IPPP2/443-163/11-2/KOM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 lutego 2011 r. (data wpływu 07 luty 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT działalności polegającej na udzielaniu pożyczek pod zastaw rzeczy wartościowych - jest prawidłowe.

W dniu 7 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie zwolnienia z podatku VAT działalności polegającej na udzielaniu pożyczek pod zastaw rzeczy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca udziela pożyczek pieniężnych pod zastaw rzeczy, która to działalność zgodnie z PKWiU 2008 zaliczona jest do symbolu 64.92 - pozostałe usługi udzielania kredytów. Za udzielenie pożyczki pobiera opłatę składającą się z dwóch elementów:

* odsetek uzależnionych od kwoty pożyczki i terminu zwrotu,

* dodatkowej opłaty na pokrycie kosztów przechowywania i zabezpieczenia przyjętego zastawu.

Nie świadczy samoistnych usług przechowywania rzeczy a jedynie tych, które stanowią zabezpieczenie udzielonego kredytu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. z 2004 Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. zgodnie z ustawą zmieniającą z dnia 29 października 2010 r. (Dz. U. z 2010 Nr 226, poz. 1476) zwolnione są od podatku w pełnym zakresie świadczone przez Wnioskodawcę usługi udzielania pożyczek zarówno w części przychodów pochodzących z odsetek jak i z opłaty pokrywającej koszty zabezpieczenia zastawu.

Zdaniem Wnioskodawcy, odpowiedź na przedstawione pytanie jest twierdząca, gdyż wynika to wprost z treści art. 43 ust. 1 pkt 38 powołanej ustawy, która wymieniając usługi zwolnione zalicza do nich usługi udzielania kredytów pożyczek pieniężnych.

Potwierdzają to dodatkowo następujące okoliczności

Biorąc pod uwagę, iż w stanie prawnym obowiązującym do końca ubiegłego roku usługi lombardów nie korzystały ze zwolnienia podatkowego na zasadzie wyłączenia z grupy zwolnionych usług finansowych, a w obecnym stanie prawnym wyłączenia takiego nie zastosowano - dowodzi to, iż wolą ustawy było zwolnienie działalności lombardów od podatku od towarów i usług. Zwolnienie to dotyczy całości usługi udzielania pożyczki pod zastaw tj. zarówno pobieranych odsetek, jak i opłaty związanej z zabezpieczeniem zastawu, gdyż obie te należności stanowią odpłatność z tytułu udzielonego kredytu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami w rozumieniu ww. ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Co do zasady, stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a ustawy o VAT, stawka podatku w okresie od 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. wynosi 23% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 oraz art. 146f.

Przy czym ustawodawca od powyższej zasady ustanowił szereg wyjątków, a jednym z nich jest zwolnienie od podatku usług w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę (art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy).

Natomiast stosownie do art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

W myśl art. 43 ust. 14 ustawy o VAT, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 100, poz. 1081 z późn. zm.) przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę, na mocy której przedsiębiorca w zakresie swojej działalności, zwany dalej "kredytodawcą", udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu w jakiejkolwiek postaci.

Zgodnie z art. 7a ustawy o kredycie konsumenckim, łączna kwota wszystkich opłat, prowizji oraz innych kosztów związanych z zawarciem umowy o kredyt konsumencki, z wyłączeniem udokumentowanych lub wynikających z innych przepisów prawa kosztów, związanych z ustanowieniem, zmianą lub wygaśnięciem zabezpieczeń i ubezpieczeń (w tym kosztów ubezpieczenia spłaty kredytu, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 4), nie może przekroczyć 5% kwoty udzielonego kredytu konsumenckiego.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, całkowity koszt kredytu oznacza wszystkie koszty wraz z odsetkami i innymi opłatami i prowizjami, które konsument jest zobowiązany zapłacić za kredyt, z wyjątkiem kosztów:

Z powyższego wynika, iż wyrażenia "całkowity koszt kredytu" zdefiniowane w art. 7 ustawy o kredycie konsumenckim, oraz "łączna kwota wszystkich opłat, prowizji oraz innych kosztów" (zwana dalej łączną kwotą) określona w art. 7a ww. ustawy nie są tożsame. Całkowity koszt kredytu obejmuje bowiem wszystkie koszty, które konsument jest zobowiązany zapłacić za kredyt, natomiast łączna kwota obejmuje koszty związane z zawarciem umowy o kredyt konsumencki.

Analiza powyższego wskazuje również, iż na gruncie ustawy o kredycie konsumenckim, koszty ustanowienia zabezpieczeń zostały wyłączone zarówno z pojęcia "całkowitego kosztu kredytu", jak i z pojęcia "łącznej kwoty". Zabezpieczenie spłaty kredytu konsumenckiego nie jest bowiem kosztem związanym bezpośrednio z samym kredytem, czy też umową kredytową, ma charakter uzupełniający.

Działalność lombardowa polega na pożyczaniu pieniędzy pod zastaw. Klient korzystający z pożyczki lombardowej może odzyskać przedmiot zastawu po dokonaniu zwrotu pożyczonej kwoty wraz z prowizją naliczoną przez właściciela lombardu.

Zabezpieczenie udzielonej przez lombard pożyczki może być dokonane w drodze przewłaszczenia. Przewłaszczenie rzeczy na zabezpieczenie polega na przeniesieniu własności rzeczy na wierzyciela z równoczesnym zobowiązaniem go - pod warunkiem uiszczenia w terminie zabezpieczonego długu - do powrotnego przeniesienia własności rzeczy na dłużnika. W razie niewykonania przez pożyczkobiorcę zobowiązania w umówionym terminie, podmiot świadczący usługę lombardową staje się nieograniczonym właścicielem rzeczy będącej przedmiotem przewłaszczenia. Przewłaszczone rzeczy najczęściej sprzedawane są w ramach prowadzonej działalności lombardowej.

Lombard wykonuje więc co do zasady, dwa główne rodzaje czynności, odmiennie opodatkowane podatkiem VAT, czyli udzielanie pożyczek pieniężnych pod zastaw ruchomości i papierów wartościowych w zamian za określone wynagrodzenie (prowizję), oraz sprzedaż zastawionych i nieodebranych rzeczy, tj. dostawę towarów. Dodatkowo mogą występować czynności o charakterze pomocniczym.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność polegającą na udzielaniu pożyczek pod zastaw rzeczy wartościowych. W przypadku zawarcia umowy pożyczki Wnioskodawca pobiera opłaty w postaci odsetek uzależnionych od kwoty pożyczki i terminu zwrotu oraz dodatkowej opłaty na pokrycie kosztów przechowywania i zabezpieczenia przyjętego zastawu. Są to koszty zabezpieczenia rzeczowego jakie ponosi lombard przyjmując towar jako zabezpieczenie pożyczki, a więc jego ochrona, zapakowanie, zabezpieczenie przed zniszczeniem, przechowanie go w odpowiednich warunkach, itp. Wnioskodawca nie świadczy natomiast usług przechowywania rzeczy innych, niż tych stanowiących zabezpieczenie udzielonego kredytu.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż otrzymywane przez Wnioskodawcę odsetki, stanowiące wynagrodzenie za udzielanie pożyczek pieniężnych, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Powyżej powołane przepisy art. 43 ust. 1 pkt 38 oraz art. 43 ust. 13 i ust. 14 ustawy o VAT zostały dodane przez art. 1 pkt 8 lit. a) tiret trzecie oraz lit. b) ustawy z dnia 29 października 2010 r. (Dz. U. Nr 226, poz. 1476) zmieniającej ustawę o VAT z dniem 1 stycznia 2011 r.

A zatem należy zgodzić się z Wnioskodawcą, iż "w stanie prawnym obowiązującym do końca ubiegłego roku usługi lombardów nie korzystały ze zwolnienia podatkowego na zasadzie wyłączenia z grupy zwolnionych usług finansowych, a w obecnym stanie prawnym wyłączenia takiego nie zastosowano - co dowodzi, że wolą ustawy było zwolnienie działalności lombardów od podatku od towarów i usług" i uznać przedstawione w tym zakresie stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

W przedmiotowej sprawie wskazano również, iż klient Wnioskodawcy ponosi opłatę za tzw. zabezpieczenie pożyczki, tj. koszty zabezpieczenia rzeczowego jakie ponosi lombard przyjmując towar jako zabezpieczenie pożyczki, a więc jego ochrona, zapakowanie, zabezpieczenie przed zniszczeniem, przechowanie go w odpowiednich warunkach, itp.

W przypadku tej opłaty należy zbadać, czy jej charakter spełnia przesłanki wskazane w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

Jak wskazano powyżej, ustawodawca w art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o kredycie konsumenckim dokonał wyłączenia z całkowitego kosztu kredytu m.in. kosztów ustanowienia zabezpieczeń. Jednocześnie jednak należy mieć na uwadze, iż istotą działalności lombardów jest udzielanie pożyczek pod zastaw i wyświadczenie usługi głównej bez należytego przyjęcia zabezpieczenia jest w przypadku tego rodzaju usług niemożliwe. Jest również oczywiste, iż kredytodawca - lombard - odpowiada za ochronę, zapakowanie, zabezpieczenie przed zniszczeniem, przechowanie w odpowiednich warunkach, itp. przyjętego zastawu do chwili jego wykupu przez klienta.

Zdaniem tut. organu zabezpieczenie rzeczowe jakie ponosi lombard przyjmując towar jako zabezpieczenie zastawu, a więc jego ochrona, zapakowanie, zabezpieczenie przed zniszczeniem, przechowanie go w odpowiednich warunkach, itp. może samo stanowić odrębną całość (wydaje się zasadnym uznanie, iż byłby to rodzaj usługi depozytowej, czy też magazynowej), a jednocześnie jest właściwe oraz niezbędne do świadczenia usługi głównej - udzielania pożyczek pieniężnych - zwolnionej z podatku od towarów i usług zgodnie z ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

A zatem koszty zabezpieczenia umowy pożyczki lombardowej (zastawu) będą zwolnione od podatku VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 w związku z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Należy przyznać rację Wnioskodawcy, że w powołanym przez niego art. 43 ust. 15 nie wymieniono usług świadczonych przez lombardy jako nie podlegających zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT i tym samym uznać jego stanowisko, iż koszty zabezpieczenia umowy pożyczki lombardowej będą zwolnione od podatku VAT, za prawidłowe.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie objętym zapytaniem należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C.Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10,09-402 Płock.