IPPP2/443-959/11-7/JO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 10 sierpnia 2011 r. (data wpływu 10 sierpnia 2011 r.), uzupełnione pismem z dnia 3 października 2011 r. (data wpływu 5 października 2011 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 22 września 2011 r. oraz pismem z dnia 7 listopada 2011 r. (data wpływu 9 listopada 2011 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 27 października 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia udziału w lokalu użytkowym - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 sierpnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia udziału w lokalu użytkowym oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dotyczących budowy lokalu. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 3 października 2011 r. (data wpływu 5 października 2011 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 22 września 2011 r. znak IPPP2/443-959/11-2/JO oraz pismem z dnia 7 listopada 2011 r. (data wpływu 9 listopada 2011 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 27 października 2011 r. znak IPPP2/443-959/11-4/JO.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W 1990 r. w drodze darowizny teściowa Wnioskodawczyni przekazała na rzecz jej męża i jego siostry udział w Spółce Rzemieślniczej wraz z prawem do lokalu usługowego. Lokal ten był użytkowany przez Wnioskodawczynię i męża siostry męża Wnioskodawczyni na działalność gospodarczą. Pawilony handlowe były użytkowane na gruntach Skarbu Państwa oddanych Spółce w wieczyste użytkowanie.

Warunkiem przedłużenia wieczystego użytkowania na dalszą działalność Spółki było wyburzenie starych pawilonów i postawienie w to miejsce nowych, zgodnie z wytycznymi Architektury Urzędu Miasta. Pawilony były budowane ze środków udziałowców Spółki w ramach Spółki. Każdy z udziałowców wnosił wkład na bieżąco, otrzymując faktury VAT. Po zakończeniu budowy i uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie, pawilony zostały przekazane w drodze aktu notarialnego na właścicieli udziałów. Tym sposobem, w akcie notarialnym dotyczącym wspólnego pawilonu figurują dwa małżeństwa, każde po #189; udziału:

Żadna z tych osób nie odliczała podatku VAT wykazanego w fakturach podczas budowy.

W lokalu dotychczas nie rozpoczęto działalności gospodarczej i nikt z współwłaścicieli nie poniósł żadnych nakładów na jego modernizację, która przewyższyłaby 30% wartości lokalu.

W uzupełnieniu z dnia 3.10.2011 Wnioskodawczyni dodatkowo wyjaśnia:

* akt notarialny podpisany został 4 listopada 2010 r. W akcie wymienione są 4 osoby będące współwłaścicielami w równych częściach, tj.po #188;,

* decyzja zezwalająca na użytkowanie lokalu została wydana przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w dniu 20 maja 2009 r. oraz Państwowego Inspektora Nadzoru Budowlanego wydana dnia 28 maja 2009 r.

* faktury początkowy wystawiane były na nazwisko i imię męża - Wojciecha K.

Z uwagi jednak na fakt, że mąż Wnioskodawczyni praktycznie nie zajmował się kontaktami ze spółką budująca pawilony ze względu na obowiązki zawodowe, wystawił dla Wnioskodawczyni pełnomocnictwo do załatwiania wszelkich spraw. Od tej pory faktury wystawiane były na imię i nazwisko Wnioskodawczyni. (1/2 całości poszczególnych wpłat. Drugą częścią wpłat obciążono siostrę męża wraz z małżonkiem).

* udziały na współwłasność lokalu na mocy aktu notarialnego zostały nabyte we współwłasności małżeńskiej.

Do Biura Krajowej Informacji Podatkowej Wnioskodawczyni zwróciła się dlatego, że na pytanie pośredników, którzy zajmowali się sprzedażą pawilonu czy cena jest z podatkiem VAT czy trzeba doliczyć VAT próbowała uzyskać odpowiedź w Urzędzie Skarbowym. Tam jednak nie uzyskała jednoznacznej odpowiedzi, a taką właśnie odpowiedź chciałaby znać.

W uzupełnieniu z dnia 7 listopada 2011 r. Wnioskodawczyni wyjaśnia, iż w załączniku nr 1 do niniejszego uzupełnienia przekazuje kserokopie str. 17, 18 i 19 aktu notarialnego zawartego w dniu 4 listopada 2010 r., gdzie na str. 18 zawarta jest informacja dotycząca podatku VAT o treści: "reprezentowana Spółka jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zaś sprzedaż udokumentowana tym aktem podlega temu podatkowi i nie jest zwolniona od tego podatku", natomiast na str. 19 są inne istotne, jak Wnioskodawczyni sądzi dla wyjaśnienia sprawy, zapisy.

Wnioskodawczyni przekazuje również kserokopie kilku faktur (załącznik nr 2) wystawianych przez Spółkę w trakcie prowadzenia przebudowy pawilonów. Faktury wystawiane były w miarę postępu prac. W początkowym okresie na imię męża Wnioskodawczyni, a w późniejszym okresie, z przyczyn wyjaśnionych w poprzednim uzupełnieniu, na imię i nazwisko Wnioskodawczyni. Ogółem, faktury obejmowały #189; z kwoty określonej w akcie notarialnym, tj. 450 408,00 zł brutto i zostały przez Wnioskodawczynię zapłacone przed zawarciem aktu notarialnego.

Ponadto, Wnioskodawczyni wyjaśnia, iż lokal do chwili zawarcia aktu notarialnego nie był dotychczas użytkowany ani przez właścicieli, ani też przez inne osoby. Nie był też udostępniany ani odpłatnie ani nieodpłatnie. Jest to tzw. stan surowy zamknięty. Właściciele zdecydowani są lokal sprzedać, w takim stanie w jakim on znajduje się w chwili obecnej. Nadal Wnioskodawczyni podtrzymuje swoje stanowisko, iż od transakcji sprzedaży nie powinna płacić podatku VAT, gdyż został on już zapłacony w trakcie budowy lokalu.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy przy sprzedaży lokalu jako jeden z współwłaścicieli Wnioskodawczyni będzie zobligowana do obciążenia swoją część lokalu (1/4) stawką VAT.

Zdaniem Wnioskodawczyni, przystępując do budowy pawilonu Wnioskodawczyni nie wiązała tego faktu z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Ponadto, Wnioskodawczyni była przekonana, że VAT płacony przy fakturach za budowę załatwia w całości jej zobowiązanie wobec urzędu skarbowego. Ponieważ nie widziała związku budowy ze swoją działalności gospodarczą, stad nie były rozliczane ani koszty ponoszone na budowę ani też Wnioskodawczyni nie potrącała VAT-u.

Ewentualne zbycie lokalu użytkowego powinno nastąpić w formie aktu notarialnego, za cenę uzgodnioną między sprzedającym a kupującym.

Rozliczenia Wnioskodawczyni z Urzędem Skarbowym winny dotyczyć wyłącznie podatku dochodowego.

Uzasadniając swoje stanowisko w tej sprawie Wnioskodawczyni chce zwrócić uwagę na następujące fakty;

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl przepisu art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Towarami, stosownie do art. 2 pkt 6 ww. ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości. Zgodnie bowiem z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Z przepisu art. 195 ww. ustawy - Kodeks cywilny wynika, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, stanowi odmianę własności i cechuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom, a każdy z nich może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. W świetle definicji zawartej w art. 2 pkt 6 powołanej ustawy, sprzedaż udziału we współwłasności nieruchomości należy traktować w kategorii sprzedaży towaru, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ww. ustawy podlega opodatkowaniu, ale tylko taka, która wykonana jest przez podmiot, który w związku z jej realizacją występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z brzmieniem art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem art. 41 ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 146a pkt 1 ww. ustawy o VAT - dodanego do tej ustawy od dnia 1 stycznia 2011 r. - w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

W art. 43 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, ustawodawca zwolnił od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

Zatem, dostawa nieruchomości spełniających określone w przepisach warunki, może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa dokonywana jest w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęło co najmniej dwa lata.

W świetle wyżej przytoczonego przepisu, kluczowym dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynku jest ustalenie, kiedy nastąpiło jego pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Definicję pierwszego zasiedlenia zawiera art. 2 pkt 14 ww. ustawy, zgodnie z którym, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Co istotne, oddanie do użytkowania powinno nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu, a za takie można rozumieć m.in. objęcie we władanie budynku, budowli lub ich części przez pierwszego nabywcę lub pierwszego użytkownika. Przedmiotowa nieruchomość nie musi być faktycznie zamieszkała, lecz winna być przejęta przez nabywcę do użytkowania. Wydanie przedmiotowego obiektu nabywcy winno nastąpić w ramach wykonania przez sprzedającego (dokonującego dostawy) czynności podlegających opodatkowaniu.

Z powyższej definicji wynika, iż oddanie do użytkowania powinno nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu, a za taką należy rozumieć nie tylko umowę sprzedaży, ale również umowy najmu i dzierżawy. Zatem należy uznać za pierwsze zasiedlenie moment oddania budynku do użytkowania pierwszemu najemcy (dzierżawcy). Pierwsze zasiedlenie będzie miało miejsce również wówczas, gdy nowowybudowany lub zmodernizowany obiekt zostanie sprzedany. Sprzedaż jest bowiem czynnością podlegająca opodatkowaniu.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10a ww. ustawy zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

Warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b), nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat (art. 43 ust. 7a ustawy o VAT).

Podkreślenia wymaga, iż dla rozstrzygnięcia, czy możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy ważne jest, czy Wnioskodawczyni przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak stwierdzono powyżej ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług może korzystać dostawa budynków i budowli.

Zgodnie z Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych (PKOB) wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 z późn. zm.) przez obiekt budowlany rozumie się konstrukcję połączoną z gruntem w sposób trwały, wykonany z materiałów budowlanych i elementów składowych będący wynikiem prac budowlanych. Budynki natomiast to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych, przystosowane do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów.

W myśl art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.) ilekroć w ustawie jest mowa o:

W tym miejscu należy wskazać, iż przedmiotowy lokal będący przedmiotem sprzedaży jest usytuowany na gruntach oddanych w użytkowanie wieczyste.

Kwestię zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu zabudowanego budynkami rozstrzyga przepis § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.) w myśl, którego zwalnia się od podatku zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż w 1990 r. w drodze darowizny teściowa Wnioskodawczyni przekazała na rzecz jej męża i jego siostry udział w Spółce Rzemieślniczej wraz z prawem do lokalu usługowego. Lokal był użytkowany na gruntach Skarbu Państwa oddanych Spółce w wieczyste użytkowanie. Warunkiem przedłużenia wieczystego użytkowania na dalszą działalność Spółki było wyburzenie starych pawilonów i postawienie w to miejsce nowych, zgodnie z wytycznymi Architektury Urzędu Miasta. Pawilony były budowane ze środków udziałowców Spółki w ramach Spółki. Każdy z udziałowców wnosił wkład na bieżąco, otrzymując faktury VAT. Po zakończeniu budowy i uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie, pawilony w postaci udziałów zostały przekazane w drodze aktu notarialnego z dnia 4 listopada 2010 r. na właścicieli udziałów. W przedmiotowym lokalu użytkowym Zainteresowana nie rozpoczęła prowadzenia działalności gospodarczej oraz nie poniosła żadnych nakładów na jego modernizację, które przewyższałaby 30% wartości lokalu. Przedmiotowy lokal Wnioskodawczyni nabyła we wspólności majątkowej z mężem, który nie prowadzi działalności gospodarczej. Ponadto Wnioskodawczyni wskazała, iż prowadzi działalność gospodarczą i jest płatnikiem VAT.

W analizowanej sprawie, kluczowym elementem jest ustalenie, czy w odniesieniu do przedmiotowego budynku nastąpiło pierwsze zasiedlenie, a jeżeli tak to w którym momencie.

Od momentu wybudowania lokalu użytkowego na rzecz, którego Wnioskodawczyni ponosiła nakłady, nie doszło do pierwszego zasiedlenia, ponieważ budynek ten nie został oddany do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu (np. sprzedaż, najem, dzierżawa).

W związku z powyższym, dopiero sprzedaż przedmiotowego lokalu przez Zainteresowaną, będzie spełniała definicję pierwszego zasiedlenia, o którym mowa w przepisie art. 2 pkt 14 ustawy.

Zatem, dostawa ww. lokalu użytkowego nie będzie spełniała przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W tym miejscu należy również przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Należy zauważyć, iż zapis "w stosunku" do których podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, zawarty przez ustawodawcę w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, odnosi się nie tylko do budynków, budowli lub ich części, które zostały nabyte przez podatnika, ale również takich, które zostały przezeń wytworzone oraz tych, przy budowie których podatnik korzystał z podwykonawców wystawiających mu faktury z podatkiem potwierdzające wykonanie usług lub dostawę towarów.

Jak wskazano w interpretacji z dnia 1 grudnia 2011 r. znak IPPP2/443-959/11-6/JO, Zainteresowanej będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu poniesionych kosztów budowy lokalu użytkowego przez Wnioskodawczynię.

Zatem, skoro Zainteresowanej będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących poniesione koszty budowy pawilonu stwierdzić należy, iż "w stosunku" do tego lokalu będzie przysługiwało Wnioskodawczyni prawo do odliczenia podatku naliczonego. Ponadto, Wnioskodawczyni nie ponosiła nakładów większych niż 30% jego początkowej wartości na jego ulepszenie stosunku do których miała prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W związku z powyższym, iż warunki wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, umożliwiające zwolnienie, muszą być spełnione łącznie, w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku VAT.

Końcowo tut. Organ podatkowy informuje, iż w niniejszej interpretacji udzielono odpowiedzi w części dotyczącej opodatkowania zbycia udziału w lokalu. Natomiast w kwestiach dotyczących prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionych kosztów budowy lokalu użytkowego oraz prawa do rozliczenia się pozostałych współwłaścicieli tego lokalu zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zatem stanowisko Wnioskodawczyni, iż od transakcji sprzedaży swojego udziału w lokalu użytkowym nie powinna płacić podatku VAT, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.