IPPP2/443-251/13-2/JW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 marca 2013 r. (data wpływu 20 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału we współwłasności działki budowlanej - jest prawidłowe.

W dniu 20 marca 2013 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału we współwłasności działki budowlanej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W 1996 r. trzy osoby: Wnioskodawca - Henryk Z., syn Wnioskodawcy - Piotr Z., zamieszkały przy ul. S. oraz była współmałżonka Wnioskodawcy - Alina Z., zamieszkała przy ul. F. z inicjatywy syna, kupili na współwłasność działkę budowlaną o powierzchni 1,185 m^2. Działka ta jest usytuowana w W. przy ul. S. Według niezatwierdzonych dotychczas planów, przeznaczona jest pod budownictwo mieszkaniowe z możliwością prowadzenia - usług i handlu. Wnioskodawca wraz z synem i byłą współmałżonką zakupił tą działkę w celu pobudowania na niej dużego dwurodzinnego domu. Przed zakupem przedmiotowej działki Wnioskodawca uzgodnił z byłą współmałżonką, że powtórnie wezmą ślub i stworzą nowa rodzinę. Rozwód nastąpił w 1978 r. Wnioskodawca przez wiele lat pracował poza granicą Polski. Domu nie pobudował na powyżej opisanej działce z powodu, że zerwał z byłą współmałżonką (współwłaścicielką działki) zawarte (z inicjatywy syna) porozumienie o powtórnym połączeniu się w jedna rodzinę. Wobec powyższego, omawiana działka we wszystkich częściach współwłasności leżała i leży odłogiem. Działka nie była nigdy w żaden sposób eksploatowana przez jej współwłaścicieli, nie była włączona do działalności gospodarczej, ani też wydzierżawiana osobom trzecim, zarówno prawnym jak i osobom fizycznym. Nie dokonywano na niej żadnych robót, którymi by ją ulepszono lub zwiększono jej wartość. Wnioskodawca jest biegłym rewidentem i biegłym sądowym Sądu Okręgowego. Działalność biegłego rewidenta Wnioskodawca wykonuje w formie działalności gospodarczej. Wnioskodawca nigdy prywatnie i w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie zajmował się nieruchomościami, nigdy nieruchomości nie sprzedawał i nie doradzał nikomu w ich obrocie. W 2013 r. Wnioskodawca zamierza sprzedać swój udział we współwłasność opisanej działki synowi - Piotrowi Z., zamieszkałemu w W. przy ul. S. Przedmiotowa działka została zakupiona w 1996 r. od osoby fizycznej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy kwota, którą Wnioskodawca otrzyma od swojego syna - Piotra Z. za sprzedaż swojego udziału we współwłasności opisanej działki będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT).

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota uzyskana ze sprzedaży posiadanego udziału we współwłasności opisanej działki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT), gdyż:

1. Wnioskodawca uczestniczył w kupnie tej działki, ponieważ głównie utwierdzony przez syna - Piotra Z. nabrał przekonania, że poprzez zbudowanie na niej wspólnego dwurodzinnego domu zdoła powtórnie ze swoją byłą współmałżonką zawiązać rodzinę. Z powodów bardzo osobistych i zawiłych, porozumienie w tej sprawie, tj. zawarcie powtórnego związku małżeńskiego zostało zerwane i wobec tego budowa wspólnego domu stała się bezcelowa i niemożliwa.

2. Udział we współwłasności opisanej działki od dnia zakupu należał i należy do majątku osobistego Wnioskodawcy. Udział nigdy nie uczestniczył w działalności gospodarczej i nie był nikomu dzierżawiony. Leży, podobnie jak pozostałe dwa udziały we współwłasności odłogiem. Wnioskodawca nie dokonywał żadnych ulepszeń i nie czynił żadnych nakładów po dniu nabycia tej współwłasności.

3. W świetle przepisów, zawartych w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług, Wnioskodawca nie może być uznany za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży współwłasności w opisanej działce ponieważ:

* Wnioskodawca zakupił współudział w tej działce celem zrealizowania swoich planów rodzinnych, polegających na zbudowaniu wspólnego, dwurodzinnego domu mieszkalnego i razem z synem i byłą współmałżonką po powtórnym ślubie - zamieszkanie w nowo wybudowanym domu, czego ze względu na bardzo zawiłą sytuację Wnioskodawcy nie udało się zrealizować;

* przez siedemnaście lat Wnioskodawca nie podejmował żadnych czynności, aby ten udział we współwłasności omawianej działki wykorzystać dla celów zarobkowych - pieniężnych, jak również nikt inny z tej współwłasności nie korzystał. W 2013 r. Wnioskodawca zamierza sprzedać posiadany współudział synowi, a więc jednemu z trzech równoprawnych właścicieli opisanej działki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Stosownie do art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

W świetle powyższych przepisów w przypadku zbycia udziału w nieruchomości, dotychczasowy współwłaściciel przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania tą nieruchomością jak właściciel, w zakresie w jakim uprawnia go do tego wysokość jego udziału. W myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, zbycie nieruchomości, a także udziału we współwłasności nieruchomości należy więc traktować w kategorii sprzedaży towarów.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast w myśl art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług - w świetle powyższych przepisów - jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - musi ona być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy. Podatnikami - wg zapisu ust. 1 tego artykułu - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 powyższego artykułu w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma zatem na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem "podatnika" te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą zbycie majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Podkreślić przy tym należy, że pod pojęciem "handel" należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 ustawy nie można podmiotu dokonującego dostawy uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności.

Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku zbycia przez osobę fizyczną majątku prywatnego. Zbycie majątku nabytego na własne potrzeby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, zarówno w całości, jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

Wskazać należy, że w kwestii uznania za działalność gospodarczą sprzedaży nieruchomości z prywatnego majątku zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 15 września 2011 r. wydany w połączonych sprawach C-180/10 i C-181/10. W przedmiotowym wyroku Trybunał wskazał, iż dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2006/138/WE z dnia 19 grudnia 2006 r., niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Z orzecznictwa Trybunału wynika zatem, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej.

Zdaniem Trybunału, inaczej jest natomiast w wypadku, gdy Zainteresowany podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy VAT. Według wskazanego przepisu prawa wspólnotowego, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych.

Z okoliczności przedstawionej sprawy wynika, iż Wnioskodawca wraz z synem - Piotrem Z. oraz byłą współmałżonką - Aliną Z. z inicjatywy syna, w 1996 r. kupili od osoby fizycznej, na współwłasność działkę budowlaną. Działka usytuowana jest w W. przy ul. S. Według niezatwierdzonych dotychczas planów, przeznaczona jest pod budownictwo mieszkaniowe z możliwością prowadzenia - usług i handlu. Wnioskodawca wraz z synem i byłą współmałżonką zakupił tą działkę w celu pobudowania na niej dużego dwurodzinnego domu. Przed zakupem przedmiotowej działki Wnioskodawca uzgodnił z byłą współmałżonką, że powtórnie wezmą ślub i stworzą nowa rodzinę, jednak nie zrealizował tych planów i nie wybudował domu. Wobec powyższego, przedmiotowa działka we wszystkich częściach współwłasności leżała i leży odłogiem. Działka nie była nigdy w żaden sposób eksploatowana przez jej współwłaścicieli, nie była również włączona do działalności gospodarczej, ani też wydzierżawiana osobom trzecim, zarówno prawnym jak i fizycznym. Nie dokonywano na niej żadnych robót, którymi by ją ulepszono lub zwiększono jej wartość. Wnioskodawca jest biegłym rewidentem i biegłym sądowym Sądu Okręgowego. Działalność biegłego rewidenta Wnioskodawca wykonuje w formie działalności gospodarczej. Wnioskodawca nigdy prywatnie i w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie zajmował się nieruchomościami, a także nigdy nie sprzedawał nieruchomości i nie doradzał nikomu w ich obrocie. W 2013 r. Wnioskodawca zamierza sprzedać swój udział we współwłasność opisanej działki synowi - Piotrowi Z., zamieszkałemu w W. przy ul. S.

W związku z powyższym Wnioskodawca powziął wątpliwość czy kwota, którą otrzyma od swojego syna - Piotra Z. za sprzedaż swojego udziału we współwłasności opisanej działki będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca nie dokonywał aktywnych działań, które świadczyłyby o zamiarze profesjonalnego obrotu nieruchomościami, a także działań o charakterze marketingowym lub działań mających na celu podniesienia atrakcyjności bądź zwiększenie wartości nieruchomości. Działka nie była również wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej, nie była przedmiotem najmu czy dzierżawy.

Skutkiem tego transakcja zbycia udziału we współwłasności działki budowlanej przez Wnioskodawcę na rzecz syna - Piotra Z. nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tym samym otrzymana przez Stronę kwota nie będzie opodatkowana tym podatkiem. Wnioskodawca z tytułu sprzedaży przedmiotowego udziału we współwłasności działki nie może być uznany za podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Okoliczności sprawy wskazują bowiem, iż głównym celem zbycia udziału w nieruchomości, nie jest prowadzenie przez Stronę w sposób profesjonalny działalności gospodarczej, a jedynie rozporządzenie majątkiem osobistym.

Reasumując, Wnioskodawca dokonując zbycia udziału we współwłasności omawianej nieruchomości nie będzie działać jak podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Z tych też względów, z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego, niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie o obowiązkach i uprawnieniach Wnioskodawcy. Zatem, nie wywołuje ona skutków prawnych dla pozostałych współudziałowców nieruchomości.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.