IPPP2-443-666/10-2/IZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Podatnika, przedstawione we wniosku z dnia 3 września 2010 r. (data wpływu 6 września 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Strony za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu wniesienia wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 6 września 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania z Strony za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu wniesienia wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Przedmiotem tej jednoosobowej działalności gospodarczej jest m.in. udzielanie pożyczek. Wnioskodawca, jako prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, udzielił wielu pożyczek. Zainteresowany, jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, tj. w okresie, w którym Wnioskodawca nie prowadził tej działalności, również udzielił wielu pożyczek. Od kwot pożyczek zostały naliczone odsetki, zwane dalej "odsetki". Odsetki te nie zostały do dnia sporządzenia wniosku wypłacone Wnioskodawcy. Wszystkie pożyczki zostały udzielone w złotych polskich. Wnioskodawca planuje wniesienie aportem do spółki komandytowej ("Spółka") jednej lub wielu pożyczek wraz z naliczonymi, lecz niewypłaconymi na dzień wniesienia aportu odsetkami. Wszystkie pożyczki zostały postawione w stan natychmiastowej wymagalności i będą dalej zwane, łącznie z odsetkami, "wierzytelnościami". Są to wierzytelności własne, na które składa się przekazany w ramach pożyczek kapitał oraz naliczone odsetki.

Wnioskodawca stanie się wspólnikiem Spółki. Może też być już wspólnikiem Spółki na dzień wniesienia aportu. W chwili wniesienia aportu Wnioskodawca może prowadzić działalność gospodarczą albo jej nie prowadzić. Wierzytelności będące przedmiotem aportu mogą wynikać z umów pożyczek zawartych przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, albo z pożyczek udzielonych przez Wnioskodawcę w okresie, w którym nie prowadził on działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek. Wierzytelności, które będą się składać z odsetek oraz należności głównych, mogą zostać wypłacone przez pożyczkobiorcę lub pożyczkobiorców już Spółce, która stanie się wierzycielem w wyniku wniesienia wierzytelności aportem przez Wnioskodawcę do Spółki. Wierzytelności zostaną przyjęte do ksiąg podatkowych prowadzonych przez Spółkę zgodnie ze stosownymi przepisami po wartości, po jakiej zostaną wniesione aportem do Spółki, określonej w umowie aportu. Wartość ta będzie odzwierciedlać wartość rynkową wierzytelności z dnia wniesienia aportu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu wniesienia wierzytelności.

Wnioskodawca uważa, że z tytułu wniesienia aportem do Spółki wierzytelności, Wnioskodawca nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W przypadku wierzytelności własnych zbywca wierzytelności (własnych) nie świadczy żadnej usługi, bądź dostawy towarów na rzecz otrzymującego taką wierzytelność, wobec czego nie jest podatnikiem podatku VAT.

Powyższe potwierdza m.in. pismo z dnia 11 listopada 2004 r. Dyrekcji generalnej ds. podatków i unii celnej komisji europejskiej kierowane do Ministerstwa Finansów, w którym to piśmie w pkt 4 wskazano wprost, iż zbycie wierzytelności własnych jest wykonywaniem prawa własności i jako takie nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o VAT.

Dla przykładu powołano dwa orzeczenia ETS w sprawie C-155/94 oraz w sprawie C-77/01.

Stanowisko to znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak np. wyrok WSA w Warszawie z dnia 5 lutego 2007 r. (sygn. III SA/Wa 2869/06), w którym Sąd ten stwierdził, iż "nie ulega wątpliwości, iż status bycia podatnikiem podatku VAT nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki, należy uznać za rodzącą obowiązki w podatku VAT. Z przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego wynika, iż podatnik nie trudni się profesjonalnym obrotem wierzytelnościami. Świadczy usługi doradztwa finansowego. Tym samym w ocenie Sądu, sprzedaż wierzytelności własnej podatnika nie stanowi czynności wykonywanych w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nie stanowi także bezpośredniego, stałego i koniecznego rozszerzenia działalności gospodarczej spółki".

Podobne stanowisko prezentują organy podatkowe w wydawanych interpretacjach, dla przykładu można wskazać postanowienie Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z 29 września 2007 r. (sygn. 1471/VUR1/443-98/07/MO), w którym organ ten potwierdził, iż zbywca wierzytelności własnej nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie zbycia takiej wierzytelności i tym samym nie jest podatnikiem VAT z tego tytułu. Wobec powyższego Strona zwraca się o potwierdzenie prawidłowości stanowiska przedstawionego we wniosku jako zgodnego z przepisami ustawy o VAT, Dyrektywy 2006/112/WE oraz potwierdzonego aktualnym orzecznictwem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej również ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Natomiast przez sprzedaż, zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, rozumieć należy odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei stosownie do ust. 2 tego artykułu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wniesienie wkładu niepieniężnego spełnia przedmiot odpłatności, istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów (wniesieniem wkładu) a otrzymanym z tego tytułu wynagrodzeniem, które przybiera postać udziału w spółce, tj. wszystkich praw wynikających z uczestnictwa w tej spółce (w tym prawo do udziału w zysku spółki). Wynagrodzenie to ma charakter wzajemny i ekwiwalentny, co oznacza, że z tytułu wniesienia wkładu, dla wnoszącego wynika bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść.

W sytuacji zatem, gdy przedmiotem aportu są towary i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel oraz, gdy przedmiotem wkładu niepieniężnego są usługi, to mamy do czynienia z odpłatną dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ww. ustawy i odpłatnym świadczeniem usług w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Kierując się § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...).

Przeniesienie wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

Podkreślenia wymaga fakt, iż umowa cesji wierzytelności, wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy. Przy czym w przypadku cesji wierzytelności własnych, o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Przeniesienie wierzytelności w formie cesji wierzytelności (przelewu wierzytelności) na osobę trzecią może mieć miejsce w sytuacji, gdy wierzyciel ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary lub usługi.

Cesja taka, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż.

Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem). W przypadku sprzedaży wierzytelności własnej (przez pierwszego wierzyciela) nie można zakładać, iż czynność ta może być wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, iż czynności polegającej na zbyciu wierzytelności własnych nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług, pod pojęciem towaru. Zbycie wierzytelności własnej nie stanowi u zbywcy również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawcy przysługują odsetki z tytułu udzielonych pożyczek, które do dnia sporządzenia niniejszego wniosku nie zostały wypłacone Wnioskodawcy.

Zainteresowany planuje wniesienie odsetek aportem do spółki komandytowej ("Sk"), Wnioskodawca stanie się wspólnikiem Spółki, może być także jej wspólnikiem na dzień wniesienia aportu. Wierzytelności, które będą składać się z odsetek oraz należności głównych mogą zostać wypłacone przez pożyczkobiorcę lub pożyczkobiorców już Spółce.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie będzie podatnikiem podatku VAT z tytułu wniesienia odsetek aportem do spółki komandytowej, bowiem czynność zbycia wierzytelności własnych nie mieści się w definicji odpłatnej dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usług, podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Pozostaje ona zatem poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT.

Zatem należy uznać stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydawania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.