wierzytelności Banku od Dłużnika) będzie dokonywana przez Bank jako wierzyciela we własnym imieniu oraz na własną rzecz. Żadne czynności, dokonywane przez Bank względem nabytych w drodze subrogacji wierzytelności, związane z ich dochodzeniem, nie będą podejmowane na rzecz Dotychczasowych Wierzycieli i nie będą miały wpływu na sytuację Dotychczasowych Wierzycieli. Zatem nie kwestionując w tym zakresie stanowiska Wnioskodawcy nie sposób uznać, że Bank świadczy usługi ściągania długów, w tym faktoringu.

W niniejszych okolicznościach nowa usługa, o której mowa we wniosku świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz Dłużników dotyczy finansowania bieżącej działalności klientów. Usługa polega na zawarciu z klientem umowy, na mocy której Wnioskodawca zobowiązuje się spłacić zobowiązania klienta wobec osób trzecich, w zamian za wynagrodzenie (liczone jako prowizja i/lub odsetki). Jak wynika z wniosku, w zamian za wykonanie powyższej usługi finansowania Bank otrzyma od Dłużnika wynagrodzenie na które składać się będą odsetki od udzielonej kwoty finansowania oraz ewentualna jednorazowa prowizja. Zapłata następuje w celu wstąpienia w prawa wierzyciela, tj. osoby trzeciej. Nabycie wierzytelności następuje w tym przypadku na podstawie art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego. Z brzmienia art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu Cywilnego wynika, że osoba trzecia, którą spłaca wierzyciela nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty. Wnioskodawca przejmie więc spłacone wierzytelności Dłużnika do wysokości dokonanej przez Bank zapłaty. W analizowanej sytuacji nie dojdzie zatem do nabycia wierzytelności poniżej jej wartości nominalnej. Nie wystąpi więc jakikolwiek element wynagrodzenia należnego Bankowi od Dotychczasowych Wierzycieli. Potwierdza to Wnioskodawca wskazując, że w związku ze świadczoną usługą, Bank nie będzie pobierał żadnego wynagrodzenia od Dotychczasowych Wierzycieli.

W konsekwencji, świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Dłużników usługi dotyczące finansowania zobowiązań Dłużnika poprzez spłatę jego zobowiązań, skutkiem której będzie wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela, będą korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług. Usługi te będą usługami w zakresie długów i jako niestanowiące usług ściągania długów, w tym faktoringu nie są wyłączone z ww. zwolnienia od podatku na mocy powołanego art. 43 ust. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

A zatem, w tak opisanych okolicznościach, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl