IPPP1-443-721/08-6/JF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 11 kwietnia 2008 r. (data wpływu 14 kwietnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawienia faktury VAT - jest prawidłowe.

W dniu 14 kwietnia 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawienia faktury VAT. Złożony wniosek uzupełniono pismami z dnia 25 kwietnia 2008 r. (data wpływu 28 kwietnia 2008 r.) oraz z dnia 16 czerwca 2008 r. (data wpływu 16 czerwca 2008 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz współwłaścicielem budynku będącego przedmiotem wynajmu. Pozostali współwłaściciele nie są podatnikami podatku od towarów i usług. Zarząd nieruchomością sprawuje jeden ze współwłaścicieli. Do chwili obecnej faktury i rachunki na wydatki ponoszone na utrzymanie nieruchomości wystawiane były na zarząd nieruchomości z adresem nieruchomości. W tej chwili podjęto decyzję o remoncie nieruchomości. Kosztorys opiewa na bardzo duże kwoty. Remont będzie dotyczył dachu, klatek schodowych, podwórka, bramy, wymiany okien i podłóg. W budynku znajdują się lokale mieszkalne wynajmowane na cele mieszkalne, wynajem których jest zwolniony z podatku od towarów i usług na podstawie poz. 1 załącznika nr 4 do ustawy, oraz lokale użytkowe, których wynajem opodatkowany jest stawką 22%. Zatem, wydatki ponoszone w związku z remontem budynku będą służyły zarówno czynnościom opodatkowanym jak i czynnościom zwolnionym z podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

W jaki sposób należy dokumentować wykonane usługi aby Wnioskodawca mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego w części wydatków jaka przypada na Niego jako współwłaściciela.

Zdaniem Wnioskodawcy ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur (§ 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.) nie odnoszą się wprost do sytuacji wystawiania faktur na podmioty zbiorowe lub współwłaścicieli. W opinii Podatnika możliwe są dwa rozwiązania:

1. Faktura za wykonanie usługi wystawiona zostanie na wszystkich współwłaściciel. Jako nabywca występować będą wszyscy wymienieni szczegółowo współwłaściciele z ich adresami zamieszkania. W treści faktury znajdować się będzie opis uwzględniający zakres robót oraz miejsce ich wykonania. Na podstawie oryginału faktury współwłaściciel będący czynnym podatnikiem VAT odliczy podatek naliczony w takiej proporcji, w jakiej posiada udziały we współwłasności.

2. Należność za wykonane usługi zostanie podzielona i osobno wystawione zostaną faktury na każdego ze współwłaścicieli proporcjonalnie do jego udziału we współwłasności. Z treści faktury wynikać będzie, że jest to część jednej usługi wykonanej dla wskazanej nieruchomości z wyszczególnieniem zakresu robót i miejsca wykonania usługi. Zdaniem Wnioskodawcy faktury winny być wystawiane w takiej ilości ilu jest czynnych podatników VAT.

Warunkiem odliczenia podatku naliczonego jest by towary i usługi będące przedmiotem odliczenia:

* były wykorzystywane do czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1)

* były odliczane przez podatnika w rozumieniu art. 15 ustawy,

* mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (art. 88 ust. 1 pkt 2)

* były rzetelnie i prawidłowo udokumentowane (art. 88 ust. 3a)

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na mocy przepisu art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, stanowi odmianę własności i cechuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom, a każdy z nich może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Natomiast z przepisu art. 206 k.c. wynika, iż każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. Zgodnie z powołanym wyżej każdy ze współwłaścicieli ma uprawnienie do bezpośredniego korzystania z rzeczy wspólnej. Może posiadać całą rzecz i korzystać z całej rzeczy. Identyczne uprawnienia przysługują pozostałym współwłaścicielom.

Na podstawie art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z przepisem art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Rozporządzeniem z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 98 z późn. zm.) Minister Finansów określił zasady wystawiania faktur VAT. I tak zgodnie z przepisami § 8 ust. 1 rozporządzenia zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT". Na podstawie § 9 ust. 1 rozporządzenia faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

Wskazać ponadto należy, iż uregulowanie zawarte w § 21 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia obliguje wystawcę faktury i faktury korygującej do jej wystawienia co najmniej w dwóch egzemplarzach, przy czym oryginał otrzymuje nabywca, a kopię zatrzymuje sprzedawca. Oryginał faktury i faktury korygującej winien zawierać wyraz "ORYGINAŁ", a kopia faktury i kopia faktury korygującej - wyraz "KOPIA".

Przepisy podatkowe dotyczące podatku od towarów i usług nie regulują wprost zasad dokumentowania usług w przypadku wykonywania ich na rzecz kilku podmiotów. Z treści powyższych przepisów nie wynika zakaz wystawiania faktur na więcej niż jeden podmiot, jak również nie wynika zakaz wystawiania odrębnych faktur na każdego ze współwłaścicieli stosownie do ich udziałów. Zatem nabywcą towaru czy usługi może być jeden ze współwłaścicieli proporcjonalnie do swojego udziału jak również może być więcej niż jedna osoba, a dane zawarte w fakturze VAT muszą umożliwiać jednoznaczną identyfikację stron transakcji gospodarczej, zarówno po stronie nabywcy, jak i sprzedawcy.

W przypadkach dostaw towarów czy też świadczenia usług gdy po stronie nabywcy występuje więcej niż jeden podmiot właściwym wydaje się być wskazanie na wystawionej fakturze wszystkich podmiotów występujących jako strony transakcji, a nie rozbijanie czynności na więcej faktur (świadczeń), gdyż przedmiotem świadczeń są usługi, a nie udziały w usłudze. Wystawienie więcej niż jednej faktury mogłoby wskazywać na wykonanie większej ilości usług dla odrębnych podmiotów.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca będący czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług jest współwłaścicielem budynku będącego przedmiotem wynajmu. Rachunki i faktury na wydatki ponoszone na utrzymanie nieruchomości wystawiane są na zarząd nieruchomości z adresem nieruchomości. Na przedmiotowym budynku, w stosunku do którego istnieje współwłasność, wykonywana będzie usługa remontowo-budowlana, a zatem właściwym jest wystawienie jednej faktury. Jednakże z uwagi na to, iż brak jest jednoznacznych przepisów, które dawałyby podstawę do kwestionowania faktur wystawionych na każdego ze współwłaścicieli wg wysokości udziału we współwłasności tutejszy organ podatkowy uznał stanowisko podatnika za prawidłowe.

Reasumując, przepisy dotyczące faktur VAT nie określają w jaki sposób należy udokumentować współwłasność. W związku z tym za poprawne należy przyjąć, zarówno faktury VAT wystawione na wszystkich współwłaścicieli z całą kwotą należności, jak i faktury VAT wystawiane na każdy podmiot (współwłaściciela) oddzielnie, w części odpowiadającej udziałowi we współwłasności.

Pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów, w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną - art. 207 Kodeksu cywilnego.

Ustanowienie zarządu nieruchomości wspólnej nie zwalnia współwłaścicieli z obowiązków podatkowych. Tak więc współwłaściciel nieruchomości będący podatnikiem podatku od towarów usług z tytułu umów najmu czerpie pożytki w proporcjach wynikających z prawa własności i ponosi pewne wydatki związane z utrzymaniem przedmiotowej nieruchomości. Jednocześnie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur VAT dokumentujących zrealizowane zakupy przysługuje współwłaścicielowi w odpowiedniej jego części odpowiadającej proporcji we współwłasności. Wystawienie faktury na dwa lub więcej podmiotów, które nabyły wspólnie ten sam towar, nie stoi na przeszkodzie obniżenia przez każdego z nich należnego podatku o odpowiadającą udziałowi we współwłasności część kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towaru. Również wystawienie faktury w części posiadanego udziału we współwłasności dla współwłaściciela będącego podatnikiem podatku od towarów i usług pozwala na obniżenie podatku należnego o naliczony dla nabytych towarów i usług.

Na podstawie bowiem art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Podstawowym kryterium decydującym o prawie podatnika podatku od towarów i usług do odliczenia podatku naliczonego zawartego w towarach i usługach, które zostały przez niego zakupione, jest wystąpienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów a podatkiem należnym z tytułu wykonywanej przez podatnika działalności opodatkowanej. Zatem, w przypadku braku związku nabywanych towarów i usług ze sprzedażą opodatkowaną, podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony.

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego - art. 88 ust. pkt 2 ustawy o VAT.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest współwłaścicielem budynku będącego przedmiotem najmu. W budynku znajdują się lokale mieszkalne oraz użytkowe. Podjęto decyzję o przeprowadzeniu kosztownego remontu wynajmowanego budynku. W myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy wynajmowanie lub dzierżawienie nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W związku z tym ponoszone na remont wydatki będą służyły czynnościom zwolnionym i opodatkowanym.

Przedstawiona w art. 86 ust. 1 ustawy zasada wyłącza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych oraz nie podlegających opodatkowaniu. Zatem, Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem towarów i usług przeznaczonych do remontu wynajmowanego budynku w takiej części, w jakiej nabyte towary i usługi będą służyły czynnościom opodatkowanym z uwzględnieniem proporcji udziału we współwłasności budynku.

Obniżenia Wnioskodawca może dokonać zarówno na podstawie posiadanej faktury VAT, gdzie nabywcą będzie sam w proporcji do posiadanego udziału, jak z faktury VAT, gdzie będą wymienieni wszyscy współwłaściciele - wówczas odlicza przypadającą na jego udział część wykazanej kwoty.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.