IPPP2/443-587/10-4/IZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 6 sierpnia 2010 r. (data wpływu 10 sierpnia 2010 r.), uzupełnionym na wezwanie tut. Organu pismem z dnia 12 listopada 2010 r. (data wpływu 17.112010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem - jest prawidłowe.

W dniu 10 sierpnia 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Na mocy decyzji Prezydenta z 25 lipca 2008 r. o ustaleniu lokalizacji drogi Spółka utraciła prawo użytkowania wieczystego części nieruchomości zlokalizowanej przy ul. C. (dalej: nieruchomość) oraz prawo własności posadowionych na niej naniesień. Nieruchomość objęta wywłaszczeniem obejmowała części trzech działek o numerach 5/8, 5/6 i 5/5 zabudowanych budowlami (parking utwardzony kostką Bauma, ogrodzenie - na każdej z działek) a także dodatkowo budynkiem biurowym (działka 5/8) i budynkiem portierni (działka 5/5). Nieruchomość była obciążona prawem hipoteki na rzecz banku z siedzibą w W., zabezpieczającym kredyt bankowy. Decyzja o lokalizacji drogi stała się ostateczna w dniu 10 września 2008 r.

Zabudowa nieruchomości wskazanymi naniesieniami (budynek biurowy, portiernia, ogrodzenie, parking) została dokonana przez Spółkę w latach 2001-2002. Przyjęcie tych inwestycji do używania nastąpiło w oparciu o zezwolenia na użytkowanie z 24 października 2002 r. a od stycznia 2003 r. rozpoczęła się amortyzacja budynków i budowli do celów podatkowych.

Na mocy art. 12 ust. 4 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194), z dniem uprawomocnienia się decyzji o zezwoleniu, część nieruchomości stała się własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego (W.). Zgodnie zaś z art. 12 ust. 4d ustawy, w tym dniu wygasa również użytkowanie wieczyste na takiej nieruchomości. Jeżeli zaś na nieruchomości lub prawie użytkowania wieczystego tej nieruchomości zostały ustanowione ograniczone prawa rzeczowe z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna, prawa te wygasają (art. 12 ust. 4e). Wywłaszczenie następuje za odszkodowaniem, ustalanym w drodze decyzji po przeprowadzeniu odrębnego postępowania. W przypadku nieruchomości obciążonych hipoteką, odszkodowanie to wypłaca się wierzycielowi, któremu hipoteka przysługiwała i podlega ono zaliczeniu na spłatę zobowiązania zabezpieczonego hipoteką (zobowiązanie główne wraz z odsetkami). Oznacza to, że w przypadku Spółki odszkodowanie zostanie wypłacone bankowi, który utracił hipotekę, i zmniejszy stan zadłużenia Spółki względem banku.

Postępowanie w sprawie ustalenia odszkodowania zostało wszczęte na podstawie zawiadomienia z 31 grudnia 2008 r. W dniu 2 marca 2010 r. została w stosunku do Spółki wydana decyzja o ustaleniu odszkodowania w kwocie 3.329.302 PLN. Zgodnie z treścią decyzji, wypłata odszkodowania nastąpi jednorazowo w terminie 14 dni od dnia, gdy decyzja ustalająca odszkodowanie stanie się ostateczna. Decyzja w sprawie wysokości odszkodowania została zaskarżona przez Spółkę (do tej pory nie stała się więc ostateczna) i obecnie toczy się postępowanie odwoławcze m.in. odnośnie wysokości odszkodowania. Ostateczna kwota odszkodowania nie jest więc znana.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Wywłaszczenie nieruchomości za odszkodowaniem, jest objęte opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów, przez którą rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT obejmuje to w szczególności przeniesienie - w zamian za odszkodowanie prawa własności towarów z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy prawa. Zbliżona regulacja znajduje się również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. W rezultacie utrata prawa użytkowania wieczystego lub utrata własności budynków i budowli na mocy decyzji organu władzy publicznej, jeżeli następuje za odszkodowaniem, została uznana za dostawę opodatkowaną VAT.

Należy podkreślić, że o ile odszkodowanie co do zasady nie jest w obciążone podatkiem VAT, w tym jednak przypadku jest ono traktowane jak wynagrodzenie z tytułu dostawy podlegającej VAT. W wydanych interpretacjach prawa podatkowego władze skarbowe prezentują stanowisko, że wywłaszczenie nieruchomości w zamian za odszkodowanie stanowi odpłatną dostawę towarów. Kwota odszkodowania w tym ujęciu traktowana jest jako kwota netto, od której podmiot wywłaszczony ma obowiązek naliczyć i odprowadzić do budżetu podatek VAT.

Takie stanowisko prezentują m.in. następujące interpretacje urzędowe:

* Interpretacja nr ITPP1/443-151/10/BS z 2010.04.30 wydana przez Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy,

* Interpretacja nr IPPP1-443-255/10-2/AS wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 2010.04.20,

* Interpretacja nr IPPP1/443-860/09-4/IG z 2009.11.26 wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie,

* Interpretacja nr ITPP1/443-653/09/BS z 2009.10.05 wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy,

* Interpretacja nr ILPP1/443-457/09-2/BP z 2009.07.06, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu; i inne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami - w świetle art. 2 pkt 6 ustawy - są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki, budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

W art. 7 ust. 1 ustawy postanowiono, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie (...).

Ze złożonego wniosku wynika, iż na mocy decyzji Prezydenta z 25 lipca 2008 r. o ustaleniu lokalizacji drogi, Spółka utraciła prawo użytkowania wieczystego części nieruchomości zlokalizowanej przy ul. C. (dalej: nieruchomość) oraz prawo własności posadowionych na niej naniesień. Nieruchomość objęta wywłaszczeniem obejmowała części trzech działek o numerach 5/8, 5/6 i 5/5 zabudowanych budowlami (parking utwardzony kostką Bauma, ogrodzenie - na każdej z działek) a także dodatkowo budynkiem biurowym (działka 5/8) i budynkiem portierni (działka 5/5). Postępowanie w sprawie ustalenia odszkodowania zostało wszczęte na podstawie zawiadomienia z 31 grudnia 2008 r. W dniu 2 marca 2010 r. została w stosunku do Spółki wydana decyzja o ustaleniu odszkodowania w kwocie 3.329.302 PLN.

Z powyższych przepisów wynika, że dostawą towarów, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie takie wywłaszczenie czy też przymusowa sprzedaż, która następuje za odszkodowaniem. Wyjaśnić jednak należy, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości gruntowej w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. Uznać zatem trzeba, że odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. Jeśli zatem wywłaszczenie lub przymusowa sprzedaż następuje za wynagrodzeniem, to wówczas stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy. Tym samym taka dostawa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

Uwzględniając zatem powyższe stwierdzić należy, iż przeniesienie z nakazu władzy publicznej własności posiadanych przez Wnioskodawcę naniesień na nieruchomościach oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie uznania wywłaszczenia nieruchomości w zamian za odszkodowanie stanowi na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług dostawę towarów uznać należy za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.