IPPP2/443-51/12-8/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 11 stycznia 2012 r. (data wpływu 16 stycznia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług polegających na udziale aktorki w kampaniach reklamowych, promocyjnych i informacyjnych - jest prawidłowe.

W dniu 16 stycznia 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług polegających na udziale aktorki w kampaniach reklamowych, promocyjnych i informacyjnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni, zwana dalej "Wnioskodawczynią" lub "aktorką", jest zawodową aktorką, absolwentką wydziału aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej oraz Conservatoire d'Art Dramatique w Paryżu. Wnioskodawczyni realizuje swoją twórczą działalność artystyczną w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, prowadzonej na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Podstawowym rodzajem działalności Wnioskodawczyni wg PKD 2007, zgodnie z zaświadczeniem o numerze identyfikacyjnym REGON jest Artystyczna i literacka działalność twórcza (90.03.Z). Usługi te zgodnie z obowiązującą obecnie klasyfikacją statystyczną PKWiU z 2008 r., przynależą do grupy 90 "Usługi kulturalne i rozrywkowe", gdzie pod pozycją 90.03 mieszczą się "Usługi w zakresie literackiej i artystycznej działalności twórczej". Przedmiotem niniejszego wniosku jest potwierdzenie prawidłowości zastosowania zwolnienia z podatku VAT bądź stawki podatku VAT w wysokości 8% lub 23% w odniesieniu do świadczonych przez Wnioskodawczynię usług.

Priorytetem Wnioskodawczyni, jeżeli chodzi o opodatkowanie VAT usług świadczonych w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, jest zachowanie reguły ostrożności i fakturowanie zleceniodawców ze stawką zwolnioną wyłącznie tych usług, co do których nie ma wątpliwości interpretacyjnych odnośnie prawa do jej zastosowania. Wskutek czego jak dotąd przeważająca większość świadczonych przez Wnioskodawczynię usług opodatkowana była stawką podstawową, tj. obecnie w wysokości 23%. Niemniej jednak w ostatnim czasie wielu kontrahentów, powołując się na przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz ich wykładnię przedstawioną w niniejszym wniosku, domaga się otrzymywania od Wnioskodawczyni faktur wystawianych ze stawką zwolnioną. Celem uniknięcia ryzyka podatkowego związanego z zastosowaniem nieprawidłowej stawki VAT na świadczone usługi Wnioskodawczyni postanowiła potwierdzić odmienny od dotychczas stosowanego sposób interpretacji opodatkowania VAT świadczonych przez siebie usług przy wykorzystaniu możliwości jakie daje art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy m.in. usługi związane z udziałem aktorki w kampaniach reklamowych, promocyjnych i informacyjnych oraz wykorzystaniem w trakcie ww. działań jej artystycznego i osobistego wizerunku (w tym głosu, wypowiedzi pisemnych i ustnych oraz znaku graficznego czyli autografu). Na podstawie umowy zawartej ze zleceniodawcą zainteresowanym nawiązaniem tego typu współpracy, aktorka w zamian za wynagrodzenie zobowiązuje się do świadczenia usług polegających na reklamie i promocji wizerunku oraz produktów zleceniodawcy oraz udziela zezwolenia na wykorzystanie jej wizerunku/głosu/ wypowiedzi w zakresie przedstawionym w umowie.

Wnioskodawczyni, jako twórca i artysta-wykonawca świadczący usługi w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, zawiera umowy bezpośrednio z producentami i zleceniodawcami, we własnym imieniu i wyłącznie w zakresie własnego udziału w określonych przedsięwzięciach. Po wykonaniu usługi wystawiane są faktury VAT zgodnie z obowiązującą stawką podatku od towarów i usług.

Przeniesienie wszelkich praw autorskich oraz praw do artystycznego wykonania, o których mowa w złożonym wniosku, ma miejsce na podstawie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jaka jest właściwa stawka opodatkowania VAT ww. usług świadczonych przez Wnioskodawczynię, biorąc pod uwagę status Wnioskodawczyni jako twórcy i artysty-wykonawcy w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz kwalifikację świadczonych usług zgodnie z PKWiU z 2008 r.

Stanowisko Wnioskodawcy:

W odniesieniu do usług polegających na udziale aktorki w kampaniach reklamowych, promocyjnych i informacyjnych oraz wykorzystanie w trakcie ww. działań jej artystycznego i osobistego wizerunku (w tym głosu, wypowiedzi pisemnych i ustnych oraz znaku graficznego czyli autografu), z uwagi na fakt, iż zdaniem Wnioskodawcy nie mieszczą się one w pojęciu "usług kulturalnych", niemniej jednak spełniają kryteria usług świadczonych przez indywidualnego twórcę oraz przenoszą prawa autorskie za wynagrodzeniem na zleceniodawcę, należy zastosować stawkę VAT 8%, na podstawie art. 146a pkt 1 i 2 ustawy.

Indywidualny twórca i artysta wykonawca w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Twórcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu zdefiniowanego w myśl art. 1 ust. 1 i 2 ww. ustawy.

Zgodnie ze wskazanym przepisem, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór), a w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

* wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe),

* muzyczne i słowno-muzyczne;

* sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne - audiowizualne (w tym filmowe).

W ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych użyto słowa "w szczególności", co oznacza, iż nie jest to zbiór zamknięty. Zatem, aby określone dzieło mogło być przedmiotem prawa autorskiego musi posiadać następujące cechy:

* mieć źródło w pracy człowieka (twórcy),

* stanowić przejaw działalności twórczej (jakikolwiek uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym),

* posiadać indywidualny charakter (cecha indywidualności przejawia się w samym procesie twórczym i oznacza oryginalność, niepowtarzalność).

Tylko w razie spełnienia tych przesłanek przysługują twórcy zarówno autorskie prawa osobiste, jak i autorskie prawa majątkowe, w szczególności zaś wynagrodzenie za korzystanie z utworu.

Nadto, zgodnie z art. 17 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Powyższe przepisy chronią prawa Wnioskodawczyni jako twórcy utworów powstałych w wykonaniu umów, wyżej wskazanego rodzaju.

Zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych ochronie podlega każde artystyczne wykonanie utworu niezależnie od jego wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

Artystycznym wykonaniem w rozumieniu wyżej powołanego ust. 1 są zgodnie z ust. 2 art. 85 w szczególności: działania aktorów, recytatorów, dyrygentów, instrumentalistów, wokalistów tancerzy i mimów oraz innych osób w sposób twórczy przyczyniających się do powstania wykonania.

W ujęciu art. 86 ust. 1 powołanej wyżej ustawy prawo artysty wykonawcy obejmuje wyłączne prawo do ochrony dóbr osobistych dotyczących artystycznego wykonania (dalej następuje przykładowe wyliczenie trzech uprawnień osobistych) oraz do korzystania z artystycznego wykonania i rozporządzania prawami do niego na wymienionych wyczerpująco w tym przepisie polach eksploatacji:

Powyższe przepisy chronią prawa Wnioskodawczyni jako artysty wykonawcy wykonującej utwory.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w odniesieniu do usług polegających na udziale aktorki w kampaniach reklamowych, promocyjnych i informacyjnych oraz wykorzystanie w trakcie ww. działań jej artystycznego i osobistego wizerunku (w tym głosu, wypowiedzi pisemnych i ustnych oraz znaku graficznego czyli autografu), z uwagi na fakt, iż nie mieszczą się one w pojęciu "usług kulturalnych" ze względu na ich komercyjny charakter, niemniej jednak spełniają kryteria usług świadczonych przez indywidualnego twórcę oraz przenoszą prawa autorskie majątkowe lub prawa do artystycznego wykonania utworów (prawa pokrewne) za wynagrodzeniem na zleceniodawcę, należy zastosować stawkę VAT 8%, na podstawie art. 146a pkt 1 i 2 ustawy. Zgodnie ze wskazanym przepisem w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8% (pozycja nr 181 z Załącznika nr 3).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Na mocy art. 5a ustawy o VAT, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Z treści art. 41 ust. 1 cyt. ustawy wynika, że stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Na mocy obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT, ustawodawca zwolnił od podatku usługi kulturalne świadczone przez:

W załączniku nr 3 do ustawy, w poz. 181 ustawodawca wymienił usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania, bez względu na symbol PKWiU.

W analizowanej sprawie należy zwrócić uwagę na cel zwolnienia przewidzianego ww. art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy. Brzmienie tego przepisu wskazuje, że ze zwolnienia od podatku korzystać mogą usługi w zakresie kultury oraz dostawa towarów ściśle z tymi usługami związana. Jednakże, usługi te - aby mogły korzystać ze zwolnienia - świadczone muszą być przez specyficzne podmioty, tj. podmioty prawa publicznego, podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym, wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Należy w tym miejscu podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Z okoliczności przedstawionych w złożonym wniosku wynika, iż Wnioskodawczyni jest zawodową aktorką realizującą swoją twórczą działalność artystyczną ramach jednoosobowej działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni świadczy m.in. usługi związane z udziałem aktorki w kampaniach reklamowych, promocyjnych i informacyjnych oraz wykorzystaniem w trakcie ww. działań jej artystycznego i osobistego wizerunku (w tym głosu, wypowiedzi pisemnych i ustnych oraz znaku graficznego czyli autografu). Na podstawie umowy zawartej ze zleceniodawcą zainteresowanym nawiązaniem tego typu współpracy, aktorka w zamian za wynagrodzenie zobowiązuje się do świadczenia usług polegających na reklamie i promocji wizerunku oraz produktów zleceniodawcy oraz udziela zezwolenia na wykorzystanie jej wizerunku/głosu/ wypowiedzi w zakresie przedstawionym w umowie.

Ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze nie definiują pojęć "kultura" i "usługa kulturalna". Zatem przy dokonywaniu interpretacji przepisu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy o VAT posłużyć się należy wykładnią literalną odwołując się do językowego znaczenia tych pojęć. Tym samym wskazać należy, iż kultura oznacza "materialną i umysłową działalność społeczeństw oraz jej wytwory", zaś usługa to "pomoc okazana komuś", "działalność gospodarcza służąca do zaspokajania potrzeb ludzi". Natomiast określenie kulturalny oznacza "odnoszący się do tworzenia i upowszechniania kultury lub stanowiący jej składnik".

Analizując możliwość zwolnienia świadczonych przez Wnioskodawczynię usług na gruncie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy o VAT, na wstępie należy wskazać, że zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.) - do której odwołuje się ustawodawca w treści ww. art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) - przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są m.in. utwory muzyczne i słowno-muzyczne, a także sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne (art. 1 ust. 2 pkt 7 i 8 ww. ustawy).

Na podstawie art. 8 ust. 2 cyt. ustawy, domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Pod ochroną pozostaje - na podstawie art. 85 ust. 1 ww. ustawy - każde artystyczne wykonanie utworu lub dzieła sztuki ludowej niezależnie od jego wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

Zgodnie z art. 85 ust. 2 ww. ustawy, artystycznymi wykonaniami, w rozumieniu ust. 1, są w szczególności: działania aktorów, recytatorów, dyrygentów, instrumentalistów, wokalistów, tancerzy i mimów oraz innych osób w sposób twórczy przyczyniających się do powstania wykonania.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego Wnioskodawczyni, czynny podatnik VAT, jest aktorką w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Tym samym należy uznać za wypełnioną przesłankę podmiotową art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy o podatku od towarów i usług. Z uwagi na charakter podmiotowo - przedmiotowy powyżej określonego zwolnienia, przeanalizować należy czy świadczone usługi można uznać za usługi kulturalne. Ze złożonego wniosku wynika, iż Wnioskodawczyni świadczy usługi związane z udziałem aktorki w kampaniach reklamowych, promocyjnych i informacyjnych. Aktorka świadczy usługi polegające na reklamie i promocji wizerunku oraz produktów zleceniodawcy oraz zezwala na wykorzystanie jej wizerunku/głosu/wypowiedzi w zakresie przedstawionym w umowie.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, iż usługi te nie mieszczą się w zakresie "usług kulturalnych" ze względu na ich komercyjny charakter oraz cel jakim jest przede wszystkim reklama, promocja wizerunku oraz produktów zleceniodawcy. Tym samym nie możliwe jest zastosowanie w przedmiotowym przypadku zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy.

W konsekwencji należy przeanalizować przepisy odnoszące się do kwestii zastosowania preferencyjnej stawki podatku VAT w odniesieniu do świadczonych usług polegających na udziale artystki w kampaniach reklamowych, promocyjnych oraz informacyjnych.

Z uwagi na fakt, iż w przedmiotowym przypadku Wnioskodawczyni, jak wskazano powyżej działa w charakterze artysty wykonawcy w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a w ramach zawartej umowy w zamian za wynagrodzenie zobowiązuje się do świadczenia usług polegających na reklamie i promocji wizerunku oraz produktów zleceniodawcy, a także udziela zezwolenia na wykorzystanie jej wizerunku/głosu/ wypowiedzi w zakresie przedstawionym w umowie - tym samym na mocy art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146a pkt 2 oraz poz. 181 załącznika nr 3 do ustawy - ma prawo zastosować stawkę podatku VAT w wysokości 8% w stosunku do świadczonych usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W niniejszej interpretacji odpowiedziano na wniosek w części dotyczącej opodatkowania podatkiem VAT usług polegających na udziale aktorki w kampaniach reklamowych, promocyjnych i informacyjnych. W odniesieniu do kwestii prawa do korzystania ze zwolnienia od podatku w stosunku do świadczonych usług związanych z osobistym udziałem aktorki w filmach oraz serialach telewizyjnych; spektaklach teatralnych; filmach oraz serialach telewizyjnych w zakresie podkładania głosu z polską wersją językową (dubbing); reportażach, felietonach oraz audycjach telewizyjnych lub radiowych; warsztatach, galach, festiwalach oraz programach telewizyjnych, zostaną wydane odrębne interpretacje indywidualne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.