IPPP2/443-836/13-2/BH

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 lipca 2013 r. (data wpływu 8 sierpnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

* prawidłowe - w zakresie stosowania zwolnienia od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT dla realizowanych przez Bank usług na rzecz Funduszy dotyczących czynności w odniesieniu do rachunków pieniężnych, na których zdeponowane są ich środki, w tym administrowanie nimi oraz dokonywanie rozliczeń transakcji na tych rachunkach oraz stosowania zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, w związku z czynnościami referującymi do prowadzenia rachunku papierów wartościowych, na których ewidencjonowane są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi jak również czynnościami umożliwiającymi ich ewidencję, a także usług Banku związanych z otwieraniem ww. rachunków na zasadzie wzajemności w innych instytucjach finansowych, z wyłączeniem usług wykonywanych przez Bank w zakresie przechowywania materialnych instrumentów finansowych

* nieprawidłowe - w zakresie stosowania zwolnienia od podatku VAT dla świadczonych usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy.

W dniu 8 sierpnia 2013 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT dla świadczonych usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka S.A. (dalej: Bank, X.) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawiera z funduszami inwestycyjnymi i funduszami emerytalnymi (dalej łącznie jako: Fundusze) umowy o prowadzenie rejestru aktywów funduszu inwestycyjnego, jak również umowy o przechowywanie aktywów funduszu emerytalnego i wykonywanie obowiązków depozytariusza, o których mowa w art. 72 ustawy o funduszach inwestycyjnych z dnia 27 maja 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm., dalej: UoFI) oraz ar. 159 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z dnia 23 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 34, poz. 189 z późn. zm., dalej: UoFE).

Należy podkreślić, iż Bank jako depozytariusz działa niezależnie od Funduszy w interesie ich uczestników. Ma on obowiązek przyjmować, rejestrować i bezpiecznie przechowywać aktywa funduszu oraz prowadzić i przechowywać dokumentację zawierającą dane o tych aktywach.

Czynności realizowane przez Bank jako podmiot wypełniający funkcje depozytariusza do 31 marca 2013 r. mieściły się wprost w treści art. 43 ust. 8 UVAT, który definiował zakres usługi zarządzania. W konsekwencji korzystały one ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 UVAT. Natomiast od 1 kwietnia 2013 r. w związku z uchyleniem art. 43 ust. 8 UVAT Bank powziął wątpliwość w zakresie prawidłowości opodatkowania na gruncie VAT aktywności wykonywanej jako depozytariusza w oparciu o wskazane powyżej ustawy m.in. UoFI i UoFE.

Zgodnie z art. 72 UoFI minimalne obowiązki depozytariusza wynikające z umowy o prowadzenie rejestrów aktywów Funduszy obejmują czynności o charakterze podstawowym sprowadzające się do:

Natomiast w myśl art. 159 UoFe minimalne obowiązki depozytariusza wynikające z umowy o prowadzenie rejestrów aktywów Funduszy obejmują następujące czynności takie jak:

W praktyce Banku występują sytuacje, gdzie powyższy zakres usług, w umowach dotyczących świadczenia usług depozytariusza (umowa depozytariusza) ulega doprecyzowaniu bądź zawierane są z Funduszami umowy dodatkowe, w których zostają nałożone na X. dodatkowe obowiązki doprecyzowując możliwy do realizacji zakres czynności przewidziany przez ustawy szczególne (tekst jedn.: UoFI, UoFE) odpowiadając wówczas zindywidualizowanym wymaganiom Funduszy. W konsekwencji w ramach wypełniania przez Bank funkcji depozytariusza oraz realizacji poszczególnych czynności z tego tytułu mogą one obejmować przykładowo następujące czynności:

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy opisane w stanie faktycznym czynności wskazane w pkt 1-20 mogą korzystać ze zwolnienia z VAT jako usługi zarządzania aktywami zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: UVAT).

2. W przypadku, gdyby odpowiedź pytanie 1 była negatywna to czy ww. czynności z pkt 1-20 mogą korzystać ze zwolnienia z VAT właściwego dla usług finansowych zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 UVAT.

3. W przypadku, gdyby odpowiedź na pytanie 1 i 2 była negatywna to czy ww. czynności z pkt 1-20 mogą korzystać ze zwolnienia z VAT jako usługa kompleksowa w zakresie instrumentów finansowych na mocy art. 43 ust. 1 pkt 41 UVAT.

4. W przypadku, gdyby odpowiedź na pytania 1-3 była negatywna to czy ww. czynności z pkt 1-20 mogą korzystać ze zwolnienia z VAT na mocy art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 UVAT.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1) usługi depozytariusza jako usługa zarządzania

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej: UVAT) opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ust. 1 UVAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 UVAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W myśl art. 41 ust. 1 UVAT postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi obecnie 23%, jakkolwiek w treści ustawy jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Ze zwolnienia z VAT mogą korzystać usługi zarządzania na mocy art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a-f UVAT o ile dotyczą m.in. funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych, portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych bądź też otwartych funduszy emerytalnych w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Do końca marca 2013 r. zakres usług zarządzania zdefiniowany był w treści art. 43 ust. 8 UVAT. Zgodnie z tym przepisem, przez zarządzanie rozumiano czynności sprowadzające się do:

Powyższa definicja terminu "zarządzanie" od 1 kwietnia 2013 r. została uchylona na mocy ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. Nr 35) w związku z koniecznością dostosowania krajowych regulacji do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE). W projekcie zmian ustawy o podatku od towarów i usług powołano się na stanowisko TSUE w sprawie Abbey National (z dnia 4 maja 2006, znak C-I69/04). Wskazano w nim m.in., że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi jest zwrotem autonomicznym prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie, te zaś nie są uprawnione do definiowania w prawie krajowym pojęcia "zarządzania funduszami inwestycyjnymi".

W ocenie Banku dla możliwości objęcia zwolnieniem z VAT świadczonych w analizowanym stanie faktycznym usług należy wziąć pod uwag szczególny charakter i funkcje, które przypisane są podmiotowi legitymującemu się mianem depozytariusza. Jest on bowiem zaangażowany w proces zbiorowego inwestowania środków finansowych posiadając niezależny status zarówno w odniesieniu do funduszu inwestycyjnego, otwartego funduszu emerytalnego jak i towarzystwa funduszy inwestycyjnych, czy powszechnego towarzystwa emerytalnego. Depozytariusz prowadzi rejestr aktywów Funduszy wykonując przy tym także inne powierzone czynności z mocy ustawy o funduszach inwestycyjnych, ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych bądź też inne czynności uwzględnione dodatkowo w treści umowy depozytariusza odpowiadając potrzebom klienta.

Podkreślić również należy, iż depozytariusz jest instytucją powołaną zarówno do sprawowania m.in. nadzoru nad aktywami Funduszy, jak również do wykonywania poleceń Funduszy czy też realizacji określonych funkcji w przypadku wystąpienia sytuacji nadzwyczajnych jak np. utraty przez fundusz zezwolenia umożliwiającego prowadzenie działalności. W konsekwencji depozytariusz należy do grupy podmiotów legitymujących się szczególnym statusem Instytucji zaufania publicznego. Jego aktywność poprzez zapewnienie bezpieczeństwa obrotu i przestrzeganie szczegółowych zasad realizacji powierzonych czynności minimalizuje ryzyko naruszenia interesu szerokiej grupy indywidualnych uczestników tych Funduszy.

W związku z powyższym zdaniem Banku kwalifikacja podatkowa wykonywanych przez niego usług jako depozytariusza powinna być rozpatrywana w świetle powyższych szczególnych relacji zarówno z Funduszami jak również ich uczestnikami. Można wskazać, iż aktywność zarówno depozytariusza jak i Funduszy wspólnie ukierunkowana jest bowiem na wyświadczenie określonej usługi finansowej ostatecznemu odbiorcy.

Zdaniem Wnioskodawcy opodatkowanie stawką podstawową VAT usług depozytariusza lub usług towarzystwa jako organu funduszu zarządzającego nim i reprezentujący go w stosunkach z osobami trzecimi, bądź też obu tych usług łącznie prowadziłoby do nieuzasadnionego preferowania przez przepisy podatkowe bezpośrednich inwestycji w ramach, których klient samodzielnie nabywa określone instrumenty finansowe nie będąc podówczas obciążany VAT z uwagi na objęcie zwolnieniem tego typu czynności. W konsekwencji kierując się względami celowościowymi usługi depozytariusza jako niezbędny element procesu inwestycyjnego, który obejmuje instrumenty finansowe również powinien korzystać ze zwolnienia z VAT na analogicznych zasadach. Stąd w ocenie Banku brak jest uzasadnienia do wskazywania na konieczność opodatkowania usług depozytariusza wg stawki podstawowej tj. 23%.

Prezentowane przez Bank stanowisko w niniejszym wniosku wynika również z fundamentalnej zasady konstrukcyjnej w podatku od towarów i usług tj. regułą neutralności. Przejawia się ona w tym, iż dla profesjonalnych uczestników stosunków gospodarczych VAT nie powinien stanowić formy obciążenia podlegając efektywnemu odliczeniu. Potwierdziło również TSUE w sprawie 50/87 Komisja Wspólnot Europejskich przeciw Republice Francuskiej z dnia 21 września 1988 r. orzekając, iż: "System odliczeń podatku naliczonego, którego zasady określone są w artykułach 17-20, ma na celu całkowite uwolnienie podmiotu gospodarczego od obciążeń z tytułu podatku VAT przypadającego do zapłaty lub zapłaconego w toku prowadzonej działalności gospodarczej. Ze względu na wpływ na poziom obciążeń podatkowych jakiekolwiek ograniczenia prawa do odliczenia przysługującego podatnikowi musi być stosowane w ten sam sposób we wszystkich Państwach Członkowskich oraz musi opierać się na istnieniu przepisu w prawie wspólnotowym, który ograniczenie takie przewiduje. W przypadku braku takiego przepisu z prawa do odliczeń należy korzystać niezwłocznie w odniesieniu do wszystkich kwot podatku naliczonego od dostaw towarów i usług. Konieczny do realizacji prawa do odliczenia jest jedynie związek zakupów z działalnością gospodarczą (...). Ponadto Fundusze prowadzą działalność zwolnioną z opodatkowania VAT, nie legitymując się także statusem podatników w myśl art. 6 ust. 1 pkt 10 i 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Stąd obciążenie podstawową stawką VAT usług depozytariusza świadczonej na rzecz Funduszy implikowałoby nieuzasadniony wzrost kosztów po ich stronie naruszając neutralność rozliczenia na gruncie VAT. Wówczas ostateczny koszt ekonomiczny byłyby przerzucony przez Fundusze na rzecz indywidualnych ich uczestników, co potwierdza brak uzasadnienia dla opodatkowania podstawową stawką VAT usług depozytariusza.

Prezentowane przez Bank stanowisko należy uznać za prawidłowe również ze względów celowościowych, które przyświecały powołaniu otwartych funduszy emerytalnych (dalej: OFE). Stanowią one bowiem jeden z filarów systemu zabezpieczenia emerytalnego. W konsekwencji ewentualne obciążenie podatkiem VAT usług depozytariusza implikowałoby nieplanowane zmniejszenie środków zgromadzonych w ramach OFE negatywnie wpływając na poziom wypłacanych beneficjentom świadczeń emerytalnych. Dodatkowo należy podkreślić, iż bez realizacji powierzonych czynności przez depozytariusza w zakresie prowadzenia rejestrów aktywów i innych czynności dodatkowych nie byłoby możliwym inwestowanie przez Fundusze powierzonych im przez uczestników środków finansowych w związku z ustawowym obowiązkiem korzystania z usług depozytariusza. W konsekwencji kwalifikacja podatkowa usług zarządzania świadczonych przez Fundusze oraz depozytariusza powinna być jednolita. Z perspektywy uczestnika danego funduszu jest on konsumentem kompleksowej usługi zarządzania dotyczącej Funduszy, która w pełnym zakresie korzysta ze zwolnienia z VAT. W konsekwencji zważywszy na cel, funkcje oraz profil realizowanej przez depozytariusza działalności należy przychylić się do możliwości opodatkowania jego usług na zasadach właściwych dla usług świadczonych przez Fundusze obejmując je również zwolnieniem z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 12 UVAT w sposób tożsamy z dotychczas obowiązującym art. 43 ust. 8 UVAT.

Od 1 kwietnia 2013 r. zlikwidowano definicję zarządzania uchylając art. 43 ust. 8 UVAT jakkolwiek w ocenie Banku zmiana ta miała charakter techniczny i porządkowy. Potwierdza to także treść uzasadnienia do zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług, gdzie wskazano iż przedmiotowa zmiana nie będzie powodować "żadnych skutków budżetowych". W razie istnienia woli objęcia dodatkowym opodatkowaniem VAT usług depozytariusza w przypadku brak możliwości efektywnego odliczenia podatku naliczonego przez Fundusze powodowałoby to wzrost dochodów budżetowych.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 12 UVAT ze zwolnienia z VAT korzystają usługi zarządzania:

Powyższy przepis stanowi odzwierciedlenie art. 135 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE oraz art. I3 część B lit. d pkt 6 uprzednio obowiązującej VI Dyrektywy VAT.

Za prawidłowością wskazanego na wstępie pytania przemawia również okoliczność, że standardowe usługi świadczone przez Bank jako depozytariusza powinny być wprost uznane za element usług zarządzania, które są objęte zwolnieniem z VAT. Zgodnie bowiem z Dyrektywą 2009/65/WE (tekst jedn.: Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/6SWE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego Inwestowania w zbywalne papiery wartościowe) za funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem należy rozumieć zarówno aktywność zarządzania inwestycjami jak również czynności administracyjne obejmujące:

W związku z powyższym szerokim katalogiem, który jest zbieżny z usługami wykonywanymi przez Bank uzasadnionym jest także ich zakwalifikowanie jako usług zarządzania na zasadach analogicznych jak usług Funduszy, a tym samym objąć zwolnieniem z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 12 UVAT.

Ad. 2) usługi depozytariusza jako usługi finansowe w myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 UVAT.

Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 40 UVAT ze zwolnienia z VAT korzystają m.in. także usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Natomiast w myśl art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn.: Dz. U. Nr 2011, poz. 1384 z późn. zm., dalej: UOIF) instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są papiery wartościowe. Ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych rozumie się przez to akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego (art. 3 pkt 1 lit. a UOIF). Za instrumenty finansowe będące papierami wartościowymi uważa się również inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne).

W związku z powyższym w przypadku uznania stanowiska Banku na pytanie 1 za nieprawidłowe w jego ocenie świadczone usługi z tytułu wypełniania funkcji depozytariusza powinny również korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie:

Z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 40 UVAT wynika, iż intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem z VAT usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, iż analizowane zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia z VAT jest rodzaj świadczonej usługi. Dodatkowo norma prawna zawarta w pkt 40 ww. artykułu posługuje się sformułowaniem "wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych", wskazując na możliwie szerokie rozumienie takich transakcji, nie czyniąc przy tym konkretnych wyłączeń dla tej kategorii czynności. Stąd zdaniem Banku wystarczającą przesłanką pozwalającą objąć zwolnieniem z VAT daną czynność jest wykazanie jej związku z transakcjami płatniczymi, przy czym związek ten powinien być wyraźny, i nie odbiegać od świadczenia usług finansowych, modyfikując przez to istotę przewidzianego zwolnienia.

Powyższa interpretacja uprawniająca Bank do skorzystania ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 40 UVAT znajduje potwierdzenie również w orzecznictwie TSUE tj. w wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), gdzie Trybunał stwierdził, iż: "zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem". W konsekwencji można stwierdzić, że według TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci w przedmiotowej sytuacji przymiotu takiej usługi.

Analogiczne wnioski wynikają również z analizy treści art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.). Wskazuje ona, iż państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

W konsekwencji realizowane przez Bank usługi na rzecz Funduszy dotyczące czynności w odniesieniu do rachunków pieniężnych na których zdeponowane są ich środki, w tym administrowanie nimi oraz dokonywanie rozliczeń transakcji na tych rachunkach powinno korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 UVAT. Aktywność depozytariusza w ocenie Wnioskodawcy bezsprzecznie zawiera się w ramach czynności prowadzenia rachunków pieniężnych.

Z kolei w odniesieniu do pozostałych usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe w ocenie Banku możliwym jest także zastosowanie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 UVAT w związku z czynnościami referującymi do prowadzenia rachunku papierów wartościowych, na których ewidencjonowane są instrumenty finansowe w rozumieniu UOIF jak również czynności umożliwiających ich ewidencję. Dodatkowo Bank może otwierać ww. rachunki na zasadzie wzajemności w innych instytucjach finansowych.

Stąd również pozostałe czynność wykonywane przez Bank, które mają charakter wtórny w odniesieniu do prowadzonych przez depozytariusza rachunków papierów wartościowych, które obejmują np.: przygotowanie i wydanie oświadczenia o zgodności stanu rachunku ze stanem faktycznym, wydawanie wyciągów z rachunku papierów wartościowych, zapewnienie historii transakcji, czy wydawanie opinii i udzielanie informacji winno korzystać ze zwolnienia z VAT jako usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w regulacjach szczególnych tj. UOIF.

Podejście Banku znajduje również potwierdzenie w wydawanych przez Ministra Finansów interpretacjach przepisów prawa podatkowego tj. stanowisku Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 6 grudnia 2011 r. (znak IPPP1/443-1360/11-2/AW) oraz z 2 października 2012 r. (znak IPPP2/443-857/12-2/JW).

Ad. 3) usługi depozytariusza kompleksową usługą zwolnioną z VAT.

W ocenie Banku w przypadku uznania stanowiska Banku zaprezentowanego w pytaniach 1 i 2 za nieprawidłowe możliwym jest również objęcie zwolnieniem z VAT realizowanych czynności w ramach wypełniania funkcji depozytariusza poprzez uznanie jej za usługę kompleksową, której przedmiotem są instrumenty finansowe wskazane w UOIF.

Odnosząc się do powyższej kwestii Bank pragnie wskazać, iż zasadniczo każde świadczenie dla celów opodatkowania VAT winno być uznawane za odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Jeżeli zatem dwa lub więcej świadczeń (lub czynności) wykonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów stosowania regulacji VAT.

Koncepcję opodatkowania świadczeń kompleksowych wypracował TSUE, w wydanych orzeczeniach na podstawie pierwotnie obowiązującej Szóstej Dyrektywy Rady (77/388/EWG) oraz obecnie obowiązującej Dyrektywy 112/2006/WE. W szczególności w wyroku w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd. Trybunał uznał, że: każde świadczenie usług powinno być, co do zasady, traktowane jako świadczenie odrębne i niezależne. Jeżeli jednak dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej.

Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w orzeczeniu TSUE w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV i 0V Bank NV vs Staatssecretaris van Financian. W efekcie, jeżeli dana usługa składa się z kilku czynności, ściśle ze sobą związanych z ekonomicznego i gospodarczego punktu widzenia i stanowi dla zleceniobiorcy całość, nie powinna być rozdzielana dla celów VAT na elementy składowe. Ponadto w przywołanym orzeczeniu podkreślono, iż "świadczenie usług należy rozumieć między innymi w ten sposób, że jeśli dwa świadczenia lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz przeciętnego konsumenta, są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów stosowania podatku od wartości dodanej".

W ocenie Banku o świadczeniu złożonym można mówić, gdy istnieje funkcjonalny związek pomiędzy poszczególnymi elementami świadczenia na tyle ścisły, by nie można było wydzielić z tego świadczenia jego poszczególnych elementów i potraktować ich jako świadczeń odrębnych. Muszą one stanowić jedną nierozerwalną całość. W przypadku, gdy w skład świadczonej usługi wchodzą usługi pomocnicze, czyli takie, które nie stanowią dla klienta celu samego w sobie, a są jedynie uzupełnieniem usługi głównej, opodatkowanie całego świadczenia winno nastąpić wg stawki obowiązującej dla usługi zasadniczej.

W związku z powyższym w analizowanym stanie faktycznym możliwym jest również rozpoznanie usługi złożonej. Jej zakres został zasadniczo zdefiniowany w odrębnych aktach prawnych tj. UoFE i UoFI. W konsekwencji Bank jako depozytariusz może świadczyć kompleksową usługę finansową, której przedmiotem są instrumenty finansowe korzystając ze zwolnienia z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 41 UVAT. Pozostałe czynności mają charakter wtórny, w stosunku do tych usług pełniąc funkcję subsydiarną. Należy podkreślić, iż oczekiwaniem biznesowym Funduszy jest bowiem nabycie wyłącznie kompleksowej usługi składającej się z wielu elementów składowych. Nie są one zainteresowane nabyciem elementów składowych danej usługi, gdyż upatrywana przez nich korzyść zależy od zapewnienia pożądanego rezultatu na który składają się łącznie wszystkie czynności depozytariusza.

Kluczowa dla analizy kompleksowego charakteru usług depozytariusza jest perspektywa klienta końcowego. Ten z kolei zainteresowany jest uzyskaniem określonego rezultatu jakim jest bezpieczne przechowywanie aktywów Funduszy, w tym prowadzenie ich rejestru, prowadzenie rachunków na rzecz Funduszy oraz kontrola wyceny aktywów netto jednostek uczestnictwa. Potencjalnie możliwym byłoby rozdzielenie niektórych kategorii czynności jak choćby prowadzenie rachunków pieniężnych Funduszy i administrowanie nimi w sposób odrębny od pozostałych czynności jakkolwiek w ocenie Banku one również korzystałyby wówczas ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 40 UVAT, co potwierdza brak dostatecznego uzasadnienia dla podziału poszczególnych czynności i ich zróżnicowanej kwalifikacji. W konsekwencji próba wydzielenia poszczególnych czynności jako odrębnych usług winna zostać uznana za działanie sztuczne dokonywane w sposób nieuzasadniony.

Stanowisko Banku znajduje uzasadnienie również w wyroku WSA w Krakowie z 26 października 2012 r. (znak I SA/Kr 1164/12). Ponadto prawidłowość kwalifikacji usługi depozytariusza jako usług zwolnionych z VAT potwierdził również wprost Pierwszy Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie w Interpretacji z 30 marca 2005 r. (znak 1471/NTR2/443-3/05/JW) Należy zauważyć, że usługi custodialne, których dotyczy powyższa interpretacja są nierozerwalną częścią składową usług Banku jako depozytariusza.

Ad. 4) usługi depozytariusza elementem usługi finansowej (podlegając zwolnieniu z VAT)

W przypadku negatywnego rozstrzygnięcia dla wskazanych w punktach 1-3 pytań w ocenie Banku istnieje również możliwość uznania usług depozytariusza jako usług objętych zwolnieniem z VAT z uwagi na fakt, iż stanowią one również zasadniczy element usług finansowych.

W doktrynie prawa podatkowego jak również w bieżącej praktyce sądowej na gruncie podatku od towarów usług przyjmuje się, iż usługi jeżeli mają status pomocniczy powinny być opodatkowane na takich samych zasadach jak usługa główna dzieląc jej kwalifikację podatkową. Teza ta znalazła swoje potwierdzenie w obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 13 VAT. Wynika z niego, iż zwolnienie z podatku VAT stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 37-41 UVAT jako usługi pomocniczej wówczas, gdy kumulatywnie spełnia ona poniższe przesłanki:

W ocenie Banku opisane w stanie faktycznym usługi (w pkt 3-20) cechuje również pomocniczy charakter do zasadniczego katalogu usług finansowych zwolnionych z VAT dotyczących rachunków pieniężnych (pkt 1 - art. 43 ust. 1 pkt 40 UVAT) bądź rachunków papierów wartościowych (pkt 2 - art. 43 ust. 1 pkt 41 UVAT).

Usługi pomocnicze w ramach czynności wykonywanych przez depozytariusza legitymują się przymiotem odrębności, gdyż mogą być, co do zasady nabyte przez podmioty zewnętrzne stanowiąc w konsekwencji autonomiczny przedmiot obrotu w transakcjach gospodarczych. Ponadto przedmiotowe czynności depozytariusza mogą być również rodzajowo wyodrębnione od głównej usługi finansowej potwierdzając tym samym ich subsydiarny status.

Natomiast kierując się regułami wykładni gramatycznej normy prawnej wskazanej w treści art. 43 ust. 13 UVAT można wskazać za internetową wersją słownika języka polskiego (zob. www.sjp.pwn.pl) z którego wynika, iż termin "właściwy" należy utożsamiać jako zgodny z jakąś normą, przepisami itp.; należyty, odpowiedni, stosowny, charakterystyczny, typowy dla kogoś, czegoś mający cechy najbardziej typowe, charakterystyczne dla danego gatunku, typu zjawisk lub przedmiotów; nie rzekomy, nie fałszywy; prawdziwy czy też powołany prawnie do jakichś zadań; kompetentny.

Tym samym zgodnie z powyższą definicją w ocenie Banku usługi depozytariusza opisane na wstępie (w pkt 3-20) stanowią "właściwy" element w odniesieniu do świadczonych zasadniczych usług finansowych przez Bank. Są one bowiem w myśl przytoczonej definicji leksykalnej ukierunkowane na realizację czynności finansowych sprowadzając się m.in. do możliwości prowadzenia rachunku papierów wartościowych i ewidencjonowaniu określonych instrumentów finansów Klienta na tym rachunku, rozliczaniu transakcji kupna i sprzedaży, prowadzeniu rachunku pieniężnego powiązanego z rachunkiem papierów wartościowych, przez który następują rozliczenia transakcji nabycia lub sprzedaży papierów wartościowych oraz dodatkowych czynności służących rozliczeniu stron transakcji.

Korespondując natomiast z ostatnią przesłanką dla usługi pomocniczej wskazanej w treści art. 43 ust. 13 UVAT Bank pragnie wskazać, iż usługi depozytariusza są niezbędnym ogniwem świadczonych usług również z uwagi na ich techniczny aspekt, który warunkuje realizację transakcji finansowych. Stąd determinują one synchronizację procesów pomiędzy Bankiem, Funduszami oraz klientami indywidualnymi w celu zagwarantowania przeprowadzenia i rozliczenia określonych usług.

Należy podkreślić, iż na Banku jako instytucji zaufania publicznego ciąży obowiązek zapewnienia standardów bezpieczeństwa przeprowadzanych transakcji finansowych. Depozytariuszem może być podmiot legitymujący się statusem banku krajowego dysponujący funduszami własnymi w wysokości, co najmniej 100 mln PLN. Bank depozytariusz jest również wskazany w statucie i w prospekcie informacyjnym Funduszy, a jego wybór albo zmiana jest zatwierdzany przez Komisję Nadzoru Finansowego (dalej: KNF). KNF jest także informowana o osobach wykonujących w imieniu depozytariusza czynności związane z tą funkcją. Nadzór ze strony KNF polega także na wypełnianiu przez bank depozytariusza szeregu obowiązków Informacyjnych wobec KNF Dodatkowo za nienależyte, niewłaściwe działanie bank depozytariusz może zostać ukarany zaś pracownicy banku są związani tajemnicą zawodową w zakresie spraw Funduszy.

Ponadto w uzupełnieniu powyższego w ocenie Banku należy podkreślić również istotny aspekt jakim jest charakter realizowanych przez depozytariusza czynności, którym można nadać przymiot usług rozliczeniowych. Wynika to z faktu, iż niezależnie od przechowywania aktywów Funduszy Bank zobowiązany jest do standardowej aktywności w formie prowadzenia rachunków rozliczeniowych i monitorowania przepływów na tych rachunkach, jak również zapewnienia prawidłowości rozliczeń Funduszy z uczestnikami poprzez kontrolę systemu tych rozliczeń. Dodatkowo w ramach usług rozliczeniowych Bank dokonuje weryfikacji i potwierdzania prawidłowości wyceny Funduszy jak również zapewnienia by rozliczenia Funduszy, w tym również z kontrahentami oraz innymi uczestnikami były dokonywane w sposób terminowy. Nie bez znaczenia jest również obowiązek depozytariusza do zapewnienia prawidłowego zgodnie z prawem i statutem Funduszy wykorzystania ich dochodów.

W związku z powyższym aktywność depozytariusza w ramach świadczonych usług ma także charakter usług rozliczeniowych, które mogą korzystać ze zwolnienia z VAT niezależnie od przyjętej podstawy ich kwalifikacji jako usług pomocniczych, lub też pośrednictwa finansowego korzystając ze zwolnienia z VAT.

Prezentowany pogląd Banku na tle niniejszego wniosku wskazujący na możliwość zwolnienia z VAT usług depozytariusza jako czynności umożliwiających dokonanie rozliczenia przez Fundusze w związku z ich pomocniczą funkcją znajduje potwierdzenie w uzyskanych bezpośrednio przez Bank indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie tj. z 14 września 2010 r. (znak IPPP3/443-539/10-4/KT) oraz z 21 grudnia 2010 r. (znak IPPP3/443-939/10-4/MPe) w zakresie usług rozliczeniowych potwierdzając możliwość ich objęcia zwolnieniem z VAT.

Ponadto w ocenie Banku czynności depozytariusza w związku z ogłoszoną zmianą od 1 stycznia 2014 r. art. 90 ust. 6 VAT nie będą stanowić usług, które byłyby wyłączane z obrotu w ramach kalkulowanego przez Bank współczynnika sprzedaży uprawniającego go do odliczenia kwot podatku naliczonego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe w zakresie stosowania zwolnienia od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT dla realizowanych przez Bank usług na rzecz Funduszy dotyczących czynności w odniesieniu do rachunków pieniężnych, na których zdeponowane są ich środki, w tym administrowanie nimi oraz dokonywanie rozliczeń transakcji na tych rachunkach oraz stosowania zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, w związku z czynnościami referującymi do prowadzenia rachunku papierów wartościowych, na których ewidencjonowane są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi jak również czynnościami umożliwiającymi ich ewidencję, a także usług Banku związanych z otwieraniem ww. rachunków na zasadzie wzajemności w innych instytucjach finansowych, z wyłączeniem usług wykonywanych przez Bank w zakresie przechowywania materialnych instrumentów finansowych oraz za nieprawidłowe w zakresie stosowania zwolnienia od podatku VAT dla świadczonych usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Co do zasady stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy stawka podatku wynosi 22% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 ustawy, zwalnia się od podatku:

* usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług;

* usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Stosownie do art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

W myśl art. 43 ust. 16 ustawy zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Bank w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawiera z funduszami inwestycyjnymi i funduszami emerytalnymi umowy o prowadzenie rejestru aktywów funduszu inwestycyjnego, jak również umowy o przechowywanie aktywów funduszu emerytalnego i wykonywanie obowiązków depozytariusza, o których mowa w art. 72 ustawy o funduszach inwestycyjnych z dnia 27 maja 2004 r. oraz art. 159 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z dnia 23 sierpnia 1997 r.

W praktyce Banku występują sytuacje, gdzie powyższy zakres usług, w umowach dotyczących świadczenia usług depozytariusza (umowa depozytariusza) ulega doprecyzowaniu bądź zawierane są z Funduszami umowy dodatkowe, w których zostają nałożone na X. dodatkowe obowiązki doprecyzowując możliwy do realizacji zakres czynności przewidziany przez ustawy szczególne (tekst jedn.: UOFI, UOFE) odpowiadając wówczas zindywidualizowanym wymaganiom Funduszy. Przykładowo, czynności te mogą polegać na:

Wątpliwości Banku dotyczą prawidłowego opodatkowania świadczonych usług.

W tym miejscu należy wskazać, że w myśl art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

W stanie prawnym obowiązującym do dnia 1 kwietnia 2013 r. definicja zarządzania była zawarta w art. 43 ust. 8 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem przez zarządzanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 12, rozumie się:

Powyższy przepis został uchylony na mocy ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 35).

Celem zmiany było dostosowanie przepisów ustawy o podatku od towarów usług do orzecznictwa TSUE.

W wyroku w sprawie C-169/04 Abbey National sąd wskazał, że art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy (art. 135 ust. 1 lit. g) dyrektywy 2006/112/WE nie zawiera żadnej definicji pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi. Wykładnia tego przepisu powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje - pkt 59 tego wyroku.

Trybunał w ww. wyroku orzekł, że pojęcie "zarządzania" funduszami powierniczymi, o którym mowa w art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EEC w sprawie harmonizacji przepisów państw członkowskich, dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej, jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie - (...) o ile występuje niejasność co do zakresu stosowania tego przepisu w wersji angielskiej i niderlandzkiej, o tyle z wersji duńskiej, niemieckiej, francuskiej i włoskiej wynika w szczególności, że art. 13 (B) (d) (6) szóstej dyrektywy zawiera odesłanie do definicji państw członkowskich jedynie w odniesieniu do pojęcia "funduszy powierniczych" (pkt 41).

W świetle powyższego państwa członkowskie nie są uprawnione do definiowania w prawie krajowym pojęcia "zarządzania funduszami inwestycyjnymi", dlatego też uzasadnionym było usunięcie przepisu art. 43 ust. 8 z ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o FI", fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

W myśl art. 4 ust. 1 ustawy o FI, towarzystwo tworzy fundusz inwestycyjny, zarządza nim i reprezentuje fundusz w stosunkach z osobami trzecimi.

W myśl art. 9 ww. ustawy, depozytariusz wykonuje obowiązki określone w ustawie, w szczególności polegające na prowadzeniu rejestru aktywów funduszu inwestycyjnego.

Stosownie do art. 46 ust. 9 ww. ustawy, towarzystwo nie może zlecić zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią depozytariuszowi funduszu oraz podmiotowi, którego interesy mogą być sprzeczne z interesem towarzystwa lub interesem uczestników funduszu inwestycyjnego.

Zgodnie zaś z art. 72 ust. 1 ww. ustawy, obowiązki depozytariusza wynikające z umowy o prowadzenie rejestru aktywów funduszu inwestycyjnego obejmują:

Regulacje dotyczące funduszy emerytalnych zawarte są w ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 34, poz. 189 z późn. zm.) zwanej dalej "ustawą o FE". Zgodnie z art. 2 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy, Fundusz jest osobą prawną. Przedmiotem działalności funduszu jest gromadzenie środków pieniężnych, ich lokowanie, z przeznaczeniem na wypłatę członkom funduszu po osiągnięciu przez nich wieku emerytalnego, i wypłata okresowych emerytur kapitałowych, o których mowa w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz. U. Nr 228, poz. 1507, z 2010 r. Nr 254, poz. 1700 i Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 75, poz. 398), z zastrzeżeniem ust. 3.

W myśl art. 3 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy, organem funduszu jest towarzystwo emerytalne, zwane dalej "towarzystwem", utworzone zgodnie z przepisami ustawy. Towarzystwo tworzy fundusz oraz, jako jego organ, zarządza nim i reprezentuje w stosunkach z osobami trzecimi.

Stosownie zaś do art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, utworzenie funduszu wymaga zawarcia przez towarzystwo z depozytariuszem umowy o przechowywanie aktywów funduszu.

Zgodnie z art. 157, Fundusz jest obowiązany wybrać depozytariusza, któremu, na podstawie umowy, powierza przechowywanie swoich aktywów.

W myśl art. 159 ust. 1 tej ustawy, do obowiązków depozytariusza w zakresie przechowywania aktywów funduszu należy:

Z cyt. powyżej przepisów wynika, że depozytariusz to podmiot, który jest wybrany do wykonywania ściśle określonych w ustawie o FI i ustawie o FE czynności, a w szczególności do prowadzenia rejestru aktywów funduszu przy zastosowaniu właściwych rachunków oraz przechowywania tych aktywów. W ramach obowiązków związanych z tym zakresem czynności depozytariusz wykonuje również inne czynności, jak np. czynności zapewniające prawidłowe, zgodne z przepisami ustawy oraz statutem funduszu, rozliczanie umów dotyczących nabywania i zbywania aktywów, lokowania tych aktywów czy też sposobu ustalania ich wartości. Ponadto do obowiązków depozytariusza należy wykonywanie poleceń funduszu inwestycyjnego, w przypadku funduszy inwestycyjnych, oraz wykonywanie poleceń likwidatora, w przypadku funduszy emerytalnych jak również wykonywanie innych obowiązków nałożonych ustawą.

W wyroku z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 Abbey National TSUE jednoznacznie rozstrzygnął o braku możliwości objęcia zwolnieniem od podatku od wartości dodanej, o którym mowa w art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy, a więc zwolnieniem dotyczącym usług zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, czynności wykonywanych przez depozytariusza funduszu inwestycyjnego w zakresie przechowywania aktywów oraz zapewnienia zgodności działalności funduszu z przepisami prawa oraz dokumentami założycielskimi funduszu. Zwolnienie powyższe nie ma zastosowania gdyż czynności wykonywane przez depozytariusza stanowią bowiem jedynie kontrolę i nadzór nad działalnością funduszy inwestycyjnych, których celem jest zapewnienie, aby zarządzanie funduszami odbywało się zgodnie z prawem.

Zatem, nie można uznać że usługi opisane we wniosku świadczone przez Bank stanowią usługi zarządzania, które korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy.

W tym zakresie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Jednakże powyższe nie oznacza jednoznacznego i ostatecznego wykluczenia niektórych usług ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, których przedmiotem są aktywa funduszy w postaci środków pieniężnych bądź instrumentów finansowych.

Jak wcześniej wskazano, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, ze zwolnienia od podatku korzystają usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. W przepisie tym wprost jest wymienione prowadzenie rachunków pieniężnych jako usługi finansowej korzystającej ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Tym samym więc Bank ma prawo zastosować zwolnienie od podatku VAT wskazane w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy do usług wymienionych we wniosku w zakresie w jakim usługi te dotyczą czynności w odniesieniu do rachunków pieniężnych, na których zdeponowane są ich środki, w tym administrowaniu nimi oraz dokonywaniu rozliczeń transakcji na tych rachunkach.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że realizowane przez Bank usługi na rzecz Funduszy dotyczące czynności w odniesieniu do rachunków pieniężnych na których zdeponowane są ich środki, w tym administrowanie nimi oraz dokonywanie rozliczeń transakcji na tych rachunkach powinno korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, należało uznać za prawidłowe.

Z wniosku wynika, że zawarta przez Bank umowa z Funduszem obejmuje również czynności dotyczące instrumentów finansowych, w tym papierów wartościowych.

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 41 zezwala na zastosowanie zwolnienia w zakresie usług których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Powyższy przepis wskazuje, że zwolnione od podatku mogą być usługi w zakresie instrumentów finansowych z wyjątkiem usług ich przechowywania i zarządzania nimi.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są:

Należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że realizowane przez Bank usługi na rzecz Funduszy dotyczące usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe mogą korzystać ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, w związku z czynnościami referującymi do prowadzenia rachunku papierów wartościowych, na których ewidencjonowane są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi jak również czynnościami umożliwiającymi ich ewidencję. Powyższe dotyczy także usług Banku związanych z otwieraniem ww. rachunków na zasadzie wzajemności w innych instytucjach finansowych.

Również pozostałe czynności wykonywane przez Bank, które mają charakter wtórny w odniesieniu do prowadzonych przez depozytariusza rachunków papierów wartościowych, które obejmują np.: przygotowanie i wydanie oświadczenia o zgodności stanu rachunku ze stanem faktycznym, wydawanie wyciągów z rachunku papierów wartościowych, zapewnienie historii transakcji, czy wydawanie opinii i udzielanie informacji może korzystać ze zwolnienia z VAT jako usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe o których mowa w regulacjach szczególnych tj. ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Zauważyć należy, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 nie dotyczy przechowywania instrumentów finansowych i zarządzania nimi. Ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje pojęcia przechowywania, zatem w tym miejscu zasadne jest przytoczenie znaczenia ww. pojęcia w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Stosownie do art. 835 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. Zatem z treści tego przepisu wynika, iż przedmiotem usług przechowania mogą być jedynie rzeczy ruchome, tym samym więc wyłączenie ze zwolnienia od podatku VAT zawarte w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy nie dotyczy usług prowadzenia rachunku zdematerializowanych instrumentów finansowych. W związku z powyższym ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy nie mogą korzystać usługi wykonywane przez Bank w zakresie przechowywania materialnych instrumentów finansowych.

Zatem, w tym zakresie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

W związku z tym, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT do świadczonych usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 ustawy uznano za prawidłowe, pytania nr 3 i nr 4 stały się bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Dodatkowo zaznaczyć należy, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 O.p. - rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.