IPPP2/443-218/12-5/AK - VAT w zakresie opodatkowania otrzymanej rekompensaty.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 28 lutego 2012 r. (data złożenia 28 lutego 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 30 marca 2012 r. (data wpływu 30 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanej rekompensaty - jest prawidłowe.

W dniu 28 lutego 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanej rekompensaty. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 30 marca 2012 r. (data wpływu 30 marca 2012 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu Nr IPPP2-443-218/12-2/AK z dnia 28 marca 2012 r. (data doręczenia 29 marca 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest komunalną spółką prawa handlowego (100% udziałów posiada gmina), powstałą na mocy decyzji Rady Miasta wyrażonej Uchwałą w celu realizacji zadania własnego gminy, polegającego na zapewnieniu lokalnego, publicznego transportu zbiorowego osób o charakterze użyteczności publicznej mieszkańcom miasta. Spółka wykonuje również zadania własne gmin ościennych (na podstawie porozumień komunalnych zawartych pomiędzy gminami) dotyczące publicznego transportu zbiorowego osób o charakterze użyteczności publicznej. Powierzenie realizacji zadań o charakterze użyteczności publicznej przez gminę w zakresie publicznego transportu zbiorowego osób nastąpiło drogą aktów kreujących, tj. Uchwałą Rady Miasta o przekształceniu, a następnie w umowie Spółki (akt założycielski, w którym został określony cel i przedmiot działania Spółki jako wykonywanie przedmiotowego zadania gminy w trybie władczym).

Działalność Wnioskodawcy oparta jest na następujących aktach normatywnych:

Doprecyzowanie zasad współpracy pomiędzy Gminą a Spółką nastąpiło w drodze umowy wykonawczej, która nie prowadzi do przekazania wykonywania zadania własnego, bo nastąpiło to już w akcie kreującym Spółkę. Umowa wykonawcza nie ma charakteru odpłatnego, gdyż gmina nie nabywa w oparciu o nią dostaw, usług czy robót, a świadczenia nabywają dla siebie bezpośrednio sami mieszkańcy. Umowa wykonawcza reguluje zasady z zakresu obowiązku świadczenia usług przewozowych, dotyczących ilości kilometrów, obszaru świadczenia usług, rozkłady jazdy komunikacji w zakresie tras i częstotliwości, rozliczania dochodów z biletów, obowiązki Spółki wobec odbiorców usług, oraz zasady przekazywania Spółce rekompensaty na pokrycie strat poniesionych w związku ze świadczeniem publicznych usług komunikacyjnych nałożonego na nią w trybie władczym. W ramach swojej działalności z zakresu zbiorowego transportu publicznego Spółka uzyskuje przychody ze sprzedaży biletów (usług komunikacji miejskiej), z których pokrywane są koszty działalności przewozowej. Ceny urzędowe za usługi przewozowe gminnego transportu - jako usługi użyteczności publicznej ustala Rada Miasta w formie uchwał. Podstawę ustalania cen za usługi komunikacji gminy stanowią przepisy ustawy ocenach z dnia 5 lipca 2001 r. oraz art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym, co oznacza, że ceny te ustala organ inny niż strony umowy wykonawczej o świadczenie usług przewozowych. Taryfa przewozowa, nałożona uchwałą Rady Miasta przewiduje dla różnych grup społecznych określonego rodzaju ulgi i zwolnienia. Finansowanie miejskiego transportu zbiorowego przychodami z biletów nie rekompensuje kosztów prowadzonej działalności przewozowej. Spółka już w momencie tworzenia narażona była na osiąganie straty finansowej, co wynika z publicznej interwencji w regulacje taryfowe i ofertę przewozową.

W związku z wykonywaniem usług użyteczności publicznej w zakresie pasażerskiego transportu zbiorowego Spółka otrzymuje od gminy rekompensatę na pokrycie kosztów działalności, pomniejszoną o dochody wygenerowane podczas świadczenia usług przewozowych. Zasady otrzymywania przez Spółkę tej rekompensaty określa umowa wykonawcza I załącznik nr 3 do umowy. Obliczenie wysokości rekompensaty na pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem usług przewozowych odbywa się na zasadach określonych w załączniku rozporządzenia (WE) Nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego, z uwzględnieniem liczby wozokilometrów, na które miasto zgłosi zapotrzebowanie na dany rok, a Spółka zobowiązuje się je wykonywać. Co roku ustalana jest szacunkowa liczba wozokilometrów, na które miasto zgłaszać będzie zapotrzebowanie w następnym roku. Podstawą ostatecznych rozliczeń pomiędzy Spółką a miastem, a zwłaszcza podstawą rozliczeń rekompensaty, jest liczba kilometrów faktycznie wykonanych przez Spółkę. Każdego roku, do dnia 30 września miasto, na podstawie danych przekazanych przez Spółkę dokonuje obliczenia prognozy rocznych kosztów netto świadczonych usług pasażerskiego transportu zbiorowego w roku następnym, oraz kalkulacji rocznej rekompensaty na ich pokrycie z uwzględnieniem określonej liczby wozokilometrów. Rekompensata jest corocznie kalkulowana przez miasto w oparciu o opinię niezależnego do miasta i Spółki biegłego, który dokonuje kalkulacji na zlecenie miasta w oparciu o zapisy umowy wykonawczej i postanowienia załącznika nr 3 do umowy. Roczna wysokość należnej rekompensaty, oraz liczba wozokilometrów wyznacza odpowiednio stawki rekompensaty na pokrycie kosztu jednego kilometra. Ustalone rekompensaty podlegają corocznej kontroli organizatora. Podstawę kontroli stanowią sprawozdania dotyczące ilości faktycznie wykonanych w danym roku kilometrów, oraz dane analityczne, pozwalające ustalić faktyczny poziom kosztów netto świadczenia usług przewozowych. Przedmiotowa rekompensata wyrównuje stratę poniesioną przez Spółkę w związku ze świadczeniem usług publicznych. Do chwili obecnej Spółka odprowadza podatek od towarów i usług z tytułu otrzymanej od Gminy rekompensaty. Jednocześnie Spółka nie posiada jakichkolwiek zobowiązań podatkowych zaległych, bieżących lub przyszłych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy rekompensata, którą otrzymuje Spółka od gminy, na podstawie przepisów art. 50 ust. 1 pkt 2, w związku z art. 51 ust. 1 oraz art. 53 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, na wyrównanie kosztów działalności (pokrycia ujemnego wyniku finansowego netto wynikającego z różnicy poniesionych kosztów i przychodów) w związku ze świadczeniem usług publicznego transportu zbiorowego o charakterze użyteczności publicznej stanowi obrót podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywana rekompensata nie stanowi wynagrodzenia za świadczone usługi transportu zbiorowego, tym samym nie stanowi obrotu podlegającego podatkowi od towarów i usług.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), istotą otrzymania rekompensaty jest dofinansowanie kosztów działalności Spółki związanych z wykonywaniem usług przewozowych. Otrzymywana rekompensata byłaby wówczas opodatkowana, gdyby była przeznaczona na sprzedaż usług czy towarów. Rekompensaty nie można przyporządkować konkretnej usłudze, tj. konkretnemu biletowi. Przekazywana przewoźnikowi rekompensata nie stanowi bezpośredniego finansowania bezpłatnych czy ulgowych przejazdów osób uprawnionych określonych uchwałą Rady Miasta, czy przepisami ustawowymi. Nie stanowi również dopłaty na pokrycie części usługi przewozowej. Gmina w tym przypadku nie jest beneficjentem usługi. Rekompensata służy ostatecznie pokryciu deficytu - straty z tytułu wykonywania zadań publicznych poniesionych przez gminę. Otrzymywana rekompensata przewoźnika (Spółki) od Gminy nie stanowi zatem bezpośredniej dopłaty związanej z wykonywaniem usług przewozowych, gdyż nie wpływa wprost na wysokość ceny tych usług, a celem jest dofinansowanie całej działalności przewozowej.

Co więcej, zgodnie z art. 7 i 29 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług Spółka wskazuje, iż do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi. Elementem zasadniczym, wpływającym na objęcie uzyskanej przez podatnika dotacji definiującą podstawę opodatkowania jest stwierdzenie, czy dotacja udzielana jest w celu sfinansowania, czy też dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Oznacza to, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają dotacje o charakterze przedmiotowym, a nie podmiotowym.

W sytuacji, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi - tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawowy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Istotne zatem dla określenia, czy dana dotacja jest, czy nie jest opodatkowana, są szczegółowe warunki jej przyznania, określające cel realizowanego w określonej formie dofinansowania. Rekompensata, którą otrzymuje Wnioskodawca od gminy na pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem usług przewozowych dotyczy ściśle kosztu jednego wozokilometra i nie wpływa na cenę biletu, czyli na cenę świadczonej usługi. Oznacza to, iż ma ona charakter ogólny, a jej celem jest wyłącznie dotowanie ogólnej działalności Wnioskodawcy.

Tak rozumiana rekompensata nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy, a w konsekwencji nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Jak stanowi art. 29 ust. 1 cyt. ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Na podstawie art. 29 ust. 2 cyt. ustawy, w przypadku, gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, iż do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tyko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi.

Elementem zasadniczym wpływającym na objęcie uzyskanej przez podatnika dotacji definicją podstawy opodatkowania jest stwierdzenie, czy dotacja udzielana jest w celu sfinansowania czy też dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług.

Oznacza to, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają dotacje o charakterze przedmiotowym, a nie te, które mają charakter podmiotowy.

W sytuacji, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi - tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Istotne zatem dla określenia, czy dana dotacja jest, czy nie jest opodatkowana, są szczegółowe warunki jej przyznania, określające cel realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Z okoliczności przedstawionych przez Wnioskodawcę wynika, iż Wnioskodawca jest komunalną spółką prawa handlowego powstałą w celu realizacji zadania własnego gminy, polegającego na zapewnieniu lokalnego, publicznego transportu zbiorowego osób o charakterze użyteczności publicznej mieszkańcom miasta. Spółka wykonuje również zadania własne gmin ościennych dotyczące publicznego transportu zbiorowego osób o charakterze użyteczności publicznej. W ramach swojej działalności z zakresu zbiorowego transportu publicznego Spółka uzyskuje przychody ze sprzedaży biletów (usług komunikacji miejskiej), z których pokrywane są koszty działalności przewozowej. Ceny urzędowe za usługi przewozowe gminnego transportu-jako usługi użyteczności publicznej ustala Rada Miasta a w formie uchwał. Finansowanie miejskiego transportu zbiorowego przychodami z biletów nie rekompensuje kosztów prowadzonej działalności przewozowej. W związku z wykonywaniem usług użyteczności publicznej w zakresie pasażerskiego transportu zbiorowego Spółka otrzymuje od gminy rekompensatę na pokrycie kosztów działalności, pomniejszoną o dochody wygenerowane podczas świadczenia usług przewozowych. Zasady otrzymywania przez Spółkę tej rekompensaty określa umowa wykonawcza I załącznik nr 3 do umowy. Podstawą ostatecznych rozliczeń pomiędzy Spółką a miastem, a zwłaszcza podstawą rozliczeń rekompensaty, jest liczba kilometrów faktycznie wykonanych przez Spółkę. Przedmiotowa rekompensata wyrównuje stratę poniesioną przez Spółkę w związku ze świadczeniem usług publicznych. Do chwili obecnej Spółka odprowadza podatek od towarów i usług z tytułu otrzymanej od Gminy rekompensaty. Jednocześnie Spółka nie posiada jakichkolwiek zobowiązań podatkowych zaległych, bieżących lub przyszłych.

Na podstawie powyższych uregulowań, w okolicznościach przedstawionych przez Wnioskodawcę stwierdzić należy, iż otrzymywana rekompensata w związku ze świadczeniem na rzecz pasażerów usług publicznych w zakresie lokalnego transportu zbiorowego nie będzie stanowić wynagrodzenia z tytułu usług wykonywanych na rzecz Gminy i tym samym nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Pomiędzy Wnioskodawcą a Gminą istnieje wprawdzie stosunek prawny (umowa), jednakże w ramach tego stosunku bezpośrednim i ostatecznym beneficjentem będzie społeczeństwo korzystające z usług transportu. Brak jest zatem podstaw, aby twierdzić, że istnieje jakiekolwiek obustronne i ekwiwalentne świadczenie. Wnioskodawca nie będzie świadczyć usług na rzecz Gminy, lecz na rzecz potencjalnych podróżnych, a wynagrodzenie z tego tytułu stanowić będą kwoty uzyskane przez Spółkę ze sprzedaży biletów na rzecz pasażerów. W przedmiotowej sprawie brak jest zatem bezpośredniego związku pomiędzy kwotą rekompensaty a wynagrodzeniem z tytułu świadczenia usług transportu pasażerskiego.

Opisanej we wniosku rekompensaty nie można również rozpatrywać w kategorii dotacji czy innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, z uwagi na fakt, iż jak wskazał Wnioskodawca, przedmiotowa rekompensata nie ma bezpośredniego wpływu na cenę świadczonych usług transportu pasażerskiego. Fakt otrzymania rekompensaty pozostanie bez wpływu na cenę, jaką pasażer będzie zobowiązany zapłacić za bilet.

Reasumując, rekompensata otrzymywana od Gminy w związku ze świadczeniem na rzecz pasażerów usług publicznych w zakresie miejskiego transportu pasażerskiego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto tut. Organ informuje, iż w zakresie pyt. 2 wskazanego we wniosku z dnia 28 lutego 2012 r. wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.