IPPP2/443-717/12-2/KG - VAT w zakresie zwolnienia z podatku usług świadczonych w zakresie ubezpieczeń grupowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 26 lipca 2012 r. (data wpływu 30 lipca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług świadczonych w zakresie ubezpieczeń grupowych - jest prawidłowe.

W dniu 30 lipca 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług świadczonych w zakresie ubezpieczeń grupowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT w związku z wykonywaną na terytorium Polski działalnością gospodarczą. W ramach prowadzonej podstawowej działalności Spółka oddaje do używania i pobierania pożytków na podstawie umów leasingu będące jej własnością środki trwałe. Zawarcie umowy leasingu wiąże się z powstaniem po stronie klientów Spółki (korzystających) zobowiązań, których realizacja, w przypadku wystąpienia pewnych zdarzeń losowych, może być utrudniona bądź też może stanowić znaczące obciążenie finansowe dla korzystającego (bądź jego rodziny, w przypadku korzystających będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej).

W związku z powyższym, w ramach prowadzonej działalności Spółka oferuje korzystającym możliwość uzyskania ochrony ubezpieczeniowej w zakresie tego rodzaju ryzyk. W tym celu Spółka zawarła z podmiotami świadczącymi usługi ubezpieczeniowe umowy ubezpieczenia grupowego. Zawarte dotychczas umowy ubezpieczenia grupowego obejmują:

* ochronę na wypadek powstania po stronie klienta straty finansowej wskutek wystąpienia szkody całkowitej pojazdu zgłoszonego do ubezpieczenia - ubezpieczonym może być w tym przypadku zarówno osoba fizyczna, jak i prawna,

* ochronę w przypadku braku możliwości wywiązania się z zobowiązań wynikających z umowy leasingu na skutek śmierci lub utraty zdrowia przez korzystającego - ubezpieczonym może być w tym przypadku wyłącznie osoba fizyczna.

Objęcie ochroną ubezpieczeniową klientów Spółki następuje na zasadach właściwych dla umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek, tj. poprzez złożenie przez klienta deklaracji przystąpienia do ubezpieczenia grupowego i wskazanie przez Spółkę tego klienta Ubezpieczycielom jako ubezpieczonego w ramach umowy grupowej. Wnioskodawca zawiera umowy ubezpieczenia na rachunek swoich klientów występując w tych umowach zawsze w roli ubezpieczającego. Natomiast klienci Spółki (korzystający), którzy korzystają z ochrony ubezpieczeniowej, występują w roli ubezpieczonych. W ramach przedstawionego modelu Spółka zawiera zatem umowy ubezpieczenia we własnym imieniu, lecz na rachunek swoich klientów. Co do zasady bowiem, osobą uprawnioną z ubezpieczenia, na podstawie umowy ubezpieczenia grupowego jest w tym przypadku każdorazowo korzystający.

Skorzystanie z ochrony ubezpieczeniowej w ramach umów ubezpieczenia grupowego ma dla klientów Spółki charakter w pełni fakultatywny, tj. nie jest warunkiem koniecznym dla zawarcia umowy leasingu z Wnioskodawcą.

W celu należytego realizowania umów ubezpieczenia grupowego na rachunek klientów niezbędne jest wykonywanie przez Spółkę (jako ubezpieczającego) na rzecz Ubezpieczycieli pewnych czynności umożliwiających realizację tych umów. Czynności te zostały uregulowane w zawartych przez Spółkę z Ubezpieczycielami odrębnych umowach o współpracę w zakresie zawieranych przez ubezpieczającego grupowych umów ubezpieczenia na cudzy rachunek. Przedmiotem tych umów jest określenie procesów i czynności wykonywanych przez Spółkę w związku z obejmowaniem swoich klientów ochroną ubezpieczeniową w ramach grupowych umów ubezpieczenia oraz zasad wynagradzania Spółki za te usługi.

W ramach tych umów Wnioskodawca zobowiązał się do dokonywania następujących czynności bezpośrednio na rzecz Ubezpieczycieli:

W zamian za wykonywanie opisanych usług, Spółka uzyskuje od Ubezpieczycieli comiesięczne wynagrodzenie. Wynagrodzenie to kalkulowane jest jako określony procent należnych i opłaconych składek ubezpieczeniowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opisane w przedstawionym stanie faktycznym usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Ubezpieczycieli korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, jako usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane w przedstawionym stanie faktycznym usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Ubezpieczycieli korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, jako usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.

UZASADNIENIE stanowiska podatnika:

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Wskazana regulacja obejmuje zatem zwolnieniem od podatku VAT kilka kategorii usług, to jest:

* usługi ubezpieczeniowe,

* usługi reasekuracyjne,

* usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych,

* usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Jednocześnie zwolnienie to nie obejmuje zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, dana usługa będzie zatem podlegać zwolnieniu od podatku VAT, jako ostatnia ze wskazanych powyżej kategorii usług zwolnionych, o ile wystąpią łącznie następujące przesłanki:

Analizując powyższe przesłanki należy, w ocenie Spółki, wskazać na następujące fakty.

Ad 1. Zbycie praw.

Opisane w stanie faktycznym czynności wykonywane przez Spółkę nie obejmują ani nie dotyczą zbywania jakichkolwiek praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia, ani też umów asekuracji. Usługi Spółki świadczone na rzecz Ubezpieczycieli niewątpliwie nie mieszczą się zatem w zakresie wyłączenia wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

W związku z powyższym, w przypadku usług świadczonych przez Spółkę na rzecz Ubezpieczycieli spełniona jest pierwsza ze wskazanych powyżej przestanek zastosowania zwolnienia od podatku VAT.

Ad 2. Świadczenie usług przez ubezpieczającego.

Jak wynika z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwolnieniem od VAT objęte są usługi w zakresie zawieranych umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, jeżeli świadczone są przez ubezpieczającego.

Z uregulowania tego wynika jednoznacznie, iż oprócz usług świadczonych przez zakłady ubezpieczeń ze zwolnienia od VAT korzystają również usługi świadczone przez podmiot mający status ubezpieczającego. Jednocześnie, oznacza to, iż ustawodawca ograniczył zwolnienie dotyczące usług w zakresie zawieranych umów ubezpieczenia na cudzy rachunek wyłącznie do tych usług, które są świadczone przez podmiot występujący w ramach tych umów w roli ubezpieczającego.

Zgodnie z przepisami ustawy z 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny ubezpieczającym jest strona, która zawiera z ubezpieczycielem umowę ubezpieczenia. Jak natomiast wskazano w opisie stanu faktycznego usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Ubezpieczycieli dotyczą ubezpieczeń grupowych, a więc takich, w odniesieniu do których strona umowy ubezpieczenia (ubezpieczającym) jest właśnie Spółka. Tym samym spełniona jest druga z przesłanek sformułowanych przez ustawodawcę dla zastosowania zwolnienia - usługi są bowiem świadczone przez ubezpieczającego.

Na marginesie wskazać można, iż takie sformułowanie przepisu jest zgodne z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Traktowanie na gruncie podatku VAT usług świadczonych przez podmiot występujący - w ramach danego stosunku ubezpieczenia - jako ubezpieczający (a nie ubezpieczyciel) było przedmiotem orzeczenia TSUE z 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan. Zgodnie ze stanowiskiem TSUE okoliczność, iż dany podmiot nie ma statusu ubezpieczyciela (lecz występuje jako ubezpieczający) nie pozbawia go prawa do zwolnienia od VAT w odniesieniu do usług świadczonych w ramach ubezpieczenia grupowego.

Ad 3. Zawarcie umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Kolejna przesłanka uzależnia zastosowanie zwolnienia od podatku VAT od tego czy umowa, w ramach której świadczona jest usługa, zawierana jest na cudzy rachunek.

Na gruncie przepisów prawa cywilnego podstawą dla zawierania umów ubezpieczenia na cudzy rachunek jest art. 808 k.c. Stosownie do brzmienia tego przepisu ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek, a ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia.

W doktrynie prawa cywilnego wskazuje się, iż w ramach ubezpieczeń na cudzy rachunek ubezpieczający ubezpiecza cudzy interes majątkowy lub cudze życie, działając jednak we własnym imieniu. Osoba trzecia, na której rzecz zawarto umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek, nazywana jest ubezpieczonym. Jest to osoba, na której rzecz zawarto umowę ubezpieczenia majątkowego, oraz osoba, której życia i zdrowia dotyczy ubezpieczenie (np. Z. Gawlik, A. Janiak, A. Kidyba, K. Kopaczyńska - Pieczniak, G. Kozieł, E. Niezbecka, T. Sokołowski, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III, Zobowiązania - część szczególna, LEX, 2010).

Jako przykład ubezpieczenia na cudzy rachunek doktryna powołuje ubezpieczanie przez banki ich klientów w związku z udzielonym kredytem czy prowadzeniem rachunku bankowego. Natomiast jako motyw zawarcia takiego rodzaju umowy wskazuje się szczególną relację ubezpieczającego do ubezpieczonego, ponieważ ubezpieczającemu zależy na zachowaniu cudzego interesu majątkowego lub też jest on zobligowany do dbałości o zachowanie tego interesu (np. E. Gniewek, Kodeks cywilny. Komentarz, CH. Beck 2008). Niemniej jednak, w ostatnich latach rozpowszechniła się dystrybucja usług ubezpieczeniowych w ramach umów ubezpieczenia grupowego całkowicie niezależnie od stosunku wiążącego ubezpieczającego i ubezpieczonego - w szczególności powszechne obecnie są usługi ubezpieczeń podróżnych oferowane w ramach ubezpieczeń grupowych przez podmioty świadczące usługi telekomunikacyjne.

Przekładając powyższe na sytuację Spółki należy stwierdzić, iż grupowe umowy ubezpieczenia zawierane są przez Wnioskodawcę we własnym imieniu i na cudzy rachunek. Spółka zawierając umowę ubezpieczenia grupowego działa zatem we własnym imieniu (a nie na przykład jako przedstawiciel bądź pełnomocnik ubezpieczonego). Natomiast przedmiotem ubezpieczenia z tytułu umów ubezpieczenia grupowego będzie interes majątkowy albo życie lub zdrowie osób trzecich, tj. klientów Spółki (korzystających). Osobami uprawnionymi z ubezpieczenia, tj. osobami, na rzecz których należne będzie potencjalne odszkodowanie w razie zajścia zdarzenia objętego polisą będą korzystający.

Dlatego też należy uznać, iż usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Ubezpieczycieli stanowią umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek, a w konsekwencji spełniona jest trzecia ze wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT przesłanek warunkujących zastosowanie zwolnienia od podatku VAT w stosunku do usług świadczonych przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Ad 4. Świadczenie usług w zakresie umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Ostatnia z przesłanek warunkujących zastosowanie zwolnienia od podatku VAT dotyczy zakresu w jaki świadczone są usługi, a mianowicie wymaga aby dana usługa była świadczone "w zakresie" zawieranych umów ubezpieczenia.

Należy zauważyć, że ustawa o VAT nie zawiera definicji pojęcia "usług świadczonych przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek". W związku z powyższym, w celu ustalenia znaczenia przywołanego pojęcia należy odwołać się do zasad wykładni aktów prawnych, które przyznają pierwszeństwo wykładni językowej, polegającej na interpretacji przepisu prawa zgodnie z jego literalnym brzmieniem. Kluczowym dla ustalenia spełnienia ostatniej z przesłanek zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT jest zatem określenie znaczenia sformułowania "w zakresie".

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego przez "zakres" rozumieć należy "granice zasięgu danego zjawiska, faktu" (Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa 1998, str. 857). Tym samym "w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia" oznacza czynności pozostające w granicach/zasięgu, tj. pozostające w związku z zawieranymi przez ubezpieczającego umowami ubezpieczenia. W opinii Spółki, przepis art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT interpretowany w oparciu o jego językowe brzmienie należy uznać za jasny, czytelny i nie pozostawiający wątpliwości co do intencji ustawodawcy. Tym samym, w oparciu o pryzmat wykładni literalnej nad innymi rodzajami wykładni, powyższa reguła nie powinna być interpretowana w inny sposób niż nakazują reguły wykładni literalnej.

W świetle powyższych uwag, ze zwolnienia od podatku VAT na mocy omawianego przepisu korzystać będą takie usługi świadczone przez ubezpieczającego, które pozostają w granicach i zasięg zawartej przez niego umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek (innymi słowy - są bezpośrednio powiązane z tą umową lub służą bezpośrednio jej realizacji). Podkreślenia w tym przypadku wymaga, iż wszystkie czynności, do wykonania których Spółka jest zobowiązana wobec Ubezpieczycieli są niezbędne dla przystąpienia przez klienta do umowy ubezpieczenia w charakterze ubezpieczonego. Dotyczy to zarówno poinformowania korzystającego o takiej możliwości, uzyskania jego deklaracji w zakresie przystąpienia do polisy, przekazania jego danych Ubezpieczycielowi, a także obsługi płatności należnych składek.

Należy również zauważyć, że gdyby celem ustawodawcy było objęcie zakresem zwolnień jedynie samego procesu zawierania umów ubezpieczenia, wskazałby w przepisach ustawy o VAT, że zwolnione od opodatkowania jest zawieranie umów ubezpieczenia przez ubezpieczającego na cudzy rachunek. Tymczasem wykładnia językowa przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT wskazuje, iż intencją ustawodawcy było objęcie przedmiotową regulacją szerszego kręgu adresatów, o czym świadczy m.in. fakt użycia liczby mnogiej ("usługi"), z czego można wywieść, iż zwolnieniu od opodatkowania podlegają także wszelkie usługi pozostające w zakresie zawieranych przez ubezpieczającego umów ubezpieczenia na rzecz osób trzecich.

Usługi Spółki świadczone na rzecz Ubezpieczycieli mieszczą się w granicach działania umów grupowego ubezpieczania, w stosunku do których usługi te są świadczone, gdyż potrzeba podjęcia/zrealizowania tych usług wynika właśnie z faktu zawarcia umowy grupowego ubezpieczenia oraz konieczności urzeczywistnienia jej postanowień i celów. Usługi te są nakierowane właśnie na realizację umów ubezpieczenia, m.in. poprzez "przyłączanie" do nich nowych ubezpieczonych, przekazywanie odpowiednich informacji i wyjaśnień związanych z ubezpieczeniem oraz wypełnianiem innych obowiązków związanych z tymi umowami. Trzeba również podkreślić, że gdyby nie doszło do zawarcia umowy grupowego ubezpieczenia, świadczenie usług związanych z usługami ubezpieczeniowymi przez Spółkę na rzecz Ubezpieczycieli byłoby pozbawione sensu.

W związku z powyższym spełniona została również ostatnia przesłanka zastosowania zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, tzn. świadczenie przez Spółkę usługi "w zakresie" zawieranych umów ubezpieczenia.

Spółka pragnie podkreślić, że zaprezentowane przez nią stanowisko znajduje swoje jednoznaczne potwierdzenie w indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego wydawanych przez organy podatkowe. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 7 grudnia 2011 r. (sygn. ILPP2/443-1295/11-2/AKr), wydanej dla spółki prowadzącej podobnie jak Wnioskodawca działalność w zakresie leasingu, stwierdził, że "Wnioskodawca nie zobowiązuje się sam do zapewnienia ochrony ubezpieczeniowej swoim klientom a jedynie dopełnia formalności koniecznych do zapewnienia klientom Spółki ubezpieczenia przez podmiot trzeci. (...) Z powyższego wynika, iż wykonywane przez Wnioskodawcę czynności stanowią usługi zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek. Powyższe czynności należy uznać za czynności związane z zawieraną przez Spółkę, jako podmiot Ubezpieczający, umową ubezpieczenia na cudzy rachunek, bowiem powyższe czynności są bezpośrednio związane z zawartymi umowami ubezpieczenia, a do ich wykonania zobowiązany jest Wnioskodawca nie zaś inny podmiot. Należy zatem uznać, że Wnioskodawca wykonuje czynności, które mieszczą się w zakresie "zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek".

Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 29 lutego 2012 r. (sygn. IPPP1/443-1711/11-2/ISz), stwierdzając, iż "czynności wymienione w treści wniosku (tekst jedn.: informacja o zakresie ubezpieczenia, warunkach ubezpieczenia oraz postanowieniach uregulowanych w umowie, przyjmowanie od ubezpieczonych składki ubezpieczeniowej, przekazywanie TU wykazu ubezpieczonych, wniosków o przystąpieniu bądź rezygnacji z ubezpieczenia, przekazywanie składki na konto TU), należy uznać za czynności związane z zawieraną przez Wnioskodawcę, jako podmiot ubezpieczający, umową ubezpieczenia na cudzy rachunek, bowiem powyższe czynności są bezpośrednio związane z zawartymi umowami ubezpieczenia, a do ich wykonania zobowiązany jest Wnioskodawca, nie zaś inny podmiot. Należy zatem uznać, że Wnioskodawca wykonuje czynności, które mieszczą się w zakresie "zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek".

Z kolei w interpretacji z 9 czerwca 2011 r. (sygn. IPPP2/443-421/11-2/MM), dotyczącej stanu faktycznego zbliżonego do stanu faktycznego opisanego przez Spółkę w niniejszym wniosku, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wskazał, iż "wykonywane przez Wnioskodawcę czynności stanowią usługi w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek. W przedstawionych okolicznościach Spółka nie jest podmiotem Ubezpieczającym, który świadczy usługi ubezpieczeniowe, lecz występuje w charakterze ubezpieczającego, który zawierając ze swoimi klientami umowy grupowego ubezpieczenia spłaty kredytu działa na cudzy rachunek tj. na rachunek towarzystwa ubezpieczającego. Powyższe czynności należy uznać za czynności związane z zawieraną przez Spółkę, jako podmiot Ubezpieczający, umową ubezpieczenia na cudzy rachunek, bowiem powyższe czynności są bezpośrednio związane z zawartymi umowami ubezpieczenia, a do ich wykonania zobowiązany jest Wnioskodawca nie zaś inny podmiot. Należy zatem uznać, że Wnioskodawca wykonuje czynności, które mieszczą się w zakresie "zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek". Reasumując, czynności wykonane przez Spółkę na podstawie zawartej umowy z towarzystwem ubezpieczeniowym będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, określonego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, jako czynności świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek".

Identyczne stanowisko organy podatkowe prezentują także w wielu innych interpretacjach prawa podatkowego, przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 15 lipca 2011 r. (sygn. IPTPP2/443-38/11-4/BM) oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 11 maja 2011 r. (sygn. IPPP2/443-183/11-2/KG).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Według art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w jej treści, jak i przepisów wykonawczych do ustawy, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienia od podatku. Zakres i zasady zastosowania zwolnienia od podatku VAT, dotyczące zarówno dostawy towarów jak i świadczenia usług, zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 cyt. ustawy wynika, iż ustawodawca zwolnił z opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie tylko usługi ubezpieczeniowe, reasekuracyjne i pośrednictwa ubezpieczeniowego ale również usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek. Podkreślić należy, iż zwolnienie z podatku od towarów i usług pewnych czynności stanowi wyjątek od ogólnej zasady, zgodnie z którą dostawa towarów i świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej. Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 cyt. ustawy, winien być on interpretowany ściśle, co oznacza, że przywołany powyżej fragment przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ma zastosowanie wyłącznie do zawarcia umowy ubezpieczenia przez ubezpieczającego, a nie do wykonywania innych czynności mających jedynie pośredni związek z zawartą umową ubezpieczenia.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Natomiast art. 43 ust. 15 ustawy stwierdza, że zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Zatem, w pierwszej kolejności należy określić jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując w art. 43 ust. 1 pkt 37 zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Stosownie do art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347, str. 1 z późn. zm.), państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Należy odnotować na samym początku, że terminy używane do określenia zwolnień podatku przewidziane w artykule 13 Dyrektywy muszą być wiernie interpretowane, jako że stanowią wyjątki od ogólnej zasady, która mówi, że podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika (patrz w szczególności sprawa 348/87 Stichting Uitvoering Financiele Acties (1989) ECR 1737, paragraf 13 i sprawa C-287/00 Commission v. Germany (2002) ECR I-5811, paragraf 43).

Jest ustalonym prawem precedensowym, że zwolnienia te stanowią niezależne pojęcia prawa wspólnotowego, którego celem jest uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych Państwach Członkowskich. W związku z powyższym tut. Organ wydając interpretację w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2011 r. określa ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych. Natomiast, "czynność ubezpieczeniowa", w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy. Czynność ubezpieczeniowa, w każdym wypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe TSUE w sprawie C-8/01 orzekł jednak, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skania C-240/99, paragraf 37).

Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie "transakcje ubezpieczeniowe" nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skandia Trybunał podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B (a) Szóstej Dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

W tym miejscu warto jeszcze odnieść się do wyroku w sprawie CSC Financial Services Ltd. (wyrok TSUE z dnia 13 grudnia 2001 r., C-235/00), w której to spółka świadczyła usługi typu call center na rzecz instytucji finansowych. Trybunał podjął się też próby konstruowania definicji samego pośrednictwa. Pośrednikiem jest więc podmiot niebędący żadną ze stron umowy, ale świadczący usługę na rzecz strony w zamian za wynagrodzenie. W skład usługi wchodzić może zwłaszcza prowadzenie negocjacji. Celem pośrednictwa jest zaś uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę. Z kolei nie może być mowy o pośrednictwie wówczas, gdy jedna ze stron umowy zleca tylko podwykonawcy część czynności faktycznych.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, iż Spółka oferuje korzystającym możliwość uzyskania ochrony ubezpieczeniowej w zakresie tego rodzaju ryzyk. W tym celu Spółka zawarła z podmiotami świadczącymi usługi ubezpieczeniowe umowy ubezpieczenia grupowego. Zawarte dotychczas umowy ubezpieczenia grupowego obejmują:

* ochronę na wypadek powstania po stronie klienta straty finansowej wskutek wystąpienia szkody całkowitej pojazdu zgłoszonego do ubezpieczenia - ubezpieczonym może być w tym przypadku zarówno osoba fizyczna jak i prawna,

* ochronę w przypadku braku możliwości wywiązania się z zobowiązań wynikających z umowy leasingu na skutek śmierci lub utraty zdrowia przez korzystającego - ubezpieczonym może być w tym przypadku wyłącznie osoba fizyczna.

Objęcie ochroną ubezpieczeniową klientów Spółki następuje na zasadach właściwych dla umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek, tj. poprzez złożenie przez klienta deklaracji przystąpienia do ubezpieczenia grupowego i wskazanie przez Spółkę tego klienta Ubezpieczycielom jako ubezpieczonego w ramach umowy grupowej. Wnioskodawca zawiera umowy ubezpieczenia na rachunek swoich klientów występując w tych umowach zawsze w roli ubezpieczającego. Natomiast klienci Spółki (korzystający), którzy korzystają z ochrony ubezpieczeniowej, występują w roli ubezpieczonych. W ramach przedstawionego modelu Spółka zawiera zatem umowy ubezpieczenia we własnym imieniu, lecz na rachunek swoich klientów. Co do zasady bowiem, osobą uprawnioną z ubezpieczenia, na podstawie umowy ubezpieczenia grupowego jest w tym przypadku każdorazowo korzystający.

Skorzystanie z ochrony ubezpieczeniowej w ramach umów ubezpieczenia grupowego ma dla klientów Spółki charakter w pełni fakultatywny, tj. nie jest warunkiem koniecznym dla zawarcia umowy leasingu z Wnioskodawcą.

Z powyższego wynika, iż wykonywane przez Wnioskodawcę czynności stanowią usługi w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek. W przedstawionych okolicznościach Spółka nie jest podmiotem ubezpieczającym, który świadczy usługi ubezpieczeniowe, lecz występuje w charakterze ubezpieczającego, który zawierając z ubezpieczycielami umowy ubezpieczenia działa na cudzy rachunek tj. na rachunek klientów którzy przystępują do ubezpieczenia poprzez złożenie odpowiedniej deklaracji. Czynności wymienione w treści wniosku (tekst jedn.: udzielanie obecnym, jak i potencjalnym klientom Spółki podstawowych informacji na temat grupowej umowy ubezpieczenia i jej warunków, podejmowanie niezbędnych czynności przygotowawczych, zmierzających do umożliwienia klientom przystąpienia do grupowej umowy ubezpieczenia, dostarczanie ubezpieczycielom informacji niezbędnych dla prawidłowej realizacji grupowej umowy ubezpieczenia i dokonywanie rozliczeń dotyczących realizacji umowy ubezpieczenia, jak również umożliwienie ubezpieczycielom dostępu do informacji i do odpowiedniej dokumentacji, dotyczącej wykonywania przez Spółkę umowy, wykorzystywanie i udostępnianie klientom obowiązujących formularzy związanych z obsługą grupowej umowy ubezpieczenia, zapewnienie prawidłowego obiegu dokumentów i korespondencji z klientami, na rachunek których zawarta jest grupowa umowa ubezpieczenia), należy uznać za czynności związane z zawieraną przez Wnioskodawcę, jako podmiot ubezpieczający, umową ubezpieczenia na cudzy rachunek, bowiem powyższe czynności są bezpośrednio związane z zawartymi umowami ubezpieczenia, a do ich wykonania zobowiązany jest Wnioskodawca, nie zaś inny podmiot. Należy zatem uznać, że Wnioskodawca wykonuje czynności które mieszczą się w zakresie "zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek".

Reasumując, usługi świadczone przez Spółkę na rzecz ubezpieczycieli na podstawie zawartej umowy będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, określonego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, jako czynności świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.