IPPP2/443-354/14-2/DG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy-przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2014 r. (data wpływu 14 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej sprzedaży biletów na spektakle teatralne za pomocą środków komunikacji elektronicznej oraz obowiązku prowadzenia ewidencji zwrotu towarów i uznanych reklamacji towarów i usług - jest prawidłowe.

W dniu 14 kwietnia 2014 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej sprzedaży biletów na spektakle teatralne za pomocą środków komunikacji elektronicznej oraz obowiązku prowadzenia ewidencji zwrotu towarów i uznanych reklamacji towarów i usług.

We wniosku przedstawiono następując zdarzenie przyszłe:

Z. spółka z o.o. spółka komandytowa (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) zajmuje się produkcją spektakli teatralnych. Prowadzona przez Spółkę działalność polega w tym m.in. na dystrybucji biletów wstępu umożliwiających uczestnictwo w realizowanych produkcjach.

Sprzedaż biletów wstępu odbywa się bezpośrednio w kasach, jak również przy wykorzystaniu zdalnych środków komunikacji elektronicznej.

Nabycie biletów wstępu z zastosowaniem wspomnianych zdalnych środków komunikacji elektronicznej przebiega w dwóch wariantach:

Wariant 1

Nabycie biletu wstępu następuje poprzez stronę internetową (on-line). Klient decydując się na wybrany spektakl (co do daty i godziny), wskazuje konkretne miejsce (rząd i numer miejsca), na które chce nabyć bilet wstępu. Następnie proszony jest o podanie danych identyfikujących nabywcę: (i) informacji (poprzez zaznaczenie odpowiedniego pola) czy nabywca reprezentuje firmę, czy jest osobą fizyczną (ii) w zależności od wcześniejszego wyboru nabywca proszony jest o podanie imienia i nazwiska lub nazwy firmy, (iii) następnie zobowiązany jest do wprowadzenia dokładnego adresu wraz z kodem pocztowym i miejscowością oraz (iv) podanie numeru telefonu i adresu e-mail. Końcowo nabywca decyduje, czy chce jednak otrzymać fakturę (opcja dostępna jest bez względu na deklarację, że nabywca działa w imieniu firmy czy nie). W przypadku chęci otrzymania faktury nabywca wprowadza numer identyfikacji podatkowej (NIP) we wskazane pole. Zaakceptowanie regulaminu i zatwierdzenie danych przekierowuje nabywcę do aplikacji obsługiwanej przez spółkę profesjonalnie zajmującą się obsługą płatności bezgotówkowych posiadającą status agenta rozliczeniowego w rozumieniu ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych z dnia 12 września 2002 r. Dz. U. Nr 169, poz. 1385 z późn. zm. (dalej: Agent), z którego usług korzysta Wnioskodawca. Świadczone przez Agenta usługi umożliwiają dokonanie płatności przy użyciu karty płatniczej lub przy wykorzystaniu tzw. szybkich płatności (przelewów).

Wariant 2

Zakup biletu wstępu następuje po uprzednim dokonaniu rezerwacji, która realizowana jest telefonicznie lub drogą mailową bądź przy wykorzystaniu strony internetowej Wnioskodawcy. Nabycie dokonywane jest poprzez realizację przelewu bezpośrednio z rachunku bankowego nabywcy na wskazane konto bankowe Spółki. W takim przypadku nabywca zobowiązany jest do podania w tytule przelewu następujących informacji: (i) termin spektaklu (ii) imię i nazwisko osoby, na którą była dokonana rezerwacja lub numer rezerwacji. Potwierdzenie zrealizowanego przez nabywcę przelewu tytułem nabycia skonkretyzowanego biletu wstępu przesyłane jest na wskazany na stronie internetowej adres e-mail Wnioskodawcy.

Jeśli nabywca zakupi bilet w sposób określony w wariancie 1 otrzyma on na skrzynkę e-mail bilet wstępu, który zobowiązany jest wydrukować i okazać przed wejściem na widownię. Gdy nabywca skorzysta z wariantu 2 bilet albo przesyłany jest bezpośrednio na adres poczty elektronicznej wskazany przez nabywcę albo odbierany bezpośrednio w kasie Wnioskodawcy i również okazywany jest przed wejściem na widownię.

W stosunku do nabyć dokonywanych w sposób określony w wariancie 1 Wnioskodawca otrzymuje od Agenta, z którego usług korzysta dzienny raport zawierający szczegółowe informacje o nabywcach biletów oraz zrealizowanych przez nich płatnościach. Raport zawiera w szczególności informacje takie jak: (i) imię i nazwisko lub nazwę firmy oraz adres właściciela i numer rachunku bankowego, z którego dokonywana jest płatność, numer rezerwacji (unikalny numer), kwotę wpłaty oraz datę i czas dokonania płatności (w przypadku płatności dokonywanych szybkim przelewem) lub (ii) numer rezerwacji (unikalny numer), datę oraz kwotę transakcji netto i brutto (w przypadku płatności dokonywanych kartą płatniczą). Kwota przelewu realizowanego przez Agenta odpowiada kwotom przelewów realizowanych przez nabywców biletów. Gdy zakup następuje w sposób opisany w wariancie 2 Spółka posiadając informacje pochodzące z wyciągu bankowego (w tytule przelewu podawany jest m.in. numer rezerwacji) podobnie jak w wariancie 1 za każdym razem jest w stanie przyporządkować nabywcę (co do imienia i nazwiska oraz adresu) z konkretnym biletem, który on zakupił (identyfikowalnym co do daty i terminu spektaklu oraz rządu i numeru miejsca).

W obu opisanych powyżej wariantach (1 i 2) Wnioskodawca dysponuje dziennym raportem rezerwacji pochodzącym z wewnętrznego systemu rezerwacji Spółki (dalej: Raport rezerwacji), który zawiera szczegółowe informacje dotyczące nabywanych biletów m.in. informację o numerze rezerwacji, skróconą nazwę spektaklu i termin spektaklu, termin i czas zrealizowania płatności oraz dane identyfikujące nabywcę (m.in. imię i nazwisko nabywcy). W obu wariantach (1 i 2) zapłata za bilety wstępu dokonywana jest wyłącznie bezgotówkowo tj. za pośrednictwem banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, które to środki trafiają odpowiednio na rachunek bankowy Wnioskodawcy i obejmują całość kwoty należnej z tytułu sprzedaży biletów. W przypadku wariantu 1 Agent realizuje dziennie 2 zbiorcze przelewy: pierwszy dotyczy płatności dokonanych kartami płatniczymi, drugi odpowiada kwotom przelewów, które dokonali nabywcy biletów korzystający z usług Agenta. W obu wariantach nabyciu podlega bilet wstępu na konkretny spektakl (sprecyzowany co do daty i godziny oraz nazwy) oraz wybrane miejsce (rząd i numer miejsca). Za każdym razem Spółka dysponuje dokumentami (raport dzienny otrzymany od Agenta, Raport rezerwacji, wyciąg bankowy, ewentualnie korespondencja mailowa z nabywcą) z których jednoznacznie wynika, które miejsca i na jaki spektakl zostały nabyte i przez kogo.

Obecnie Spółka ewidencjonuje przy użyciu kas rejestrujących całą sprzedaż biletów wstępu realizowaną na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej tj. sprzedaż realizowaną za pośrednictwem kas, jak również sprzedaż dokonywaną za pośrednictwem zdalnych środków komunikacji elektronicznej (wariant 1 i 2).

Zgodnie w wewnętrznymi regulacjami Spółka dopuszcza dokonywanie zwrotów biletów zakupionych w sposób opisany w wariancie 2 oraz nabytych w kasie Spółki bez podania przyczyny na 5 lub 10 dni przed spektaklem w zależności od tego, czy bilety rezerwowane były indywidualnie, czy grupowo. W toku prowadzonej działalności Spółka nie wyklucza również sytuacji, w których nabywcy biletów (bez względu na wariant i sposób nabycia) będą starali się dokonać reklamacji biletu/ów po odbyciu się spektaklu (np. z uwagi na opóźnienie w rozpoczęciu, czy inne indywidualne zastrzeżenia nabywcy biletu).

Z uwagi na stale rosnący odsetek osób fizycznych i rolników ryczałtowych nieprowadzących działalności gospodarczej, którzy nabywają bilety wstępu za pośrednictwem zdalnych środków komunikacji elektronicznej (wariant 1 i 2 opisane powyżej) Spółka zwraca się z wnioskiem o potwierdzenie uprawnienia przewidzianego w pozycji 37 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień w związku z § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień oraz w wybranych sytuacjach braku konieczności prowadzenia ewidencji zwrotów towarów i uznanych reklamacji towarów i usług zgodnie z § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie kas.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w związku ze sprzedażą biletów wstępu dokonywaną na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub rolników ryczałtowych, jeżeli nabycie biletów wstępu i zapłata za nie dokonywane są w sposób opisany w wariancie 1 lub wariancie 2 Wnioskodawca będzie uprawniony do zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej w oparciu o pozycję 37 załącznika do Rozporządzenia w sprawie zwolnień w związku z § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień.

2. Czy Wnioskodawca będzie zwolniony z obowiązku prowadzenia ewidencji zwrotów, o której mowa w § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie kas, w stosunku do biletów nabytych w sposób opisany w wariancie 2, jeśli będzie mógł korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencji na kasie rejestrującej sprzedaży biletów opisanych w wariancie 2 na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

3. Czy Wnioskodawca będzie zwolniony z obowiązku prowadzenia ewidencji zwrotów, o której mowa w § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie kas, gdy zwrot zakupionych biletów nabytych przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej nastąpi przed spektaklem.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku dokonywania sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej w sposób opisany w wariancie 1 i wariancie 2 z uwagi na fakt, że dokonywane wpłaty za nabywane bilety wstępu realizowane są za pośrednictwem banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej na rachunek bankowy Spółki, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyły te wpłaty, Wnioskodawca ma możliwość rezygnacji z wystawiania paragonów fiskalnych w oparciu o § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień w związku z pozycją 37 załączniku do Rozporządzenia w sprawie zwolnień.

W myśl przepisów § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2014 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia w sprawie zwolnień.

Zgodnie natomiast z poz. 37 tego załącznika, zwolnione z obowiązku ewidencjonowania jest świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli:

* zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem);

* z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Zdaniem Wnioskodawcy możliwość stosowania powyższego zwolnienia dotyczy również sytuacji, w której płatność jest realizowana poprzez systemy płatności internetowych, w tym takich jak system oferowany przez Agenta. Aktualnie, na rynku funkcjonują różne systemy płatności internetowych tworzone specjalnie do obsługi sprzedaży on-line w internecie. Zdaniem Wnioskodawcy skorzystanie z możliwości przyjmowania płatności za pośrednictwem operatorów (agentów rozliczeniowych) obsługujących płatności elektroniczne, nawet w sytuacji, gdy rachunek bankowy Wnioskodawcy uznawany będzie cyklicznie, należy uznać za spełnienie warunków określonych w pozycji 37 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień.

Przemawia za tym również wykładnia celowościowa, bowiem obowiązkiem ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej na podstawie rozporządzenia w sprawie zwolnień objęta jest przede wszystkim sprzedaż detaliczna w żaden inny sposób nieudokumentowana. Natomiast w opisanym przypadku każda sprzedaż pozostawia po sobie dowód w postaci wpływu na konto Wnioskodawcy w związku z wcześniejszą sprzedażą. Podkreślenia wymaga fakt, że wszelkie kwoty, które wpływają na rachunek bankowy Wnioskodawcy można przypisać do konkretnych, oznaczonych transakcji.

Prawidłowość takiego stanowiska została potwierdzona m.in. w interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2014 r. sygn. IBPP3/443-1264/13/KG wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, w której Minister Finansów zgodził się ze stanowiskiem podatnika i przyznał, że w stosunku do sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych poza prowadzoną przez nie działalnością gospodarczą za pośrednictwem systemu płatności"P...." obsługiwanego przez agenta rozliczeniowego podatnik w oparciu o § 2 ust. 1 rozporządzenia w związku z pozycją 37 załącznika do rozporządzenia ma możliwość rezygnacji z wystawiania paragonów fiskalnych.

Podobne stanowisko na temat możliwości stosowania zwolnienia przewidzianego w pozycji 37 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień zajął Minister Finansów w:

* interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z 23 kwietnia 2013 r. sygn. IPPP2/443-189/13-2/KOM wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, w której czytamy że: "Sprzedaż ta ma być dokonywana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, a zapłata odbywać się będzie poprzez internetowe elektroniczne systemy płatnicze on-line typu: D., P...., C. oraz eCard, T., M., P. i B. lub bezpośrednio na konto bankowe Firmy. Kupujący po wyborze gry (...) jest potem przekierowywany do strony, na której może dokonać płatności (np. do strony wybranego banku), dokonuje płatności, a następnie Firma otrzymuje powiadomienie o wpłacie. W tym momencie pieniądze są już do dyspozycji na indywidualnym koncie w systemie płatności, (...). Z wpłat dokonanych przez klientów wynika, jakiej konkretnie czynności ona dotyczy oraz na czyją rzecz została dokonana konkretna transakcja (tekst jedn.: dane nabywcy, w tym jego adres). W ocenie tut. Organu płatność dokonana poprzez internetowe elektroniczne systemy płatnicze (on-line) z uwagi na fakt, że dokonywana jest z konta nabywcy przedmiotowych usług na konto bankowe podatnika spełnia przesłankę do uznania, że została dokonana za pośrednictwem banku."

* interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z 12 czerwca 2013 r. sygn. IBPP3/443-495/13/KG wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 4 lutego 2013 r. ITPP1/443-1407/12/AJ, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi IPTPP4/443-202/12-5/BM z dnia 3 lipca 2012 r.

W związku z tym, że informacje otrzymane przez Wnioskodawcę od Agenta zawierają informacje o wysokości wpłat zrealizowanych przez nabywców biletów, które są dokonywane w wysokości 100% wartości biletu, a także dane nabywców, w tym ich imiona i nazwiska, adresy oraz numery kont bankowych unikalny numer rezerwacji, zdaniem Wnioskodawcy bazując na wygenerowanym Raporcie rezerwacji ma on możliwość rezygnacji z wystawiania paragonów fiskalnych przy sprzedaży biletów w sposób opisany w wariancie 1. Za każdym razem będzie on bowiem w stanie ustalić czego dotyczyła konkretna wpłata (co do daty, nazwy terminu spektaklu oraz rzędu i numeru miejsca) oraz kto jej dokonał, kiedy i w jakiej wysokości.

Prawo to w ocenie Spółki przysługuje również w związku z realizacją transakcji sprzedaży biletów opisanych w wariancie 2. W tym bowiem przypadku zapłata za nabyty bilet wstępu w całości realizowana jest za pośrednictwem banku lub kasy oszczędnościowo-kredytowej a przelewane środki trafiają na rachunek bankowy Spółki.

Zgromadzone przez Spółkę dowody w postaci wyciągów bankowych lub/i korespondencji mailowej z nabywcą jednoznacznie potwierdzają za jakie bilety realizowana jest zapłata. Dodatkowo Spółka podobnie jak to miało miejsce w przypadku wariantu 1 dysponowała będzie Raportem rezerwacji, z którego wynikać będzie jakie konkretnie bilety (data, skrócona nazwa i termin spektaklu oraz rząd i numer miejsca) i przez kogo (imię i nazwisko) i kiedy bilety zostały nabyte.

Ad 2 i 3

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przypadku zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży z wykorzystaniem kas rejestrujących z uwagi na realizację sprzedaży w sposób opisany w wariancie 2 nie będzie również zobowiązany do prowadzenia ewidencji zwrotów towarów i uznanych reklamacji towarów i usług, o której mowa w § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie kas. Stosownie do tego przepisu, zwroty towarów i uznane reklamacje towarów i usług, które skutkują zwrotem całości lub części należności (zapłaty) z tytułu sprzedaży, ujmuje się w odrębnej ewidencji. Należy jednak zauważyć, że przedmiotowe rozporządzenie w sprawie kas, zgodnie z jego § 1, stosuje się wyłącznie do podatników zobowiązanych do prowadzenia ewidencji na kasach rejestrujących i nie znajdzie zastosowania do Wnioskodawcy, o ile sprzedaż realizowana w opisanym wariancie 2 będzie zwolniona z obowiązku ewidencjonowania przy użyciu kas rejestrujących.

Analogiczne stanowisko w sprawie braku konieczności prowadzenia ewidencji zwrotów zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 10 września 2013 r. sygn. IBPP3/443-700/13/k.c.

W ocenie Spółki nawet w przypadku, gdyby okazało się, że sprzedaż biletów realizowana w sposób opisany w wariancie 2 nie korzysta ze zwolnienia z obowiązku ewidencji przy użyciu kas rejestrujących w oparciu o pozycję 37 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień w związku z § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień, biorąc pod uwagę literalne brzmienie przepisów § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie kas i tak w stosunku do biletów zwracanych przed spektaklem Spółka nie będzie zobowiązana do prowadzenia wspomnianej ewidencji zwrotów towarów i uznanych reklamacji towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawcy bilet wstępu jest wprawdzie rzeczą, ale sam w sobie nie stanowi istotnej wartości, najważniejsze jest bowiem prawo, które w sobie inkorporuje, tj. prawo wstępu na spektakl. Czynność przekazania biletów klientom należy więc rozpatrywać na gruncie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, regulującego kwestię świadczenia usług, zgodnie z którym przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy.

Zgodnie z definicją zawartą w Małym słowniku języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994 r., str. 778, reklamacja to zwrócenie się do dostawcy, producenta, wykonawcy usługi w sprawie ujawnionych wad towarów, niedokładności w dostawie, w rachunku, w wykonaniu usług itp. z żądaniem uregulowania sprawy; zażalenie, skarga złożone w tej sprawie.

W opisanej we wniosku sytuacji tj. gdy dochodzi do zwrotu biletu najpóźniej na 5 lub 10 dni przed rozpoczęciem spektaklu bez podawania przyczyny zwrotu nie będziemy mieli do czynienia ze zwrotem towaru ani też z reklamacją towaru lub usługi.

Zatem w przypadku rezygnacji z usługi przed jej wykonaniem, w sytuacji zwrotu biletu na spektakl, za który następuje zwrot należności klientom na podstawie biletu oraz paragonu, nie znajdzie zastosowania unormowanie § 3 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie kas.

Tym samym w przypadku zwrotu biletu uprawniającego do skorzystania ze świadczonych przez Wnioskodawcę usług na 5 lub 10 dni przed spektaklem, na Spółce nie ciąży obowiązek prowadzenia ewidencji zwrotów usługi, o którym mowa w § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących.

Zdaniem Spółki brak konieczności prowadzenia ewidencji zwrotów towarów lub reklamacji zawierającej informacje o których mowa w § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie kas, nie zwalnia Wnioskodawcy z udokumentowania w inny sposób faktu zwrotu biletów. Przepisy ustawy o VAT nie narzucają określonej formy prowadzenia ewidencji. Ważne jest tylko, aby zawierała ona wszystkie elementy wymienione w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT oraz inne dane, które są niezbędne do prawidłowego wypełnienia deklaracji VAT.

Reasumując, Spółka stoi na stanowisku, że zwolniona będzie z obowiązku prowadzenia ewidencji zawierającej informacje o których mowa w § 3 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie kas w stosunku do nabyć biletów dokonywanych w sposób opisany w wariancie 2 z uwagi na brzmienie przepisu § 3 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kas w związku z pozycją 37 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień w związku z § 2 pkt 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień. Innymi słowy, o ile Spółka będzie korzystała ze zwolnienia z ewidencji sprzedaży dokonywanej w sposób opisany w wariancie 2 przy użyciu kas rejestrujących to na brak konieczności prowadzenia ewidencji nie będzie miało wpływu to, czy zwrot następuje po, czy przed spektaklem. Jednocześnie w stosunku do nabyć zrealizowanych w sposób tradycyjny (w kasie Wnioskodawcy) Spółka nie będzie zobowiązana do prowadzenia ewidencji zwrotów towarów i reklamacji towarów i usług, jeśli zwrot będzie następował przed rozpoczęciem się spektaklu, gdyż w tym przypadku nie można mówić o reklamacji usług, ponieważ usługa jeszcze nie została wykonana. Zatem prowadzenie ewidencji zawierającej informacje zgodnie z w związku z § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie kas konieczne będzie jedynie w odniesieniu do biletów nabytych w kasie (które zostały udokumentowane paragonem fiskalnym), do których nabywcy po odbyciu się spektaklu zgłoszą zastrzeżenia (jedynie wtedy można mówić bowiem o reklamacji) i które to zastrzeżenia zastaną przez Spółkę uznane jako uprawniające nabywcę biletu/ów do uzyskania zwrotu części lub całości ceny biletu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ww. ustawy przez towary rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Obowiązek stosowania kasy rejestrującej w celu ewidencjonowania sprzedaży towarów lub usług wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy. I tak, w ust. 1 powołanego artykułu postanowiono, że podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Szczegółowe zasady dotyczące stosowania kas rejestrujących zostały określone w art. 111 ust. 3a pkt 1 i 7 ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani:

* dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać oryginał wydrukowanego dokumentu nabywcy,

* stosować kasy rejestrujące wyłącznie do prowadzenia ewidencji własnej sprzedaży, z zastrzeżeniem ust. 3b.

Na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 111 ust. 8 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa (...).

Kwestie dotyczące zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas rejestrujących niektórych czynności i niektórych grup podatników oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących w obecnym stanie prawnym, tj. od dnia 1 stycznia 2013 r. reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2012 r. poz. 1382), zwane dalej rozporządzeniem.

Regulacje zawarte w powołanym rozporządzeniu przewidują zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących ze względu na rodzaj prowadzonej działalności - zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia (zwolnienie przedmiotowe) oraz ze względu na wysokość obrotu - do określonej tym przepisem wysokości obrotów (zwolnienie podmiotowe).

Stosownie do § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2014 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. W części II załącznika do ww. rozporządzenia "sprzedaż dotycząca szczególnych czynności", w pozycji 37 wskazano, że zwolnieniu z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących podlega świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Korzystanie z powyższego zwolnienia wymaga spełnienia określonych warunków wynikających wprost z zapisu tej regulacji. Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy można zatem stosować jeżeli:

* zapłata za świadczoną usługę w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika,

* z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła.

Niewystąpienie jednego z nich oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca zajmuje się produkcją spektakli teatralnych, na które prowadzi dystrybucję biletów wstępu. Sprzedaż biletów wstępu odbywa się bezpośrednio w kasach, jak również przy wykorzystaniu zdalnych środków komunikacji elektronicznej.

Nabycie biletów wstępu z zastosowaniem środków komunikacji elektronicznej przebiega w dwóch wariantach:

W wariancie 1 nabycie biletu wstępu następuje poprzez stronę internetową. Klient decydując się na wybrany spektakl, wskazuje konkretne miejsce, na które chce nabyć bilet wstępu. Następnie podaje dane identyfikujące nabywcę: imię i nazwisko lub nazwę firmy oraz dokładny adresu a także numer telefonu i adres e-mail. Następnie zostaje przekierowany do aplikacji obsługiwanej przez spółkę posiadającą status agenta rozliczeniowego w rozumieniu ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych, z którego usług korzysta Wnioskodawca. Świadczone przez Agenta usługi umożliwiają dokonanie płatności przy użyciu karty płatniczej lub przy wykorzystaniu tzw. szybkich płatności (przelewów).

W wariancie 2 zakup biletu wstępu następuje po uprzednim dokonaniu rezerwacji telefonicznej, drogą mailową lub poprzez stronę internetową Wnioskodawcy. Nabywca dokonuje przelewu bezpośrednio z własnego rachunku bankowego na konto bankowe Spółki. Nabywca w tytule przelewu zobowiązany jest podać: termin spektaklu, imię i nazwisko osoby, na którą była dokonana rezerwacja lub numer rezerwacji. Potwierdzenie zrealizowanego przez nabywcę przelewu tytułem nabycia danego biletu wstępu przesyłane jest na wskazany na stronie internetowej adres e-mail Wnioskodawcy.

W wariancie 1 klient otrzymuje na skrzynkę e-mail bilet wstępu, który zobowiązany jest wydrukować i okazać przed wejściem na widownię. W wariancie 2 bilet przesyłany jest bezpośrednio na adres poczty elektronicznej nabywcy lub jest odbierany bezpośrednio w kasie Wnioskodawcy.

W wariancie 1 Wnioskodawca otrzymuje od Agenta, dzienny raport zawierający szczegółowe informacje o nabywcach biletów oraz zrealizowanych przez nich płatnościach. Raport zawiera informacje takie jak: (i) imię i nazwisko lub nazwę firmy oraz adres właściciela i numer rachunku bankowego z którego dokonywana jest płatność, numer rezerwacji, kwotę wpłaty oraz datę i czas dokonania płatności lub (ii) numer rezerwacji, datę oraz kwotę transakcji netto i brutto (w przypadku płatności dokonywanych kartą płatniczą). Kwota przelewu realizowanego przez Agenta stanowi sumę przelewów zrealizowanych przez nabywców biletów. W wariancie 2 Spółka posiadając informacje pochodzące z wyciągu bankowego podobnie jak w wariancie 1 za każdym razem jest w stanie przyporządkować nabywcę (co do imienia i nazwiska oraz adresu) z konkretnym biletem, który on zakupił (identyfikowalnym co do daty i terminu spektaklu oraz rzędu i numeru miejsca).

W obu wariantach (1 i 2) Wnioskodawca dysponuje dziennym raportem rezerwacji pochodzącym z wewnętrznego systemu rezerwacji Spółki, który zawiera szczegółowe informacje dotyczące nabywanych biletów m.in. informację o numerze rezerwacji, skróconą nazwę spektaklu i termin spektaklu, termin i czas zrealizowania płatności oraz dane identyfikujące nabywcę (m.in. imię i nazwisko nabywcy). W obu wariantach (1 i 2) zapłata za bilety wstępu dokonywana jest wyłącznie bezgotówkowo tj. za pośrednictwem banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, które to środki trafiają odpowiednio na rachunek bankowy Wnioskodawcy i obejmują całość kwoty należnej z tytułu sprzedaży biletów. W przypadku wariantu 1 Agent realizuje dziennie 2 zbiorcze przelewy: pierwszy dotyczy płatności dokonanych kartami płatniczymi, drugi odpowiada kwotom przelewów, które dokonali nabywcy biletów korzystający z usług Agenta. W obu wariantach nabyciu podlega bilet wstępu na konkretny spektakl (sprecyzowany co do daty i godziny oraz nazwy) oraz wybrane miejsce (rząd i numer miejsca). Za każdym razem Spółka dysponuje dokumentami (raport dzienny otrzymany od Agenta, Raport rezerwacji, wyciąg bankowy, ewentualnie korespondencja mailowa z nabywcą) z których jednoznacznie wynika, które miejsca i na jaki spektakl zostały nabyte i przez kogo.

Obecnie Spółka ewidencjonuje przy użyciu kas rejestrujących całą sprzedaż biletów wstępu realizowaną na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Ad 1

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest, czy w stosowanych wariantach (1 i 2) sprzedaży biletów na produkowane spektakle z zastosowaniem środków komunikacji elektronicznej może zrezygnować z obowiązku ewidencjonowania tej sprzedaży na kasie rejestrującej.

Jak wskazał Wnioskodawca należności za sprzedawane na spektakle teatralne bilety regulowane są bezgotówkowo za pośrednictwem Agenta rozliczeniowego, na konto którego płatność dokonywana jest z rachunku bankowego nabywcy lub z karty płatniczej (wariant 1) lub też nabywca sam reguluje należność przelewem bankowym na wskazany rachunek bankowy Spółki (wariant 2). W wariancie 1 Agent otrzymane za bilety wstępu należności przelewa dwoma przelewami na rachunek bankowy Spółki. Taki sposób regulowania należności za nabywane bilety należy uznać za spełniający przesłanki wymienione w poz. 37 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, czyli zapłata za świadczoną usługę w całości następuje za pośrednictwem banku na rachunek bankowy Wnioskodawcy. Ponadto Wnioskodawca w wariancie 1 otrzymuje od Agenta dzienny raport zawierający szczegółowe informacje o nabywcach biletów oraz dokonanych przez nich płatnościach. W wariancie 2 Spółka z danych na przelewie bankowym zrealizowanym przez nabywcę jest w stanie przyporządkować nabywcę do konkretnego biletu, który kupił. Ponadto Spółka dysponuje dziennym raportem rezerwacji pochodzącym z wewnętrznego systemu rezerwacji, który zawiera szczegółowe informacje dotyczące nabywanych biletów m.in. informację o numerze rezerwacji, skróconą nazwę spektaklu i termin spektaklu, termin i czas zrealizowania płatności oraz dane identyfikujące nabywcę (m.in. imię i nazwisko nabywcy). Tym samym należy stwierdzić, że Spółka posiada dowody i prowadzi ewidencję, z których wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła.

Wobec tego Strona może korzystać ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji za pośrednictwem kasy rejestrującej w odniesieniu do ww. transakcji na mocy § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w powiązaniu z poz. 37 załącznika do tego rozporządzenia.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w zakresie objętym pytaniem nr 1 wniosku należy uznać za prawidłowe.

Ad 2 i 3

Kolejnym przedmiotem wątpliwości Strony jest czy ma obowiązek prowadzenia ewidencji zwrotów towarów i uznanych reklamacji towarów i usług zgodnie z § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie kas w sytuacji zwrotu przez klienta biletu w terminie 5 lub 10 dni przed spektaklem.

Zgodnie z treścią obowiązującego od 1 stycznia 2014 r. przepisu art. 109 ust. 3 ustawy podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, art. 134 oraz art. 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Należy zauważyć, że kasa rejestrująca jest szczególnego rodzaju formą ewidencji sprzedaży, zarejestrowaniu w niej podlegają transakcje opodatkowane wykonane przez podatnika. Ewidencja sprzedaży prowadzona przy zastosowaniu kasy rejestrującej spełnia wymogi zawarte w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, w przypadku gdy zawiera dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, tj. dane odzwierciedlające rzeczywisty przebieg transakcji.

Zasady stosowania przez podatników kas rejestrujących zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2013 r. poz. 363).

Zgodnie z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia podatnicy prowadzą ewidencję każdej sprzedaży, w tym sprzedaży zwolnionej, wyłącznie przy użyciu kas, które mają potwierdzenie, że kasa spełnia funkcje wymienione w art. 111 ust. 6a ustawy oraz kryteria i warunki techniczne określone w przepisach wydanych na podstawie art. 111 ust. 9 ustawy.

Z kolei § 3 ust. 3 rozporządzenia stanowi, że nie ewidencjonuje się zwrotów towarów i uznanych reklamacji towarów i usług.

Skoro zatem kasa rejestrująca nie pozwala na korektę danych zapisanych w pamięci fiskalnej (tekst jedn.: po wydrukowaniu paragonu), to korekta taka powinna być dokonywana za pomocą innych urządzeń księgowych.

W myśl § 3 ust. 4 rozporządzenia zwroty towarów i uznane reklamacje towarów i usług, które skutkują zwrotem całości lub części należności (zapłaty) z tytułu sprzedaży, ujmuje się w odrębnej ewidencji zawierającej:

Należy zauważyć, że cytowane powyżej rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących stosuje się wyłącznie do podatników zobowiązanych do prowadzenia ewidencji sprzedaży na kasie rejestrującej.

Z opisu przedstawionego w niniejszej sprawie wynika, że Spółka dopuszcza dokonywanie zwrotów biletów zakupionych w sposób opisany w wariancie 2 oraz nabytych w kasie Spółki bez podania przyczyny na 5 lub 10 dni przed spektaklem w zależności od tego, czy bilety rezerwowane były indywidualnie, czy grupowo. W toku prowadzonej działalności Spółka nie wyklucza również sytuacji, w których nabywcy biletów (bez względu na wariant i sposób nabycia) będą starali się dokonać reklamacji biletu/ów po odbyciu się spektaklu (np. z uwagi na opóźnienie w rozpoczęciu, czy inne indywidualne zastrzeżenia nabywcy biletu).

Jak wyżej wskazał tut. Organ Spółka prowadząc sprzedaż biletów na spektakle teatralne w sposób opisany w wariancie 2 będzie mogła korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencji tej sprzedaży na kasie rejestrującej stosownie do przepisu § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 29 listopada 2012 r. w powiązaniu z poz. 37 załącznika do tego rozporządzenia. Zatem Wnioskodawca nie będzie miał również obowiązku prowadzenia ewidencji dotyczącej zwrotu towarów i uznanych reklamacji towarów i usług, o której mowa w § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących zarówno w sytuacji, gdy nastąpi zwrot biletu przed spektaklem w terminie określonym przez Spółkę jak i wskutek reklamacji po odbyciu się spektaklu.

Należy również wskazać, że bilet ma postać materialną, a więc jest rzeczą. Jednakże bilet jako rzecz nie przedstawia żadnej wartości, natomiast stanowi dokument uprawniający do skorzystania z danej usługi - w rozpatrywanej sprawie z możliwości obejrzenia spektaklu teatralnego. Czynność przekazania biletów klientom należy więc rozpatrywać na gruncie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, regulującego kwestię świadczenia usług, zgodnie z którym przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z definicją zawartą w Małym słowniku języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994 r., str. 778, reklamacja to "zwrócenie się do dostawcy, producenta, wykonawcy usługi w sprawie ujawnionych wad towarów, niedokładności w dostawie, w rachunku, w wykonaniu usług itp. z żądaniem uregulowania sprawy; zażalenie, skarga złożone w tej sprawie".

W rozpatrywanej sprawie klient ma prawo dokonać zwrotu nabytego w kasie Spółki biletu, którego sprzedaż została zaewidencjonowana na kasie rejestrującej, bez podania przyczyny w terminie 5 lub 10 dni przed spektaklem; nie mamy zatem do czynienia ze zwrotem towaru ani też z reklamacją usługi (lub towaru).

Zatem w przypadku rezygnacji z usługi przez samego widza (nabywcę biletu), który nabył bilet w kasie Spółki w terminie określonym przez Spółkę, czyli w sytuacji zwrotu biletu przed spektaklem, za który następuje zwrot należności nie znajdzie zastosowania unormowanie § 3 ust. 4 rozporządzenia, które nakłada obowiązek prowadzenia ewidencji określonej w tym przepisie. W tym przypadku nie będzie miała miejsca reklamacja usług, ponieważ zwrot biletu odbędzie się przed spektaklem, czyli przed wykonaniem usługi.

Z kolei w odniesieniu do zwracanych biletów w ramach reklamacji - tj. po spektaklu, których sprzedaż została zaewidencjonowana na kasie rejestrującej, należy wskazać, że Wnioskodawca będzie miał obowiązek prowadzenia ewidencji przedstawionej w przepisie § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących. Wypełniona zostanie przesłanka zawarta w tym przepisie, a mianowicie klient będzie kwestionował wykonanie usługi, czyli reklamacja będzie dotyczyła zrealizowanej usługi, a nie rezygnacji z nabycia niewykonanej jeszcze usługi.

Należy jednak podkreślić, że brak obowiązku prowadzenia ewidencji uregulowanej przepisami § 3 ust. 4 rozporządzenia przedstawiony w rozpatrywanej sprawie, nie zwalnia Wnioskodawcy z udokumentowania w inny sposób faktu zwrotu biletów.

Zauważyć należy, że rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących nie wyczerpuje (nie wskazuje) wszystkich możliwych sytuacji, w których należy dokonać korekty sprzedaży zaewidencjonowanej przy użyciu kasy rejestrującej. Przepisy ustawy o VAT nie narzucają określonej formy prowadzenia ewidencji. Ważne jest tylko, aby zawierała ona wszystkie elementy wymienione w art. 109 ust. 3 ustawy oraz inne dane, które są niezbędne do prawidłowego wypełnienia deklaracji VAT.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym pytania nr 2 i 3 wniosku jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.