IPPP2/443-134/14-2/AO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki - przedstawione we wniosku z 7 lutego 2014 r. (data wpływu 10 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku stosowania kasy rejestrującej - jest prawidłowe.

W dniu 10 lutego 2014 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku stosowania kasy rejestrującej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT, spółką zajmującą się świadczeniem usług polegających na dochodzeniu odszkodowań od firm ubezpieczeniowych w imieniu i na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (Klientów) - zarówno w postępowaniach przedsądowych (zgłoszenie roszczenia firmie ubezpieczającej, proces likwidacji szkody, wypłata odszkodowania), jak i sądowych (złożenie pozwu, prowadzenie sprawy sądowej, egzekucja wyroku sądowego zasądzającego odszkodowanie).

Wnioskodawca świadczy powyższe usługi na podstawie podpisywanych z osobami fizycznymi umów. Jednocześnie, celem wykonania usługi korzysta z usług podwykonawców - kancelarii prawnych, będących czynnymi podatnikami VAT, zajmujących się dochodzeniem roszczeń zarówno na etapie przedsądowym, jak i w trakcie postępowań sądowych.

Zgodnie z umową zawartą z Klientem kwoty uzyskane od firmy ubezpieczeniowej w toku likwidacji szkody w postępowaniu przedsądowym, lub w wyniku postępowania sądowego są w każdym wypadku wypłacane na rachunek prowadzony przez Wnioskodawcę w banku. Z uzyskanego w ten sposób odszkodowania Wnioskodawca wypłaca odszkodowanie swoim Klientom, potrącając jednocześnie swoje wynagrodzenie (określone w umowie w formie procenta uzyskanej kwoty odszkodowania), jednocześnie doręczając Klientowi fakturę VAT dokumentującą wyświadczoną usługę i wysokość wynagrodzenia zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednocześnie Wnioskodawca rozlicza się z wykorzystaniem rachunku bankowego ze swoimi podwykonawcami, na podstawie wystawianych przez tych podwykonawców faktur VAT.

W oparciu o ewidencję świadczonych usług oraz dowodów dokumentujących zapłatę (wyciągi z rachunków bankowych), w tym również w oparciu o wystawiane faktury, oraz dokumenty dotyczące wynagrodzenia podwykonawców, Wnioskodawca jest w stanie ustalić jednoznacznie tożsamość transakcji - tzn. która wypłata odszkodowania i dokonane potrącenie wynagrodzenia dotyczy którego Klienta, jaka jest kwota wynagrodzenia i jakiego okresu dotyczy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w tak przedstawionym stanie faktycznym na Wnioskodawcy ciąży obowiązek stosowania kasy rejestrującej, czy też korzysta on do dnia 31 grudnia 2014 r. ze zwolnienia z obowiązku stosowania kasy fiskalnej z uwagi na to, że dokonuje świadczenia usług na rzecz Klientów #8209; osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, w których zapłata za wykonaną czynność dokona jest w całości za pośrednictwem banku (na rachunek bankowy podatnika), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakich konkretnie czynności dotyczyła konkretna usługa.

Stanowisko Wnioskodawcy,

Zdaniem Wnioskodawcy podlega on zwolnieniu z obowiązku rejestrowania transakcji z wykorzystaniem kasy rejestrującej (tzw. kasy fiskalnej).

Zgodnie z § 2 ust. 1 Rozporządzenia MF zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2014 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

W pozycji 37 Załącznika określono, że zwolnieniu z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy fiskalnej podlega świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

Co do pierwszego z warunków - w przedmiotowym stanie faktycznym wynagrodzenie dla Wnioskodawcy, należne od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej płacone jest z wykorzystaniem rachunku bankowego prowadzonego dla Wnioskodawcy. Wnioskodawca, zgodnie z łączącą go z klientem umową, otrzymuje bowiem na swój rachunek bankowy kwoty odszkodowania uzyskane od firmy ubezpieczeniowej. Następnie Wnioskodawca przelewa te kwoty na rachunek klienta wskazany w umowie, dokonując jednocześnie potrącenia kwoty swojego wynagrodzenia, stanowiącego procent kwoty uzyskanego odszkodowania.

Fakt, że wynagrodzenie to jest potrącane przez Wnioskodawcę z sumy przekazanej przez firmę ubezpieczeniową, a nie jest przelewane bezpośrednio przez klienta będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej nie ma zdaniem Wnioskodawcy znaczenia dla uznania, że do rozliczeń między Wnioskodawcą a klientem dochodzi za pośrednictwem rachunku bankowego.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 498 § 1 kodeksu cywilnego gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

W stanie faktycznym Wnioskodawca ma roszczenie do klienta o wypłatę wynagrodzenia za prowadzenie sprawy dotyczącej uzyskania odszkodowania, klient zaś ma roszczenie do Wnioskodawcy o wypłatę mu przekazanego przez firmę ubezpieczeniową odszkodowania. Oba te roszczenia mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym. Roszczenia te są również wymagalne w dacie potrącenia (wypłaty klientowi kwoty odszkodowania pomniejszonej o wynagrodzenie Wnioskodawcy). Na skutek takiej operacji obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Klientowi pozostaje wobec Wnioskodawcy roszczenie o wypłatę pozostałej kwoty odszkodowania.

Potrącenie uchylając obowiązek realnego wykonania zobowiązań, ogranicza potrzebę przemieszczania środków pieniężnych, przez co oszczędza kosztów, ryzyka i przyspiesza obrót. Dokonywanie operacji w której Wnioskodawca wypłaca pełne odszkodowanie klientowi, a ten następnie płaci wynagrodzenie, byłoby zbędne i przysparzałoby stronom wyłącznie niepotrzebnych kosztów. Skutek finansowy dla obu stron byłby jednak identyczny jak realizowane przez Wnioskodawcę potrącenie. Co więcej potrącenie ogranicza obrót gotówką, a więc pełni taką samą funkcję jak dokonywanie transakcji za pośrednictwem rachunku bankowego.

Warto wskazać na funkcję zapłaty jaką pełni potrącenie. Funkcja zapłaty wyraża się w tym, że w wyniku potrącenia wzajemne zobowiązania dłużników ulegają umorzeniu tak, jakby dłużnicy spełnili świadczenia. Wprawdzie przez potrącenie strony nie otrzymują efektywnie należnych im świadczeń, ale wskutek zaliczenia wierzytelności jednej z nich na poczet wierzytelności drugiej każda ze stron zostaje zwolniona ze swego długu, co pozwala uznać ich długi za spłacone. Tym samym potrącenie jako sposób wygaszenia stosunku zobowiązaniowego uznaje się za równoważny spełnieniu świadczenia (zapłacie).

W tym stanie rzeczy, skoro potrącenie równe jest w skutkach zapłacie, należy stwierdzić, że wynagrodzenie Wnioskodawcy zostaje de facto zapłacone z wykorzystaniem rachunku bankowego, co pozwala na zastosowanie zwolnienia przewidzianego w poz. 37 Załącznika do Rozporządzenia MF.

Wskazaną normę należy rozumieć funkcjonalnie, jako wskazującą na potrzebę dokonywania rozliczeń między stronami z wykorzystaniem rachunku bankowego celem zapewnienia pewności co do wartości i daty transakcji (a więc okoliczności mających szczególne znaczenie dla określenia podstawy opodatkowania oraz momentu powstania zobowiązania podatkowego).

Co do drugiego z warunków - Wnioskodawca prowadzi ewidencję świadczonych usług, jednocześnie posiada elektroniczną dokumentację w postaci dowodów zapłaty wynagrodzenia (wyciągi z rachunków bankowych - wpłat od firm ubezpieczeniowych i wypłat na rzecz klientów). Dodatkowo posiada również faktury VAT dokumentujące świadczone na rzecz klientów usługi. Na fakturze, każdorazowo wskazane są dane umożliwiające identyfikacje klienta (imię, nazwisko, adres zamieszkania, NIP bądź Pesel). Taka dokumentacja ponadto pozwala jednoznacznie ustalić tożsamość transakcji i jej wysokość - tzn. która wypłata odszkodowania i dokonane potrącenie wynagrodzenia dotyczy którego klienta, jaka była wysokość wynagrodzenia Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Przez sprzedaż - w myśl art. 2 pkt 22 ww. ustawy - rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Obowiązek stosowania kasy rejestrującej w celu ewidencjonowania sprzedaży towarów lub usług wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy o podatku od towarów i usług. I tak, w art. 111 ust. 1 ww. ustawy postanowiono, że podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 111 ust. 8 ustawy o VAT minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa (...).

Kwestie dotyczące zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas rejestrujących niektórych czynności i niektórych grup podatników od dnia 1 stycznia 2013 r. reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2012 r. poz. 1382).

Regulacje zawarte w powołanym rozporządzeniu przewidują zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących ze względu na rodzaj prowadzonej działalności - zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia (zwolnienie przedmiotowe) oraz ze względu na wysokość obrotu - do określonej tym przepisem wysokości obrotów (zwolnienie podmiotowe).

Stosownie do § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2014 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

W załączniku do rozporządzenia, stanowiącym wykaz czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania, w poz. 37 wymieniono świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących na mocy § 2 ust. 1 rozporządzenia w powiązaniu z poz. 37 załącznika do rozporządzenia przysługuje w sytuacji, gdy zapłata za świadczone usługi w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika, bez względu na rodzaj wykonywanej usługi, gdy jest możliwe zidentyfikowanie transakcji, której zapłata dotyczy.

Z przedstawionej treści wniosku wynika, że Wnioskodawca jest spółką zajmującą się świadczeniem usług polegających na dochodzeniu odszkodowań od firm ubezpieczeniowych w imieniu i na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej - zarówno w postępowaniach przedsądowych (zgłoszenie roszczenia firmie ubezpieczającej, proces likwidacji szkody, wypłata odszkodowania), jak i sądowych (złożenie pozwu, prowadzenie sprawy sądowej, egzekucja wyroku sądowego zasądzającego odszkodowanie). Wnioskodawca świadczy powyższe usługi na podstawie podpisywanych z osobami fizycznymi umów. Zgodnie z umową zawartą z Klientem kwoty uzyskane od firmy ubezpieczeniowej w toku likwidacji szkody w postępowaniu przedsądowym, lub w wyniku postępowania sądowego są w każdym wypadku wypłacane na rachunek prowadzony przez Wnioskodawcę w banku. Z uzyskanego w ten sposób odszkodowania Wnioskodawca wypłaca odszkodowanie swoim Klientom, potrącając jednocześnie swoje wynagrodzenie (określone w umowie w formie procenta uzyskanej kwoty odszkodowania), jednocześnie doręczając Klientowi fakturę VAT dokumentującą wyświadczoną usługę i wysokość wynagrodzenia zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług. W oparciu o ewidencję świadczonych usług oraz dowodów dokumentujących zapłatę (wyciągi z rachunków bankowych), w tym również w oparciu o wystawiane faktury, oraz dokumenty dotyczące wynagrodzenia podwykonawców Wnioskodawca jest w stanie ustalić jednoznacznie tożsamość transakcji - tzn. która wypłata odszkodowania i dokonane potrącenie wynagrodzenia dotyczy którego Klienta, jaka jest kwota wynagrodzenia i jakiego okresu dotyczy.

Aby Wnioskodawca miał prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 ust. 1 w związku z poz. 37 załącznika muszą łącznie zostać spełnione następujące warunki: zapłata za usługi następuje w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem) oraz z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła. Niespełnienie któregokolwiek z wymaganych warunków oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia na podstawie ww. przepisu z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Z okoliczności wskazanych we wniosku wynika, że zapłata za świadczone usługi następuje wyłącznie za pośrednictwem rachunku bankowego. Wnioskodawca, zgodnie z łączącą go z klientem umową, otrzymuje na swój rachunek bankowy kwoty odszkodowania uzyskane od firmy ubezpieczeniowej, które następnie przelewa na rachunek klienta wskazany w umowie, dokonując jednocześnie potrącenia kwoty swojego wynagrodzenia, stanowiącego procent kwoty uzyskanego odszkodowania. Tym samym wynagrodzenie Wnioskodawcy tj. zapłata za usługi następuje w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo#8209;kredytowej odpowiednio na rachunek bankowy podatnika.

Ponadto Wnioskodawca prowadzi ewidencję świadczonych usług. Posiada on elektroniczną dokumentację w postaci dowodów zapłaty wynagrodzenia (wyciągi z rachunków bankowych #8209;wpłat od firm ubezpieczeniowych i wypłat na rzecz klientów). Dodatkowo posiada również faktury VAT dokumentujące świadczone na rzecz klientów usługi. Na fakturze, każdorazowo wskazane są dane umożliwiające identyfikację klienta (imię, nazwisko, adres zamieszkania, NIP bądź Pesel). Taka dokumentacja pozwala jednoznacznie ustalić tożsamość transakcji i jej wysokość - tzn. która wypłata odszkodowania i dokonane potrącenie wynagrodzenia dotyczy którego klienta, jaka była wysokość wynagrodzenia Wnioskodawcy. W konsekwencji, z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakich konkretnie czynności dotyczyła konkretna usługa.

W świetle przywołanych przepisów i przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że skoro zapłata za świadczone na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej usługi, polegające na dochodzeniu odszkodowań od firm ubezpieczeniowych, w całości następuje na rachunek bankowy a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika jakiej konkretnie czynności dotyczyła to na podstawie § 2 ust. 1 w związku z poz. 37 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących do dnia 31 grudnia 2014 r. Wnioskodawca może korzystać ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Tym samym, do dnia 31 grudnia 2014 r. na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek stosowania kasy rejestrujący przy świadczeniu przedmiotowych usług.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.