IPPP1/443-688/11-2/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 18 kwietnia 2011 r. (data wpływu 26 kwietnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT wpisowego wnoszonego przez uczestników kongresu - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 kwietnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT wpisowego wnoszonego przez uczestników kongresu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Towarzystwo (P.) jest organizacją pożytku publicznego. Celem Towarzystwa jest popieranie badań dotyczących działania promieniowania na materię żywą i nieożywioną oraz ich popularyzacja (Rozdział II, § 8 Statutu P.). Dla osiągnięcia swych celów statutowych Towarzystwo organizuje zjazdy, sympozja, wykłady i kursy dokształcające, popiera prace badawcze i aplikacyjne oraz inicjuje wymianę doświadczeń naukowych pomiędzy placówkami badawczymi w kraju i zagranicą (Rozdział II, § 9 Statutu P.).Towarzystwo opiera swą działalność na pracy społecznej swych członków (Rozdział II, § 10 Statutu P.). Jednocześnie, P. jest członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań Radiacyjnych (lnternational Association for Radiation Research, IARR), skupiających członków towarzystw poświęconych badaniom radiacyjnym na świecie. W związku z członkostwem w IARR, P. deleguje jednego ze swych członków do Zarządu IARR oraz wnosi składkę członkowską na rzecz IARR (pkt III, podpkt 4 oraz pkt VII, podpkt 1 Statutu IARR). Jednym z zadań statutowych IARR jest wspieranie organizacji międzynarodowych kongresów naukowych, które odbywają się co 4 lata w krajach członkowskich IARR i mają na celu poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności zawodowych członków Stowarzyszenia. W roku 2011 taki kongres organizowany jest w Polsce przez P.Kongres obejmuje kluczowe dziedziny wiedzy związanej ze współczesnymi badaniami radiacyjnymi, w tym zagadnienia z zakresu fizyki, chemii, biologii, medycyny oraz ochrony przed promieniowaniem. Kongres ten realizować będzie interes publiczny dotyczący badań nad działaniem różnego rodzaju promieniowania, a nie interes prywatny.

Wpisowe pobierane od każdego uczestnika Kongresu zostanie w całości wykorzystane na pokrycie indywidualnego udziału członka Kongresu. Jest ono niższe, niż wysokość indywidualnego udziału członka, przypadającego w ogólnych wydatkach poniesionych w związku z organizacją kongresu. Kongres jest organizowany przez Wnioskodawcę, w co najmniej 70% ze środków publicznych. Ww. środki publiczne obejmują:

Zgodnie z preliminarzem kosztów Kongresu, oszacowanego dla 800 uczestników, całkowity jego koszt będzie wynosił około 1 700 000, 00 zł (jeden milion siedemset tysięcy złotych, zatem spodziewane wpływy (podpunkt a, b, c), wynoszące około 1 630 000,00 zł stanowią co najmniej 70% środków przeznaczonych na organizację Kongresu. P. zakłada, że pozostałe środki na organizację Kongresu będą pochodziły od ewentualnych sponsorów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z sytuacją opisaną w pkt 54 i w oparciu o przepisy (art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 29 października 2010 r. (z późn. zm.) Towarzystwo (organizacja pożytku publicznego), organizujące w dniach 28.08-1 września 2011 r. Międzynarodowy Kongres dla członków niezależnej grupy osób której P. jest członkiem, ma prawa do zwolnienia z podatku VAT od wpisowego uczestników Kongresu.

Stanowisko Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 29 października 2010 r. od 1 stycznia 2011 r. zwolnione z opłaty VAT są "usługi świadczone przez niezależne grupy osób na rzecz swoich członków, których działalność jest zwolniona z podatku lub w zakresie, której członkowie ci są uznani za podatników, w celu świadczenia swoim członkom usług bezpośrednio niezbędnych do wykonywania tej działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku, w przypadku, gdy grupy te ograniczają się do żądania od swoich członków zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach tych grup, poniesionych we wspólnym interesie, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji".

Wskazany przepis ww. ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. z późn. zm. stanowi implementację do polskiego systemu prawnego art. 132 ust. 1 lit. f) Dyrektywy 2006/112/WE Rady UE z dnia 29 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, która wskazuje kryteria jakie powinny spełniać usługi, by można zastosować do nich zwolnienia od opłaty VAT. Kryteria te kształtują się następująco:

Uwzględnić należy, że warunkiem zastosowania przedmiotowego zwolnienia jest wymóg, aby podmioty, na rzecz, których niezależne grupy dokonują świadczeń, były członkami takiej grupy. Stanowisko to potwierdził Trybunał, który w orzeczeniu z dnia 8 marca 1989 r. sygn. Sprawy C-348/87, odnoszącym się do przepisów szóstej dyrektywy Rady UE, która została zastąpiona ww. dyrektywą 2006/112/WE Rady, stwierdził w tezie 14 i 15, że art. 13 (A) (1) (f) szóstej dyrektywy odnosi się wyłącznie do niezależnych grup osób świadczących usługi na rzecz członków grupy.

P. jest członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań Radiacyjnych (International Association for Rediation Research, IARR), skupiającego członków towarzystw poświęconych badaniom radiacyjnym na świecie. W związku z członkostwem w IARR, P. deleguje jednego ze swych członków do Zarządu IARR oraz wnosi składkę członkowską na rzecz IARR (pkt III, podpkt 4 oraz pkt VII, podpkt 1 Statutu IARR).

Wnioskodawca uważa, że będzie korzystał ze zwolnienia z podatku VAT od opłaty z tytułu wpisowego na 14 Międzynarodowy Kongres Badań Radiacyjnych na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 29 października 2010 r. (z późn. zm.) oraz na podstawie art. 13 (A) (1) (f) szóstej dyrektywy Rady UE.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.- dalej: ustawa) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do postanowień art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, zaś w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z powyższych przepisów wynika, iż, żeby uznać dane świadczenie za czynność opodatkowaną na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług musi być to świadczenie odpłatne, musi istnieć konkretny podmiot, beneficjent, który ponosi z wyświadczenia usługi korzyść, nawet potencjalną.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Od 1 stycznia 2011 r. podstawowa stawka podatku o której mowa w art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 23%, z wyłączeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 (art. 146a pkt 1 ustawy). Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

Z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476). Przepisy nowelizacji uchylają załącznik nr 4 do ustawy, zawierający wykaz usług zwolnionych od podatku, który w pozycji 10 wymieniał jako zwolnione usługi świadczone przez organizacje członkowskie (wyłącznie statutowe) i przenoszą uregulowania dotyczących tej tematyki do treści ustawy. Zasadnicze znaczenie ma w tym przypadku dodanie do art. 43 ust. 1 ustawy punktu 21 regulującego zwolnienia od podatku ww. usług oraz rozszerza ich zakres. Ponadto, przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4 do ustawy, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez niezależne grupy osób, na rzecz swoich członków, których działalność jest zwolniona od podatku lub w zakresie której członkowie ci nie są uznawani za podatników, w celu świadczenia swoim członkom usług bezpośrednio niezbędnych do wykonywania tej działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku, w przypadku gdy grupy te ograniczają się do żądania od swoich członków zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach tych grup, poniesionych we wspólnym interesie, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Wskazany przepis ustawy o podatku od towarów i usług, wskazuje kryteria, jakie powinny spełniać usługi, by można było zastosować do nich zwolnienie od VAT. Jednostka (niezależna grupa osób) świadczy usługi dla osób, które są jej członkami. Aby usługi świadczone przez grupę mogły być uznane za zwolnione od podatku, sama grupa powinna spełniać kryteria wymienione w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług pozwalające uznać ją za podatnika tego podatku. Działalność podmiotów wchodzących w skład grupy winna być zwolniona od podatku od towarów i usług lub w zakresie tej działalności członkowie ci nie będą uznawani za podatników. Ponadto usługi niezależnej grupy osób winny być świadczone przez grupę na rzecz członków tej grupy.

Warunkiem koniecznym do zastosowania przedmiotowego zwolnienia jest aby usługi były świadczone przez niezależną grupę osób na rzecz jej członków. Kolejnym wymogiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia jest aby podmioty, na rzecz których niezależne grupy dokonują świadczeń, były członkami takiej grupy. Stanowisko to potwierdził Trybunał, który w orzeczeniu z dnia 8 marca 1989 r. sygn. sprawy C-348/87, odnoszącym się do przepisów szóstej dyrektywy, która została zastąpiona ww. dyrektywą 2006/112/WE, stwierdził w tezie 14 i 15, że art. 13 (A) (1) (f) szóstej dyrektywy odnosi się wyłącznie do niezależnych grup osób świadczących usługi na rzecz członków grupy. "Nie ma to miejsca w sytuacji, w której fundacja wykonuje usługi na rzecz innej fundacji i żadna z nich nie jest członkiem drugiej. Ponieważ warunki zwolnienia są sformułowane precyzyjnie, każda wykładnia poszerzająca zakres artykułu 13 (A) (1) (f) szóstej dyrektywy jest niezgodna z celem tego przepisu. Tym samym, w odpowiedzi na wniosek o wstępne orzeczenie należy stwierdzić, że czynności, które winny być objęte zwolnieniem podatkowym na mocy artykułu 13 (A) (1) (f) szóstej dyrektywy (...) nie obejmują działalności fundacji, polegającej wyłącznie na organizacji i wykonywaniu prac związanych z działalnością innej fundacji, w zamian za zwrot faktycznie poniesionych wydatków, jeżeli ta druga fundacja stanowi organizację parasolową dla szeregu podmiotów prowadzących działalność zwolnioną lub nieopodatkowaną oraz świadczy usługi określone w powyższym przepisie szóstej dyrektywy wyłącznie na rzecz tych podmiotów".

Natomiast w wyroku z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-407/07 Trybunał doprecyzował kwestię zakresu usług świadczonych na rzecz swoich członków przez ww. grupy, stwierdzając, że " (...) wykładni art. 13A ust. 1 lit. f) szóstej dyrektywy należy dokonywać w ten sposób, że, z zastrzeżeniem spełnienia pozostałych przesłanek wskazanych w tym przepisie, świadczenie usług na rzecz ich członków przez niezależne grupy, korzysta ze zwolnienia przewidzianego w tym przepisie, nawet jeśli usługi te są świadczone na rzecz jednego lub kilku z rzeczonych członków". Trybunał stwierdził, że nie jest możliwe, by wykładni tego przepisu dokonywać w ten sposób, że poddaje zwolnienie z podatku VAT warunkowi, by świadczenia zostały zaoferowane wszystkim członkom zainteresowanej niezależnej grupy. Gdy świadczenia następują na rzecz jednego lub kilku członków niezależnej grupy, koszt tych świadczeń pozostaje wspólnym wydatkiem tej grupy, która została powołana w tym celu, przy czym metody rachunkowości analitycznej pozwalają na identyfikację części wydatków związanych z każdą usługą uwzględnioną indywidualnie.

Z opisu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca będący organizacją pożytku publicznego w celu realizacji swych zadań statutowych zajmuje się popieraniem badań dotyczących działania promieniowania na materię żywą i nieożywioną oraz ich popularyzacją. Wnioskodawca jest członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań Radiacyjnych, które skupia członków towarzystw poświęconych badaniom radiacyjnym na świecie. Jednym z zadań statutowych Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań Radiacyjnych jest wspieranie organizacji międzynarodowych kongresów naukowych, które odbywają się co 4 lata w krajach członkowskich. Kongresy mają na celu poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności zawodowych członków Stowarzyszenia. W bieżącym roku kongres organizowany jest w Polsce przez Towarzystwo- Wnioskodawcę. Kongres obejmuje kluczowe dziedziny wiedzy związanej z badaniami radiacyjnymi i zgodnie z oświadczeniem Wnioskodawcy będzie realizować interes publiczny a nie prywatny.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, organizatorem kongresu jest Towarzystwo, które jest członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań Radiacyjnych, zatem w tym zakresie Wnioskodawca nie występuje jako jednostka (niezależna grupa osób) lecz jako członek tej jednostki. Ponadto kongres adresowany jest do członków Stowarzyszenia, ale również nie można wykluczyć uczestnictwa osób niebędących członkami Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań Radiacyjnych. Z uwagi, iż zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy, dotyczy jedynie usług świadczonych przez podmiot (niezależną grupę osób) na rzecz swoich członków (co zostało szczegółowo wyjaśnione powyżej) kwoty stanowiące opłaty wpisowe (uiszczane przez członków oraz osoby niebędące członkami) nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w powołanym wyżej przepisie.

W omawianym przypadku Wnioskodawca jako członek Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań Radiacyjnych nie występuje jako podmiot niezależny świadczący usługi na rzecz swoich członków lecz jako członek niezależnej grupy świadczący usługi na rzecz pozostałych członków oraz na rzecz osób niebędących członkami Międzynarodowego Stowarzyszenia. Z tego też względu pobierane przez Wnioskodawcę opłaty stanowiące wpisowe od uczestników kongresu nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.