IPPP1/4512-256/16-2/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 21 marca 2016 r. (data wpływu 25 marca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekazania udziałów Spółek nabywanych funduszowi inwestycyjnemu w zamian za certyfikaty oraz zbycia tych certyfikatów na rzecz funduszu celem umorzenia - jest prawidłowe.

W dniu 25 marca 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekazania udziałów Spółek nabywanych funduszowi inwestycyjnemu w zamian za certyfikaty oraz zbycia tych certyfikatów na rzecz funduszu celem umorzenia.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością prawa polskiego z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegającą na tym terytorium opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. W najbliższym czasie Wnioskodawca planuje nabycie udziałów w kapitale zakładowym innej spółki lub spółek, tj. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością prawa polskiego, również posiadającej siedzibę na terytorium Polski oraz podlegającej na tym terytorium nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, ewentualnie również spółki z siedzibą na terytorium Unii Europejskiej (zwanych dalej łącznie: "Spółkami nabywanymi"). Nabycie udziałów w Spółce nabywanej dokonane zostanie w ramach transakcji wymiany udziałów w rozumieniu art. 12 ust. 4d ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 2014.851 z późn. zm., dalej: "Ustawa CIT).

W ramach wspomnianej transakcji Wnioskodawca otrzyma w formie wkładu niepieniężnego udziały w kapitale zakładowym Spółek nabywanych (dające bezwzględną większość praw głosu), w zamian za nowoutworzone udziały we własnym kapitale zakładowym wydane dotychczasowym wspólnikom Spółek nabywanych. Łączna wartość nominalna nowoutworzonych udziałów w kapitale zakładowym Wnioskodawcy odpowiadać będzie wartości udziałów w Spółkach nabywanych, określonej przez strony na moment wymiany udziałów, na podstawę wyceny przygotowanej przez niezależnego rzeczoznawcę. Wnioskodawca nie przewiduje wydawania w zamian za udziały Spółek nabywanych dopłat w gotówce.

Wnioskodawca nie będzie uczestniczyć w zarządzaniu Spółkami nabywanymi.

Wnioskodawca przewiduje, że może on następnie przekazać całość nabytych udziałów Spółek nabywanych funduszowi inwestycyjnemu zamkniętemu aktywów niepublicznych (dalej: "FIZAN") działającemu na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. 2014.157 z późn. zm., dalej: "UFI"), tytułem wpłaty do funduszu zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 2 UFI. W zamian za przekazane udziały Wnioskodawca otrzymałby certyfikaty inwestycyjne funduszu - w statucie FIZAN przewidzianoby możliwość dokonania wpłat na certyfikaty inwestycyjne w formie udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, zgodnie z art. 128 UFI.

W dalszej przyszłości może nastąpić wyjście Wnioskodawcy z ww. inwestycji w drodze odkupienia certyfikatów inwestycyjnych przez FIZAN celem umorzenia, lub umorzeniem w związku z likwidacją funduszu. W związku z wykupem lub umorzeniem certyfikatów Wnioskodawca otrzyma środki pieniężne.

Wnioskodawca nie prowadzi i nie będzie prowadzić działalności maklerskiej lub brokerskiej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy przekazanie udziałów Spółek nabywanych funduszowi inwestycyjnemu zamkniętemu w zamian za certyfikaty inwestycyjne będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

2. Czy zbycie przez Wnioskodawcę certyfikatów inwestycyjnych na rzecz funduszu inwestycyjnego zamkniętego celem umorzenia będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Przekazanie udziałów Spółek nabywanych funduszowi inwestycyjnemu zamkniętemu w zamian za certyfikaty inwestycyjne nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2011.177.1054, dalej: "Ustawa VAT"), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:

Zgodnie z art. 2 pkt 6 Ustawy VAT, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 Ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z ust. 2 ww. artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy w tym miejscu również wskazać, że zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. a Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: "Dyrektywa"), opodatkowaniu VAT podlega przede wszystkim odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Zatem aby ustalić, że dane zdarzenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług powinny zostać spełnione zarówno przesłanki przedmiotowe jak i podmiotowe opodatkowania.

Spełnienie przesłanki przedmiotowej będzie mieć miejsce w przypadku dokonania czynności opodatkowanej w rozumieniu Ustawy VAT. W opisanym zdarzeniu przyszłym niewątpliwie będzie mieć miejsce świadczenie usług w rozumieniu ustawy, gdyż udziałów w Spółkach nabywanych nie można zakwalifikować jako towarów, o których mowa w art. 2 pkt 6 Ustawy VAT, zgodnie zatem z art. 8 ust. 1 ustawy należy zbycie udziałów zaliczyć do tej właśnie kategorii.

Spełnienie przesłanki podmiotowej opodatkowania podatkiem od towarów i usług będzie mieć miejsce wtedy, gdy czynności podlegającej opodatkowaniu dokonywał będzie podatnik, lecz tylko w sytuacji, gdy dokonując czynności działa on w takim właśnie charakterze. W tym zakresie należy odwołać się do definicji podatnika z art. 15 ustawy.

Wracając do opisanego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego wskazać należy, że centralnym problemem do rozstrzygnięcia w kontekście pytania Wnioskodawcy jest kwestia, czy zbycie udziałów w Spółkach nabywanych może zostać uznane za przejaw działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy VAT. Niezależnie bowiem od tego, czy Wnioskodawca posiada status podatnika z uwagi na dokonywanie innych niż obrót udziałami czynności, status ten nie może przesądzać z góry o kwalifikacji prawnej wszelkich przejawów jego aktywności.

Przy rozstrzygnięciu powyższej kwestii pomocne będzie odwołanie się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W tym miejscu warto odnotować, że w wyrokach w sprawach C-60/90 i C-155/94 oraz w sprawie C-80/95, Trybunał wskazał, że samo posiadanie, czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika.

Natomiast w wyroku w sprawie C-77/01 Trybunał uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.

Odnosząc się do powołanego orzecznictwa należy stwierdzić, że co do zasady obrót udziałami nie stanowi przejawu prowadzenia działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem.

Od tej zasady orzecznictwo Trybunału przewiduje jednak pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania papierów wartościowych wykonywanie działalności gospodarczej objętej wspólnym systemem podatku od wartości dodanej.

Chodzi mianowicie o sytuacje, gdy:

* posiadacz papierów wartościowych lub udziałów uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada;

* sprzedaż akcji lub udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej;

* posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT.

W orzeczeniu Trybunału w sprawie C-60/90 wskazano, że spółka holdingowa może uzyskać status podatnika, jeżeli jest ona pośrednio lub bezpośrednio zaangażowana w zarządzanie spółkami, w których posiada udziały, z wyłączeniem czynności, które wykonuje w związku z pełnieniem funkcji właścicielskich.

Przy czym w orzeczeniach w sprawach C-142/99 oraz C-102/00 Trybunał stwierdził, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi należy uznać za działalność gospodarczą tylko w zakresie, w jakim obejmuje ono dokonywanie transakcji opodatkowanych VAT (np. świadczenie usług księgowych na rzecz spółek-córek).

Jeśli chodzi o trzeci z wymienionych wyjątków, to należy wywodzić go z orzecznictwa Trybunału dotyczącego odliczenia proporcjonalnego podatku naliczonego. Zgodnie z wyrokami w sprawach C-306/94 oraz C-142/99, jeżeli udostępnienie kapitału (w cytowanym orzecznictwie problem dotyczył udzielanych pożyczek) stanowi bezpośrednie, stałe i konieczne rozszerzenie opodatkowanej działalności podatnika, to obrót w postaci otrzymanych odsetek nie może zostać wyłączony z mianownika ułamka używanego do obliczenia możliwej do odliczenia kwoty podatku naliczonego. Tego rodzaju przychody nie mogły być bowiem uznane, zdaniem Trybunału, za posiadające charakter "incydentalny", z uwagi na ich silny związek z działalnością opodatkowaną.

Odnosząc powyższe wywody do opisanego w niniejszym wniosku zdarzenia należy wskazać w pierwszej kolejności, że udziały w Spółkach nabywanych nie stanowią towaru w rozumieniu ustawy VAT, niemniej jednak ich odpłatne zbycie powinno być uznane za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Jednakże, aby tego rodzaju transakcje podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być one dokonywane przez podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, w ramach jego profesjonalnej aktywności (tekst jedn.: przez podmiot działający w charakterze podatnika).

Jak wynika z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca nie prowadzi działalności maklerskiej lub brokerskiej, w związku z czym opisana we wniosku transakcja nie będzie realizowana w ramach tej działalności.

Wnioskodawca nie będzie też uczestniczyć w zarządzaniu Spółkami nabywanymi, których udziały nabędzie.

Nie można również twierdzić, że posiadanie przez Wnioskodawcę udziałów Spółek nabywanych, lub ściślej, transakcja przekazania ich funduszowi inwestycyjnemu jest stałym, bezpośrednim i koniecznym rozszerzeniem jego działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu.

Zdaniem Wnioskodawcy nie ma zatem podstaw do uznania, że przekazanie udziałów Spółek nabywanych funduszowi inwestycyjnemu zamkniętemu w zamian za certyfikaty inwestycyjne będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

2.

W ocenie Wnioskodawcy argumenty przedstawione wyżej celem uzasadnienia stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania nr 1 znajdują zastosowanie również w przypadku oceny zdarzenia polegającego na zbyciu certyfikatów inwestycyjnych funduszowi celem ich umorzenia.

Niemniej jednak można w tym miejscu dodatkowo odwołać się do stanowiska Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyrażonego np. w orzeczeniu w sprawie C-155/94, zgodnie z którym, jeżeli objęcie akcji nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie.

W ocenie Wnioskodawcy stanowisko to znajduje zastosowanie do opisanej sytuacji zbycia certyfikatów na rzecz funduszu celem ich umorzenia. Skoro bowiem zbycie udziałów w Spółkach nabywanych na rzecz funduszu w zamian za certyfikaty inwestycyjne należy uznać za niepodlegający opodatkowaniu przypadek sprawowania zarządu własnym majątkiem, również wycofanie się z inwestycji w formie zbycia certyfikatów funduszowi lub podmiotom trzecim nie powinno być traktowane inaczej niż zbycie zakupionych wcześniej akcji czy udziałów w spółkach.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.