IPPP2-443-8/11-2/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia 2010 r. (data wpływu 4 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości refakturowania przez Wspólnotę mieszkaniową wydatków związanych z nabywaniem mediów, na rzecz Wnioskodawcy - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 stycznia 2011 wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości refakturowania przez Wspólnotę mieszkaniową wydatków związanych z nabywaniem mediów, na rzecz Wnioskodawcy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Na początku przyszłego roku zamierzam rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej. Do prowadzenia tej działalności Wnioskodawca chce wykorzystać część własnego lokalu mieszkalnego. Lokal ten jest położony w budynku wspólnoty mieszkaniowej, która pośredniczy w dostawie części mediów komunalnych (energia cieplna, woda, ścieki, wywóz nieczystości) dostarczanych do lokalu. Na poczet kosztów tych mediów wspólnota pobiera opłaty zaliczkowe ustalone wg regulaminu przyjętego uchwałą wspólnoty.

Lokal jest wyposażony w przyrządy pomiarowe (posiadające ważne cechy legalizacyjne) umożliwiające dokładny pomiar ilości dostarczanej do lokalu wody oraz energii cieplnej na potrzeby centralnego ogrzewania.

W celu udokumentowania wysokości ponoszonych kosztów Wnioskodawca chce zażądać od wspólnoty refakturowania kosztów dostarczanych do lokalu mediów komunalnych, oraz wystawiania faktur dokumentujących wysokość zaliczek wpłacanych na poczet kosztów części wspólnej nieruchomości. Wnioskodawca obawia się jednak, że wspólnota mieszkaniowa może odmówić mu wystawiania faktur dokumentujących wysokość zaliczek na porycie kosztów części wspólnej nieruchomości, a także odmówić refakturowania kosztów mediów dostarczanych do lokalu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wspólnota mieszkaniowa może odmówić członkowi wspólnoty refakturowania kosztów mediów dostarczanych do lokalu i fakturowania zaliczkowych opłat na pokrycie kosztów zarządu częścią wspólną nieruchomości.

Zdaniem Wnioskodawcy, wspólnota jest powołana w celu zarządu nieruchomością wspólną. W świetle przepisów ustawy o własności lokali, a w szczególności art. 13 ust. 1 tej ustawy rozróżniać należy bardzo wyraźnie dwa rodzaje obowiązków członków wspólnoty mieszkaniowej: jedne związane z nieruchomością wspólną a zatem stricte z byciem członkiem określonej wspólnoty i drugie, związane tylko z odrębną własnością lokalu. W zakresie obciążeń finansowych właściciela lokalu będącego członkiem wspólnoty dotyczą dwie kategorie wydatków: koszty zarządu związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, oraz wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu. Składniki pierwszej kategorii wydatków zostały przykładowo wymienione w art. 14 ustawy o własności lokali jako zasadnicze koszty obciążające właścicieli lokali w ramach wspólnoty. W drugim przypadku do wydatków ponoszonych przez właściciela - związanych z utrzymaniem jego lokalu chodzi o tzw. media (np. energia cieplna, woda). Zarząd wspólnoty w zakresie dostawy mediów do poszczególnych lokali występuje jako pośrednik między dostawcami a odbiorcami - właścicielami lokali. Środki uiszczone z tytułu wpłat dokonanych przez właścicieli poszczególnych lokali na utrzymanie tych lokali (zapłata za media) nie są zaliczkami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ust. 1 ustawy o własności lokali. W tym znaczeniu wydatki ponoszone przez właścicieli lokali na zakup mediów do ich lokali nie są partycypacją w kosztach zarządu nieruchomością wspólną. Powstające tą drogą stosunki nie mają charakteru rozliczeń wewnątrz wspólnoty mieszkaniowej, zakup mediów do poszczególnych lokali (rozliczany według rzeczywistych kosztów), nie może być traktowany, jako czynność na rzecz samych siebie, niepodlegająca regulacjom VATU (art. 5 ust. 1). Zgodnie z poglądem wyrażonym w piśmiennictwie (S. Brzeszczyńska, Rozliczanie mediów we wspólnocie mieszkaniowej - MoPod Nr 1/2007) wynika, że ustawowego obowiązku ponoszenia kosztów zarządu nieruchomością wspólną nie można rozciągać także na lokale, a w konsekwencji przyjmować, że m.in. w przypadku zakupu mediów wspólnota w całości kupuje je dla siebie i sama ze sobą rozlicza. Z tego powodu, że ze względów technicznych niemożliwe jest kupowanie mediów do poszczególnych lokali oddzielnie, wspólnota dokonuje tego zakupu "całościowo" i z tego tytułu od właścicieli - niezależnie od zaliczek na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną, z których ponoszone są opłaty za dostawę mediów w części dotyczącej nieruchomości wspólnej - winny być pobierane stosowne należności. Wspólnota w tym zakresie działa jako pośrednik, nie kupuje tych mediów dla siebie, lecz działa w istocie w imieniu właścicieli; nawet jeżeli zawiera umowę we własnym imieniu, to w odpowiedniej części jest ona zawarta na rzecz właścicieli. Wspólnota tylko pośredniczy w zakupie mediów i rozliczając ten zakup na poszczególne lokale, w rzeczywistości dokonuje odsprzedaży. Taka odsprzedaż mediów właścicielom lokali stanowi przedmiot opodatkowania VAT jako świadczenie usług. W tym też zakresie wystawiane mogą być przez wspólnotę faktury VAT, dokumentujące świadczenie usług na rzecz właścicieli (refakturowanie zakupionych przez wspólnotę mediów na właściciela).

Jako podatnik podatku VAT wspólnota zobowiązana jest do dokumentowania przyjętych zaliczek poprzez wystawianie faktur - na podstawie art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług. Przedstawione stanowisko oznacza, że wspólnota nie może odmówić refakturowania kosztów i wystawienia faktury zaliczkowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Podstawą prawną funkcjonowania Wspólnot jest ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.). Powyższa ustawa określa prawa i obowiązki członków Wspólnoty oraz zakres zarządu nieruchomością wspólną.

Zgodnie z art. 6 ww. ustawy, Wspólnotę Mieszkaniową tworzy ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości. Wspólnota może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana. Przepis ten nie daje Wspólnocie przymiotu osoby prawnej, lecz przymiot jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Jednostka powstała w oparciu o powyższy przepis, posiada określoną strukturę organizacyjną, w skład której wchodzą (tworzą ją) właściciele lokali, zobowiązani do określonych zachowań i czynności wynikających z ustawy. Wymieniona ustawa określa prawa i obowiązki członków Wspólnoty oraz zakres zarządu nieruchomością wspólną.

Stosownie natomiast do art. 13 powołanej ustawy, właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu (...), uczestniczy także w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, przez którą rozumie się jedynie grunt oraz część budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie właścicielom lokali (np. klatki schodowe, parkingi, instalacje energetyczne itd.), o czym stanowi art. 3 ust. 2 ww. ustawy.

Jak wynika z treści z art. 14 ww. ustawy, na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się: wydatki na remonty i bieżącą konserwację, opłaty na dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, opłaty za antenę zbiorczą i windę, ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publiczno-prawne, chyba, że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali, wydatki na utrzymanie porządku i czystości oraz wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy. Drugi rodzaj wydatków ponoszonych przez właścicieli lokali, to wydatki związane z utrzymaniem własnych lokali, np. koszty zużytej przez właściciela energii cieplnej, wody czy wywozu nieczystości.

Za zobowiązania dotyczące nieruchomości wspólnej Wspólnota odpowiada bez ograniczenia, a każdy właściciel lokalu w części odpowiadającej jego udziałowi w tej nieruchomości.

Wspólnota, a więc jej członkowie są nabywcami mediów, usług bieżącej konserwacji, napraw i remontów nieruchomości wspólnej, które pokrywane są z zaliczek pobieranych od członków Wspólnoty zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali.

Należy podkreślić, iż Wspólnota, która nabywa ww. usługi od ich dostawców, pobiera od właścicieli lokali będących członkami tej Wspólnoty opłaty tytułem dostarczonych usług. Wpłaty te stanowią zatem partycypację w kosztach Wspólnoty przez jej członków.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jak stanowi art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, świadczenie usług to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zgodnie z art. 29 ust. 1 cyt. ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Natomiast art. 2 pkt 22 cyt. ustawy stanowi, iż sprzedaż jest to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Jak wynika z powyższego na obrót składają się kwoty należne z tytułu tych czynności opodatkowanych, które są wykonywane przez podatnika.

Stosownie zaś do przepisu art. 106 ust. 1 cyt. ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, ust. 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego wynika, iż zamierza rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej, do prowadzenia której chce wykorzystać część należącego do niego lokalu mieszkalnego. Lokal ten jest położony w budynku wspólnoty mieszkaniowej, która pośredniczy w dostawie części mediów komunalnych (energia cieplna, woda, ścieki, wywóz nieczystości) dostarczanych do lokalu. Na poczet kosztów tych mediów wspólnota pobiera opłaty zaliczkowe ustalone wg regulaminu przyjętego uchwałą wspólnoty. Lokal jest wyposażony w przyrządy pomiarowe (posiadające ważne cechy legalizacyjne) umożliwiające dokładny pomiar ilości dostarczanej do lokalu wody oraz energii cieplnej na potrzeby centralnego ogrzewania.

W celu udokumentowania wysokości ponoszonych kosztów Wnioskodawca chce zażądać od wspólnoty refakturowania kosztów dostarczanych do lokalu mediów komunalnych, oraz wystawiania faktur dokumentujących wysokość zaliczek wpłacanych na poczet kosztów części wspólnej nieruchomości.

Zatem Wspólnota, a więc jej członkowie są nabywcami mediów (energii cieplnej, wody, ścieków, usług wywozu nieczystości) oraz usług bieżącej konserwacji, napraw i remontów nieruchomości wspólnej, które pokrywane są z zaliczek pobieranych od członków Wspólnoty, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali.

Wspólnota, która nabywa m.in. media komunalne dotyczące przedmiotowej nieruchomości, pobiera od właścicieli lokali będących członkami tej Wspólnoty opłaty za ich dostawę. Zaliczki (kwoty) wpłacane przez członków Wspólnoty na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną, jak i poszczególnych wyodrębnionych lokali, nie stanowią obrotu w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Wpłaty te stanowią jedynie partycypację w kosztach Wspólnoty przez jej członków. Wspólnota (a więc jej członkowie) nie dokonuje bowiem sprzedaży w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, na rzecz samych siebie poprzez zapłatę zaliczek z tytułu kosztów związanych z utrzymaniem własnych lokali. Jeżeli stroną umowy o dostawę mediów komunalnych (czy też świadczenie usług bieżącej konserwacji bądź napraw) jest Wspólnota Mieszkaniowa, której zarząd powierzony został osobie fizycznej albo prawnej, brak jest uzasadnienia do fakturowania wewnętrznych rozliczeń między Wspólnotą a jej członkami. Tak więc, Wspólnota Mieszkaniowa zarówno w części dotyczącej pokrycia kosztów utrzymania nieruchomości dotyczących wyodrębnionych lokali jak również w części związanej z nieruchomością wspólną, nie powinna wystawiać faktur VAT na rzecz członków Wspólnoty. Niedopuszczalne jest tym bardziej fakturowanie przez Wspólnotę Mieszkaniową wspomnianych kosztów na rzecz członków Wspólnoty niezależnie od tego jaki jest status podatkowy członków Wspólnoty.

Skoro więc w rozliczeniach wewnątrz Wspólnoty nie występuje obrót w rozumieniu art. 29 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług, nie można mówić o odsprzedaży mediów przez Wspólnotę (a więc jej członków) na rzecz osób trzecich, a jedynie o zwrocie wyłożonych środków pieniężnych, która to czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wobec powyższego Wspólnota (członkowie), nie dokonuje sprzedaży w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, na rzecz samych siebie (również gdy dotyczy to wyodrębnionych lokali, a nie części wspólnej).

Biorąc po uwagę przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, iż w oparciu o przytoczone regulacje prawne Wspólnota dostarczając m.in. zakupione media komunalne swojemu członkowi - Wnioskodawcy prowadzącemu działalność gospodarczą czy też obciążając go kosztami zarządu częścią wspólną nieruchomości, nie dokonuje odpłatnej dostawy towarów ani też odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ stroną umowy jest Wspólnota, a więc jej członkowie. W związku z powyższym nie ma również możliwości refakturowania wewnętrznych rozliczeń między Wspólnotą, a Wnioskodawcą, będącym jej członkiem z tytułu ponoszonych kosztów zakupu mediów dotyczących lokalu będącego własnością Wnioskodawcy oraz fakturowania zaliczkowych opłat na pokrycie kosztów zarządu częścią wspólną nieruchomości.

Ponadto mając na uwadze fakt, iż stroną wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest Wnioskodawca - członek Wspólnoty Mieszkaniowej, interpretacja ta nie ma mocy wiążącej dla podmiotu będącego Stroną umów dotyczących nabycia ciepłej i zimnej wody, energii elektrycznej, usług: wywozu odpadów komunalnych, bieżącej naprawy i konserwacji oraz remontów, tj. Wspólnoty Mieszkaniowej. Podmiot ten aby uzyskać interpretację indywidualną powinien wystąpić z oddzielnym wnioskiem o jej udzielenie. W konsekwencji regulacje zawarte w art. 14k-14n ustawy - Ordynacja podatkowa nie będą miały zastosowania dla tego podmiotu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47. ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.