IPPP2/443-1214/12-4/BH

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Stowarzyszenia przedstawione we wniosku z dnia 3 grudnia 2012 r. (data wpływu 5 grudnia 2012 r.) uzupełnionym w dniu 17 stycznia 2013 r. (data wpływu 21 stycznia 2013 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 9 stycznia 2013 r. doręczone Stronie w dniu 11.01.203 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności dotyczących części wspólnych na Osiedlu oraz pośrednictwa w dostawie mediów - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 grudnia 2012 r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony w dniu 17 stycznia 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności dotyczących części wspólnych na Osiedlu oraz pośrednictwa w dostawie mediów.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące stany faktyczne:

Stowarzyszenie jest zarejestrowane w rejestrze stowarzyszeń i innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy (dalej "Stowarzyszenie" lub "Wnioskodawca").

Podstawowym celem działalności Wnioskodawcy jest wspieranie społecznej aktywności obywatelskiej, wspieranie inicjatyw społecznych na rzecz rozwoju obszarów wiejskich oraz poprawy jakości życia na obszarach wiejskich, wspieranie programów na rzecz ochrony środowiska, poprawy walorów estetycznych i krajobrazowych gminy, tworzenie i rozwój społeczeństwa obywatelskiego, integrowanie lokalnej społeczności, zwiększenie dostępności do internetu oraz wzbogacanie zasobów sieci internet. Stowarzyszenie jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą przeznaczoną do zdobywania funduszy na działalność statutową według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach. Dochód z działalności gospodarczej Stowarzyszenia służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków. Przedmiotem działalności gospodarczej Stowarzyszenia jest:

Członkowie Stowarzyszenia dzielą się na: (i) członków rzeczywistych i (ii) członków wspierających. Członkiem Rzeczywistym Stowarzyszenia może być pełnoletnia osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, która pragnie wnieść wkład w urzeczywistnienie celów Stowarzyszenia i jest aktywnie zaangażowana w życie społeczności regionu oraz jednocześnie jest właścicielem działki położonej na terenie osiedla.

Wnioskodawca zawarł z właścicielami działek położonych na terenie Osiedla (dalej "Osiedle"), będących jednocześnie Członkami Rzeczywistymi Stowarzyszenia "Umowy zlecenia w zakresie czynności dotyczących części ułamkowej powierzchni wspólnych na Osiedlu, pośrednictwa w dostawie wody i odbiorze ścieków oraz dostawy innych mediów" (dalej "Umowa Zlecenia"). Wnioskodawca wyjaśnia, iż każdy z właścicieli działek, z którymi Wnioskodawca podpisał umowę posiada jednocześnie udział w drodze biegnącej przez osiedle, która stanowi powierzchnię wspólną na Osiedlu.

Celem Umowy Zlecenia jest:

Działania Wnioskodawcy w imieniu właściciela i na jego rzecz w zakresie przysługującego właścicielowi udziałowi w powierzchniach wspólnych Osiedla obejmują w szczególności zawieranie umów z podmiotami świadczącymi na terenie powierzchni wspólnych czynności z zakresu:

Na podstawie Umów Zlecenia Wnioskodawca otrzymuje od właścicieli działek wpłaty na pokrycie wydatków (kosztów bieżących albo kosztów inwestycyjnych) wynikających z umów zawieranych przez Stowarzyszenie z podmiotami świadczącymi usługi na terenie powierzchni wspólnych w ustalonej proporcji przypadającej na udział właściciela działek w wydatkach. Wpłaty dokonywane przez właścicieli nie są skonkretyzowane (np. wpłata na remont drogi), lecz są wpłatami ogólnymi na poczet wszystkich aktualnych potrzeb remontowych lub inwestycyjnych części wspólnych Osiedla. Przeznaczenie dokonanych wpłat na konkretne cele jest ustalane w drodze uchwał podejmowanych przez właściwe organy Stowarzyszenia.

W swojej istocie wpłaty te mają taki sam charakter jak wpłaty na fundusz remontowy wspólnot mieszkaniowych, a Stowarzyszenie na podstawie Umowy Zlecenia faktycznie prowadzi w imieniu i na rzecz właścicieli działek zarząd powierzchnią wspólną Osiedla.

Faktury VAT za zlecone usługi wystawiane są przez usługodawców na rzecz Stowarzyszenia. Za swoje usługi Wnioskodawca nie pobiera wynagrodzenia.

Dodatkowo na podstawie Umowy Zlecenia w zakresie nieruchomości stanowiącej odrębną własność zleceniodawców, Wnioskodawca zawiera w ich imieniu i na ich rzecz umowy z przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym, których przedmiotem jest dostawa wody oraz odprowadzanie ścieków, oraz z dostawcami innych mediów bezpośrednio do tych nieruchomości. Faktury z tego tytułu wystawiane są przez dostawców mediów na rzecz Wnioskodawcy, który następnie refakturuje je na poszczególnych właścicieli nieruchomości zgodnie ze wskazaniami liczników.

Zgodnie z § 5 Umowy Zlecenia właściciel zbywający nieruchomość zobowiązany jest poinformować nabywcę o treści tej umowy oraz zobowiązuje się spowodować, że nabywca przystąpi do umowy na jego miejsce. Zobowiązanie nabywcy do przystąpienia do umowy zostanie wyrażone w akcie notarialnym dotyczącym zbycia Nieruchomości, do którego umowa ta stanowić będzie załącznik.

Właściciele nieruchomości położonych na terenie Osiedla, które ma charakter mieszkaniowy, zawierający Umowę Zlecenia ze Stowarzyszeniem, nie są w zakresie nabywania tych usług uznawani za podatników VAT. Tym samym, gdyby nabywali te usługi bezpośrednio, nie przysługiwałoby im prawo do odliczenia podatku VAT z faktur wystawianych przez usługodawców w zakresie zarządzania częścią wspólną Osiedla, jak i usług, dla których właściciele nieruchomości są ostatecznym konsumentem, takich jak dostawy wody i odprowadzanie ścieków wykonywanych bezpośrednio na rzecz konkretnych nieruchomości.

W uzupełnieniu wniosku Stowarzyszenie wskazało, że powierzchnie wspólne Osiedla, wraz z budynkami i urządzeniami na niej posadowionymi, w tym w szczególności drogami osiedlowymi, infrastrukturą techniczną obejmującą w szczególności: wodociąg oraz kanalizację, rów z-8, rów odwodnieniowy, zbiornik retencyjny, drogi wewnętrzne, grunt oraz wybudowaną na nim stróżówkę na działce 542, ogrodzenie oraz każdą inną infrastrukturę wykonaną w przyszłości na poniższych działkach, w szczególności zieleń, oświetlenie i inne urządzenia przeznaczone do wspólnego użytku mieszkańców, które nie stanowią wyłącznej własności poszczególnych właścicieli działek, składającą się z działek gruntu o numerach ewidencyjnych 537, 542, 544, 551, 558, 575, 578, 581, 584, 587, 588, 592, 598, 602, 608, 615, 622, 629, 636, 637, 639, 644 o łącznej powierzchni 30019 m², dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą.

Nie są to nieruchomości mieszkalne, chociaż bezpośrednio graniczą z nieruchomościami, na których posadowione są domy jednorodzinne. Powierzchnie wspólne Osiedla są konieczne do korzystania z nieruchomości mieszkalnych, gdyż znajdują się na nich: drogi osiedlowe, infrastruktura techniczna obejmująca w szczególności: wodociąg oraz kanalizację, rów z-8, rów odwodnieniowy, zbiornik retencyjny, drogi wewnętrzne, także zieleń, oświetlenie i inne urządzenia przeznaczone do wspólnego użytku mieszkańców.

Stowarzyszenie reprezentuje na podstawie Umów Zlecenia zawieranych z właścicielami działek położonych na terenie Osiedla poszczególnych właścicieli działek w czynności faktycznych i prawnych w zakresie przysługującemu właścicielowi udziałowi w powierzchniach wspólnych Osiedla. Każdy z właścicieli udzielił Wnioskodawcy pełnomocnictwa do działania w imieniu właściciela i na jego rzecz w zakresie wszelkich czynności względem przysługującego właścicielowi udziału w powierzchniach wspólnych Osiedla. Umowy zostały zawarte w celu ułatwienia właścicielom działek dbania o powierzchnie wspólne.

W osiedlach mieszkaniowych takie zadania zgodnie z Ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, uznawane za zadania mające na celu zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty nieruchomości, należą do zadań własnych Gminy.

Na podstawie Umów Zlecenia Wnioskodawca otrzymuje od właścicieli działek wpłaty na poczet kosztów wynikających z umów zawieranych przez Stowarzyszenie z podmiotami świadczącymi usługi na terenie powierzchni wspólnych ustalone w proporcji przypadającej na udział właściciela działki w kosztach dbania o powierzchnię wspólną. Wpłaty dokonywane przez właścicieli nie są skonkretyzowane (np. wpłata na remont drogi), lecz są wpłatami ogólnymi na poczet wszystkich aktualnych potrzeb remontowych lub inwestycyjnych części wspólnych Osiedla. Faktury VAT/rachunki za zlecone usługi wystawiane są przez usługodawców na rzecz Stowarzyszenia. Za swoje działania Wnioskodawca nie pobiera wynagrodzenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy wpłaty otrzymywane przez Wnioskodawcę od właścicieli działek z tytułu partycypacji w kosztach w proporcji przypadającej na udział poszczególnych właścicieli w ogólnych kosztach utrzymywania i zarządzania powierzchniami wspólnymi Osiedla są zwolnione z podatku VAT?

2. Czy wpłaty, otrzymywane przez Wnioskodawcę od właścicieli działek, tytułem zwrotu kosztów nabywanych przez Wnioskodawcę we własnym imieniu, jednak na rzecz właścicieli działek, usług, które bezpośrednio dotyczą utrzymania konkretnych nieruchomości, takich jak dostawy wody i odprowadzanie ścieków, podlegają zwolnieniu z podatku VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy nieskonkretyzowane wpłaty otrzymywane przez Wnioskodawcę od właścicieli działek w proporcji przypadającej na udział poszczególnych właścicieli w ogólnych wydatkach dotyczących utrzymywania i zarządzania powierzchniami wspólnymi Osiedla oraz w wydatkach inwestycyjnych są zwolnione z podatku VAT.

W konsekwencji na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek naliczania podatku VAT na rzecz właścicieli działek, jak też Wnioskodawca nie ma prawa do odliczania podatku VAT z faktur otrzymywanych od wykonawców usług na rzecz części wspólnych Osiedla.

Zdaniem Wnioskodawcy funkcje i zadania wykonywane przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy Zlecenia są zbieżne z funkcjami i zadaniami wspólnot mieszkaniowych lub spółdzielni mieszkaniowych. Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903. z późn. zm.) wspólnotę mieszkaniową tworzą z mocy prawa właściciele, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości. Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana, a więc jest ona odrębnym od jej członków podmiotem praw i obowiązków. Wspólnota mieszkaniowa to, w myśl tego przepisu, ogół (zbiór) właścicieli lokali w danej nieruchomości, do której należy każdy właściciel mieszkania znajdującego się w budynku składającego się z wielu mieszkań.

Jak wskazuje Ewa Bończak-Kucharczyk w książce "Własność Lokali i wspólnota mieszkaniowa" Komentarz "Właścicieli lokali, będących często zupełnie przypadkowym zbiorem osób, łączy nieruchomość, w której wyodrębniono lokale stanowiące ich własność. Stając się współwłaścicielami tej samej nieruchomości wspólnej, te przypadkowe osoby będą musiały zorganizować zarządzanie wspólną własnością, a często także rozstrzygać konflikty powstające na tle stosunków własnościowych i współżycia sąsiedzkiego. Zadanie to jest tym trudniejsze, im więcej właścicieli wchodzi w skład danej wspólnoty mieszkaniowej. Dlatego w u.w.I. w szczególny sposób uregulowano kwestie zarządu nieruchomością wspólną i niektóre kwestie związane z wewnętrzną organizacją wspólnoty (m.in. te właśnie regulacje stały się przyczyną traktowania wspólnoty mieszkaniowej jak jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, a później jako osoby ustawowej). Regulacje te mają zapewnić realizację podstawowych celów istnienia i funkcjonowania wspólnoty mieszkaniowej. Cele te to:

* wspólne utrzymanie nieruchomości w stanie co najmniej niepogorszonym;

* sprawne zarządzanie nieruchomością wspólną należącą do dużej liczby właścicieli.

Należy wskazać, iż zadania i funkcje Wnioskodawcy wynikające z treści Umów Zlecenia zawartych z członkami rzeczywistymi Stowarzyszenia, którzy są jednocześnie właścicielami działek położonych na terenie Osiedla, są tożsame z celami, dla których zostały powołane i funkcjonują wspólnoty mieszkaniowe, czyli wspólne utrzymanie nieruchomości w stanie co najmniej niepogorszonym i zarządzanie nieruchomością wspólną należącą do dużej liczby właścicieli.

O podobieństwie zadań i funkcji wykonywanych przez Stowarzyszenie na podstawie Umowy Zlecenia do wspólnoty mieszkaniowej świadczy również to, iż zgodnie z § 5 Umowy Zlecenia właściciel zbywający nieruchomość zobowiązany jest poinformować nabywcę o treści niniejszej umowy oraz zobowiązuje się spowodować, że nabywca przystąpi do niniejszej umowy w jego miejsce.

Ze względu na tożsamość zadań i funkcji Wnioskodawcy wynikających z Umowy Zlecenia z zdaniami wspólnoty mieszkaniowej, zdaniem Wnioskodawcy do rozliczeń Stowarzyszenia z właścicielami działek położonych na terenie Osiedla w zakresie rozliczeń w ramach ponoszenia przez Wnioskodawcę kosztów dotyczących zarządzania częściami wspólnymi Osiedla zastosowanie będzie miało stanowisko wyrażone przez Ministra Finansów w interpretacji ogólnej z dnia 21 czerwca 2011 r. (nr PT8/033/O1/AEW/11/PT-571), którą opublikowano w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów z dnia 2 sierpnia 2011 r. Nr 6, poz. 27) celem zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego w zakresie rozliczania podatku od towarów i usług wspólnot mieszkaniowych. Zważywszy na wskazane wyżej podobieństwa trudno jest zdaniem Wnioskodawcy uzasadnić inne opodatkowanie podatkiem VAT bardzo podobnego stanu faktycznego.

W powołanej interpretacji ogólnej Minister Finansów podkreślił, że wspólnota mieszkaniowa, realizując wspólny interes wszystkich właścicieli, może występować w odmiennych rolach w przypadku nabycia towarów i usług w ramach zarządu nieruchomością wspólną oraz w przypadku nabycia towarów i usług na potrzeby utrzymania lokali poszczególnych właścicieli.

W pierwszym z powyższych przypadków, wspólnota, która jest odrębną jednostką, nie wykonuje żadnych czynności na rzecz właścicieli lokali. Wobec tego działa ona w imieniu własnym oraz na własny rachunek. Jest wówczas podmiotem stosunków zobowiązaniowych wynikających z zarządu nieruchomością wspólną. Jej działanie jest finansowane przez właścicieli lokali mieszkalnych, wyodrębnionych w tej określonej nieruchomości i mających w niej udziały. Jednocześnie odbiorcą nabywanych towarów i usług jest wspólnota mieszkaniowa jako odrębny od jej członków podmiot praw. To właśnie wspólnota mieszkaniowa występuje jako ostateczny konsument. W takim więc zakresie nie świadczy ona żadnych czynności, które byłyby opodatkowane podatkiem od towarów i usług na rzecz właścicieli lokali. Co za tym idzie, uiszczone przez członków wspólnoty należności tytułem pokrycia kosztów zarządu nieruchomością wspólną nie są objęte przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.

W konsekwencji powyższego, nie ma podstaw do fakturowania wewnętrznych rozliczeń między wspólnotą a jej członkami w związku z ponoszonymi kosztami zarządu nieruchomością wspólną.

Odnosząc powyższe do sytuacji Stowarzyszenia, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku nabywania przez Stowarzyszenie towarów i usług na potrzeby zarządu nieruchomością wspólną, Stowarzyszenie nie wykonuje czynności, które byłyby opodatkowane podatkiem od towarów i usług na rzecz właścicieli nieruchomości. Stowarzyszenie na podstawie udzielanych pełnomocnictw działa w imieniu i na rzecz osób, które zamieszkały na terenie jednego Osiedla w ich wspólnym interesie, jakim jest dbanie o części wspólne należących do nich nieruchomości. Brak przepisów prawnych, które by regulowały taką sytuacje, nie powinien różnicować zasad opodatkowania, które powinny być takie same jak w przypadku wspólnot mieszkaniowych.

Jednak w przypadku nie uznania powyższej interpretacji, zdaniem Wnioskodawcy do rozliczeń między Stowarzyszeniem a jego członkami zastosowanie powinno znaleźć przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o VAT zwolnienie, zgodnie z którym zwolnione z podatku VAT są usługi świadczone przez niezależne grupy osób, na rzecz swoich członków, których działalność jest zwolniona z podatku lub w zakresie której członkowie ci nie są uznawani za podatników, w celu świadczenia swoim członkom usług bezpośrednio niezbędnych do wykonywania tej działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku, w przypadku gdy grupy te ograniczają się do żądania od swoich członków zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach tych grup, poniesionych we wspólnym interesie, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Wszystkie wskazane powyżej warunki, od których uzależnione jest przewidziane w powołanym przepisie zwolnienie usług świadczonych przez niezależne grupy osób, należy uznać za spełnione w stanie faktycznym wniosku, gdyż:

a. Stowarzyszenie jest niezależną grupą osób;

b. Stowarzyszenie świadczy usługi na rzecz swoich członków;

c. Członkowie Stowarzyszenia, na rzecz których świadczone są usługi, wykorzystują nieruchomości na cele mieszkaniowe (nie prowadzą więc w tym zakresie działalności opodatkowanej i w zakresie tych usług członkowie ci nie są uznawani za podatników);

d. Stowarzyszenie za świadczone usługi otrzymuje od członków zwrot kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach;

e. zwolnienie z VAT powyższych usług nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Zastosowanie tego przepisu prowadziłoby do tego, że Stowarzyszenie nie odliczałoby podatku VAT z otrzymywanych przez Stowarzyszenie faktur i nie naliczałoby podatku VAT na rzecz swoich członków od wpłat otrzymywanych od właścicieli działek w proporcji przypadającej na udział poszczególnych właścicieli w ogólnych wydatkach dotyczących utrzymywania i zarządzania powierzchniami wspólnymi Osiedla oraz w wydatkach inwestycyjnych.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy wpłaty otrzymywane przez Wnioskodawcę od właścicieli działek tytułem zwrotu kosztów nabywanych przez Wnioskodawcę we własnym imieniu, jednak na rzecz właścicieli działek, usług, które bezpośrednio dotyczą utrzymania konkretnych nieruchomości, takich jak dostawy wody i odprowadzanie ścieków, są zwolnione z podatku VAT.

W interpretacji ogólnej z dnia 21 czerwca 2011 r. (PT 8/033/101/AEW/PT-571) Minister Finansów wskazał, iż w przypadku, gdy wydatki ponoszone są przez właścicieli lokali wyłącznie w związku z odrębną własnością lokalu, wspólnota mieszkaniowa w zakresie nabywanych towarów i usług celem zaopatrzenia poszczególnych lokali występuje w odmiennej roli. Wówczas bowiem nabywa je w swoim imieniu, jednak na rachunek właścicieli poszczególnych lokali, którzy dokonują uprzednio na poczet tych zakupów odpowiednich wpłat. Następnie po dokonaniu zakupów, wspólnota mieszkaniowa przyporządkowuje je poszczególnym lokalom poprzez odsprzedaż właścicielom lokali.

W przypadku tej sytuacji, wpłaty uiszczane przez właścicieli poszczególnych lokali na potrzeby ich utrzymania stanowią zapłatę za odsprzedawane im przez wspólnotę towary i usługi. Dlatego w odniesieniu do takich rozliczeń znajdą zastosowanie przepisy o podatku od towarów i usług. Wobec powyższego, zdaniem Ministra Finansów, wspólnota mieszkaniowa poprzez dokonanie odsprzedaży właścicielom lokali zakupionych przez nią towarów i usług (związanych wyłącznie z utrzymaniem poszczególnych lokali), działa jako podatnik podatku od towarów i usług. Zatem, jeśli wspólnota mieszkaniowa nie skorzysta z przysługującego jej zwolnienia kwotowego, dokonywane przez nią czynności powinny być dokumentowane fakturami, zgodnie z zasadami przewidzianymi w ustawie o podatku od towarów i usług oraz przepisach wykonawczych.

W czasie, kiedy powyższa interpretacja została opublikowana, z obowiązku refakturowania były natomiast zwolnione spółdzielnie mieszkaniowe.

Następnie, rozporządzeniem z dnia 20 września 2011 r., zmieniającym rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z dnia 6 kwietnia 2011 r.), wprowadzono zwolnienie wspólnot mieszkaniowych z obowiązku w zakresie podatku VAT w odniesieniu do lokali mieszkalnych wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 16a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów I usług (Dz. U. z dnia 6 kwietnia 2011 r.) zwolnione z podatku VAT są czynności związane z utrzymaniem lokali mieszkalnych, wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe, za które pobierane są opłaty, wykonywane przez wspólnotę mieszkaniową na rzecz właścicieli tych lokali, tworzących w określonej nieruchomości tę wspólnotę.

Oznacza to, że zwolnienie nie dotyczy lokali użytkowych, czy mieszkalnych, w których prowadzona jest działalność gospodarcza. Zmiana ta miała na celu zniesienie różnic w zakresie opodatkowania członków wspólnot mieszkaniowych i spółdzielni mieszkaniowych.

Zdaniem Wnioskodawcy powyższe zwolnienie należy zastosować również do dokonania odsprzedaży na rzecz właścicieli nieruchomości mieszkalnych zakupionych przez Wnioskodawcę towarów i usług (związanych wyłącznie z utrzymaniem poszczególnych nieruchomości), z uwagi na to, że członkami Stowarzyszenia są wyłącznie mieszkańcy, którzy wykorzystują nieruchomości na cele mieszkaniowe (a nie podmioty gospodarcze).

Jednak w przypadku nie uznania powyższej interpretacji, zdaniem Wnioskodawcy do rozliczeń między Stowarzyszeniem a jego członkami, również w zakresie odsprzedaży na rzecz właścicieli nieruchomości mieszkalnych zakupionych przez Wnioskodawcę towarów i usług (związanych wyłącznie z utrzymaniem poszczególnych nieruchomości), zastosowanie powinno znaleźć przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o VAT zwolnienie, zgodnie z którym zwolnione z podatku VAT są usługi świadczone przez niezależne grupy osób, na rzecz swoich członków, których działalność jest zwolniona z podatku lub w zakresie której członkowie ci nie są uznawani za podatników, w celu świadczenia swoim członkom usług bezpośrednio niezbędnych do wykonywania tej działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku, w przypadku gdy grupy te ograniczają się do żądania od swoich członków zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach tych grup, poniesionych we wspólnym interesie, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Wszystkie wskazane powyżej warunki, od których uzależnione jest przewidziane w powołanym przepisie zwolnienie usług świadczonych przez niezależne grupy osób, należy uznać za spełnione również w sytuacji obciążania przez Wnioskodawcę poszczególnych właścicieli tytułem zwrotu kosztów nabywanych przez Wnioskodawcę we własnym imieniu, jednak na rzecz właścicieli działek, usług, które bezpośrednio dotyczą utrzymania konkretnych nieruchomości, takich jak dostawy wody i odprowadzanie ścieków, podlegają zwolnieniu z podatku VAT, gdyż:

a. Stowarzyszenie jest niezależną grupą osób;

b. Stowarzyszenie świadczy usługi na rzecz swoich członków;

c. Członkowie Stowarzyszenia, na rzecz których świadczone są usługi, wykorzystują nieruchomości na cele mieszkaniowe (nie prowadzą więc w tym zakresie działalności opodatkowanej i w zakresie tych usług członkowie ci nie są uznawani za podatników);

d. Stowarzyszenie za świadczone usługi otrzymuje od członków zwrot kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach;

e. zwolnienie z VAT powyższych usług nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Zastosowanie tego przepisu prowadziłoby do tego, że Stowarzyszenie nie odliczałoby podatku VAT z otrzymywanych przez Stowarzyszenie faktur od dostawców mediów z tytułu nabywania przez Wnioskodawcę we własnym imieniu, jednak na rzecz właścicieli działek, usług które bezpośrednio dotyczą utrzymania konkretnych nieruchomości, takich jak dostawy wody i odprowadzanie ścieków. Jednocześnie z podatku VAT zwolnione byłoby obciążanie poszczególnych właścicieli przypadającymi na nich kosztami zgodnie ze wskazaniami liczników.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych stanów faktycznych uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami, w świetle art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Z powołanego powyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W myśl art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Artykuł 15 ust. 1 ustawy stanowią, że - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. (art. 15 ust. 2 ustawy)

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca jest Stowarzyszeniem, które obok działalności statutowej wykonuje również działalność gospodarczą. Członkami Rzeczywistymi Stowarzyszenia są właściciele działek położonych na terenie Osiedla. W ramach działalności gospodarczej Stowarzyszenie zawarło z właścicielami działek (członkami rzeczywistymi Stowarzyszenia) położonych na terenie Osiedla (dalej "Osiedle") umowy zlecenia w zakresie czynności dotyczących części ułamkowej powierzchni wspólnych na Osiedlu.

Działania Wnioskodawcy wykonywane są w imieniu właściciela działki i na jego rzecz w zakresie przysługującego właścicielowi udziałowi w powierzchniach wspólnych Osiedla. Działania te obejmują w szczególności zawieranie umów z podmiotami świadczącymi na terenie powierzchni wspólnych czynności z zakresu:

Właściciele działek na pokrycie wydatków dotyczących części wspólnych nieruchomości wnoszą wpłaty do Stowarzyszenia, które to wpłaty w momencie ich dokonania nie są skonkretyzowane, ich przeznaczenie na konkretne cele jest ustalane w drodze uchwał podejmowanych przez organy Stowarzyszenia.

Podmioty trzecie wykonujące poszczególne usługi wystawiają faktury VAT na Stowarzyszenie.

Dodatkowo na podstawie umowy zlecenia w zakresie nieruchomości stanowiącej odrębną własność zleceniodawców, Wnioskodawca zawiera w ich imieniu i na ich rzecz umowy z przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym, których przedmiotem jest dostawa wody oraz odprowadzanie ścieków, oraz z dostawcami innych mediów bezpośrednio do tych nieruchomości. Faktury z tego tytułu wystawiane są przez dostawców usług na rzecz Wnioskodawcy, który następnie refakturuje je na poszczególnych właścicieli nieruchomości zgodnie ze wskazaniami liczników. Za swoje działania Wnioskodawca nie pobiera wynagrodzenia.

Zdaniem Wnioskodawcy funkcje i zadania wykonywane przez Stowarzyszenie na podstawie umowy zlecenia są zbieżne z funkcjami i zadaniami wspólnot mieszkaniowych lub spółdzielni mieszkaniowych.

W tym miejscu należy wskazać, że wspólnoty mieszkaniowe oraz spółdzielnie mieszkaniowe działają na podstawie odrębnych przepisów. Do wspólnoty mieszkaniowej zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.).

Stosownie do art. 1 ust. 1 ww. ustawa określa sposób ustanawiania odrębnej własności samodzielnych lokali mieszkalnych, lokali o innym przeznaczeniu, prawa i obowiązki właścicieli tych lokali oraz zarząd nieruchomością wspólną.

Zgodnie z art. 14. ww. ustawy, na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się w szczególności:

W myśl natomiast art. 15 ww. ustawy na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca. Należności z tytułu kosztów zarządu mogą być dochodzone w postępowaniu upominawczym, bez względu na ich wysokość.

Powyższe wskazuje, że członkowie wspólnoty mieszkaniowej mają ustawowy obowiązek wpłacać zaliczki na poczet kosztów zarządu nieruchomością wspólną.

Wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy, okoliczności sprawy opisane we wniosku wykonywane przez Stowarzyszenie różnią się od czynności wykonywanych przez wspólnotę mieszkaniową. Przede wszystkim zwrócić należy uwagę, że wspólnotę mieszkaniową tworzą właściciele lokali mieszkalnych, którzy mają udział w nieruchomości wspólnej.

Wpłaty wnoszone przez członków wspólnoty na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną nie stanowią obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Na gruncie podatku od towarów i usług wspólnota mieszkaniowa występuje w odmiennych rolach w zależności od tego, czy wykonuje zarząd nieruchomości wspólnej, czy też odrębnych lokali swoich członków. Wspólnota, nabywając towary i usługi dla celów nieruchomości wspólnej nie wykonuje czynności na rzecz właścicieli odrębnych lokali. W takiej sytuacji działa ona na swój własny rachunek i we własnym imieniu. To wspólnota jest zatem ostatecznym konsumentem towarów i usług nabywanych na potrzeby funkcjonowania nieruchomości wspólnych. Zatem opłaty, jakie ponoszą właściciele lokali na utrzymanie części wspólnej nieruchomości na rzecz wspólnoty mieszkaniowej nie są wynagrodzeniem za usługę świadczoną przez wspólnotę mieszkaniową. Wspólnota bowiem nie świadczy czynności opodatkowanych podatkiem VAT na rzecz właścicieli lokali.

Natomiast w przypadku gdy wydatki ponoszone są przez właścicieli lokali na odrębną własność lokali, wspólnota w zakresie nabywanych towarów i usług celem zaopatrzenia poszczególnych lokali występuje w roli podmiotu świadczącego usługi na rzecz swoich członków. Wspólnota nabywa bowiem usługi i towary w swoim imieniu, ale na rzecz właścicieli poszczególnych lokali i w tym zakresie następnie odsprzedaje je właścicielom lokali. Dlatego też opłaty ponoszone przez właścicieli lokali na rzecz wspólnoty mieszkaniowej traktowane są jako wynagrodzenie za usługę świadczoną przez wspólnotę na rzecz swoich członków.

Przepisy ustawy o własności lokali nie mogą mieć zastosowania w sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku. Członkowie Stowarzyszenia nie są właścicielami lokali mieszkalnych, są natomiast właścicielami działek położonych na terenie Osiedla domków jednorodzinnych. Każdy z właścicieli działek, z którym Wnioskodawca podpisał umowę posiada udział w nieruchomości wspólnej. Odmiennie od wspólnoty mieszkaniowej dokonanie wpłaty na pokrycie kosztów dotyczących części wspólnej nieruchomości nie jest obowiązkiem narzuconym na właścicieli działek ustawą. Jak z wniosku wynika, wpłaty dotyczące części wspólnych nieruchomości dokonywane są na podstawie zawartego porozumienia pomiędzy osobami fizycznymi korzystającymi z nieruchomości wspólnej a Stowarzyszeniem. Działania Wnioskodawcy dotyczące części wspólnych nieruchomości realizowane są w imieniu właściciela działki i na jego rzecz w zakresie przysługującego właścicielowi udziałowi w powierzchniach wspólnych Osiedla. Faktury wystawiane są przez usługodawców poszczególnych usług na Stowarzyszenie.

W takiej sytuacji należy przyjąć, że Stowarzyszenie wykonując postanowienia umowy w zakresie części wspólnej nieruchomości, nabywa i świadczy usługi na rzecz właścicieli działek w zakresie m.in. rozwoju i konserwacji sieci wodociągowo-kanalizacyjnej; dostawy mediów, w tym wody, energii, gazu; wywozu nieczystości; dbania o zieleń; sprzątania oraz odgarniania śniegu; dbania o architekturę krajobrazu; dbania o oświetlenie; ochrony; ubezpieczenia; dokonywania rozliczeń za zużycie mediów dla powierzchni wspólnych (w szczególności za prąd, wodę i odprowadzenie nieczystości) zgodnie ze wskazaniami liczników; nadzoru nad realizacją inwestycji w modernizację i rozbudową infrastruktury oraz urządzeń znajdujących się na powierzchniach wspólnych oraz w zakresie występowania jako inwestor zastępczy.

Zatem wpłaty dokonywane przez właścicieli nieruchomości, których częścią wspólną zarządza Stowarzyszenie, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg stawek obowiązujących dla poszczególnych rodzajów usług.

Podobnie w zakresie dostawy mediów, wody oraz odprowadzania ścieków do poszczególnych nieruchomości stanowiących odrębną własność zleceniodawców. Stowarzyszenie występuje w roli pośrednika między dostawcami a odbiorcami. Oczywiste jest, że ostatecznymi nabywcami usług świadczonych przez podmioty dostarczające wodę i media oraz odprowadzające ścieki są właściciele nieruchomości, a nie Stowarzyszenie. Stowarzyszenie zawiera w imieniu i na rzecz właścicieli umowy z dostawcami usług.

W obu przypadkach, faktury są wystawiane na rzecz Stowarzyszenia. Mamy więc do czynienia z sytuacją, gdy Stowarzyszenie jako podatnik podatku od towarów i usług dokonuje zakupu usług od pomiotów świadczących te usługi a następnie odsprzedaje nabyte uprzednio usługi właścicielom poszczególnych nieruchomości. Odsprzedaż przez Stowarzyszenie poszczególnych usług winna być potwierdzona fakturą wystawioną na właścicieli nieruchomości wg stawek obowiązujących dla poszczególnych rodzajów usług.

Nie można również zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że Stowarzyszenie wykonując usługi opisane we wniosku, może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z treścią art. 146a ust. 1 ustawy w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 21 znowelizowanej ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez niezależne grupy osób na rzecz swoich członków, których działalność jest zwolniona z podatku lub w zakresie której członkowie ci nie są uznawani za podatników, w celu świadczenia swoim członkom usług bezpośrednio niezbędnych do wykonywania tej działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku, w przypadku gdy grupy te ograniczają się do żądania od swoich członków zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach tych grup, poniesionych we wspólnym interesie, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Przepis powyższy stanowi implementację do polskiego systemu prawnego art. 132 ust. 1 lit. f Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), który stanowi, iż państwa członkowskie zwalniają (...) usługi świadczone przez niezależne grupy osób, których działalność jest zwolniona z VAT lub w związku z którą nie są one uznawane za podatników, w celach świadczenia swoim członkom usług bezpośrednio niezbędnych do wykonywania tej działalności, gdy grupy te ograniczają się do żądania od swoich członków całkowitego zwrotu przypadającej im części we wspólnie poniesionych wydatkach, pod warunkiem że zwolnienie to nie spowoduje zakłóceń konkurencji.

Zatem, wskazany przepis ustawy o podatku od towarów i usług, który w swoim brzmieniu odpowiada przepisowi art. 132 ust. 1 lit. f dyrektywy, wskazuje kryteria, jakie powinny spełniać usługi, by można było zastosować do nich zwolnienie od VAT. Warunki te kształtują się następująco:

* istnieje jednostka (niezależna grupa osób) świadcząca usługi dla osób, które są jej członkami. Ustawa o VAT nie definiuje formy, w jakiej powinny działać niezależne grupy osób, o których mowa w analizowanym przepisie, a jedynie wskazuje warunki, jakie grupa powinna spełniać, aby można było stosować zwolnienie z VAT do usług świadczonych przez grupę na rzecz jej członków;

* działalność podmiotów wchodzących w skład grupy jest zwolniona od podatku od towarów i usług lub w zakresie tej działalności członkowie ci nie są uznawani za podatników. Należy wyjaśnić, że zakres działalności zwolnionej od VAT wynika z przepisów ww. ustawy o podatku od towarów i usług (art. 43) oraz aktów wykonawczych do ustawy. Do czynności wyłączonych spod opodatkowania VAT należą czynności, które nie są wymienione w art. 5 ww. ustawy. Nie podlegają VAT również czynności wykonywane przez podmioty, które nie mają statusu podatnika VAT;

* usługi niezależnej grupy osób są świadczone przez grupę na rzecz członków tej grupy;

* usługi świadczone na rzecz członków winny być bezpośrednio niezbędne do wykonywania działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku;

* podmiot świadczący usługi na rzecz swoich członków ogranicza się do żądania od nich zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego za każdego z nich w ogólnych wydatkach tych podmiotów poniesionych we wspólnym interesie;

* zwolnienie zastosowane do usług świadczonych przez niezależne grupy osób na rzecz ich członków nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku zdarzenia, po dokonaniu analizy warunków umożliwiających skorzystanie ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy, Organ stwierdza, że w przedmiotowej sprawie nie została spełniona przesłanka zawarta w tym przepisie. Wnioskodawca świadczy bowiem usługi na rzecz właścicieli działek na ich zlecenie.

W związku z powyższym Wnioskodawca wykonując usługi, o których mowa we wniosku, nie ma prawa do zastosowania zwolnienia od podatku VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanów faktycznych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzeń w przedstawionych stanach faktycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.