IPPP2/443-1236/08-4/BM - Ustanowienie służebności gruntowej za wynagrodzeniem na gruncie Skarbu Państwa - opodatkowanie podatkiem VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 4 sierpnia 2008 r. (data wpływu 8 sierpnia 2008 r.) uzupełnionego pismem z dnia 13 października 2008 r. (data wpływu 17 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustanowienia odpłatnej służebności gruntowej - jest prawidłowe.

W dniu 8 sierpnia 2008 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustanowienia odpłatnej służebności gruntowej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Skarb Państwa jest współwłaścicielem nieruchomości, przez którą przebiega podziemna linia kablowa S ... Na nieruchomości tej ma być ustanowiona odpłatnie (jednorazowe wynagrodzenie) służebność gruntowa (przesyłowa) na rzecz przedsiębiorcy, którego własność stanowią ww. urządzenia podziemne. Do ustanowienia powyższej służebności mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) oraz przepisy kodeksu cywilnego.

Pismem z dnia 6 października 2008 r. Nr IP-PP2-443-1236/08-2/BM Podatnik został wezwany do uzupełnienia przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego poprzez wskazanie m.in. stron transakcji, podmiotu otrzymującego wynagrodzenie, etc. - w opisie zdarzenia dokonanego we wniosku nie zaprezentowano indywidualnej sprawy Wnioskodawcy, w której ma być wydana interpretacja.

W odpowiedzi na ww. wezwanie, w piśmie z dnia 13 października 2008 r. (data wpływu 17 października 2008 r.), Podatnik wskazał, iż przedmiotem wniosku jest nieruchomość położona w K pow. XXX oznaczona w ewidencji grantów w ark. 29 Nr działki ... o pow. 0,3740 ha. Skarb Państwa jest współwłaścicielem tej nieruchomości w udziale 1/2 części. Pozostały udział 1/2 części nieruchomości jest własnością Centrum Szkolenia i Rekreacji X Sp. z o.o. w .... Przez nieruchomość przebiega podziemna linia kablowa S.., której właścicielem jest Y Spółka z o. o. Właściciel podziemnej linii kablowej Sxx wystąpił do Starosty .... reprezentującego Skarb Państwa na terenie powiatu XXX o ustanowienie służebności przesyłu na gruncie stanowiącym współwłasność Skarbu Państwa w udziale 1/2 części. Służebność przesyłu obejmowałaby:

Ustanowienie służebności na rzecz Y Spółka z o. o. nastąpi za jednorazowym wynagrodzeniem. Wartość służebności gruntowej przesyłowej na działce Nr ... została określona przez rzeczoznawcę majątkowego w operacie szacunkowym i wynosi 7.111 zł.

W związku z tym, że Skarb Państwa jest współwłaścicielem w 1/2 części nieruchomości wynagrodzenie za ustanowienie służebności płatne przez właściciela podziemnej linii kablowej S.. - Y Spółka z o. o. na rzecz Skarbu Państwa wynosić będzie, stosownie do posiadanego przez Skarb Państwa udziału w gruncie, 3.555,50 zł. Ustanowienie służebności gruntowej przesyłowej nastąpi w drodze umowy notarialnej. Starosta .... posiada zgodę Wojewody na ustanowienie tej służebności wyrażoną w drodze stosownego zarządzenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu podlega opodatkowaniu VAT, jeżeli tak, to jaką stawkę należy zastosować?

W opinii Wnioskodawcy, wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i ma tu zastosowanie stawka VAT 22%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Pojęcie służebności gruntowej zostało zdefiniowane w art. 285 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z ww. artykułem nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Z powyższego wynika, iż ustanowienie służebności gruntowej stanowi zobowiązanie się do powstrzymania od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji, a zatem odpłatne ustanowienie służebności gruntowej stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle wskazanych unormowań organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w charakterze:

Kryterium podziału stanowi zatem charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że organy władzy publicznej są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 115, poz. 741) przewiduje instytucję zasobu nieruchomości Skarbu Państwa. Zgodnie z art. 21 powołanej ustawy o gospodarce nieruchomościami do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa należą nieruchomości, które stanowią przedmiot własności Skarbu Państwa i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste, oraz nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego Skarbu Państwa.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy zasobem nieruchomości Skarbu Państwa gospodarują, z zastrzeżeniem art. 43 ust. 2 i 4 oraz art. 60, starostowie, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, a w szczególności zbywają oraz nabywają, za zgodą wojewody, nieruchomości wchodzące w skład zasobu, z zastrzeżeniem art. 17.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Starosta XXX występując jako organ reprezentujący Skarb Państwa ma zamiar dokonać ustanowienia odpłatnej służebności gruntowej (za jednorazowym wynagrodzeniem) - współwłaścicielem tej nieruchomości jest Skarb Państwa a więc wchodzi ona w skład zasobu nieruchomości Skarbu Państwa.

Z powołanych wyżej przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami wynika, że wykonywanie przez starostę czynności, polegających na zbyciu oraz nabyciu nieruchomości wchodzących w skład zasobu nieruchomości Skarbu Państwa, należy do kategorii spraw z zakresu administracji rządowej.

Starosta działając jako organ władzy publicznej, w zakresie w jakim realizuje zadania z zakresu administracji rządowej, nałożone odrębnymi przepisami prawa, objęty jest regulacją przepisu art. 15 ust. 6 ustawy stanowiącego, iż czynności realizowane przez ten organ w ramach zadań ustawowych nie podlegają ustawie o podatku od towarów i usług, jednakże z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z uwagi na fakt, iż ustanowienie służebności gruntowej jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną, (nie zaś publicznoprawną) dla zamierzonej czynności ustanowienia służebności gruntowej Starosta będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, natomiast powyższa czynność zbycia nieruchomości w świetle ustawy o podatku od towarów i usług będzie traktowana jako odpłatna dostawa towarów.

Zatem przy realizacji ww. czynności cywilnoprawnej dotyczącej ustanowienia służebności gruntowej na nieruchomości której współwłaścicielem jest Skarb Państwa, Starosta działający w jego imieniu jest podatnikiem podatku VAT, a zamierzona czynność (ustanowienie służebności) podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz powołanych przepisów tutejszy organ podatkowy podziela stanowisko Podatnika, iż w przedmiotowej sprawie wynagrodzenie pobierane przez Wnioskodawcę za ustanowienie służebności gruntowej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT tj. wg stawki 22%.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M. C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10,09-402 Płock.