IPPP2/443-97/11-2/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 24 stycznia 2011 r. (data wpływu 28 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług sekurytyzacji - jest nieprawidłowe.

W dniu 28 stycznia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług sekurytyzacji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 2007 r. Spółka zawarła rewolwingową umowę sekurytyzacji wierzytelności z tytułu umów leasingu (dalej: "Umowa") z M. Sp. z o.o. (dalej; "M. " lub Kontrahent"). W ramach Umowy sekurytyzacji, Spółka wykonuje za wynagrodzeniem szereg czynności mających na celu zapewnienie finansowania działalności Kontrahenta (dalej: "Usługa").

Finansowanie jest zapewniane poprzez dostarczenie Kontrahentowi środków finansowych, przed terminem wymagalności określonych własnych wierzytelności. Przedmiotem transakcji jest sekurytyzacja wierzytelności istniejących i niewymagalnych oraz wierzytelności przyszłych wynikających z umów leasingu zawartych przez Kontrahenta Spółki ze swoimi klientami (dalej: "Wierzytelności"). W ramach świadczonej usługi, określona pula aktywów (Wierzytelności z tytułu umów leasingu) wraz z generowanymi przez nie strumieniami płatności zostaje wyodrębniona z przedsiębiorstwa Kontrahenta, odpowiednio zabezpieczona i przeniesiona do Spółki na podstawie umowy przelewu Wierzytelności. Jednocześnie Spółka zrefinansuje przekazaną jej pulę aktywów poprzez emisję papierów wartościowych bądź przy pomocy zaciąganych pożyczek.

Spółka zwróciła się do Urzędu Statystycznego w Łodzi o opinię w zakresie klasyfikacji opisanej powyżej Usług w świetle Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. z 1997 r. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.: dalej: "PKWIU 1997"). W otrzymanej opinii klasyfikacyjnej z dnia 22 maje 2007 r. (dalej: "Opinia"), Urząd Statystyczny potwierdził, że Usługi polegające na zapewnieniu finansowania działalności firmy leasingowej opartego na jego aktywach poprzez dostarczanie tej firmie środków finansowych przed terminem wymagalności wierzytelności mieszczą się w grupowaniu PKWiU 65.23,10-00,00 Usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane, z wyłączaniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych".

Do końca 2010 r. O. traktował Usługę jako podlegającą zwolnieniu od VAT, a w konsekwencji swoje wynagrodzenie z tego tytułu rozliczał dla celów VAT jako zwolnione od podatku VAT. Prawidłowość takiego postępowania O. została potwierdzona przez Naczelnika Urzędu Skarbowego (dalej: "Naczelnik"), który w postanowieniu z dnia 17 lipca 2007 r. (dalej: "Postanowienie") stwierdził, że "realizowane przez Spółkę na rzecz kontrahenta (firmy leasingowej) czynności w ramach procesu sekurytyzacji wierzytelności z tytułu umów leasingu, stanowią kompleksową usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną z podatku od towarów i usług". Istota i charakter Usługi wykonywanej przez Spółkę od dnia otrzymania powyższego Postanowienia nie uległy zmianie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przepisów Ustawy o VAT obowiązujących od 1 stycznia 2011 r. przedstawione powyżej, realizowane przez Spółkę na rzecz Kontrahenta (firmy leasingowej) czynności w ramach procesu sekurytyzacji, stanowią kompleksową usługę finansową podlegającą zwolnieniu od VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle przepisów Ustawy o VAT obowiązujących od 1 stycznia 2011 r. przedstawione powyżej, realizowane przez Spółkę na rzecz Kontrahenta (firmy leasingowej) czynności w ramach procesu sekurytyzacji, stanowią kompleksową usługę finansową podlegającą zwolnieniu od VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

Mając na uwadze charakter czynności podejmowanych przez Spółkę na rzecz M., w zakresie finansowania działalności M. w ramach procesu sekurytyzacji, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż w świetle przepisów Ustawy o VAT, świadczona przez niego Usługa (realizowane przez Spółkę na rzecz Kontrahenta czynności w ramach procesu sekurytyzacji) stanowi usługę finansową zwolnioną od opodatkowania VAT. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, również od 1 stycznia 2011 r. nie jest on zobowiązany do rozliczania podatku VAT należnego z tytułu świadczonej Usługi.

Jak wskazano powyżej, głównym celem i istota sekurytyzacii, jako nowoczesnej metody finansowania, jest zapewnienie przez O. środków finansowych dla celów dalszej działalności Kontrahenta.

W ramach świadczenia Usługi polegającej na udostępnianiu środków finansowych Kontrahentowi, Spółka wykonuje szereg czynności. Wszystkie czynności, są wykonywane w ścisłym związku ze sobą, stanowiąc jednocześnie, w ocenie Spółki, integralne elementy jednej kompleksowej usługi pośrednictwa finansowego, której głównym celem jest zapewnienie finansowania Kontrahentowi. Dodatkowo, Wnioskodawca pragnie podkreślić, że kompleksowy charakter usługi w jego ocenie, potwierdzi również fakt, iż wszystkie czynności wykonywane przez niego w celu zapewnienia finansowania Kontrahentowi są świadczone na podstawie jednej Umowy sekurytyzacji.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Spółki, wykonywane przez nią w ramach sekurytyzacji czynności stanowią jedną kompleksową usługę finansową której celem jest uzyskanie przez Kontrahenta środków z tytułu sprzedanych Wierzytelności. Poprzez sekurytyzację aktywa o niskim stopniu płynności wyodrębnione z bilansu Kontrahenta (np. wierzytelności), trafiają w zmienionej formie, w postaci aktywów o wyższym stopniu płynności (np. obligacji), na rynki kapitałowe. W efekcie, poprzez wykonywane przez O. Usługi jego Kontrahent przede wszystkim poprawia swoją płynność finansową. Tym samym, Wierzytelności nabyte przez Spółkę od Kontrahenta stanowią jeden z czynników niezbędnych w celu zapewnienia finansowania Kontrahentowi.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym wykonywane przez niego czynności na rzecz Kontrahenta stanowią kompleksowa usługę finansową, znajduje potwierdzenie w licznych orzeczeniach polskich sądów administracyjnych.

Przykładowo, w uzasadnieniu do wyroku z dnia 2 lutego 2007 r., (sygn. III SA/Wa 3887/06) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, iż: "usługa świadczona przez spółkę celową w ramach procesu sekurytyzacji jest usługą finansową. Skoro więc wierzytelności Spółki były nabywane w celu sekurytyzacji, w celu ich wykorzystania do wykonania określonych operacji gospodarczych, to w badanej sprawie nie miała miejsca, jak chcą tego organy podatkowe wyłącznie cesja wierzytelności, lecz cesja która była elementem świadczonej usługi finansowej".

Podobny pogląd został wyrażony w uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 25 listopada 2009 r. (sygn. I SA/Wr 1564/09), który w uzasadnieniu stwierdził, iż "Wyjaśniając w największym skrócie pojęcie sekurytyzacji, należy wskazać, że jest to proces ekonomiczny, którego celem jest emisja papierów wartościowych na podstawie zespołu wierzytelności" (patrz: I. Raczkowska, Sekurytyzacja wierzytelności bankowych, Warszawa 2001 r. s. 13-14). Jak z tego wynika, czynności podejmowane przez spółkę celową w ramach sekurytyzacji nie sprowadzają się do samego nabycia wierzytelności w ramach cesji, lecz cesja stanowi jedynie element - świadczonej przez spółkę celową - szerszej (kompleksowej) usługi pośrednictwa finansowego, związanego z nabywaniem wierzytelności oraz redystrybucją środków finansowych i ograniczeniem ryzyka niewypłacalności dłużników".

Również w orzeczeniu wydanym przez Naczelny Sąd Administracyjny dnia 2 grudnia 2010 r. (Sygn. I FSK 669/10; niepublikowany), Sąd uznał, że usługi świadczone przez spółkę celową w ramach procesu sekurytyzacji (dotyczącego działalności leasingowej, a więc analogicznej jak działalność Kontrahenta Wnioskodawcy), jako usługi finansowe podlegają zwolnieniu od podatku VAT. Jednocześnie, Sąd potwierdził stanowisko strony skarżącej, że spółka celowa nie świadczy na rzecz spółki leasingowej usługi ściągania długów. Prezentowane powyżej stanowisko, znajduje potwierdzenie również w literaturze przedmiotu. Zgodnie z prezentowanym tam stanowiskiem, usługa sekurytyzacji, w tym wykonywane w jej zakresie czynności powinny być zaliczane do kategorii usług finansowych, tj. usługa ta stanowi usługę pośrednictwa finansowego inną niż factoring i ściąganie długów oraz jako taka podlega zwolnieniu z opodatkowania VAT" (K. Gos-Górska, Opodatkowanie sekurytyzacji wierzytelności na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług; Jurysdykcja podatkowa nr 3/2010; s. 18).

Powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, potwierdza prawidłowość jego stanowiska, iż wykonywane czynności w ramach Umowy sekurytyzacji stanowią element usługi finansowej podlegającej zwolnieniu z VAT.

Jak wskazano w stanie faktycznym, na mocy przepisów Ustawy o VAT obowiązujących do końca 2010 r. Spółka traktowała świadczone przez siebie Usługi jako podlegające zwolnieniu od VAT. Zgodnie bowiem, z art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT zwolnione od VAT były usługi wymienione w załączniku nr 4 do tej Ustawy. W pozycji nr 3 załącznika nr 4 do Ustawy o VAT stanowiącego wykaz usług zwolnionych od podatku znajdowały się usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w sekcji J ex (65-67). Jednocześnie w załączniku tym określone zostały usługi pośrednictwa finansowego, które nie korzystały ze zwolnienia z VAT.

W uzyskanej przez Spółkę Opinii klasyfikacyjnej Urząd Statystyczny potwierdził, że wykonywane przez Spółkę Usługi w ramach sekurytyzacji należy klasyfikować jako "Usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych" w grupowaniu PKWiU 65.23.10-00.00.

Natomiast w otrzymanym Postanowieniu wydanym przez Naczelnika, Spółka uzyskała potwierdzenie, że "realizowane przez Spółkę na rzecz kontrahenta (firmy leasingowej) czynności w ramach procesu sekurytyzacji wierzytelności z tytułu umów leasingu, stanowią kompleksową usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną podatku od towarów i usług".

Ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów usług (Dz. U. z 2010 r. Nr 226, poz. 1476), wprowadzono nowelizację Ustawy o VAT (dalej: "Nowelizacja") Nowelizacja weszła w życie z dniem 1 stycznia 2011 r.).

Jedną z najistotniejszych zmian wprowadzonych Nowelizacją, jest likwidacja wskazanego powyżej załącznika nr 4 do Ustawy o VAT, zawierającego wykaz usług zwolnionych od podatku. Jednocześnie katalog usług, które od dnia 1 stycznia 2011 r. podlegają zwolnieniu z VAT, został umieszczony bezpośrednio w treści art. 43 Ustawy o VAT.

Niemniej jednak, Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż zgodnie z wyjaśnieniami polskiego ustawodawcy, celem wprowadzanych przedmiotowych zmian do Ustawy o VAT nie jest ograniczenie zakresu usług zwolnionych od opodatkowania VAT, a jedynie odejście od klasyfikowania usług na podstawie Polskiej Klasyfikacji Towarów i Usług (uzasadnianie do projektu Ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2010 r. Nr 226, poz. 1476)). W konsekwencji, zdaniem Spółki, wprowadzenie zmian do ustawy o VAT od 1 stycznia 2011 r. nie powinno skutkować zmianą zakresu usług zwolnionych od VAT.

Zakres usług zwolnionych od VAT na podstawie Ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do końca 2010 r. był, co do zasady, zgodny z zakresem usług zwolnionych od VAT przewidzianych w przepisach wspólnotowych. Jak wskazuje polski ustawodawca w uzasadnieniu przedmiotowych zmian do Ustawy o VAT, które weszły w życie od 1 stycznia 2011 r. w odniesieniu do usług, zmiany w klasyfikacji statystycznej nie pozwoliły na takie "przełożenie" przepisów wykorzystujących te klasyfikacje, aby było pewne, że zakres zwolnień, określony w załączniku nr 4 do ustawy, jest zgodny z przepisami dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.). Oparcie zaś przepisów dotyczących zwolnienia usług od podatku na opisach tych usług zawartych w ww. dyrektywie pozwoli na zapewnienie zgodności regulacji krajowych z przepisami dyrektywy."

Powyższe potwierdza, że celem polskiego ustawodawcy, nie była zmiana zakresu zwolnienia, ale dostosowanie brzmienia polskich przepisów o VAT do brzmienia regulacji wspólnotowych. Stąd w stosunku do usług, które dotychczas podlegały zwolnieniu od VAT, co do zasady, nie powinna nastąpić zmiana opodatkowania (z wyjątkami - które zdaniem Spółki nie mają zastosowania w przypadku omawianej transakcji).

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, w świetle przepisów Ustawy o VAT, usługa finansowa w zakresie sekurytyzacji podlega zwolnieniu od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT. Efektywnie bowiem, usługa ta jest formą finansowania analogiczną do usług w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek.

W świetle powyższego, Spółka pragnie podkreślić, że istota i charakter Usług świadczonych przez Spółkę od dnia uzyskania Postanowienia, co do zasady, nie uległy zmianie. W konsekwencji, mając na uwadze, iż głównym celem nowelizacji przepisów o VAT nie była zmiana zakresu zwolnienia od VAT usług finansowych ale dostosowanie polskiego prawa w tym zakresie do prawa wspólnotowego, zdaniem Spółki, wykonywane przez nią Usługi również od dnia 1 stycznia 2011 r. podlegają zwolnieniu od VAT.

Jak wskazano powyżej, Opinia klasyfikacyjna Usług wykonywanych przez Spółkę wskazywała, że Usługi te stanowią usługi pośrednictwa finansowego. Jednocześnie w otrzymanym przez Spółkę Postanowieniu uzasadniając zwolnienie z VAT usług wykonywanych przez Spółkę Naczelnik wskazał m.in. że Usługi te podlegają zwolnieniu od VAT, gdyż "nie zostały wymienione w grupie usług wyłączonych ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług".

Mając na uwadze powyższe, oraz fakt, że charakter i istota Usług nie uległy zmianie od 1 stycznia 2011 r., również na podstawie obowiązujących obecnie przepisów Ustawy o VAT, nie można stwierdzić, że Usługi świadczone przez Spółkę stanowią typ usług, w stosunku do których ustawodawca przewidział wyłączenia ze zwolnienia od VAT (wyłączenia te Wnioskodawca wskazuje poniżej).

Zdaniem O., gdyby polski Ustawodawca zamierzał opodatkować czynności wykonywane w ramach sekurytyzacji wierzytelności to wyraźnie by je wskazał. Wprost przeciwnie, przepisy Ustawy o VAT nie wskazują, iż usługa finansowa polegająca na finansowaniu w ramach sekurytyzacji powinna podlegać opodatkowaniu VAT. W znowelizowanych przepisach ustawodawca wyraźnie wskazuje bowiem, w stosunku do których usług nie znajduje zastosowania zwolnienie od VAT przewidziane w art. 43 ustawy o VAT, takich jak czynności ściągania długów w tym factoringu (art. 43 ust. 15 pkt 1 Ustawy o VAT), usługi doradztwa (art. 43 ust. 15 pkt 2 Ustawy o VAT), usługi w zakresie leasingu (art. 43 ust. 15 pkt 3 Ustawy o VAT), czy też usługi określone w art. 43 ust. 16 Ustawy o VAT.

Mając na uwadze powyższe, Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości wskazanego powyżej stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona usługi, określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych. Stanowi zatem świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy.

Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też w celu dalszej jej odsprzedaży. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę, sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować, o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych.

Zakup wierzytelności stanowi usługi polegające na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Z okoliczności przedstawionych przez Wnioskodawcę wynika, iż Spółka zawarła rewolwingową umowę sekurytyzacji wierzytelności z tytułu umów leasingu z M. Sp. z o.o., w ramach której, Spółka wykonuje za wynagrodzeniom szereg czynności mających na celu zapewnienie finansowania działalności Kontrahenta.

Finansowanie jest zapewniane poprzez dostarczenie Kontrahentowi środków finansowych, przed terminem wymagalności określonych własnych wierzytelności. Przedmiotem transakcji jest sekurytyzacja wierzytelności istniejących i niewymagalnych oraz wierzytelności przyszłych wynikających z umów leasingu zawartych przez Kontrahenta Spółki ze swoimi klientami. W ramach świadczonej usługi, określona pula aktywów (Wierzytelności z tytułu umów leasingu) wraz z generowanymi przez nie strumieniami płatności zostaje wyodrębniona z przedsiębiorstwa Kontrahenta, odpowiednio zabezpieczona i przeniesiona do Spółki na podstawie umowy przelewu Wierzytelności. Jednocześnie Spółka zrefinansuje przekazaną jej pulę aktywów poprzez emisję papierów wartościowych bądź przy pomocy zaciąganych pożyczek.

Do końca 2010 r. O. traktował świadczoną przez siebie usługę jako podlegającą zwolnieniu od VAT, a w konsekwencji swoje wynagrodzenie z tego tytułu rozliczał dla celów VAT jako zwolnione od podatku VAT. Prawidłowość takiego postępowania O. została potwierdzona przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w postanowieniu z dnia 17 lipca 2007 r.

Mając zatem na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż w sytuacji przedstawionej we wniosku czynność nabycia przez Wnioskodawcę wierzytelności z tytułu umów leasingu od Kontrahenta należy uznać za świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Mamy tu bowiem do czynienia ze świadczeniem usługi przez nabywcę wierzytelności (Wnioskodawcę) na rzecz M. z tytułu nabycia przysługujących mu wierzytelności istniejących i niewymagalnych oraz wierzytelności przyszłych w stosunku do klientów Kontrahenta.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 cyt. ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 cyt. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. stawka podatku której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23% (...).Ustawodawca przewidział również dla niektórych czynności zwolnienie z podatku od towarów i usług.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 cyt. ustawy, usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 40 cyt. ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Natomiast z art. 43 ust. 15 cyt. ustawy wynika, iż zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Zatem usługi dotyczące długów, co do zasady, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie cyt. wyżej art. 43 ust. 1 pkt 40 cyt. ustawy. Jednakże w odniesieniu do usług, o których mowa w art. 43 ust. 15 cyt. ustawy, tj. m.in. w odniesieniu do usług ściągania długów, w tym factoringu, nie stosuje się zwolnienia od podatku.

Należy zauważyć, iż wskazane wyżej wyłączenie usług ściągania długów i faktoringu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zgodne jest z przepisem art. 13B (1) (d) Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG) (Dz. Urz. WE L Nr 145, str. 1 z późn. zm.), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r. Stosownie bowiem do ww. przepisu Państwa Członkowskie zwalniają transakcje, nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom transakcje, łącznie z negocjacjami, dotyczące depozytu i bieżących rachunków, płatności, transferów, długów, czeków i papierów wartościowych, z wyjątkiem jednakże odzyskiwania długów i factoringu.

Ponadto, zgodnie z treścią przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Dodatkowo wskazać należy, że Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01, definiując factoring, o którym mowa w ww. przepisie Szóstej Dyrektywy podkreślił, iż działalność gospodarcza, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa wierzytelności, przejmując ryzyko niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania i w zamian wystawia swojemu klientowi faktury z tytułu prowizji, stanowi odzyskiwanie długów w rozumieniu art. 13B (d) (3) tej dyrektywy i dlatego działalność ta wyłączona jest ze zwolnienia określonego w tym przepisie.

Usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady, factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora.

W pojęciu usług ściągania długów i faktoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania usług faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktoring na gruncie ustawy winien być traktowany analogicznie jak cesja wierzytelności.

Natomiast istota rozróżnienia usług obrotu wierzytelnościami, inkasa oraz factoringu sprowadza się do zapisów umów łączących strony przelewu wierzytelności, analizy ich treści oraz czynności faktycznych wynikających z tych umów.

Podkreślić należy, że okoliczność, iż Spółka zrefinansuje przekazaną jej pulę aktywów poprzez emisję papierów wartościowych bądź przy pomocy zaciąganych pożyczek nie wpłynie na uznanie, iż Spółka nie wykona czynności w zakresie ściągania długów. Bowiem zakwalifikowanie czynności jako świadczenie usług w zakresie ściągania długów nie zostało uzależnione od tego, w jaki sposób nabycie wierzytelności zostanie sfinansowane.

Odnosząc zatem powołane wyżej regulacje prawne do przedstawionego stanu faktycznego stwierdzić należy, iż czynność polegająca na nabyciu przez Wnioskodawcę wierzytelności istniejących i niewymagalnych oraz wierzytelności przyszłych wynikających z umów leasingu zawartych przez Kontrahenta Spółki ze swoimi klientami, która sfinansowana zostanie poprzez emisję papierów wartościowych bądź przy pomocy zaciągniętych pożyczek, spowoduje niewątpliwie "uwolnienie" Kontrahenta od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Zatem usługi wykonywane przez Spółkę stanowią czynność odzyskiwania długów wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Koncepcja odzyskiwania długów nie zależy bowiem od sposobu, w jaki odzyskiwanie się odbywa, od tego na czyją rzecz dług zostaje ściągnięty ani od tego w jaki sposób zostaną pozyskane środki na finansowanie nabycia wierzytelności. Pojęcie odzyskiwania długów dotyczy jasno sprecyzowanych transakcji finansowych mających na celu uzyskanie zapłaty wierzytelności pieniężnej (vide: pkt 77 i 78 wyroku w sprawie C-305/01).

Tym samym należy stwierdzić, że przedmiotowa czynność polegająca na nabyciu wierzytelności od Kontrahenta nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w z art. 41 ust. 1 pkt 40 cyt. ustawy, lecz winna zostać opodatkowana według podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 23%.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.