IPPP2/443-371/11-2/MM - Możliwość opodatkowania podatkiem VAT transakcji nabycia wierzytelności przez przedsiębiorcę nieprowadzącego profesjonalnej działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 9 czerwca 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP2/443-371/11-2/MM Możliwość opodatkowania podatkiem VAT transakcji nabycia wierzytelności przez przedsiębiorcę nieprowadzącego profesjonalnej działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2011 r. (data wpływu 24 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania podatkiem VAT transakcji nabycia wierzytelności - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 marca 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT transakcji nabycia wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

E. S.A. (dalej: E. lub Spółka) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu aparaturą i urządzeniami elektrycznymi oraz transformatorami. Przedmiotem działalności Spółki jest również handel energią elektryczną w kraju i zagranicą oraz pośrednictwo w tym zakresie. Działalność gospodarcza E. nie obejmuje jednocześnie działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami, ani też w zakresie jakichkolwiek innych usług finansowych.

W wyniku podjętych decyzji biznesowych Spółka zdecydowała się nabyć (w drodze przelewu) wierzytelności przysługujące byłym akcjonariuszom lub pośrednikom wobec podmiotu trzeciego. Wierzytelności te wynikają z umów byłych akcjonariuszy zawartych z podmiotem trzecim, na mocy których podmiot trzeci uzyskał akcje w zamian za wynagrodzenie. Wynagrodzenie to jednak nie zostało zapłacone przez podmiot trzeci w ten sposób powstały przedmiotowe wierzytelności.

Aby działania E. były skuteczne biznesowo, Spółka musiała nabyć przedmiotowe wierzytelności od wszystkich wierzycieli podmiotu trzeciego - w przeciwnym razie działania Spółki nie odniosłyby zamierzonych rezultatów. W zależności od wyników negocjacji z poszczególnymi wierzycielami, przedmiotowe wierzytelności nabywane były przez E. poniżej ich wartości nominalnej (z dyskontem), za kwotę równą ich wartości nominalnej, jak również powyżej ich wartości nominalnej (ujemne dyskonto).

Nabywanie przedmiotowych wierzytelności odbywało się na dwa sposoby:

* w ramach umowy przelewu wierzytelności zawartej przez pośrednika, który nabył wcześniej przedmiotowe wierzytelności od byłego akcjonariusza, a następnie przenosi je w drodze odpłatnego przelewu na rzecz E.,

* w ramach umowy przelewu wierzytelności zawieranej bezpośrednio przez byłego akcjonariusza z E.

Po nabyciu przedmiotowych wierzytelności, E. nie zamierza dokonywać ich dalszej odsprzedaży. Jednocześnie sposób wykorzystania nabytych wierzytelności przez Spółkę nie został jeszcze ostatecznie ustalony. Spółka pragnie jednak podkreślić, że przedmiotowe wierzytelności nie zostały nabyte z zamiarem rozszerzenia zakresu działalności Spółki na działalność finansową (obrót wierzytelnościami), lecz z zamiarem uzyskania zaspokojenia z tych wierzytelności w sposób ustalony z dłużnikiem na późniejszym etapie.

Od powyższych transakcji Spółka zapłaciła podatek od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opisane transakcje nabycia wierzytelności, dokonane przez podmiot niezajmujący się profesjonalnie obrotem wierzytelnościami i nieprowadzący działalności gospodarczej w tym zakresie, w opisanych w stanie faktycznym okolicznościach, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy też podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W ocenie Spółki, transakcje nabycia wierzytelności w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym nie podlegają opodatkowaniu VAT, a w konsekwencji, w świetle art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Tekstekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.; dalej: ustawa o p.c.c.), powinny zostać opodatkowane p.c.c.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o p.c.c., opodatkowaniu tym podatkiem podlegają transakcje sprzedaży praw majątkowych (podatnikiem jest nabywca). W oparciu o ten przepis można byłoby zatem stwierdzić, że przedmiotowe transakcje (nabycie wierzytelności przez E.) podlegają opodatkowaniu p.c.c. Jednakże dla oceny, czy dana transakcja (choć mieszcząca się w zakresie opodatkowania p.c.c.) podlega opodatkowaniu p.c.c., należy zawsze zweryfikować, czy nie podlega ona wyłączeniu na mocy innego przepisu ustawy o p.c.c.

W myśl art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c., nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest: opodatkowana podatkiem VAT lub zwolniona z VAT (z wyjątkami nieistotnymi w przedmiotowej sprawie). W konsekwencji, w pierwszej kolejności należy ocenić, czy przedmiotowe transakcje podlegać będą opodatkowaniu VAT (ewentualnie zwolnieniu z VAT), co stanowiłoby przesłankę wyłączającą omawiane transakcje z - opodatkowania p.c.c.

Spółka pragnie wskazać, że w praktyce organów podatkowych i sądów administracyjnych wykształcił się pogląd, zgodnie z którym, transakcja nabycia wierzytelności podlega opodatkowaniu VAT po stronie nabywcy, o ile działa on w charakterze podatnika VAT. Świadczeniem, które w takim przypadku, zdaniem organów podatkowych i sądów administracyjnych, podlega opodatkowaniu VAT jest zwolnienie nabywcy z konieczności egzekwowania wierzytelności we własnym zakresie (przykładowo: wyrok NSA z dnia 16 lutego 2010 r., wyrok WSA w Warszawie z dnia 11 stycznia 2007 r., wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 16 maja 2007 r., podobnie, orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-305/01 MKG-Kraftfahrzeuge-Factory GmbH). Spory, które powstają w tym zakresie dotyczą zasadniczo kwestii, czy tego typu transakcje, jako podlegające opodatkowaniu VAT, powinny być z tego podatku zwolnione (jako usługi finansowe), czy też zostać opodatkowane według podstawowej stawki VAT.

W ocenie Spółki, powyższe rozważania oraz dostępne orzecznictwo sądów administracyjnych i interpretacje organów podatkowych dotyczące sposobu opodatkowania VAT transakcji nabycia wierzytelności nie znajdą zastosowania w omawianej sprawie. Spółka pragnie podkreślić, że wszystkie przywołane wyżej orzeczenia dotyczą sytuacji, w których nabywca wierzytelności był podmiotem profesjonalnie zajmującym się obrotem wierzytelnościami (prowadzącym działalność gospodarczą w tym zakresie). E. natomiast nie jest takim podmiotem, a dokonane przez niego nabycie wierzytelności miało charakter incydentalny. W konsekwencji, w odniesieniu do sposobu opodatkowana omawianych transakcji przez E. należy w pierwszej kolejności ustalić, czy Spółka, z tytułu ich dokonania, może być w ogóle uznana za podatnika VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, w świetle art. 15 ust. 2 ustawy o VAT obejmuje zaś wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W ocenie Spółki, w świetle powyższych regulacji należy uznać, iż w odniesieniu do nabywanych wierzytelności nie występowała ona w charakterze podatnika VAT. W szczególności należy wskazać, że z perspektywy E., omawiana działalność nie może być uznana za działalność producentów, handlowców lub usługodawców. Spółka nie prowadzi bowiem działalności w zakresie profesjonalnego obrotu wierzytelnościami. W tym zakresie Spółka pragnie przywołać stanowisko zaprezentowane przez WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 16 maja 2007 r. (sygn. akt I SA/Wr 213/07), w którym wskazano, że "sens ekonomiczny działania podmiotu zajmującego się obrotem wierzytelnościami polega na "wyręczaniu" sprzedawcy wierzytelności przez nabywcę w czynnościach zmierzających do odzyskania długu. Już zatem w momencie zakupu wierzytelności mamy do czynienia z usługą finansową i to nawet w sytuacji, gdy zakup dotyczy wierzytelności własnych sprzedającego". Podobne stanowisko zostało zaprezentowane przykładowo w orzeczeniu NSA z dnia 16 lutego 2010 r. (sygn. akt I FSK 2104/08).

Należy zatem wyraźnie zaznaczyć, że sądy administracyjne w przywołanych wyrokach wprost odnosiły się do transakcji (nabycia wierzytelności) dokonywanych przez podmioty prowadzące działalność w zakresie obrotu wierzytelnościami. W konsekwencji, w ocenie Spółki, jej sytuacja jest odmienna od sytuacji podmiotów, których dotyczyły przywołane orzeczenia. W szczególności należy uznać, że dokonane przez E. transakcje nabycia wierzytelności nie były realizowane w ramach działalności Spółki jako producenta, handlowca lub usługodawcy. Spółka nie prowadzi bowiem i nie zamierza prowadzić działalności gospodarczej w zakresie obrotu wierzytelnościami, a dokonane nabycie miało charakter incydentalny i było przeprowadzone w oparciu o decyzje biznesowe.

W kontekście powyższego stanowiska należy wskazać, że zgodnie ze stanowiskiem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, dany podmiot gospodarczy, zasadniczo będący podatnikiem VAT, może w odniesieniu do pewnych transakcji występować w odmiennym charakterze, tj. w charakterze podmiotu niebędącego podatnikiem VAT, co jednocześnie powoduje, że wykonywane przez taki podmiot czynności (w charakterze podmiotu niebędącego podatnikiem VAT) nie podlegają opodatkowaniu VAT. Takie wnioski wynikają przykładowo z orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-155/94 (Wellcome Trust Ltd.) oraz C-77/01 (EDM).

Podobne stanowisko, w odniesieniu do sposobu opodatkowania transakcji nabycia wierzytelności przez podmiot niezajmujący się profesjonalnie działalnością w zakresie obrotu wierzytelnościami przedstawił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 stycznia 2010 r. (sygn. akt I FSK 1627/08). W przywołanym orzeczeniu sąd stwierdził m.in., że: "Skoro zatem banki nie są uprawnione do prowadzenia działalności z zakresie pełnego procesu windykacji należności, ani nawet do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu straty ze zbycia innemu podmiotowi niż wyliczone w art. 15 ust. 1h ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wierzytelności z tytułu kredytu, stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą uzyskaną ze zbycia a wartością wierzytelności, to nieuzasadnione jest przyjęcie, że nabycie przez bank pojedynczej wierzytelności pieniężnej z tytułu udzielonego kredytu od innego banku na podstawie art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, stanowić będzie czynność ściągania długów, wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Nie ma tutaj bowiem żadnej usługi ze strony banku, jako nabywcy wierzytelności. W ocenie Spółki, stanowisko wyrażone przez NSA w przywołanym wyroku odnosi się również do działania E., opisanego w stanie faktycznym. Trudno bowiem uznać, że w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym, Spółka świadczy jakiekolwiek usługi na rzecz nabywcy.

Kolejnym argumentem wskazującym na brak możliwości opodatkowania VAT omawianych transakcji jest konstrukcja art. 29 ust. 1 ustawy o VAT dotyczącego sposobu ustalania podstawy opodatkowania. Zgodnie z tym przepisem, podstawę opodatkowania stanowi obrót rozumiany jako kwota należna z tytułu sprzedaży (pomniejszona o kwotę należnego podatku). Zgodnie z przeważającym stanowiskiem doktryny, w przypadku nabycia wierzytelności, podstawę opodatkowania stanowi kwota dyskonta wraz z ewentualnym innym wynagrodzeniem należnym od zbywcy. Przyjęcie jednak takiego stanowiska powoduje, że w części przypadków, które wystąpiły w E., kwota wynagrodzenia wyniosłaby zero, bądź byłaby nawet ujemna (ujemne dyskonto), co w żaden sposób nie da się pogodzić z założeniami systemu VAT. W przypadku bowiem ujemnej kwoty wynagrodzenia, należałoby uznać (w oparciu o wyrażane przez sądy administracyjne stanowisko), że świadczącym usługę staje się zbywca wierzytelności, co w sposób zasadniczy kłóci się z podstawowymi założeniami systemu VAT. Brak możliwości ustalenia podstawy opodatkowania w przypadku transakcji dokonanych przez E. wynika zasadniczo z faktu, iż Spółka nie dokonała przedmiotowych nabyć jako podmiot profesjonalny, prowadzący działalność w zakresie obrotu wierzytelnościami, w konsekwencji, nie jest również możliwe przełożenie stanowiska prezentowanego w doktrynie na sytuację Spółki w odniesieniu do ustalenia podstawy opodatkowania VAT, co w ocenie Spółki dodatkowo potwierdza zasadność opodatkowania przedmiotowych transakcji p.c.c.

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Spółki transakcje nabycia wierzytelności w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym nie podlegają opodatkowaniu VAT, a w konsekwencji, w świetle art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o p.c.c., powinny zostać opodatkowane p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o VAT", opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają między innymi odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa powyżej, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT).

Towarami natomiast, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei stosownie do ust. 2 tego artykułu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zwanej dalej "k.c.".

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Według art. 509 § 2 k.c., wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...).

Przeniesienie wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 k.c. - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie.

Nabycie wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego. W tak pojmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej. Oznacza to, iż w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu aparaturą i urządzeniami elektrycznymi oraz transformatorami. Przedmiotem działalności Spółki jest również handel energią elektryczną w kraju i zagranicą oraz pośrednictwo w tym zakresie. Działalność gospodarcza E. nie obejmuje jednocześnie działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami, ani też w zakresie jakichkolwiek innych usług finansowych. W wyniku podjętych decyzji biznesowych Spółka zdecydowała się nabyć (w drodze przelewu) wierzytelności przysługujące byłym akcjonariuszom lub pośrednikom wobec podmiotu trzeciego. Wierzytelności te wynikają z umów byłych akcjonariuszy zawartych z podmiotem trzecim, na mocy których podmiot trzeci uzyskał akcje w zamian za wynagrodzenie. Wynagrodzenie to jednak nie zostało zapłacone przez podmiot trzeci; w ten sposób powstały przedmiotowe wierzytelności. Po nabyciu przedmiotowych wierzytelności, Wnioskodawca nie zamierza dokonywać ich dalszej odsprzedaży. Jednocześnie sposób wykorzystania nabytych wierzytelności przez Spółkę nie został jeszcze ostatecznie ustalony. Spółka pragnie jednak podkreślić, że przedmiotowe wierzytelności nie zostały nabyte z zamiarem rozszerzenia zakresu działalności Spółki na działalność finansową (obrót wierzytelnościami), lecz z zamiarem uzyskania zaspokojenia z tych wierzytelności w sposób ustalony z dłużnikiem na późniejszym etapie. Przedmiotem zapytania Wnioskodawcy jest czy transakcja nabycia wierzytelności przez podmiot niezajmujący się profesjonalnie obrotem wierzytelnościami podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego tut. Organ podatkowy stwierdza, iż stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe. Kluczową rolę w rozwiązaniu wskazanego we wniosku problemu odgrywa art. 15 ust. 1 oraz ust. 2 ustawy o VAT. Z treści tych przepisów wynika, iż podatnikiem podatku VAT jest każdy podmiot, niezależnie od jego formy organizacyjno-prawnej, który samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą, bez względu na cel oraz rezultat takiej działalności. Dany podmiot stanie się podatnikiem podatku VAT, jeżeli dokona czynności objętych przedmiotowym zakresem ustawy o VAT (dostawy towarów lub świadczenia usług) w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest osobą prawną, czyli podmiotem ukonstytuowanym do celów osiągania zysków, której przedmiotem działalności jest m.in. handel aparaturą i urządzeniami elektrycznymi oraz transformatorami, a także handel energią elektryczną w kraju i za granicą oraz pośrednictwo w tym zakresie. Jest zatem podmiotem praw i obowiązków wynikających z przepisów ustawy o VAT. W konsekwencji błędne jest stwierdzenie Wnioskodawcy, że z tytułu realizacji transakcji nabycia wierzytelności nie stanie się podatnikiem podatku VAT tylko z tego powodu, iż w zakresie swojej działalności nie posiada profesjonalnego obrotu wierzytelnościami. Zdaniem tut. Organu podatkowego Wnioskodawca jest stroną umowy (występuje po stronie nabywcy wierzytelności), której przedmiotem jest przelew wierzytelności przysługującej byłym akcjonariuszom lub pośrednikom wobec podmiotu trzeciego. Tym samym występuje tutaj w charakterze podatnika podatku VAT, bowiem świadczy na rzecz byłego akcjonariusza lub pośrednika usługę pośrednictwa finansowego polegającą na nabyciu ich wierzytelności. Bez znaczenia w tym momencie jest fakt, iż Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie profesjonalnego obrotu wierzytelnościami.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności, jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Jednakże w tym przypadku o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. A zatem usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno - gospodarczych. Zakup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie mieści się niewątpliwie w zakresie usług pośrednictwa finansowego. W tak ujmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji) polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). W takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania. Z treści wniosku niewątpliwie wynika, iż Wnioskodawca świadczy usługę na rzecz pośrednika lub byłego akcjonariusza, której przedmiotem jest uwolnienie tych podmiotów od ciężaru egzekwowania tych wierzytelności wobec osób trzecich. Przy czym bez znaczenia w przedmiotowej sprawie są zapewnienia Wnioskodawcy, iż nabyta wierzytelność nie będzie przedmiotem dalszej odsprzedaży. Wystarczy jedynie fakt nabycia tych wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie - Wnioskodawca wskazuje, iż nabył przedmiotowe wierzytelności z zamiarem uzyskania zaspokojenia z tych wierzytelności w sposób ustalony z dłużnikiem w późniejszym terminie.

Reasumując należy stwierdzić, że transakcje nabycia wierzytelności w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym podlegają, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT, bowiem Wnioskodawca świadczy na rzecz byłego akcjonariusza lub pośrednika usługę pośrednictwa finansowego polegającą na uwolnieniu sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej wyegzekwowania.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do tak przedstawionego stanu faktycznego należało uznać za nieprawidłowe.

Końcowo tut. Organ podatkowy pragnie wskazać, odnosząc się do powołanych w uzasadnieniu stanowiska wyroków polskich sądów administracyjnych (wyrok NSA z dnia 16 lutego 2010 r., wyrok WSA w Warszawie z dnia 11 stycznia 2007 r., wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 16 maja 2007 r.) oraz wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-305/01 tut. Organ podatkowy stwierdza, iż brak jest sprzeczności pomiędzy rozstrzygnięciami zawartymi w tych orzeczeniach, a uzasadnieniem niniejszej interpretacji. W treści wszystkich wyżej wymienionych orzeczeń wyrażono konkluzję, iż transakcja nabycia wierzytelności podlega opodatkowaniu VAT po stronie nabywcy, o ile działa on z tytułu tej transakcji w charakterze podatnika VAT. Tymczasem z treści złożonego przez Zainteresowanego wniosku wynika, iż jest on czynnym podatnikiem podatku VAT prowadzącym działalność gospodarczą przynoszącą określone zyski. Przy czym bez znaczenia pozostaje fakt, iż nie zajmuje się profesjonalnym obrotem wierzytelnościami, bowiem z treści przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT wynika, iż podatnikiem podatku VAT jest osoba prawna wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel i rezultat tej działalności.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków ETS (sprawy C-155/94, oraz C-77/01), stwierdzić należy, iż zapadły one w odniesieniu do stanów faktycznych, które różnią się znacznie od sytuacji opisanej w przedmiotowym wniosku, bowiem dotyczyły sytuacji zbycia (a nie nabycia) wierzytelności własnych i konsekwencji z tym związanych na gruncie przepisów ustawy o VAT. Również powołany przez Wnioskodawcę wyrok NSA z dnia 12 stycznia 2010 r. (sygn. I FSK 1627/08) dotyczył odmiennego stanu faktycznego, aniżeli przedstawiony we wniosku, a mianowicie prawidłowego określenia czynności banku jako usług ściągania długów wyłączonych ze zwolnienia z podatku VAT. Fakt, iż Sąd w wyroku tym nie uznał czynności banku jako usług ściągania długów wyłączonych ze zwolnienia z podatku VAT nie oznacza, iż czynność ta w ogóle nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Końcowo tut. Organ podatkowy informuje, iż w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych sprawa zostanie rozpatrzona odrębnie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-ego Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl