IPPP1/4512-663/15-2/JL

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 22 września 2015 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1/4512-663/15-2/JL

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 maja 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Z 2015 poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 czerwca 2015 r. (data wpływu 2 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania cesji wierzytelności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 lipca 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania cesji wierzytelności.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jako osoba fizyczna zamierza prowadzić działalność gospodarczą, której przedmiotem będzie m.in. dochodzenie roszczeń odszkodowawczych od zakładów ubezpieczeń (PKD 66.21 Z), zarówno w imieniu własnym (wariant A), jak i na rzecz innych podmiotów w oparciu o otrzymane pełnomocnictwo (wariant B).

W wariancie A Wnioskodawca będzie dochodził we własnym imieniu roszczeń odszkodowawczych wynikających z wierzytelności nabytych w drodze cesji od podmiotów uprawnionych do odszkodowania, którymi mogą być zarówno podmioty bezpośrednio poszkodowane w następstwie zdarzenia ubezpieczeniowego, jak również podmioty, które nabyły przedmiotowe roszczenia od podmiotów bezpośrednio poszkodowanych. Jest to zjawisko powszechnie występujące np. w procesie likwidacji szkód komunikacyjnych i polega na przeniesieniu przez podmiot poszkodowany prawa do odszkodowania od zakładu ubezpieczeń na podmiot realizujący naprawę pojazdu lub dostarczający pojazdu zastępczego. Umowa przelewu (cesja) zawierana przez Wnioskodawcę z podmiotem uprawnionym do uzyskania odszkodowania od zakładu ubezpieczeń zawiera oświadczenie tego podmiotu, iż w związku z zaistnieniem określonego zdarzenia ubezpieczeniowego przysługuje mu wierzytelność o zapłatę odszkodowania do konkretnego zakładu ubezpieczeń. Cedent oświadcza także, iż otrzymał od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie we wskazanej w umowie przelewu wysokości, które nie pokryło jednak wszystkich kosztów będących następstwem zdarzenia ubezpieczeniowego, a tym samym nie czyni zadość zasadzie pełnego odszkodowania. Z chwilą zawarcia umowy przelewu cedent za wskazaną cenę zbywa wierzytelność do zakładu ubezpieczeń. Wnioskodawca (cesjonariusz) nabywa wierzytelność o zapłatę pozostałej należnej części odszkodowania, powyżej wartości wypłaconej już przez zakład ubezpieczeń. Ponieważ wartość tej części odszkodowania nie jest dokładnie znana w dacie zawarcia umowy przelewu, umowa ta nie określona kwoty (wysokości) roszczenia. Na cesjonariusza wraz z wierzytelnością przechodzą wszelkie prawa z nią związane, w tym prawo do odsetek.

Umowy cesji zawierane przez Wnioskodawcę z podmiotem uprawnionym do uzyskania odszkodowania od zakładu ubezpieczeń nie będą przewidywały możliwości zwrotnego przeniesienia na cedenta wierzytelności będącej przedmiotem cesji.

W umowach cesji przewidywane są dwa warianty zapłaty przez Wnioskodawcę wynagrodzenia na rzecz cedenta.

1.

zapłata w określonym w umowie przelewu terminie ceny ustalonej jako wskazana kwota pieniężna,

2.

zapłata ceny określonej jako procentowa część odszkodowania otrzymanego przez cesjonariusza od zakładu ubezpieczeń z tytułu wierzytelności będącej przedmiotem cesji, z zastrzeżeniem, iż cena ta jest płatna po wpłynięciu odszkodowania na rachunek bankowy Wnioskodawcy.

W wariancie 2) w przypadku, gdy Wnioskodawca nie uzyska odszkodowania od zakładu ubezpieczeń, cedent nie otrzymuje wynagrodzenia. Nie jest on także (cedent) zobowiązany do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy jakichkolwiek kosztów i opłat z tytułu wykonania przez Wnioskodawcę czynności związanych z dochodzeniem roszczenia będącego przedmiotem cesji, takich jak np, koszty korzystania z eksperckich programów komputerowych, koszty wezwań do zapłaty, koszty sądowe.

Jak już wspomniano roszczenie będące przedmiotem cesji nie jest zwrotnie cedowane przez Wnioskodawcę na cedenta. Sposób ustalenia ceny opisany w wariancie 2 jest pochodną tego, iż przed zawarciem umowy przelewu wierzytelności pomiędzy Wnioskodawcą a cedentem, nie jest dokonywana wycena wartości wierzytelności będącej przedmiotem cesji. A zatem w praktyce niemożliwe jest ustalenie ceny adekwatnej do rzeczywistej, gospodarczej wartości przedmiotu umowy przelewu. Wartość taka zostaje ustalona dopiero w trakcie procesu dochodzenia roszczenia od zakładu ubezpieczeń, przy wykorzystaniu przez Wnioskodawcę specjalistycznych narzędzi takich jak eksperckie programy komputerowe, przy pomocy których ustala się m.in. wartość części zamiennych niezbędnych do wykonania naprawy pojazdu w zakresie gwarantującym realizację zasady pełnego odszkodowania oraz wartość kosztów robocizny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy opisana cesja wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy stanowi usługę opodatkowaną podatkiem od towarów i usług VAT..., w szczególności w wariancie przewidującym zapłatę wynagrodzenia cedentowi po wpłynięciu odszkodowania na rachunek bankowy Wnioskodawcy (wariant 2).

Zdaniem Wnioskodawcy, opisany proces obejmujący cesję wierzytelności nie stanowi usługi opodatkowanej podatkiem od towarów i usług VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej Ustawą), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 Ustawy, w tym również m.in. "przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej".

Zdaniem Wnioskodawcy wprawdzie cesja (przelew) wierzytelności stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 Ustawy, jednakże w omawianym przykładnie brak jest elementu odpłatności usługi, niezbędnego do uznania, iż jest ona objęta podatkiem od towarów i usług.

Świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz cedenta usługa obejmuje zwolnienie cedenta z dochodzenia od zakładu ubezpieczeń roszczeń wynikających z wierzytelności będących przedmiotem umowy przelewu (cesja). Jednakże aby można mówić o odpłatnym świadczeniu usługi, za jej wykonanie musi zostać wypłacone wynagrodzenie. Tymczasem w opisanym procesie wynagrodzenie z tytułu umowy przelewu wierzytelności jest płatne nie przez usługobiorcę (cedenta) lecz przez usługodawcę (Wnioskodawcę - cesjonariusza). Odmienności w zakresie sposobu ustalenia oraz terminu zapłaty ceny występujące pomiędzy wariantem 1 i wariantem 2 mają jedynie charakter techniczny i nie wpływają na istotę umowy przelewu, zakres wzajemnych praw i obowiązków stron, a także wystąpienie przesłanek do objęcia ww. usługi podatkiem od towarów i usług.

A zatem wskazana cesja wierzytelności nie może być uznana za odpłatne świadczenie usług na terenie kraju w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast przez dostawę towarów, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pod pojęciem towaru rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

W świetle postanowień art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT.

Należy zauważyć, że świadczenie usługi następuje "odpłatnie" w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy. Świadczenie usług dokonywane odpłatnie w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu cyt. wyżej art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 tej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

W kwestii sprzedaży wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 27 października 2011 r., w sprawie C-93/10. W powyższym orzeczeniu TSUE wskazał, że artykuł 2 pkt 1 i art. 4 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania ww. dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży.

O ile więc, ustalona przez strony umowy, cena wierzytelności jest niższa od jej wartości nominalnej i jednocześnie różnica między wartością nominalną tej wierzytelności, a ceną jej sprzedaży, odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, nie możemy mówić o odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy jednak zaznaczyć, że TSUE w ww. wyroku z dnia 27 października 2011 r. już w punkcie wyjścia zastrzegł, że opodatkowaniu w ramach systemu VAT podlegają tylko takie transakcje, które przewidują zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie (pkt 17 ww. wyroku).

Natomiast NSA w wyroku z dnia 19 marca 2012 r. sygn. akt I FPS 5/11 rozważał okoliczności, jakie należy wziąć pod uwagę, ustalając, czy po stronie kupującego-cesjonariusza wystąpiło wynagrodzenie bezpośrednio związane z nabyciem wierzytelności, rzeczywiście otrzymane (bądź należne), jako świadczenie wzajemne za wykonaną na rzecz zbywcy-cedenta usługę, stającą się tym samym usługą odpłatną czyli czynnością opodatkowaną. Wyraził w tym zakresie pogląd, że "poszukiwać należy strumienia pieniędzy płynącego od zbywcy-cedenta do nabywcy-cesjonariusza za wykonaną usługę, czyli odwrotnie płynącego niż w przypadku umowy kupna sprzedaży, kiedy zapłatę za wierzytelność otrzymuje zbywca od nabywcy". Stwierdził zarazem, że trzeba odpowiedzieć na pytanie, "czy - obok transakcji kupna-sprzedaży wierzytelności - wystąpiło świadczenie usługi przez nabywcę wierzytelności na rzecz jej zbywcy za bezpośrednim wynagrodzeniem otrzymanym, co ważne, przez nabywcę". W jego ocenie przy tym w "sytuacji, kiedy występuje tylko zapłata ceny za wierzytelność, trudno uznać, że do świadczenia takiej usługi dochodzi".

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jako osoba fizyczna zamierza prowadzić działalność gospodarczą, której przedmiotem będzie m.in. dochodzenie roszczeń odszkodowawczych od zakładów ubezpieczeń (PKD 66.21 Z), zarówno w imieniu własnym (wariant A), jak i na rzecz innych podmiotów w oparciu o otrzymane pełnomocnictwo (wariant B). W wariancie A Wnioskodawca będzie dochodził we własnym imieniu roszczeń odszkodowawczych wynikających z wierzytelności nabytych w drodze cesji od podmiotów uprawnionych do odszkodowania, którymi mogą być zarówno podmioty bezpośrednio poszkodowane w następstwie zdarzenia ubezpieczeniowego, jak również podmioty, które nabyły przedmiotowe roszczenia od podmiotów bezpośrednio poszkodowanych. Jest to zjawisko powszechnie występujące np. w procesie likwidacji szkód komunikacyjnych i polega na przeniesieniu przez podmiot poszkodowany prawa do odszkodowania od zakładu ubezpieczeń na podmiot realizujący naprawę pojazdu lub dostarczający pojazdu zastępczego. Umowa przelewu (cesja) zawierana przez Wnioskodawcę z podmiotem uprawnionym do uzyskania odszkodowania od zakładu ubezpieczeń zawiera oświadczenie tego podmiotu, iż w związku z zaistnieniem określonego zdarzenia ubezpieczeniowego przysługuje mu wierzytelność o zapłatę odszkodowania do konkretnego zakładu ubezpieczeń. Cedent oświadcza także, iż otrzymał od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie we wskazanej w umowie przelewu wysokości, które nie pokryło jednak wszystkich kosztów będących następstwem zdarzenia ubezpieczeniowego, a tym samym nie czyni zadość zasadzie pełnego odszkodowania. Z chwilą zawarcia umowy przelewu cedent za wskazaną cenę zbywa wierzytelność do zakładu ubezpieczeń. Wnioskodawca (cesjonariusz) nabywa wierzytelność o zapłatę pozostałej należnej części odszkodowania, powyżej wartości wypłaconej już przez zakład ubezpieczeń. Ponieważ wartość tej części odszkodowania nie jest dokładnie znana w dacie zawarcia umowy przelewu, umowa ta nie określa kwoty (wysokości) roszczenia. Na cesjonariusza wraz z wierzytelnością przechodzą wszelkie prawa z nią związane, w tym prawo do odsetek.

Umowy cesji zawierane przez Wnioskodawcę z podmiotem uprawnionym do uzyskania odszkodowania od zakładu ubezpieczeń nie będą przewidywały możliwości zwrotnego przeniesienia na cedenta wierzytelności będącej przedmiotem cesji.

W umowach cesji przewidywane są dwa warianty zapłaty przez Wnioskodawcę wynagrodzenia na rzecz cedenta.

1.

zapłata w określonym w umowie przelewu terminie ceny ustalonej jako wskazana kwota pieniężna,

2.

zapłata ceny określonej jako procentowa część odszkodowania otrzymanego przez cesjonariusza od zakładu ubezpieczeń z tytułu wierzytelności będącej przedmiotem cesji, z zastrzeżeniem, iż cena ta jest płatna po wpłynięciu odszkodowania na rachunek bankowy Wnioskodawcy.

W wariancie 2) w przypadku, gdy Wnioskodawca nie uzyska odszkodowania od zakładu ubezpieczeń, cedent nie otrzymuje wynagrodzenia. Nie jest on także (cedent) zobowiązany do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy jakichkolwiek kosztów i opłat z tytułu wykonania przez Wnioskodawcę czynności związanych z dochodzeniem roszczenia będącego przedmiotem cesji, takich jak np, koszty korzystania z eksperckich programów komputerowych, koszty wezwań do zapłaty, koszty sądowe.

Sposób ustalenia ceny opisany w wariancie 2 jest pochodną tego, iż przed zawarciem umowy przelewu wierzytelności pomiędzy Wnioskodawcą a cedentem, nie jest dokonywana wycena wartości wierzytelności będącej przedmiotem cesji. A zatem w praktyce niemożliwe jest ustalenie ceny adekwatnej do rzeczywistej, gospodarczej wartości przedmiotu umowy przelewu. Wartość taka zostaje ustalona dopiero w trakcie procesu dochodzenia roszczenia od zakładu ubezpieczeń, przy wykorzystaniu przez Wnioskodawcę specjalistycznych narzędzi takich jak eksperckie programy komputerowe, przy pomocy których ustala się m.in. wartość części zamiennych niezbędnych do wykonania naprawy pojazdu w zakresie gwarantującym realizację zasady pełnego odszkodowania oraz wartość kosztów robocizny.

W tym miejscu wskazać należy, że w przypadku zbycia wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Zbycie wierzytelności na rzecz osoby trzeciej najczęściej może mieć miejsce w sytuacji, gdy wierzyciel ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary lub usługi. Takie zbycie, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż.

Celem i skutkiem takiej transakcji jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku tej transakcji przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem). W przypadku sprzedaży wierzytelności własnej (przez pierwszego wierzyciela) nie można zakładać, że czynność ta może być wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle powołanych wcześniej przepisów należy stwierdzić, że z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usługi dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności. Zakup wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności, a jej nabywcą. Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Jednakże należy zauważyć, że przelew wierzytelności niepodlegający zwrotnemu przeniesieniu i niezwiązany z żadnymi usługami, ani dodatkowymi świadczeniami poza zapłatą ceny sprzedaży ustaloną ostatecznie w umowie cesji, nie stanowi usługi w rozumieniu ustawy o VAT. Wierzyciel dokonuje cesji wierzytelności i nie działa w tym zakresie jako usługodawca, Wnioskodawca jest nabywcą wierzytelności i również nie może być usługodawcą. Bezzwrotna cesja wierzytelności nie jest usługą w rozumieniu ustawy o VAT, jeżeli nie jest związana ze świadczeniem dodatkowych czynności, których wykonanie lub chociażby zobowiązanie do ich wykonania może stanowić o świadczeniu usługi nabywcy na rzecz zbywcy, która to może również obejmować nabycie wierzytelności.

W sytuacji opisanej we wniosku, tj. gdy sprzedawca nie płaci ceny za transakcję, a wierzytelności w żadnym przypadku nie mogą powrócić do sprzedającego, nie mamy do czynienia z usługą. Jeśli nabywanie jest usługą "uwalniania" sprzedawcy od ciężaru odzyskiwania należności to w ramach ustawy o VAT, w relacji usługodawca-nabywający a usługobiorca-sprzedający, usługa w całości jest "skonsumowana", wykonana w momencie cesji wierzytelności. To właśnie w tej chwili sprzedawca pozbawiany jest wspominanego ciężaru odzyskiwania należności.

Strumień pieniądza w ramach scharakteryzowanej we wniosku umowy, skierowany jest wyłącznie od nabywcy do sprzedawcy. Skoro definicja usługi w ustawie o VAT mówi, że odpłatność leży po stronie usługobiorcy, tj. usługobiorca płaci usługodawcy, to aby Wnioskodawca był usługodawcą to musi zaistnieć sytuacja, w której sprzedawca zapłaci coś Wnioskodawcy. Z opisanej we wniosku charakterystyki umowy nabywania nie wynika aby sprzedawca płacił wynagrodzenie nabywcy. Wszelkie strumienie pieniężne z tytułu posiadania praw do nabytej wierzytelności na konto Wnioskodawcy wpłyną już jako realizacja praw właścicielskich. Środki pieniężne od dłużnika Wnioskodawca otrzyma już jako wierzyciel tego dłużnika, a nie jako usługodawca dla sprzedającego.

Charakter przedmiotowej umowy cesji wierzytelności prowadzi do potwierdzenia, że cesjonariusz nabywa we własnym imieniu i na własną rzecz wymienioną w tej umowie określoną wierzytelność. Z chwilą zawarcia umowy cesji jedynym uprawionym do dysponowania zakupioną wierzytelnością, jako przedmiotem własności, jest nabywca wierzytelności. Umowa cesji wierzytelności zawarta między cedentem, a cesjonariuszem nie zawiera żadnych upoważnień do korzystania przez jakikolwiek podmiot z nabytych wierzytelności. Skoro strony poza wydaniem, przyjęciem i zapłatą ceny nie formułują żadnych obowiązków, to ściąganie przez nabywcę zakupionych wierzytelności jest jedynie realizacją przysługującego mu prawa podmiotowego, realizacją jego uprawnień właścicielskich.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że nabycie przez Wnioskodawcę wierzytelności, bez względu na sposób ustalenia i termin zapłaty ceny za wierzytelność (opisane w wariantach 1 i 2), nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl