IPPP1/443-892/12-5/ISZ - Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT wykorzystywania przez pracowników spółki samochodów służbowych do dojazdów z pracy i do pracy.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 10 września 2012 r. (data wpływu 19 września 2012 r.), uzupełnionym w dniu 26 listopada 2012 r. (data nadania 26 listopada 2012 r., data wpływu 28 listopada 2012 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 14 listopada 2012 r. (data nadania 14 listopada 2012 r. data doręczenia 19 listopada 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT wykorzystywania przez pracowników Spółki samochodów służbowych do dojazdów z pracy i do pracy - jest prawidłowe.

W dniu 19 września 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy mediów w związku z najmem lokali.

Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 26 listopada 2012 r. (data wpływu 28 listopada 2012 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 14 listopada 2012 r. (data nadania 14 listopada 2012 r., data doręczenia 19 listopada 2012 r.)

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka jako pracodawca powierza swoim pracownikom samochody służbowe na zasadach określonych w odrębnej umowie zawieranej z pracownikiem i dotyczącej konkretnego samochodu. Wszystkie powierzane w ten sposób pracownikom samochody służbowe są własnością Spółki i są ujęte w ewidencji środków trwałych. Pracownik jest zobowiązany między innymi do opieki nad samochodem po godzinach pracy tzn., parkowania go w bezpiecznym miejscu. Spółka nie posiada bowiem firmowego parkingu ani nie zapewnia parkingu po godzinach pracy, stąd też elementem umowy zawieranej z pracownikiem jest zobowiązanie go do dbania o powierzone mienie, w szczególności do zapewnienia bezpiecznego miejsca parkowania (garażowania) samochodu. W zaistniałej sytuacji pracownicy użytkują samochody służbowe także i w ten sposób, że wykonują jazdy do pracy i z pracy i parkują powierzone samochody w miejscach bezpiecznych w okolicach miejsca swojego zamieszkania.

Niezależnie od tego ww. umowa, a także Regulamin Wynagradzania Spółki przewidują możliwość wykorzystywania odpłatnie, za zgodą pracodawcy powierzonego samochodu służbowego do celów prywatnych i tak, zgodnie z treścią Regulaminu:

Kwota wartości świadczenia będzie potrącana z przysługującego wynagrodzenia, zasiłków lub innych należnych pracownikom wypłat z tytułu świadczenia pracy.

W uzupełnieniu dodano, w przedmiocie podatku od towarów i usług, że samochody służbowe będące własnością Spółki co do zasady są zakupione i używane w celach działań zmierzających do osiągnięcia i zabezpieczenia przychodu. Używanie samochodów firmowych przez pracowników do dojazdów do pracy i z pracy nie jest związane z wystąpieniem trudności w zapewnieniu innych środków transportu ani zatrudnianiem pracowników z odległych miejscowości.

Samochody powierzone są na podstawie odrębnej umowy, w której Spółka nakłada obowiązek między innymi do opieki nad samochodem po godzinach pracy tzn. parkowania go w bezpiecznym miejscu ze względu na fakt, że Spółka nie posiada miejsc parkingowych, z których może korzystać całą dobę.

W godzinach pracy wszystkie samochody firmowe dostępne są dla wszystkich pracowników i używane wg priorytetów ważności i pilności realizowanych zadań jak: służbowe przejazdy pomiędzy placówkami Spółki, dojazdy na spotkania związane z omawianiem, negocjowaniem kontraktów, dojazdy na spotkania z klientami i realizacja sprzedaży, dojazdy na spotkania z dostawcami i realizacja dostaw i zakupów, wyjazdy w celach realizacji napraw serwisowych i gwarancyjnych, transport towarów i dokumentów, dojazdy w związku z realizacją obowiązków finansowych i administracyjnych i inne zadania służbowe.

Ponadto z uwagi na to, że A. jest firmą dystrybucyjną i prowadzi działalność handlową i serwisową poprzez rozbudowaną (ok. 200 firm współpracujących sieć dilerską w kraju), kluczową kwestią jest kontakt i komunikacja z siecią wymagające ciągłych wyjazdów lokalnych, krajowych i zagranicznych.

Wnioskodawca nadmienia, że w okresach poprzednich Spółka dawała pracownikom prawo do użytkowania samochodów służbowych do celów prywatnych pobierając ryczałtową opłatę. Spółka z tytułu odpłatnego świadczenia usług naliczała podatek VAT należny. Podstawę opodatkowania stanowiła wartość rynkowa świadczenia ustalona wg cen wynajmu samochodów pomniejszona o kwotę należnego podatku VAT. W obecnej sytuacji finansowej (spadek obrotów firmy w granicach 40% w stosunku do roku ubiegłego), Spółka zdecydowała się ograniczyć koszty używania samochodów. Stan obecny opisany we wniosku został wprowadzony zmianą regulaminu i zasad użytkowania samochodów poprzez ograniczenie możliwości użytkowania do celów prywatnych i przyjęcie zasady używania samochodów tylko do celów służbowych.

W związku z zasadą, że samochody używane są tylko do celów służbowych, Spółka nie pobiera od pracowników opłat.

Przy czym opierając się na lekturze interpretacji organów podatkowych oraz wyroków sądowych, dokładając wszelkich starań aby nie uchybić obowiązującym przepisom podatnik występuje o interpretację, aby mieć pewność o prawidłowym zastosowaniu przepisów prawa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie podatku od towarów i usług.

Czy wykorzystywanie przez pracowników samochodów służbowych stanowiących mienie powierzone (na podstawie odrębnej umowy oraz "Regulaminu wynagradzania"), do dojazdów z pracy i do pracy, w celu zapewnienia bezpiecznego miejsca parkowania (garażowania) w sytuacji w której Spółka nie posiada i nie jest w stanie zapewnić parkingu firmowego stanowi świadczenie usług na cele osobiste pracownika w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług (VAT) za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Zdaniem Spółki w okolicznościach wskazanych w stanie faktycznym oraz w stanowisku Spółki w zakresie pytań, przejazdy pracowników samochodem służbowym na trasie pomiędzy wyznaczonym miejscem parkowania w pobliżu miejsca zamieszkania pracownika, a miejscem jego pracy nie stanowią nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, lecz stanowią element realizacji zadań służbowych pracownika wyznaczonych mu przez pracodawcę, a zatem ich wartości nie można uważać za przychód pracowników ze stosunku pracy. W konsekwencji więc należy uznać, że wykorzystywanie przez pracowników powierzonych im samochodów służbowych w powyższym zakresie stanowi użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa Spółki dla celów działalności gospodarczej Spółki. W ramach tej działalności i w związku z tym (a contrario) nie może być uznane za świadczenie usług na gruncie ustawy o VAT (w szczególności na gruncie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT). W konsekwencji Spółka nie będzie zobowiązana do odprowadzania podatku VAT z tego tytułu. Spółka stoi więc na stanowisku że wykorzystywanie przez pracowników samochodów służbowych stanowiących mienie powierzone (na podstawie odrębnej umowy oraz "Regulaminu wynagradzania"), do dojazdów z pracy i do pracy, w celu zapewnienia bezpiecznego miejsca parkowania (garażowania) w sytuacji w której Spółka nie posiada i nie jest w stanie zapewnić parkingu firmowego, nie stanowi świadczenia usług na cele osobiste pracownika w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 oraz - w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ustawy.

Według art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Zatem interpretując powyższy przepis art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy, stwierdzić należy, iż opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności m.in. do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów.

Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony Wnioskodawca nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Analizując natomiast treść powołanego art. 8 ust. 2 pkt 2, zauważyć należy, że dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Ponadto wskazać należy, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne świadczenie usług (inne niż wskazane w pkt 1) na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, bez względu na to czy podatnikowi przysługiwało, czy też nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

Należy zauważyć, iż pojęcie działalności gospodarczej zostało zawarte dla celów podatku od towarów i usług w art. 15 ust. 2 ustawy, zgodnie z którym działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wobec powyższego działalność gospodarcza obejmuje elementy składające się na jej przedmiot, tj. zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, działalność rolników i osób wykonujących wolne zawody a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Spółka jako pracodawca powierza swoim pracownikom samochody służbowe na zasadach określonych w odrębnej umowie cywilnoprawnej zawieranej z pracownikiem i dotyczącej konkretnego samochodu. Pracownicy Spółki wykorzystują samochody będące własnością Spółki do celów służbowych. Samochody powierzone są na podstawie odrębnej umowy, w której Spółka nakłada obowiązek między innymi do opieki nad samochodem po godzinach pracy tzn. parkowania go w bezpiecznym miejscu ze względu na fakt, że Spółka nie posiada miejsc parkingowych, z których może korzystać całą dobę. W konsekwencji pracownicy użytkują samochody służbowe także i w ten sposób, że wykonują jazdy do pracy i z pracy i parkują powierzone samochody w miejscach bezpiecznych w okolicach miejsca swojego zamieszkania. Samochody używane są tylko do celów służbowych, Spółka nie pobiera od pracowników opłat.

Niezależnie od tego ww. umowa, a także Regulamin Wynagradzania Spółki przewidują możliwość wykorzystywania odpłatnie, za zgodą pracodawcy powierzonego samochodu służbowego do celów prywatnych. Samochody służbowe będące własnością Spółki, co do zasady są zakupione i używane w celach działań zmierzających do osiągnięcia i zabezpieczenia przychodu. Używanie samochodów firmowych przez pracowników do dojazdów do pracy i z pracy nie jest związane z wystąpieniem trudności w zapewnieniu innych środków transportu ani zatrudnianiem pracowników z odległych miejscowości.

Zatem z opisu sprawy wynika, że Spółka nie pobiera opłat od pracowników wykorzystujących samochody służbowe w ten sposób, że wykonują jazdy do pracy i z pracy i parkują powierzone samochody w miejscach bezpiecznych w okolicach miejsca swojego zamieszkania. Wobec powyższego w analizowanej sprawie nie znajdzie zastosowania art. 8 ust. 1 ustawy.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi jednak fakt, czy wykorzystywanie przez pracowników samochodów służbowych stanowiących mienie powierzone stanowi świadczenie usług na cele osobiste pracownika w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z przepisu art. 8 ust. 2 ustawy, wynika, że opodatkowaniu podlega tylko takie nieodpłatne świadczenie usług na rzecz pracowników, które służy celom osobistym pracowników, zatem nie ma żadnego związku z działalnością gospodarczą podatnika.

Wskazać należy, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji potrzeb osobistych, można jednak przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, a zatem potrzeby osobiste to te, których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy. Natomiast potrzeby pracownicze to te, których spełnienie nie wynika z autonomii woli stron, ale do zaspokajania których pracodawca jest zobowiązany na podstawie przepisów prawa, np.: przepisów Kodeksu pracy, przepisów innych ustaw regulujących prawa i obowiązku pracowników i pracodawców, postanowień zbiorowych układów pracy, postanowień porozumień zbiorowych, przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy itp.

Uwzględniając powyższe należy uznać, że nieodpłatne świadczenia usług przejazdów z miejsca zamieszkania pracownika do miejsca wykonywania pracy i z powrotem będące konsekwencją oraz zawarcia umowy cywilnoprawnej parkowania samochodu służbowego w bezpiecznym miejscu, tj. okolicach miejsca swojego zamieszkania, nie można uznać za nieodpłatne świadczenie usług niezwiązane z działalnością gospodarczą Spółki, w sytuacji, gdy miejsce parkowania samochodu służbowego zostało wyznaczone przez Wnioskodawcę zgodnie z obowiązującymi zasadami użytkowania samochodów służbowych w Spółce. Przejazdy te bowiem stanowią realizację celu służbowego jakim jest dbałość o powierzone mienie Spółki wyrażająca się poprzez parkowanie samochodu służbowego w miejscu gwarantującym w najwyższym możliwym stopniu jego bezpieczeństwo, a tym samym stałą gotowość do użytkowania i osiągania przychodu. Sytuacja taka występuje, gdy podatnik nie dysponuje zabezpieczonym placem bądź garażem, w którym mogłaby bezpiecznie parkować samochody stanowiące jego własność. Czynności te bez wątpienia związane są z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy oraz służą funkcjonowaniu przedsiębiorstwa.

Zatem należy stwierdzić, iż przejazdy pracowników samochodem służbowym na trasie pomiędzy wyznaczonym miejscem zamieszkania lub jego pobliżu (parkowania), a miejscem wykonywania pracy, wykorzystywane w ramach realizacji zadań służbowych - nie stanowią czynności wykonywanych na potrzeby osobiste, lecz wiążą się z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa Zainteresowanego i mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przychodami. Zatem nie stanowią nieodpłatnego świadczenia usług w rozumieniu przepisu art. 8 ust. 2 ustawy i tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W związku z tym, iż niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie zakresu podatku od towarów i usług, w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych wydane zostało osobne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.