IPPP2/443-253/13-2/KOM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2013 r. (data wpływu 21 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu uregulowania należności za fakturę poprzez potrącenie i prawa otrzymania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w terminie 25 dni - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 marca 2013 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu uregulowania należności za fakturę poprzez potrącenie i prawa otrzymania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w terminie 25 dni.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym prowadzącym działalność handlową głównie produktami spożywczymi i napojami. Z uwagi na fakt, iż znaczna część dostaw towarów realizowana jest przez Wnioskodawcę do kontrahentów z innych krajów Unii Europejskiej (transakcje WDT opodatkowane 0% stawką VAT), a zakupy towarów realizowane są u dostawców krajowych, w rozliczeniach VAT Wnioskodawcy pojawiają się nadwyżki VAT naliczonego nad należnym.

Jednocześnie, w wielu przypadkach Wnioskodawca dokonuje zapłaty za swoje zobowiązania względem dostawców krajowych w drodze potrącenia wzajemnych należności. Faktury, dla których zapłata nastąpiła w formie potrącenia, są również uwzględniane w rejestrze VAT Wnioskodawcy

Następnie, jeżeli w danym okresie rozliczeniowym powstanie nadwyżka VAT naliczonego (uwzględniającego również faktury zapłacone w formie potrącenia) nad należnym, Wnioskodawca wraz z deklaracją VAT składa uzasadniony wniosek o zwrot VAT w terminie przyspieszonym, tj. 25 dni - zgodnie z art. 87 ust. 6 ustawy o VAT.

W związku z powyższą sytuacją, Wnioskodawca pragnie potwierdzić prawidłowość stosowanego podejścia w odniesieniu do ubiegania się o przyspieszony zwrot VAT w opisanej sytuacji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle art. 87 ust. 6 ustawy o VAT, w przypadku, gdy zapłata za faktury zakupowe następuje w drodze potrącenia, Wnioskodawcy przysługuje zwrot nadwyżki VAT naliczonego nad należnym w terminie 25 dni.

Stanowisko Wnioskodawcy

W ocenie Wnioskodawcy, w świetle art. 87 ust. 6 ustawy o VAT, w przypadku, gdy zapłata za faktury zakupowe następuje w drodze potrącenia, Wnioskodawcy przysługuje zwrot nadwyżki VAT naliczonego nad należnym w terminie 25 dni.

Analizując treść i cel art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT należy dojść do wniosku, że przyspieszony zwrot dotyczy kwot podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone. Co prawda ustawodawca użył słowa "zapłacone", ale w odniesieniu do "kwot należności" wynikających z faktur.

W ocenie Wnioskodawcy, z całości tego unormowania wynika, że chodzi o podatek naliczony wynikający z kwot należności, które zostały uregulowane, czyli zobowiązanie spełniono. Nie odnosi się on natomiast do konieczności zapłaty w gotówce lub przelewem. Dokonanie zapłaty w formie potrącenia wzajemnych (i rzeczywiście istniejących) wierzytelności uznać należy za równoznaczne w skutkach prawnych z dokonaniem zapłaty "z uwzględnieniem art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej" (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.).

W ocenie Wnioskodawcy, zobowiązanie danego podmiotu wygasa przede wszystkim poprzez jego spełnienie, co w przypadku świadczenia pieniężnego ma miejsce w sytuacji zapłaty określonej kwoty pieniężnej. Należy mieć także na uwadze, że zobowiązanie pieniężne wygasa poprzez kompensatę wzajemnych wierzytelności (potrącenie), zgodnie z instytucją prawa cywilnego przewidzianą w art. 498 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), stosowaną w obrocie gospodarczym.

Zastosowanie potrącenia pozwala uniknąć dwukrotnego, wzajemnego świadczenia należności, a co za tym idzie i kosztów z tym związanych. Zatem zobowiązanie pieniężne wygasa nie tylko poprzez jego zapłatę, ale także i poprzez potrącenie.

Stanowisko takie potwierdzone zostało m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej także: "NSA") z dnia z dnia 2 czerwca 2011 r. (sygn. akt I FSK 1075/10) oraz wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 kwietnia 2012 r. (sygn. akt I FSK 1731/11). W orzeczeniach tych NSA wyraźnie potwierdził, że art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT nie wymaga, aby zapłata za faktury nastąpiła przelewem lub gotówką, lecz dopuszcza również formę potrącenia wzajemnych należności pomiędzy podatnikami.

W uzasadnieniu przywołanego wcześniej wyroku z 5 kwietnia 2012 r. (Sygn. akt I FSK 1731/11), Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził natomiast jednoznacznie, że: "potrącenie jako sposób wygaszenia stosunku zobowiązaniowego uznaje się za równoważny zapłacie. Jednakże tożsamość skutku, jaki wywiera potrącenie oraz zapłata, nie może przesądzać o konieczności uwzględnienia dyspozycji art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Skoro bowiem przepis ten dotyczy rozliczeń pieniężnych, to tym samym nie odnosi się do zapłaty w formie potrącenia wzajemnych wierzytelności - uregulowanego w art. 498 Kodeksu cywilnego".

Ustawa o VAT nie zawiera definicji zapłaty. Nie zawiera również jakichkolwiek ograniczeń, co do formy zapłaty. Ograniczenia takie nie wynikają także z wykładni historycznej, ani celowościowej tego aktu. Przeciwnie, nawet w czasie obowiązywania ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. z 1993 r. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.), w którym funkcjonował podobny do obecnego przepis, doktryna prawa podatkowego potwierdzała, że za zapłatę uznawać należy również potrącenie (m.in wyrok NSA w Bydgoszczy z dnia 15 stycznia 2003 r. sygn. akt SA/Bd 50/03). Zatem określenie to należy interpretować w kategoriach zachowań cywilnoprawnych. Polskie prawo cywilne przewiduje różne sposoby wygaśnięcia zobowiązania, które łączy z zaspokojeniem wierzyciela. Nie ma przeszkód do uznania, że formą zapłaty może być także potrącenie. Zgodnie z art. 498 § 2 Kodeksu cywilnego, potrącenie wierzytelności daje skutek w postaci wzajemnego ich umorzenia do wysokości niższej, jest więc sposobem wykonania zobowiązania. Oznacza to, że za zapłatę w rozumieniu art. 87 ust. 6 ustawy o VAT należy również rozumieć potrącenie wzajemnych należności pieniężnych.

Stanowisko takie, oparte właśnie m.in. na wskazanym przepisie Kodeksu cywilnego przyjmuje przykładowo WSA w Łodzi (wyrok z dnia 15 listopada 2011 r., sygn. akt I SA/Łd 1289/11) oraz WSA w Gliwicach (wyrok z dnia 10 maja 2007 r., sygn. akt III SA/Gl 216/07).

W tym kontekście warto przywołać również wyrok z dnia 12 marca 2009 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 3172/08). W wyroku tym Sąd uznając, że: "Określony w art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy z 2004 r. o podatku od towarów i usług warunek otrzymania przyspieszonego zwrotu nadwyżki podatku jest spełniony także wtedy, gdy w miejsce zapłaty należności z faktury wskazanej w tym przepisie, podatnik i wystawca faktury dokonają wzajemnego potrącenia przysługujących im wierzytelności" wskazał jednocześnie, że określony w art. 87 ust. 6 pkt 1 tej ustawy wymóg bezpośredniej zapłaty należności wynikającej z faktury, w której wykazana została kwota podatku podlegająca zwrotowi, podatnikowi będącemu wystawcą faktury, należy interpretować w taki sposób, który nie będzie sprzeczny z wynikającym z art. 18 (4) Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 183 Dyrektywy 2006/112/WE) obowiązkiem zwrotu nadwyżki podatku w rozsądnych terminach bez stosowania ograniczeń, których nie da się uzasadnić potrzebą zwalczania uchylania się od opodatkowania czy też potrzebą zwalczania wykorzystywania konstrukcji właściwych podatkowi VAT wyłącznie w celu uzyskiwania korzyści niezwiązanych z rzeczywistym obrotem podlegającym opodatkowaniu.

W powyższym kontekście warto zwrócić uwagę na stanowisko prezentowane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej "TSUE"). Z orzeczenia TSUE w sprawie C-286/94 Garage Molenheide BVBA v. Państwo Belgijskie wynika, że wszelkie ograniczenia w prawie do otrzymania zwrotu muszą być tak skonstruowane, aby możliwie precyzyjnie zapobiegać nadużyciom, jednocześnie minimalnie wypaczając działanie systemu VAT. W szczególności niedopuszczalne są takie regulacje, które uniemożliwiają lub utrudniają zwrot nawet w przypadku, gdy podatnik może udowodnić, iż działania jego nie mają charakteru nadużyć podatkowych. Jeżeli środki skierowane na zwalczanie nadużyć podatkowych skierowane będą również przeciwko uczciwym podatnikom w ten sposób, że możliwość skorzystania z otrzymania zwrot będzie nadmiernie utrudniona, praktycznie niemożliwa lub będzie dokonywana w terminie, to naruszać one będą zasadę proporcjonalności, co musi skutkować ich uznaniem za niezgodne z prawem wspólnotowym.

Podobne wytyczne i rozumienie przepisów wspólnotowych w zakresie zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad należnym przez organy podatkowe państw członkowskich wynikają ze stanowiska TSUE wyrażonego w orzeczeniu z dnia 28 stycznia 2011 r. w sprawie C-274/10 (Komisja Europejska przeciwko Republice Węgierskiej).

Z powyższych względów wskazywanych przez TSUE, zdaniem zarówno Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, jak i NSA, warunek określony w przepisie art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT należy uznać za spełniony także wtedy, gdy zamiast zapłaty należności z faktury pomiędzy podatnikiem i wystawcą faktury dochodzi do wzajemnego potrącenia wierzytelności, w wyniku którego obowiązek zapłat wynikający z transakcji udokumentowanej fakturą wygasa.

Wnioskodawca pragnie również podkreślić, że analogiczne stanowisko potwierdzające zasadność zwrotu VAT w 25-dniowym terminie w przypadku zapłaty za faktury zakupowe w formie potrącenia prezentują również organy podatkowe działające z upoważnienia Ministra Finansów. Przykładowo, w interpretacji z dnia 9 sierpnia 2010 r., nr ILPP1/443-565/10-2/BD, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, że: "podatnik, który złoży wniosek o wcześniejszy zwrot, w sytuacji, gdy kwoty podatku naliczonego wykazane w deklaracji wynikają z faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone wystawcy faktury przelewami bankowymi oraz poprzez potrącenie wzajemnych wierzytelności (kompensatę) - będzie uprawniony do zwrotu różnicy podatku VAT w terminie 25 dni od dnia złożenia rozliczenia. Rozliczenie faktur bowiem poprzez potrącenie wzajemnych należności wyczerpuje znamiona przepisu art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy i w przypadku wystąpienia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym stanowi podstawę do ubiegania się zwrot VAT w terminie 25 dni.".

Biorąc powyższe pod uwagę, Wnioskodawca wnosi jak na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następny okres lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W myśl art. 87 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., zwrot różnicy podatku, z zastrzeżeniem ust. 6, następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazane w zgłoszeniu identyfikacyjnym, o którym mowa w odrębnych przepisach, lub na wskazany przez podatnika rachunek banku lub na rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, jako zabezpieczenie udzielanego przez ten bank lub przez tę kasę kredytu, na podstawie złożonego przez podatnika, do naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do złożenia deklaracji podatkowej, pisemnego, nieodwołalnego upoważnienia organu podatkowego, potwierdzonego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową udzielających kredytu, do przekazania tego zwrotu. Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanego w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej lub postępowania kontrolnego na podstawie przepisów o kontroli skarbowej. Jeżeli przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, o którym mowa w zdaniu poprzednim, urząd skarbowy wypłaca należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty.

Natomiast w myśl przepisów art. 87 ust. 6 ustawy, na wniosek podatnika, złożony wraz z deklaracją podatkową, urząd skarbowy jest obowiązany zwrócić różnicę podatku, o której mowa w ust. 2, w terminie 25 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia, w przypadku gdy kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej, wynikają z:

- przy czym przepisy ust. 2 zdanie drugie i trzecie, ust. 2a, 4a-4f stosuje się odpowiednio.

Z analizy powyższego przepisu wynika, iż na wniosek podatnika i przy spełnieniu określonych warunków podstawowy termin zwrotu może być skrócony: 60 dniowy do 25 dniowego. Podatnik może otrzymać wcześniejszy zwrot, gdy spełni następujące warunki:

* opłaci wszystkie faktury lub dokumenty celne dokumentujące zakupy rozliczone w deklaracji VAT-7,

* zapłata za te faktury zostanie dokonana z uwzględnieniem przepisów art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Zgodnie z ww. art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.), dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:

Przepis ten ustanawia konieczność zapłaty za pośrednictwem rachunku bankowego należności za transakcję o wartości przekraczającej 15.000 euro, a zatem nie dopuszcza w takim przypadku zapłaty bezpośrednio w formie gotówkowej. Nie odnosi się natomiast do zapłaty w formie potrącenia wzajemnych wierzytelności, którą reguluje art. 498 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 498 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wierzytelności niższej. W myśl art. 499 Kodeksu cywilnego potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie.

Przy czym należy mieć na uwadze, że dla skuteczności tej formy zapłaty muszą być spełnione warunki określone w przepisach prawa cywilnego.

Z opisu sprawy przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT i prowadzi działalność handlową produktami spożywczymi i napojami, opodatkowaną podatkiem VAT. Znaczna część tych dostaw realizowana jest przez Wnioskodawcę do kontrahentów z innych krajów Unii Europejskiej (transakcje WDT opodatkowane 0% stawką VAT), a zakupy towarów realizowane są u dostawców krajowych, tak więc w rozliczeniach VAT Wnioskodawcy pojawiają się nadwyżki VAT naliczonego nad należnym. W wielu przypadkach Wnioskodawca dokonuje zapłaty za swoje zobowiązania względem dostawców krajowych w drodze potrącenia wzajemnych należności. Faktury, dla których zapłata nastąpiła w formie potrącenia, są również uwzględniane w rejestrze VAT Wnioskodawcy. Jeżeli w danym okresie rozliczeniowym powstanie nadwyżka VAT naliczonego (uwzględniającego również faktury zapłacone w formie potrącenia) nad należnym, Wnioskodawca wraz z deklaracją VAT składa wniosek o zwrot VAT w terminie przyspieszonym, tj. 25 dni - zgodnie z art. 87 ust. 6 ustawy o VAT. Wnioskodawca ma wątpliwości, czy jego postępowanie w odniesieniu do ubiegania się o przyspieszony zwrot VAT jest słuszne.

Dokonując analizy przytoczonych powyżej przepisów należy stwierdzić, że art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy nie stawia ograniczeń co do formy zapłaty należności. A zatem dopuszczalne jest, że jedną z form zapłaty może być potrącenie, które zgodnie z treścią art. 498 Kodeksu cywilnego, daje skutek w postaci wzajemnego umorzenia wierzytelności do wysokości niższej z nich. Potrącenie (kompensata) wzajemnych wierzytelności niewątpliwie stanowi zapłatę należności.

Należy jednak pamiętać, iż powyższa zasada, w pewnych określonych prawem okolicznościach, doznaje ograniczenia, o ile podatnik chce skorzystać z możliwości skrócenia terminu do zwrotu nadwyżki podatku.

Dokonując analizy przytoczonych powyżej przepisów należy stwierdzić, że art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy odwołuje się do art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zgodnie z którym należności, których wysokość nie przekracza kwoty 15.000 euro mogą być regulowane zarówno gotówką, jak i przelewem na rachunek bankowy kontrahenta podatnika. Jednakże, gdy płatność wynikająca z jednorazowej transakcji przekracza 15.000 euro, to wówczas bezwzględnie należy dokonać tej zapłaty za pośrednictwem rachunku bankowego. Cytowany przepis bowiem w sposób jednoznaczny i bardzo czytelny wskazuje, że dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego w każdym przypadku, gdy stroną transakcji, z której wynika płatność jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji. Tak więc wskazany przepis art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy, w sytuacji, gdy podatnik chce skorzystać z uprawnienia w nim wskazanego, nakazuje bezwzględnie dokonać zapłaty za dokonane zakupy gotówką bądź przelewem za pośrednictwem rachunku bankowego. W żadnym miejscu wskazany przepis nie odnosi się do możliwości regulowania należności w drodze potrącenia (kompensaty) wzajemnych wierzytelności. Tym samym Wnioskodawca chcąc skorzystać z tego uprawnienia szczególnego, tzn. otrzymać zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w terminie 25 dni, jest zobowiązany dokonać zapłaty gotówką lub przelewem za faktury dotyczące transakcji poniżej 15.000 euro oraz wyłącznie przelewem z rachunku bankowego w odniesieniu do transakcji udokumentowanych fakturami, gdy należność przekracza kwotę 15.000 euro, o której mowa w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Zatem, aby konieczne stało się dokonanie zapłaty za pośrednictwem rachunku bankowego muszą być spełnione kumulatywnie dwie przesłanki. Mianowicie, podmioty dokonują wzajemnych rozliczeń w związku z prowadzonymi przez siebie działalnościami gospodarczymi, a nadto jednorazowa wartość takiej transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 euro. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, iż przymus dokonania rozliczeń w opisanej sytuacji za pośrednictwem rachunku bankowego jednocześnie wyklucza przeprowadzenie tego rodzaju transakcji w formie potrącenia. Istota kompensaty nie polega bowiem na przekazaniu określonej realnej kwoty pieniędzy, lecz na uregulowaniu należności poprzez potrącenie jednej wierzytelności z drugą wierzytelnością, pod warunkiem, że przedmiotem obu są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości, oznaczone co do gatunku, obie są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym.

W przedstawionych okolicznościach sprawy, warunkiem bezwzględnym, jaki Wnioskodawca musi spełnić, jest zapłata w całości należności za towar wynikających z rozliczonych faktur. Wnioskodawca jednak w bardzo wielu przypadkach dokonuje zapłaty za swoje zobowiązania w drodze potrącenia (kompensaty) wzajemnych należności. Nie dochodzi zatem w takich przypadkach do zapłaty z tytułu nabycia towarów ani w gotówce ani przelewem.

W konsekwencji powyższego Wnioskodawca nie ma prawa do ubiegania się o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w przyśpieszonym terminie 25 dni, jeśli dokonuje potrącenia w formie kompensaty jakiejkolwiek należności za faktury, z których podatek naliczony uwzględnił w deklaracji VAT.

Oczywiście w przypadku, gdy podatnik dokonuje kompensaty należności z zobowiązaniem kontrahenta w drodze wzajemnego potrącenia należności, to następuje wygaśnięcie zobowiązania, jednakże pozbawia to podatnika możliwości ubiegania się o dokonanie przez urząd skarbowy zwrotu różnicy podatku naliczonego nad podatkiem należnym w skróconym terminie - 25 dni.

W świetle powyższych regulacji prawnych oraz odnosząc się do opisu sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca, składając wniosek o wcześniejszy zwrot, w sytuacji, gdy kwoty podatku naliczonego wykazane w deklaracjach wynikają z faktur dokumentujących transakcje, zostały uregulowane poprzez potrącenie wzajemnych wierzytelności (kompensatę) - nie będzie uprawniony do zwrotu różnicy podatku VAT (wynikającego z tych faktur) w terminie 25 dni od dnia złożenia rozliczenia. Rozliczenie bowiem faktur poprzez potrącenie wzajemnych należności nie wyczerpuje znamion przepisu art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy i w przypadku wystąpienia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym nie stanowi podstawy do ubiegania się o zwrot ww. nadwyżki w przyspieszonym terminie.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przedstawionym w złożonym wniosku, należało uznać za nieprawidłowe.

W złożonym wniosku Wnioskodawca na poparcie własnego stanowiska wskazał interpretację indywidualną z dnia 9 sierpnia 2010 r., Nr ILPP1/443-565/10-2/BD oraz orzeczenia sądów administracyjnych. Należy jednak zauważyć, że są one rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonymi w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa. W tym kontekście należy przytoczyć uzasadnienie wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 31 marca 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 232/11, w którym Sąd " (...) podziela wprawdzie stanowisko strony, że zasada zaufania do organu wyraża się między innymi w jednolitości stosowania prawa podatkowego, a tym samym unikaniu rozbieżności stanowisk organów, nie oznacza to jednak, że organ udzielający interpretacji, obowiązany jest ustosunkowywać się do wskazywanych przez wnioskodawcę orzeczeń, a tym bardziej interpretacji wydanych w innych indywidualnych sprawach. Należy podkreślić, że organ udzielający interpretacji, nie miał obowiązku ustosunkowania się do przywołanych przez Spółkę orzeczeń i interpretacji (...)".

Stwierdzić zatem należy, że choć powołane przez Wnioskodawcę rozstrzygnięcia przepisów prawa podatkowego Organ potraktował jako jeden z elementów argumentacji Strony, pomocny przy rozstrzyganiu w rozpatrywanej sprawie, to jako przykład odmiennego stanowiska, nie mogą stanowić o rozstrzygnięciu w tej konkretnej sprawie. Organ podatkowy jest bowiem zobowiązany każdą sprawę traktować indywidualnie i błędem metodologicznym byłoby korzystanie z gotowych wzorców nawet w analogicznych sprawach.

Odnosząc się literalnie do przytoczonej interpretacji Nr ILPP1/443-565/10-2/BD zauważyć należy, iż jest ona tylko jednym z wielu rozstrzygnięć w tym zakresie. Zapewnienie jednolitości stosowania prawa podatkowego wynikające z art. 14a Ordynacji podatkowej dokonuje się w odniesieniu do utrwalonej praktyki organów podatkowych mającej odniesienie od całego katalogu wydanych interpretacji w tym zakresie. Wobec tego należy wziąć pod uwagę liczne odmienne rozstrzygnięcia w tym zakresie, np. IPPP2/443-724/12-4/DG z 9 listopada 2012 r., IBPP2/443-788/12/ICz z 31 października 2012 r., IPPP1/443-812/12-3/AS z 29 listopada 2012 r., ITPP1/443-1045/12/KM z 28 listopada 2012 r. czy ILPP1/443-37/11-2/AW z 8 kwietnia 2011 r.

Podkreślenia wymaga fakt, że w identycznym stanie prawnym i identycznym stanie faktycznym rozstrzygnięcia powinny być tożsame i cel ten osiągany jest poprzez zastosowanie właściwych przepisów Ordynacji podatkowej. W celu realizacji powyższej zasady Organ podatkowy zawsze ma zapewnioną możliwość zmiany stanowiska przedstawionego w interpretacji, jednak nie czyni tego sam, tylko za pośrednictwem Ministra Finansów, który jako jedyny ma kompetencje do zmiany interpretacji z urzędu. Zgodnie bowiem z art. 14e Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może z urzędu zmienić zarówno interpretację ogólną jak i interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi ich nieprawidłowości. W takim przypadku zmieniona interpretacja zastępuje dotychczasową interpretację. Stanowisko takie podziela WSA w Lublinie w wyroku z dnia 7 lipca 2009 r. sygn. akt I SA/Lu 216/09.

Z orzeczeń TSUE: C-286/94 i C-274/10, które powołał Wnioskodawca, wynika generalna teza, że prawo do odliczenia nie może być systematycznie podważane poprzez stosowanie środków specjalnych przez państwa członkowskie. Mając to na uwadze trzeba stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie owe orzeczenia nie mogą znaleźć zastosowania, bowiem rozstrzygają one o prawie do odliczenia podatku naliczonego (która to kwestia nie jest przedmiotem interpretacji, a którego to prawa Organ nie neguje), a nie o sposobie uregulowania należności za fakturę w drodze potrącenia i terminie zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.