IPPP1/4512-300/16-2/IZ - Ustalenie prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją projektu pn. "Przebudowa układu drogowego".

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 12 kwietnia 2016 r. (data wpływu 18 kwietnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją projektu pn. "Przebudowa układu drogowego..." - jest prawidłowe.

W dniu 18 kwietnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją projektu pn. "Przebudowa układu drogowego..."

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina dnia 12 stycznia 2016 r. złożyła Wniosek o przyznanie pomocy ze środków Unii Europejskiej dla operacji typu "Budowa lub modernizacja dróg lokalnych" w ramach poddziałania "Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii" w ramach działania "Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich", objętego PROW na lata 2014-2020. Wniosek został złożony w Urzędzie Marszałkowskim pod tytułem operacji: "Przebudowa układu drogowego..."

Operacja dotyczy przebudowy układu drogowego..., stanowiących drogi gminne publiczne wraz z odwodnieniem - kanalizacją deszczową. Realizacja operacji ma na celu wspieranie lokalnego rozwoju gminy wiejskiej poprzez poprawę jakości publicznych dróg gminnych (Gmina), w szczególności w rejonie Zakładu dla Ociemniałych i OSP. Drogi objęte operacją prowadzą bezpośrednio do obiektów użyteczności publicznej, tj. Zakładu dla Ociemniałych oraz OSP. Planowany termin zakończenia operacji to 2016 r.

Wydatki poniesione przez Gminę w ramach realizacji powyższej inwestycji będą dokumentowane wystawianymi na Gminę przez wykonawcę fakturami VAT z wykazywanymi na nich kwotami podatku VAT naliczonego. Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego zarejestrowaną dla celów podatku od towarów i usług w Polsce jako podatnik czynny VAT.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA dotycząca możliwości odzyskania podatku od towarów i usług stanowiła będzie załącznik do ww. wniosku o dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej. Z uwagi na fakt, że Gmina chce zaliczyć koszty podatku VAT realizowanej inwestycji do kosztów kwalifikowanych projektu i tym samym otrzymać do nich dofinansowanie, musi wykazać, że podatek VAT nie będzie mógł być przez nią odzyskany w całości lub w części, zarówno podczas realizowania inwestycji, jak i po jej zakończeniu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w odniesieniu do planowanej inwestycji Gmina, jako czynny podatnik podatku od towarów i usług będzie miała możliwość odzyskania podatku naliczonego w całości lub w części, zarówno w trakcie realizowania inwestycji jak i po jej zakończeniu, w związku z wydatkami związanymi z planowaną inwestycją.

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina w związku z planowaną inwestycją nie będzie miała możliwości odzyskania naliczonego podatku VAT w całości ani w części, zarówno w trakcie realizacji inwestycji, jak i po jej zakończeniu. Planowana inwestycja realizowana jest w zakresie zadań własnych Gminy w zakresie utrzymania publicznych dróg gminnych. Ponadto, Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT z wykorzystaniem inwestycji. Gmina nie będzie pobierała opłat za korzystanie z dróg gminnych, ani nie będzie osiągała z tego tytułu dochodów.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1515), gmina wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zadań publicznych o charakterze lokalnym, wykonywanych przez gminę, należą m.in. zadania w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy).

Powyższa inwestycja w zakresie przebudowy drogi, będzie wykonywana w ramach realizacji zadań własnych Gminy, do których zgodnie z ww. art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1515), należy w szczególności zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie utrzymania dróg gminnych. Majątek powstały w skutek realizacji przedmiotowej inwestycji będzie służył zaspakajaniu potrzeb wspólnoty, w szczególności nie będzie on wykorzystany przez Gminę do prowadzenia działalności opodatkowanej.

Generalna zasada określająca prawne możliwości odliczenia podatku naliczonego wyrażona jest w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 ustawy.

Kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy).

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z przebudową drogi, ponieważ nie będzie ona wykorzystana przez Gminę do czynności podlegających opodatkowaniu. Nabywane przez Gminę podczas realizacji inwestycji towary i usługi będą służyły do wykonania czynności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem efekty przedmiotowej inwestycji nie będą miały związku z czynnościami opodatkowanymi. Gmina nie będzie miała możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, tym samym Gmina nie będzie miała również prawa do otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy zostaną spełnione łącznie dwie przesłanki. Odliczenia może dokonać czynny podatnik podatku od towarów i usług a nabyte towary i usługi powinny być wykorzystane do wykonania czynności opodatkowanych. Ustawa nie przewiduje możliwości odliczenia podatku naliczonego w związku z wykonywaniem czynności, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Związek pomiędzy zakupem towarów i usług a wykonaniem czynności opodatkowanych jest warunkiem koniecznym dla zastosowania procedury określonej w art. 86 ust. 1 ww. ustawy.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych przepisów prawa podatkowego, przesądza o braku możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jak również braku możliwości zwrotu podatku. Warunki skorzystania z tego prawa nie zostaną spełnione, ponieważ Gmina nie będzie wykorzystywała efektów inwestycji do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z tym, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach otrzymanych z tytułu nabycia towarów i usług potrzebnych do realizacji ww. inwestycji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powyższego przepisu wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług wyłącznie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. w przypadku gdy czynności takie są wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych. Oznacza to, że w pozostałym zakresie, np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, nie występują jako podatnicy podatku VAT.

W tym miejscu należy wskazać, że gmina, stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1515 z późn. zm.), wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy).

Przymiot podatnika podatku od towarów i usług przypisany jest osobie fizycznej, osobie prawnej, jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, samodzielnie wykonującej działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Samodzielność gospodarcza w prowadzeniu działalności gospodarczej oznacza możliwość podejmowania decyzji, a zarazem posiadanie odpowiedniego stopnia odpowiedzialności za podjęte decyzje, w tym za szkody poniesione wobec osób trzecich, jak również ponoszenie przez podmiot ryzyka gospodarczego.

Należy ponadto zwrócić uwagę na treść przepisów dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.). Mianowicie zgodnie z art. 9 Dyrektywy, podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Powyższe przepisy wskazują, że niezależnie od częstotliwości wykonania danej czynności, czynność ta podlega opodatkowaniu jeśli podmiot wykorzystuje w sposób ciągły w celach zarobkowych swój majątek.

Zatem, za podatnika podatku VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zauważyć należy, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. W każdym przypadku należy więc dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Według art. 88 ust. 4 ustawy o VAT, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7 ww. ustawy.

Jak wynika z powyższego przepisu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina dnia 12 stycznia 2016 r. złożyła wniosek o przyznanie pomocy ze środków Unii Europejskiej dla operacji typu "Budowa lub modernizacja dróg lokalnych" w ramach poddziałania "Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii" w ramach działania "Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich" objętego PROW na lata 2014-2020. Wniosek został złożony w Urzędzie Marszałkowskim pod tytułem operacji: "Przebudowa układu drogowego..."

Operacja dotyczy przebudowy układu drogowego..., stanowiących drogi gminne publiczne wraz z odwodnieniem - kanalizacją deszczową. Realizacja operacji ma na celu wspieranie lokalnego rozwoju gminy wiejskiej poprzez poprawę jakości publicznych dróg gminnych (Gmina), w szczególności w rejonie Zakładu dla Ociemniałych i OSP. Drogi objęte operacją prowadzą bezpośrednio do obiektów użyteczności publicznej, tj. Zakładu dla Ociemniałych oraz OSP. Planowany termin zakończenia operacji to 2016 r.

Wydatki poniesione przez Gminę w ramach realizacji powyższej inwestycji będą dokumentowane wystawianymi na Gminę przez wykonawcę fakturami VAT z wykazywanymi na nich kwotami podatku VAT naliczonego. Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego zarejestrowaną dla celów podatku od towarów i usług w Polsce jako podatnik czynny VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odzyskania podatku VAT w związku z realizacją opisanego projektu.

Jak wskazano powyżej rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do czynności opodatkowanych. W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia nie zostanie spełniony, ponieważ - jak wskazał Wnioskodawca - Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT z wykorzystaniem inwestycji, także nie będzie pobierała opłat za korzystanie z dróg gminnych, ani nie będzie osiągała z tego tytułu dochodów. Z okoliczności sprawy wynika więc, że Wnioskodawca nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego związanego z nakładami poniesionymi na realizację przedmiotowej inwestycji. W związku z tym Wnioskodawca nie ma również prawa do zwrotu podatku na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.