IPPP2/443-942/12-2/AO - Opodatkowanie podatkiem VAT świadczeń finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 19 września 2012 r. (data wpływu 24 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT świadczeń finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - jest prawidłowe.

W dniu 24 września 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT świadczeń finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej "Spółka") jako podmiot zatrudniający ponad 20 osób zgodnie z ustawą z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych dalej "ustawa o ZFSS", tworzy Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (dalej zwany "Funduszem"), z którego finansowana jest działalność socjalna w przedsiębiorstwie.

Zgodnie z przepisami Ustawy o ZFŚS i regulaminem Funduszu obowiązującym w Spółce środki Funduszu wykorzystywane są między innymi na:

* udzielanie pożyczek pracownikom;

* organizację spotkań kulturalno-oświatowych;

* organizację wycieczek.

Świadczenia mogą być przekazywane osobom uprawnionym (co do zasady pracownikom Spółki) również za częściową odpłatnością. Środki Funduszu przeznaczone są między innymi na:

* dopłaty do letniego i zimowego wypoczynku dzieci pracowników do lat 16, w formie wczasów, kolonii, obozów, zimowisk, rajdów, zielonych szkół;

* dopłaty do przedszkoli, żłobków dla dzieci pracowników;

* dopłaty do uczestnictwa w różnych formach rekreacji ruchowej (tj: karnety bezimienne lub imienne uprawniające do korzystania z obiektów Urządzeń sportowo-rekreacyjnych: siłownie, fitness, baseny, korty tenisowe, wynajem obiektów sportowych, indywidualne zajęcia sportowe, itp.);

* dopłaty do zakupionych przez pracowników biletów na imprezy kulturalno-oświatowe (np.: do kina, teatru, opery, muzeum).

Pracownik może zatem otrzymać z Funduszu częściowe dofinansowanie, ponosząc samodzielnie częściową odpłatność za świadczenie. Przykładowo zakup karnetu na siłownię sfinansowany może zostać w 60% ze środków Funduszu, zaś w 40% ze środków pracownika. W takim przypadku faktura (lub inny dokument księgowy) potwierdzająca zakup danego świadczenia (np. biletu do teatru, kina, czy karnetu na siłownię) wystawiona jest na Spółkę.

Zapłata za świadczenie jest dokonywana albo w całości przez pracownika (wówczas Spółka zwraca pracownikowi kwotę, w jakiej Fundusz finansuje to świadczenie) albo jest dokonywana w całości przez Spółkę (wówczas pracownik zwraca Spółce wydatek w części, w której samodzielnie finansuje dane świadczenie).

Spółka jest podatnikiem VAT czynnym. Spółka nie odlicza VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług, które w całości lub części są finansowane ze środków Funduszu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółka ma obowiązek opodatkowywać VAT świadczenia finansowane z Funduszu w sytuacji, gdy pracownik nie ponosi żadnej odpłatności za świadczenie, jak również w sytuacji, gdy pracownik ponosi częściową odpłatność za świadczenie.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Spółka uważa, że nie ma obowiązku opodatkowywania VAT należnym świadczeń finansowanych z Funduszu niezależnie od tego, czy pracownik ponosi częściową odpłatność za świadczenie, czy też nie ponosi żadnej odpłatności.

Czynności podlegające opodatkowaniu wymienione zostały w art. 5 ust. 1 Ustawy VAT. Należy jednak zauważyć, że dana czynność podlega opodatkowaniu VAT tylko wtedy, gdy jest wykonywana przez podmiot, który - w odniesieniu do tej właśnie czynności - działa jako podatnik.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przez "działalność gospodarczą", stosownie do art. 15 ust. 2 Ustawy VAT, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Aby odpowiedzieć na pytanie będące przedmiotem niniejszego wniosku zdaniem Wnioskodawcy należy przeanalizować, czy Spółka - w stanie faktycznym opisanym w części G wniosku - występuje w roli podatnika i czy podejmowanym przez nią czynnościom można przypisać cechy działalności gospodarczej.

Jak Wnioskodawca wskazał, obowiązek utworzenia Funduszu został na Spółkę nałożony przepisami Ustawy o ZFŚS. Przepisy Ustawy o ZFŚS regulują zarówno zasady tworzenia Funduszu, jak i zasady dysponowania środkami Funduszu.

Z art. 10 i nast. Ustawy o ZFŚS wynika, że Spółka - jako pracodawca - jest jedynie administratorem Funduszu i nie może dowolnie dysponować jego środkami. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że administrowanie środkami Funduszu oznacza "wykonywanie obowiązków i uprawnień określonych dla pracodawcy w Ustawie o ZFŚS, w szczególności: zapewnienie obsługi technicznej, kadrowej i finansowej niezbędnej do funkcjonowania Funduszu w zakładzie oraz odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów Ustawy o ZFŚS. Administrowanie nie jest tożsame z wyłącznym dysponowaniem" (tak J. Stefańska, Odpowiedzi na pytania dotyczące działalności socjalnej pracodawców, Służba Pracownicza nr 3/2001).

Co istotne, środki Funduszu muszą być - zgodnie z art. 12 Ustawy o ZFŚS - gromadzone na odrębnym rachunku bankowym. Dlatego też przyjmuje się, że właścicielem środków zgromadzonych na rachunku bankowym Funduszu jest zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, a nie zakład pracy (tak T. Elmerych, Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, Służba Pracownicza 7/1995).

Ustawa o ZFŚS reguluje także sposób przeznaczenia środków Funduszu. Zgodnie z art. 1 ust. 1 Ustawy o ZFŚS środki Funduszu powinny zostać przeznaczone na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

Z treści art. 2 pkt 1 Ustawy o ZFŚS wynika natomiast, że przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Ustawa o ZFŚS określa również osoby uprawnione do korzystania ze środków Funduszu. Zgodnie z art. 2 pkt 5 Ustawy o ZFŚS są to pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Zdaniem Spółki, wykonywanie funkcji administratora Funduszu nie powinno być utożsamiane z prowadzeniem działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 Ustawy VAT. Dlatego też należy uznać, że - w momencie dysponowania środkami Funduszu - Spółka nie występuje w charakterze podatnika VAT. W działaniach podejmowanych przez Spółkę przede wszystkim brak elementu samodzielności niezbędnego przy ocenie spełnienia przesłanek z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy VAT (zarówno obowiązek utworzenia i prowadzenia Funduszu wynika z nakazu ustawodawcy, jak i sposób dysponowania środkami Funduszu został uregulowany w przepisach Ustawy o ZFŚS). Skoro obowiązek tworzenia Funduszu wynika z przepisów Ustawy o ZFŚS trudno jest też mówić o jakimkolwiek działaniu w celu osiągnięcia zysku (celu zarobkowym). Spółka jako administrator Funduszu podejmuje działania o charakterze nieodpłatnym, które znajdują się poza zakresem prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym Spółka uważa, nie ma obowiązku opodatkowania VAT należnym świadczeń finansowanych z Funduszu. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy dane świadczenie jest w całości finansowane ze środków Funduszu, jak i sytuacji, gdy świadczenie jest współfinansowane przez pracownika.

Stanowisko Spółki potwierdza NSA. W wyroku z dnia 18 stycznia 2011 r., sygn. I FSK 91/10, jak również w wyrokach z dnia 2 września 2008 r. sygn. akt I FSK 1076/07, z dnia 17 września 2010 r. sygn. akt I FSK 1491/09, z dnia 15 października 2010 r. sygn. akt I FSK 1511/09, z dnia 22 października 2010 r. sygn. akt I FSK 1727/09, NSA uznał, że:

"podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podmiot nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. W konsekwencji podmiot wykonując te czynności z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT."

Poglądy NSA podzielają również organy podatkowe. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 1 marca 2012 r., znak ILPP1/443-1517/11-2/AI stwierdza, co następuje:

"w przypadku, gdy pracodawca dokonuje zakupu usług i towarów finansując wydatki w całości z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz w sytuacji, w której dany wydatek jest częściowo finansowany przez pracownika, pracodawca odbierając i przekazując określone środki poza rachunkiem Funduszu, działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik, a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS. Tym samym, w takich sytuacjach, w których pracodawca najczęściej realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS towarów i usług od podmiotów trzecich, jak np.: udzielanie pożyczek mieszkaniowych, zakup biletów na imprezy kulturalne, zakup karnetów na basen, siłownię i aerobik, organizowanie wycieczek - występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ponadto, w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracownika, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez pracownika ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie - jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnianiu pracownikowi usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS. Tak więc, u sytuacji przedstawionej we wniosku, Spółka nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, a w konsekwencji działalność w zakresie administrowania funduszem socjalnym nie podlega opodatkowaniu VAT."

Na analogicznym stanowisku stanął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 3 kwietnia 2012 r., znak IBPP2/443-7/12/RSz:

"Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności socjalnej przekazuje za dopłatą lub bez dopłaty swoim pracownikom różnego rodzaju świadczenia, np. bilety na imprezy kulturalne, wycieczki czy też możliwość uczestniczenia w imprezach integracyjnych. Faktury za towary czy też usługi finansowane w całości ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, które to środki gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym. Następnie na podstawie przyjętego regulaminu i określonych progów dochodowych pracownik wpłaca na konto ZFŚS należną kwotę pieniężną, jako partycypację w kosztach nabytych towarów lub usług. Zatem, w sytuacji przedstawionej we wniosku, Wnioskodawca nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, a w konsekwencji działalność w zakresie administrowania funduszem socjalnym nie podlega opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze powyższy opis stanu faktycznego oraz powołane wyżej przepisy prawa w przypadku, gdy czynność zakupu towarów i usług od osoby trzeciej świadczeń finansowanych z ZFŚS, takie jak np.: wycieczek, biletów na imprezy kulturalne, czy też umożliwiających uczestnictwo w imprezach integracyjnych, jest działaniem o charakterze techniczno - administracyjnym, podejmowanym dodatkowo, całkowicie poza sferą prowadzonej przez pracodawcę działalności gospodarczej (poza sferą jego aktywności biznesowej), to czynność ta nie jest podejmowana przez pracodawcę w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. W konsekwencji należy stwierdzić, że nie jest on podatnikiem tego podatku w tym zakresie.

Powyższe odnieść należy zarówno do sytuacji, gdy ww. świadczenie jest w całości lub części finansowane ze środków ZFŚS, albowiem pracodawca występuje jedynie w roli administratora tych środków, nie zaś jego dysponenta, jak i do sytuacji, gdy świadczenie to współfinansuje beneficjent, tj. osoba uprawniona do korzystania z Funduszu, albowiem udziału i zaangażowania osoby uprawnionej we współfinansowaniu świadczenia nie można kwalifikować, jako świadczenia wzajemnego uzyskiwanego z Funduszu, co oznacza, że nie stanowi ono wynagrodzenia dla pracodawcy i nie ma tym samym cechy odpłatności, stanowiącej warunek i kryterium kwalifikowania świadczenia z Funduszu, jako czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług."

Również tut. Organ podatkowy - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie - w interpretacji z dnia 23 kwietnia 2012 r., znak IPPP2/443-568/10/12-9/S/MM, czy też z dnia 5 marca 2012 r., znak IPPP1/443-1743/11-2/BH, uznał, że:

"Z zapisów ustawy o ZFŚS wynika, że utworzenie Funduszu jest obowiązkiem Spółki. Spółka nie może wykorzystać środków zgromadzonych na ZFŚS do działalności gospodarczej jaką prowadzi. Spółka jest zobowiązana do administrowania Funduszem, który jest przeznaczony wyłącznie na działalność socjalną prowadzoną w stosunku do osób uprawnionych. Właścicielem środków, zgromadzonych na odrębnym rachunku bankowym, jest ZFŚS. Nie można zatem przyjąć, że administrowanie przez Spółkę środkami Funduszu poprzez przyznawanie świadczeń socjalnych, jest wykonywaniem działalności gospodarczej, a Spółka z tytułu wykonywania tych czynności jest podatnikiem podatku VAT. Samodzielność działalności gospodarczej polega na pełnej swobodzie w dysponowaniu środkami należącymi do podatnika, a środki zgromadzone na rachunku Funduszu są środkami należącymi do pracowników a nie do pracodawcy. Pracodawca, w tym przypadku, Spółka jedynie nimi administruje.

W konsekwencji w przypadku zakupu towarów i usług z zamiarem ich przekazania Podmiotom uprawnionym, finansowanych w całości ze środków ZFŚS Spółka nie występuje w charakterze podatnika VAT Powyższe odnosi się również, do sytuacji gdy zakup towarów i usług jest finansowany częściowo z ZFŚS a częściowo ze środków własnych Podmiotów uprawnionych."

Mając na uwadze powyższe, Spółka prosi o potwierdzenie poprawności jej stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na podstawie art. 7 ust. 2 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Stosownie do zapisów art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Jak wynika z art. 8 ust. 2 ww. ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Czynność może być albo odpłatna lub nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane "po kosztach" ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie. Tym samym, dla opodatkowania czynności podatkiem od towarów i usług nie ma znaczenia, czy przez świadczącego usługę została odniesiona korzyść finansowa. Istotnym jest, czy w zamian za wykonane świadczenie zostało wypłacone wynagrodzenie na rzecz świadczącego usługę. Bez znaczenia pozostaje zatem fakt, czy wynagrodzenie usługodawcy obejmuje jedynie kwotę stanowiącą zwrot kosztów lub jej część, czy też zostało powiększone o marżę stanowiącą zysk dla świadczącego usługę.

Określony w ustawie o podatku od towarów i usług zakres opodatkowania tym podatkiem wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 art. 15 cyt. ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W niniejszych okolicznościach Wnioskodawca jako podmiot zatrudniający ponad 20 osób zgodnie z ustawą z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych tworzy Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, z którego finansowana jest działalność socjalna w przedsiębiorstwie. Zgodnie z przepisami Ustawy o ZFŚS i regulaminem Funduszu obowiązującym w Spółce środki Funduszu wykorzystywane są między innymi na udzielanie pożyczek pracownikom, organizację spotkań kulturalno-oświatowych, organizację wycieczek. Środki Funduszu przeznaczone są między innymi na dopłaty do letniego i zimowego wypoczynku dzieci pracowników do lat 16, w formie wczasów, kolonii, obozów, zimowisk, rajdów, zielonych szkół, dopłaty do przedszkoli, żłobków dla dzieci pracowników, dopłaty do uczestnictwa w różnych formach rekreacji ruchowej (tj: karnety bezimienne lub imienne uprawniające do korzystania z obiektów i urządzeń sportowo-rekreacyjnych: siłownie, fitness, baseny, korty tenisowe, wynajem obiektów sportowych, indywidualne zajęcia sportowe, itp.), dopłaty do zakupionych przez pracowników biletów na imprezy kulturalno-oświatowe (np.: do kina, teatru, opery, muzeum). Świadczenia mogą być przekazywane osobom uprawnionym (co do zasady pracownikom Spółki) również za częściową odpłatnością. Pracownik może zatem otrzymać z Funduszu częściowe dofinansowanie, ponosząc samodzielnie częściową odpłatność za świadczenie. Zapłata za świadczenie jest dokonywana albo w całości przez pracownika (wówczas Spółka zwraca pracownikowi kwotę, w jakiej Fundusz finansuje to świadczenie) albo jest dokonywana w całości przez Spółkę (wówczas pracownik zwraca Spółce wydatek w części, w której samodzielnie finansuje dane świadczenie).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą opodatkowania podatkiem VAT przekazywanych świadczeń finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w sytuacji, gdy pracownik nie ponosi żadnej odpłatności za świadczenie i w sytuacji gdy ponosi częściową odpłatność.

Działanie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych określa ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 592, poz. 908). Zgodnie z art. 1 ust. 1 tej ustawy ustawa określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej "Funduszem", i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

Przez działalność socjalną, stosownie do treści art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS, rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Na mocy art. 2 pkt 5 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Z powyższego wynika zatem, iż przepisy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych określają odbiorców zakładowej działalności socjalnej i rodzaje świadczeń pracodawcy na rzecz pracownika, które mogą być finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych Fundusz tworzą, z zastrzeżeniem ust. 2, pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Fundusz ten, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o ZFŚS, tworzy się z corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Ponadto, zasoby Funduszu zwiększają dochody, wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1-9 ustawy o ZFŚS wśród których wskazano m.in. wpływy z opłat pobieranych od osób i jednostek organizacyjnych korzystających z działalności socjalnej, o której mowa w art. 2 pkt 1 (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o ZFŚS). Stosownie do art. 12 ustawy o ZFŚS środki Funduszu są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym. Zgodnie natomiast z art. 10 ZFŚS Środkami Funduszu administruje pracodawca.

Administrowanie oznacza wykonywanie obowiązków i uprawnień określonych wobec pracodawcy w ustawie o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. Podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. W szczególności dotyczy zapewnienia obsługi technicznej, kadrowej i finansowej niezbędnej do funkcjonowania Funduszu w zakładzie oraz odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów ustawy o Funduszu. Administrowanie nie jest tożsame z wyłącznym dysponowaniem. Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych jest funduszem specjalnym, co oznacza, że pracodawca jest administratorem funduszu i nie może dowolnie dysponować środkami socjalnymi, które winny być prawnie i rachunkowo wyodrębnione z innych jego środków finansowych. Właścicielem środków zgromadzonych na rachunku bankowym Funduszu jest zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, a nie zakład pracy. Tym samym, podmiot nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. W konsekwencji, podmiot wykonując na rzecz osób uprawnionych, wskazanych w ustawie o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych, czynności w niej określone nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W niniejszej sprawie środki Funduszu wykorzystywane są między innymi na udzielanie pożyczek pracownikom, organizację spotkań kulturalno-oświatowych, organizację wycieczek. Przeznaczone są między innymi na dopłaty do letniego i zimowego wypoczynku dzieci pracowników do lat 16, dopłaty do przedszkoli, żłobków dla dzieci pracowników, dopłaty do uczestnictwa w różnych formach rekreacji ruchowej, dopłaty do zakupionych przez pracowników biletów na imprezy kulturalno-oświatowe. Świadczenia mogą być przekazywane osobom uprawnionym nieodpłatnie jak również za częściową odpłatnością. Zapłata za świadczenie jest dokonywana albo w całości przez pracownika (wówczas Spółka zwraca pracownikowi kwotę, w jakiej Fundusz finansuje to świadczenie) albo jest dokonywana w całości przez Spółkę (wówczas pracownik zwraca Spółce wydatek w części, w której samodzielnie finansuje dane świadczenie).

Z zapisów ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych wynika, że utworzenie Funduszu jest obowiązkiem Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie może wykorzystać środków z których finansowana jest działalność socjalna do prowadzonej działalności gospodarczej. Na mocy przepisów ustawy o ZFŚS zobowiązany jest do administrowania Funduszem przeznaczonym wyłącznie na działalność socjalną prowadzoną w stosunku do osób uprawnionych. Właścicielem środków przeznaczonych na działalność socjalną jest ZFŚS. Zatem nie można przyjąć, że administrowanie przez Wnioskodawcę środkami Funduszu jest wykonywaniem działalności gospodarczej, a Wnioskodawca z tytułu wykonywania tych czynności jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W sytuacji gdy świadczenia finansowane z Funduszu dokonywane są nieodpłatnie Wnioskodawca ponosi koszty związane z administrowaniem funduszem, nie pobierając z tego tytułu wynagrodzenia. Natomiast odpłatność nabytych usług obcych czyniona przez pracownika nie ma charakteru wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie - jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnieniu pracownikowi usługi obcej, finansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika, co wynika z przepisów ustawy o ZFŚS, zasila środki ZFŚS. W sytuacji częściowego finansowania wydatku przez pracownika, pracodawca, odbierając i przekazując określone środki poza rachunkiem Funduszu, działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik, a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS, zobowiązanego przez odrębne przepisy. Tym samym, w sytuacji w której pracodawca realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS usług od podmiotów trzecich występuje on jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem VAT. Nie nabywa prawa własności ani prawa do rozporządzania jak właściciel środkami znajdującymi się na koncie Funduszu. Dysponowanie środkami nie podlega bowiem swobodzie uznania pracodawcy, stanowi regulowaną odrębną ustawą, pomoc materialną.

Mając na uwadze art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, jak również przepisy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych w świetle przedstawionej treści wniosku stwierdzić należy, że Wnioskodawca, który w ramach wynikającego z ustawy o ZFŚS obowiązku administrowania środkami Funduszu przeznaczonymi na sfinansowanie świadczeń socjalnych przyznaje określonym przez przepisy tej ustawy osobom uprawnionym świadczenia finansowane w całości lub części z środków Funduszu nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług, w związku z czym finansowane z Funduszu świadczenia nie będą podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.