IPPP2/443-297/13-2/JW - Brak prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur za usługę prawną.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 27 marca 2013 r. (data wpływu 4 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur za usługę prawną - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 kwietnia 2013 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur za usługę prawną.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest polską spółką kapitałową, opodatkowaną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości osiąganych dochodów. Rok podatkowy Spółki jest tożsamy z rokiem kalendarzowym. Spółka jest zarejestrowanym polskim podatnikiem VAT czynnym.

Spółka S.A. jest jednostką dominującą w Grupie X. i pełni wobec Grupy funkcje o charakterze holdingowym. Spółka prowadzi również działalność m.in. w zakresie zarządzania nieruchomościami, zagospodarowania, wynajmu, kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek, zarządzania nieruchomościami na zlecenie, wykonywania robót ogólnobudowlanych w zakresie obiektów inżynierskich i budowlanych, działalność geodezyjną i poligraficzną, a także działalność polegającą na pośrednictwie finansowym, zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi i zbiorczym portfelem papierów wartościowych i inną działalność według KRS. W przeważającej części Spółka dokonuje czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Ponieważ Spółka wykonuje czynności, w związku z którymi przysługuje Spółce prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, a także czynności, w związku z którymi Spółce takie prawo nie przysługuje, oraz nie ma możliwości wyodrębnienia w całości kwot podatku naliczonego związanych z poszczególnymi czynnościami, Spółka dokonuje odliczenia podatku naliczonego według proporcji, określonej zgodnie z przepisami art. 90 ustawy o VAT (w roku 2013 r. wstępny wskaźnik proporcji pozwalający na odliczenie podatku naliczonego wynosi 86%).

W listopadzie 2011 r. Spółka sprzedała firmie B. S.A. udziały N. Sp. z o.o. w procesie prywatyzacji prowadzonym w trybie zaproszenia do negocjacji. W sierpniu 2012 r. X. S.A. pozwała Pana D. B. Prezesa Zarządu B. S.A. - oraz firmę B. S.A., za naruszenie dóbr osobistych w związku z wypowiedziami Pana D. B. naruszającymi, w ocenie Spółki, dobre imię X. S.A. Dnia 6 marca 2013 r. X. S.A. zawarła ugodę pozasądową z pozwanym kończąc tym samym sądowe postępowanie o ochronę dóbr osobistych X. S.A. W treści ugody napisano m.in., że intencją pozwanych (B. S.A. oraz Pan D. B.) nie było naruszenie dóbr osobistych X. S.A. w trakcie konferencji prasowej z dnia 26 lipca 2012 r. ani w trakcie wywiadu dla portalu internetowego "Rynek Kolejowy", udzielonego dnia 3 sierpnia 2012 r. oraz że pozwani nie twierdzili ani nie zamierzali sugerować jakoby X. S.A. oszukała spółkę B. S.A. w trakcie procesu prywatyzacyjnego N. Sp. z o.o.

Na okoliczność ww. postępowania sądowego oraz ugody pozasądowej Spółka korzystała z pomocy prawnej zapewnionej przez kancelarię prawną (dalej jako "Kancelaria"). Kancelaria dokumentowała wykonanie na rzecz X. S.A. usług prawnych fakturami VAT, wykazując nań kwoty podatku należnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawidłowe jest stanowisko, iż w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawcy służy prawo do obniżenia kwoty podatku od towarów i usług należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach wystawionych przez Kancelarię za usługi prawne świadczone w sprawie ochrony dobrego imienia Spółki, w części służącej prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności opodatkowanej (tekst jedn.: według wskaźnika, o którym mowa w art. 90 ust. 2 ustawy o VAT).

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawidłowe jest stanowisko, iż w opisanym wyżej stanie faktycznym, Wnioskodawcy służy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur wystawianych przez Kancelarię za usługi prawne świadczone w sprawie ochrony dobrego imienia Spółki, w części służącej prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności opodatkowanej (tekst jedn.: w części odpowiadającej wskaźnikowi, o którym mowa w art. 90 ust. 2 ustawy o VAT).

Stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (z zastrzeżeniami wskazanymi w tym przepisie). Powołany przepis odnosi się więc do związku, jaki zachodzić ma między zakupionymi towarami lub usługami, a działalnością opodatkowaną podatnika. Tymczasem ustawodawca nie określił, czy ów związek (wykorzystywanie do czynności opodatkowanych) ma mieć charakter wyłącznie bezpośredni, czy również pośredni. Należy przyjąć, że zarówno związek bezpośredni, jak i pośredni powinien być uwzględniony przy ocenie istnienia uprawnienia podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego wynikającego ze stosownych dokumentów. Zdarza się, że związek o charakterze bezpośrednim nie występuje, chociaż usługi niezaprzeczalnie służą działalności opodatkowanej podatnika.

Za prawidłowością uznania pośredniego związku z działalnością gospodarczą, jako okoliczności uprawniającej na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT do odliczenia podatku naliczonego, przemawiają poglądy prezentowane przez przedstawicieli doktryny, wyroki sądów administracyjnych, wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej "TSUE") oraz liczne interpretacje indywidualne Ministra Finansów.

Jak podkreślono w komentarzu do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT"Ustawodawca nie precyzuje, w jaki sposób i w jakim zakresie towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby umożliwiało to podatnikowi dokonanie odliczenia podatku naliczonego. W związku z tym, należy podkreślić, iż związek ten może być pośredni, co więcej, dany zakup może wiązać się z wykonywaniem czynności niepodlegającej opodatkowaniu, która jest jednak niezbędna lub tylko potrzebna do prowadzenia działalności opodatkowanej." (T. Michalik, VAT Komentarz, Wyd. 8, Warszawa, 2012).

Z kolei w komentarzu do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Adama Bartosiewicza czytamy: "Przyjąć należy również, że nie można absolutyzować wymogu istnienia bezpośredniego związku jako warunku odliczenia podatku naliczonego. W niektórych przypadkach bowiem związek tego rodzaju nie występuje chociaż nabyte towary i usługi niewątpliwie służą wyłącznie czynnościom opodatkowanym. Przykładowo w przypadku prowadzenia przez podatnika działalności wyłącznie opodatkowanej nie występuje żaden bezpośredni związek między np. usługą sprzątania biura czy też środkami czystości zakupionymi w celu jego posprzątania a wykonywaniem konkretnej czynności opodatkowanej. Niezaprzeczalnie jednak w dłuższej perspektywie czasowej posprzątanie biura związane jest z prowadzeniem działalności opodatkowanej. W związku z tym podatnikowi niewątpliwie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie usługi sprzątania czy też środków czystości (towarów), chociaż nie występuje żaden bezpośredni związek między tym podatkiem (usługami czy też towarami, w których cenie zawarty był podatek naliczony) a konkretnymi czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika." (LEX 2013, Komentarz do art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług.

Na uwagę zasługuje również wykładania dokonywana przez TSUE w zakresie prawa do odliczenia podatku od zakupionych towarów i usług w świetle ich związku z działalnością opodatkowaną. I tak w wyroku w sprawie C-16/00 (Cibo Participation SA) TSUE wskazał: "Wydatki poniesione przez spółkę holdingową na różne usługi, które nabywa w związku z nabyciem udziałów w spółce zależnej stanowią część jej kosztów ogólnych i dlatego mają co do zasady bezpośredni związek z jej działalnością gospodarczą jako całością. Zatem, jeżeli spółka holdingowa przeprowadza zarówno transakcje, dla których podatek od wartości dodanej podlega odliczeniu i transakcje, dla których nie podlega odliczeniu, z art. 17 ust. 5 akapit pierwszy szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych wynika, że może ona odliczyć jedynie tę część podatku od wartości dodanej, jaka przypada na kwotę tych pierwszych transakcji".

W innej sprawie - C-465/03, Kretztechnik AG) - TSUE stwierdził, iż w celu dopuszczalności odliczenia podatku naliczonego, zakup towaru lub usługi powinien pozostawać w związku z czynnościami dającymi podatnikowi prawo do odliczenia. TSUE uznał, ze emisja akcji (co było przedmiotem sporu) co prawda stanowi transakcję pozostającą poza zakresem regulacji Dyrektywy VAT, jednak czynność ta została zrealizowana w celu podwyższenia kapitału zakładowego Kretztechnik z korzyścią dla jej ogólnie rozumianej działalności gospodarczej. W konsekwencji, zdaniem TSUE, poniesione przez Kretztechnik koszty usług związanych z obsługą tejże emisji stanowią część kosztów ogólnych działalności spółki i jako takie stanowią element cenotwórczy sprzedawanych towarów. Tym samym nabyte usługi pozostają w bezpośrednim i ścisłym związku z działalnością gospodarczą podatnika i zdaniem TSUE dają prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdyż Kretztechnik prowadziła działalność opodatkowaną.

Interesujący jest komentarz do tego wyroku, zaprezentowany przez T. Michalika:"W istocie rzeczy, Trybunał potwierdził więc, iż w praktyce gospodarczej istnieją czynności, które z punktu widzenia VAT są nieistotne, niejako "niewidzialne". Nie stanowiąc bowiem celu samego w sobie, stanowią jedynie narzędzie służące realizacji innych celów. (...) Tym samym, TSUE potwierdza, iż w przypadku czynności, które są jedynie środkiem do dokonania czynności opodatkowanych, podatnik zachowuje prawo do odliczenia. Czynności te są bowiem kompletnie neutralne, "niewidzialne" z punktu widzenia podatku VAT." (T. Michalik, VAT Komentarz, Wyd. 8, Warszawa 2012).

Na powyższy wyrok w sprawie C-465/03 powołał się również Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z dnia 29 marca 2011 r., (sygn. I FSK 571/10) potwierdzając, że związek pomiędzy zakupami a transakcją opodatkowaną nie zawsze musi być tego rodzaju, aby można było dokonać bezpośredniego przypisania danego wydatku do konkretnej transakcji opodatkowanej. W przypadku bowiem tzw. kosztów ogólnych, które ostatecznie przekładają się na cenę oferowanych towarów czy usług w działalności gospodarczej podatnika, wydatki takie zachowują bezpośredni związek z działalnością gospodarczą, a podatnik ma prawo do odliczenia VAT z tytułu zakupów w takim zakresie, w jakim działalność ogólna daje prawo do odliczenia VAT.

W niniejszej argumentacji nie sposób pominąć cechy podatku od towarów i usług, jaką jest jego neutralność dla przedsiębiorcy/podatnika. Mając na uwadze tę właśnie cechę, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 czerwca 2007 r. (sygn. I FSK 967/06) wskazał, iż: "Dokonując zatem wykładni wskazanych wyżej przepisów należy nadać im taki sens, który pozwoli na zachowanie podstawowej i najistotniejszej cechy tego podatku jaką jest jego neutralność dla podatnika. Wobec tego przyjąć należy, że każdy związek - zarówno bezpośredni, jak i pośredni - ze sprzedażą opodatkowaną, wykonywaną obecnie, uprzednio lub w przyszłości, winien być uwzględniony przy ocenie istnienia uprawnienia podatnika do obniżenia podatku należnego o naliczony przy nabyciu towarów i usług, tylko wówczas bowiem będzie możliwa jego realizacja."

Powyższe wywody prowadzą do następującego wniosku: nie tylko związek bezpośredni z konkretną transakcją opodatkowaną daje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego. Może to być związek zarówno pośrednio związany z konkretnymi transakcjami opodatkowanymi, ale także bezpośrednio lub pośrednio związany z opodatkowaną działalnością podatnika w ogóle.

W licznych interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów również Wnioskodawca znajduje potwierdzenie zaprezentowanego wyżej podejścia, m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, z dnia 4 września 2012 r., IPPP1/443-594/12-2/AW, organ podatkowy stwierdza, że "Ustawa o VAT nie precyzuje, jaki charakter ma mieć związek pomiędzy dokonaniem określonych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Związek ten może mieć charakter bezpośredni, tj. w pewnych przypadkach możliwe jest jednoznaczne wskazanie, że zakupione przez podatnika towary lub usługi zostały wykorzystane do wykonania określonej transakcji opodatkowanej. Ustawodawca nie zawęża jednak prawa do odliczenia podatku naliczonego wyłącznie do tego rodzaju przypadków. Związek zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych może mieć również charakter pośredni gdy zakupów tych nie można wprawdzie przyporządkować do określonych transakcji opodatkowanych, jednak służą one działalności gospodarczej podatnika, opodatkowanej podatkiem VAT. Istnienie takie pośredniego związku nabywanych towarów i usług z prowadzeniem przez podatnika działalności opodatkowanej VAT jest wystarczające z punktu widzenia przesłanki odliczenia określonej w art. 86 ust. 1. Powyższe stanowisko jest konsekwencją zasady neutralności podatku VAT dla podatników prowadzących działalność opodatkowaną tym podatkiem, kluczowej zasady, na której zbudowany jest system podatku od wartości dodanej".

W podobnym tonie wypowiadali się w imieniu Ministra Finansów np. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 8 maja 2012 r., znak: IPTPP1/443-155/12-4/RG, bądź w interpretacji z dnia 15 marca 2012 r., znak: IPTPP2/443-858/11-4/JN czy też Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 9 czerwca 2010 r., znak: IPPP3/443-253/10-2/KG/SM.

W świetle powołanych wyżej argumentów Wnioskodawca uważa, że na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego, wykazanego na fakturach Kancelarii za usługi prawne świadczone w sprawie sądowej ochrony dóbr osobistych Spółki. Usługi te oczywiście nie były związane bezpośrednio z konkretnymi transakcjami opodatkowanymi Wnioskodawcy, lecz z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy w ogóle, Należy podkreślić, że wszczęcie procesu, jego prowadzenie oraz polubowne zakończenie miało na celu ochronę wizerunku X. S.A., dobrego mienia, a co za tym idzie ochronę źródła przychodów. Od tego bowiem jak postrzegana jest Spółka przez aktualnych i potencjalnych klientów zależy jej rynkowa pozycja. Zaufanie klientów do X. S.A. przekłada się bezpośrednio na faktyczne korzystanie z usług Spółki, a tym samym na wielkość obrotu z działalności opodatkowanej. Jednakowoż, z racji tej, że Spółka dokonuje czynności zarówno uprawniających do odliczenia VAT naliczonego jak i czynności, które takiego prawa nie dają, odliczenie podatku naliczonego od ww. usług prawnych może nastąpić jedynie w części, tj. proporcjonalnie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów usług.

Wnioskodawca pragnie również wyjaśnić, że rozumie, iż powołane w treści niniejszego wniosku wyroki sądów administracyjnych, TSUE oraz indywidualne interpretacje prawa podatkowego, zapadły/wydane były w indywidualnych sprawach podatników i nie mogą mieć zastosowania wprost do stanu faktycznego Spółki. Niemniej jednak doktryna prawnicza, a w szczególności orzecznictwo sądowe, ma istotny wpływ na poprawność i jednolitość wykładni prawa, dlatego też zasługują one na uwzględnienie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Powyższe regulacje oznaczają, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Aby zatem podatnik miał prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z otrzymanych faktur VAT, zakupy dokumentowane tymi fakturami muszą być związane (w sposób bezsporny) z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Powyższa zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują, jaki związek musi istnieć pomiędzy zakupami a sprzedażą, żeby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia. Związek ten może być bezpośredni lub pośredni.

Związek bezpośredni występuje wówczas, gdy nabywane towary bądź usługi służą dalszej odsprzedaży lub też w bezpośredni sposób wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim mówimy wtedy, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania podmiotu, a więc w sposób pośredni wiążą się z działalnością gospodarczą i z osiąganymi przychodami. Aby wskazać, czy określone zakupy mają związek pośredni musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy między dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. Pośredni związek dokonanych zakupów z działalnością gospodarczą występuje wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotów.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

W przypadku, gdy podatnik dokonuje zakupów związanych zarówno z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, zastosowanie znajdują przepisy art. 90 ustawy o podatku od towarów i usług. Przepisy te są wyrazem ścisłej zależności między uprawnionym odliczeniem podatku naliczonego, a wykonywaniem czynności opodatkowanych, które w sposób technicznoprawny uzupełniają generalną zasadę wyrażoną w wyżej cyt. art. 86 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, to zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

W myśl art. 90 ust. 3 ustawy proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Stosownie do art. 90 ust. 4 ustawy proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Z uwagi na brzmienie powyższych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy zauważyć, że obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych od tego podatku.

Z przedstawionej treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca - X. S.A. jest polską spółką kapitałową. Spółka prowadzi również działalność m.in. w zakresie zarządzania nieruchomościami, zagospodarowania, wynajmu, kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek, zarządzania nieruchomościami na zlecenie, wykonywania robót ogólnobudowlanych w zakresie obiektów inżynierskich i budowlanych, działalność geodezyjną i poligraficzną, a także działalność polegającą na pośrednictwie finansowym, zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi i zbiorczym portfelem papierów wartościowych oraz inną działalność według KRS. Wnioskodawca jest zarejestrowanym polskim podatnikiem VAT czynnym. W przeważającej części Spółka dokonuje czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Ponieważ Spółka wykonuje czynności, w związku z którymi przysługuje Spółce prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, a także czynności, w związku z którymi Spółce takie prawo nie przysługuje, oraz nie ma możliwości wyodrębnienia w całości kwot podatku naliczonego związanych z poszczególnymi czynnościami, Spółka dokonuje odliczenia podatku naliczonego według proporcji, określonej zgodnie z przepisami art. 90 ustawy o VAT (w roku 2013 r. wstępny wskaźnik proporcji pozwalający na odliczenie podatku naliczonego wynosi 86%). W listopadzie 2011 r. Spółka sprzedała firmie B. S.A. udziały N. Sp. z o.o. w procesie prywatyzacji prowadzonym w trybie zaproszenia do negocjacji. W sierpniu 2012 r. Spółka - X. S.A. pozwała Pana D. B. Prezesa Zarządu B. S.A. - oraz firmę B. S.A., za naruszenie dóbr osobistych. Dnia 6 marca 2013 r. Spółka zawarła ugodę pozasądową z pozwanym. Na okoliczność postępowania sądowego oraz ugody pozasądowej Spółka korzystała z pomocy prawnej zapewnionej przez Kancelarię prawną. Kancelaria dokumentowała wykonanie na rzecz Spółki usługi prawne fakturami VAT, wykazując na nich kwoty podatku należnego.

Na tle zaprezentowanej sprawy, wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do kwestii czy na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, prawidłowe jest stanowisko, iż w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawcy służy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach wystawionych przez Kancelarię za usługi prawne świadczone w sprawie ochrony dobrego imienia Spółki, w części służącej prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności opodatkowanej (tekst jedn.: według wskaźnika, o którym mowa w art. 90 ust. 2 ustawy o VAT).

Jak wskazano powyżej, związek pomiędzy ponoszonymi wydatkami, a uzyskiwanym obrotem, przychodami może mieć charakter pośredni - którego nie można powiązać z konkretnym, powstającym przysporzeniem oraz bezpośredni, gdzie można obiektywnie stwierdzić, że efektem ściśle określonego działania jest powstanie skonkretyzowanego przysporzenia po stronie podmiotu podejmującego te czynności.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, iż w niniejszej sprawie wydatki poniesione przez Spółkę na usługę prawną w sprawie ochrony dobrego imienia X. S.A. - jak słusznie wskazał Wnioskodawca - nie mają bezpośredniego związku z wykonywanymi przez Spółkę czynnościami opodatkowanymi.

Jednakże wbrew opinii wyrażonej przez Spółkę w uzasadnieniu własnego stanowiska w sprawie, zdaniem tut. Organu poniesione przez Wnioskodawcę wydatki na usługę prawną w związku z naruszeniem dóbr osobistych Spółki X. S.A. nie mają również pośredniego związku z wykonywanymi przez Spółkę czynnościami opodatkowanymi. Nie można tych kosztów traktować jako ogólnego kosztu przedsiębiorstwa, od którego przysługuje prawo do odliczenia podatku od towarów i usług.

W sytuacji, gdyby Spółka korzystała z pomocy prawnej dokonując sprzedaży firmie B. S. A. udziałów N. Sp. z o.o. w procesie prywatyzacji prowadzonym w trybie zaproszenia do negocjacji, należałoby uznać, iż usługi prawne świadczone przez Kancelarię związane są w sposób pośredni z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę. Jednakże usługi prawne świadczone przez Kancelarię związane z pozwaniem Prezesa Zarządu firmy B. S.A. oraz firmy B. S.A. za naruszenie dóbr osobistych w związku z wypowiedziami Prezesa naruszającymi dobre imię X. S.A. i końcowe podpisanie ugody, nie wykazują związku z działalnością opodatkowaną prowadzoną przez Spółkę, gdyż w żaden sposób nie przyczyniają się do uzyskania przychodu i nawet w sposób pośredni nie wpływają na generowanie obrotów przez X. S.A. Zauważyć należy, iż każdy przejaw aktywności Spółki będzie w sposób ekonomiczny związany z działalnością Strony, co nie oznacza jednak, iż każda podejmowana przez Spółkę działalność będzie związana z czynnościami generującymi obrót. Aby dane działanie można było uznać za związane z działalnością Spółki chociażby w sposób pośredni, związek ten musi być widoczny i łatwy do rozpoznania. Natomiast w sytuacji opisanej we wniosku takiego związku trudno się dopatrzeć. Zauważyć bowiem należy, iż pozwanie Prezesa Zarządu B. S.A. i firmy B. S.A oraz podpisanie ugody w żaden sposób nie może przełożyć się na korzystanie przez potencjalnych klientów z usług firmy, a tym samym na wielkość uzyskanego obrotu z działalności opodatkowanej.

Mając na uwadze przywołane uregulowania prawne na tle przedstawionego opisu sprawy stwierdzić należy, iż nabywane usługi prawne nie służą ani bezpośrednio ani pośrednio działalności prowadzonej przez Wnioskodawcy, zatem Spółka nie jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającej z faktur wystawianych przez Kancelarię za usługi prawne świadczone w sprawie ochrony dobrego imienia X. S.A.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do przywołanych przez Spółkę orzeczeń: wyroku NSA I FSK 571/10 z dnia 29 marca 2011 r., który dotyczy prawa do odliczenia VAT naliczonego z tytułu wydatków związanych z publiczną emisją akcji oraz debiutem na giełdzie papierów wartościowych oraz wyroku NSA I FSK 967/06 z dnia 25 czerwca 2007 r. dotyczący odliczenia podatku naliczonego z faktur za usługi badania sprawozdań finansowych oraz analizy działania i stanu grupy przez niezależnych konsultantów na rzecz Skarżącej Spółki, która miała zamiar nabyć 97% akcji grupy, stwierdzić należy, że ich rozstrzygnięcia dotyczą odmiennych sytuacji niż okoliczności sprawy przedstawione w niniejszym wniosku.

Analogicznie należy odnieść się do wskazanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 września 2011 r., znak IPPP1-443-594/12-2/AW - dotyczącą prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabycia towarów i usług służących realizacji zadań związanych z organizacją imprez sportowych oraz z dnia 9 czerwca 2010 r. znak: IPPP3/443-253/10-2/KG/SM - dotyczącą prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z dokonanych zakupów towarów i usług związanych z realizacją projektów szkoleniowych. Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 8 maja 2012 r. znak IPTPP1/443-155/12-4/RG - dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów pośrednio związanych ze sprzedażą opodatkowaną, do których Wnioskodawca zalicza: wydatki rzeczowe na zakup materiałów (np. materiały, komputery, krzesła, artykuły pierwszej pomocy), artykułów spożywczych na potrzeby sekretariatu (np. kawa, herbata, ciastka), usług (np. telefonicznych, doradczych, komunalnych), wydatki eksploatacyjne: np. zakup materiałów związanych z utrzymaniem pomieszczeń i remonty tych pomieszczeń, natomiast interpretacja indywidualna z dnia 15 marca 2012 r. znak: IPTPP2/443-858/11-4/JN - odnosi się do prawa do odliczenia podatku VAT od zakupu kawy, herbaty, napojów, słodyczy i cukru przekazywanych w ramach poczęstunku kontrahentom i pracownikom oddelegowanym do negocjacji. Każda z tych interpretacji została wydana w odmiennych stanach faktycznych, w których możliwe było twierdzenie, iż poniesione wydatki w sposób pośredni służą czynnościom opodatkowanym.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.