IPPP1/443-566/14-5/JL

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 16 maja 2014 r. (data wpływu 19 maja 2014 r.) - uzupełnionym w dniu 4 sierpnia 2014 r. pismem z dnia 29 lipca 2014 r. (data wpływu 6 sierpnia 2014 r.) na wezwanie Organu z dnia 23 lipca 2014 r. (doręczone 28 lipca 2014 r.) - o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usługi nabycia wierzytelności (pytanie nr 3) - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 maja 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie konsekwencji podatkowych transakcji nabycia wierzytelności.

Wniosek uzupełniony został w dniu 4 sierpnia 2014 r. pismem z dnia 29 lipca 2014 r. (data wpływu 6 sierpnia 2014 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 23 lipca 2014 r. (doręczone 28 lipca 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujące stany faktyczne oraz zdarzenia przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie świadczenia usług faktoringowych. W ramach prowadzonej przez siebie działalności Wnioskodawca występuje w roli faktora, wykonując na rzecz zainteresowanych przedsiębiorców (faktorantów) czynności polegające w szczególności na stałym nabywaniu wierzytelności pieniężnych przysługujących faktorantowi od kontrahentów, z tytułu wykonywania umów handlowych, świadczeniu innych usług związanych z finansowaniem i obsługą nabywanych wierzytelności (np. inkasowanie należności, administrowanie wierzytelnościami, prowadzenie rozliczeń z nimi związanych).

Umowa przelewu Wierzytelności

Wnioskodawca zawarł umowę, na podstawie której jego kontrahent (dalej: "Kontrahent" lub "Cedent") dokonał na rzecz Wnioskodawcy przelewu przysługujących Cedentowi wierzytelności (dalej: "Umowa"). Wierzytelności te wynikały z pożyczek konsumpcyjnych udzielonych przez Kontrahenta osobom fizycznym (dalej: "Pożyczkobiorcy"). Pożyczki te zabezpieczone były wekslami in blanco wystawionymi przez Pożyczkobiorców oraz poprzez (i) cesję na Kontrahenta ubezpieczenia wynikającego z umów zawartych przez Pożyczkobiorców na wypadek niezdolności Pożyczkobiorcy do pracy lub jego śmierci albo (ii) wskazanie Cedenta jako podmiotu uposażonego, uprawnionego do otrzymania świadczenia ubezpieczeniowego z tytułu ww. umów ubezpieczenia; w razie zaistnienia zdarzenia ubezpieczeniowego odszkodowanie zostanie wypłacone przez ubezpieczyciela na rzecz Kontrahenta, a następnie na podstawie Umowy przekazane przez Kontrahenta Wnioskodawcy. Ww. ubezpieczenia zapewniane były w ramach umowy ubezpieczenia grupowego, do którego przystępowali poszczególni Pożyczkobiorcy. Kontrahent występował w tej relacji jako ubezpieczający. Z tytułu czynności wykonywanych przez Kontrahenta (jako ubezpieczającego), Kontrahentowi przysługiwało od ubezpieczyciela odpowiednie wynagrodzenie (tzw. premia), które zostało dodatkowo uzależnione od wpłacenia przez Kontrahenta na rzecz ubezpieczyciela kwot netto składek ubezpieczeniowych (tzn. kwot stanowiących różnicę pomiędzy wartością składek należnych od Pożyczkobiorcy i wartością premii).

Na podstawie Umowy przedmiotem przelewu były następujące wierzytelności przysługujące Cedentowi:

* wierzytelności z tytułu umów pożyczek, obejmujące w szczególności prawo żądania zapłaty kapitału, odsetek, odsetek karnych (dalej: "Wierzytelności I"),

* wierzytelności z tytułu opłat (prowizji) pobieranych od Pożyczkobiorców zgodnie z umowami pożyczek, bez opłat z tytułu składek, tj.: składki jednorazowej oraz opłat na sfinansowanie składek miesięcznych związanych z umową ubezpieczenia grupowego na życie i zdrowie klientów Kontrahenta pod nazwą "Ochrona Bez Ryzyka", (dalej:"Wierzytelności II");

* wierzytelności z tytułu wynagrodzenia (tekst jedn.: Premii, o której wyżej mowa) przysługującego Cedentowi od ubezpieczyciela z tytułu wykonywania czynności przewidzianych wskazaną powyżej umową ubezpieczenia grupowego (dalej: "Wierzytelności III"). Premie są należne w związku z przyszłymi płatnościami składek ubezpieczeniowych na rzecz ubezpieczyciela - uzyskanie środków od Pożyczkodawców na pokrycie tych składek przez Kontrahenta nie jest pewne i dlatego przyznane przez ubezpieczyciela premie mogą nie oznaczać realnego pokrycia przychodu środkami pieniężnymi po stronie Kontrahenta.

Wierzytelności I, II i III dalej również łącznie określane będą jako: "Wierzytelności".

Wierzytelności III stanowiły wierzytelności niewymagalne, a Wierzytelności I i II - obejmowały zarówno wierzytelności wymagalne, jak i niewymagalne. Wierzytelności wymagalne (w ramach Wierzytelności I i II) stanowiły ok. 5,5% ww. wierzytelności. W przypadku tych wierzytelności wymagalność wiązała się z brakiem ze strony Pożyczkobiorcy zapłaty całości lub części danej kwoty w terminie płatności (np. raty). Powyższe znalazło odzwierciedlenie w odpisie aktualizacyjnym utworzonym na tę okoliczność przez Kontrahenta oraz w obniżonej cenie ich zakupu przez Wnioskodawcę poniżej wartości nominalnej (dyskonto - vide na ten temat też uwagi poniżej). Brak było jednak szczególnych okoliczności (tekst jedn.: znaczne przeterminowanie, wysoki udział kwot niespłaconych w terminie w stosunku do całości zobowiązań poszczególnych Pożyczkodawców, które na moment zawarcia Umowy wskazywałyby, że Wierzytelności miały charakter wierzytelności trudnych, co do których istniało zwiększone ryzyko braku ich spłaty oraz ryzyko niewypłacalności zobowiązanych.

Z uwagi na przyjęty model biznesowy, obsługa umów pożyczek oraz umowy ubezpieczenia, z których wynikają Wierzytelności, zapewniana jest nadal przez Kontrahenta.

W momencie przelewu Wierzytelności na Wnioskodawcę zostało przeniesione ryzyko niewypłacalności zobowiązanych (Wnioskodawcy nie przysługuje prawo regresu do Cedenta).

Rozliczenie z tytułu przelewu Wierzytelności

Strony ustaliły, że w zamian za Wierzytelności Wnioskodawca zapłaci na rzecz Cedenta określoną kwotę, przy czym:

* cena płacona za Wierzytelności I (dalej: "Cena I") została ustalona z dyskontem, na poziomie niższym od wartości nominalnej Wierzytelności I (z zastrzeżeniem, jak niżej);

* cena płacona za Wierzytelności II (dalej: "Cena II") została ustalona na poziomie równym wartości nominalnej Wierzytelności II;

* cena płacona za Wierzytelności III (dalej: "Cena III") została ustalona na poziomie niższym od wartości nominalnej Wierzytelności III (z zastrzeżeniem, jak niżej).

Strony ustaliły, że ww. ceny zostaną uregulowane przez Wnioskodawcę na rzecz Cedenta w następujący sposób:

* Cena I płatna w dwóch ratach. Dodatkowo, jeśli wskaźnik niewypłacalności Pożyczkobiorców (ang. default rate) na określony umownie dzień będzie mniejszy niż 50%, Cena I ulegnie podwyższeniu do wysokości wartości nominalnej Wierzytelności I i Wnioskodawca zobowiązany będzie dopłacić na rzecz Cedenta kwotę różnicy odpowiadającą wysokości dyskonta. Cena I po uwzględnieniu ww. zwiększenia będzie równa wartości nominalnej Wierzytelności I;

* Cena II płatna jednorazowo,

* Cena III płatna w dwóch ratach. Dodatkowo, jeśli wskaźnik niewypłacalności Pożyczkobiorców (ang. default rate} na określony umownie dzień będzie mniejszy niż 40%, Cena III ulegnie zwiększeniu i Wnioskodawca zobowiązany będzie dopłacić na rzecz Cedenta dodatkową kwotę, która pomniejszy odpowiednio wysokość dyskonta uzyskanego na Wierzytelnościach III.

Przy tym, za ww. wskaźnik niewypłacalności (ang. default rate) uznawany jest stosunek liczby umów, dla których łącznie zostaną spełnione dwa warunki: (1) przeterminowanie kapitału na dany dzień jest większe niż 90 dni oraz (2) wartość przeterminowanego kapitału jest większa niż 100 zł, w stosunku do wszystkich zawartych umów pożyczek.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie (nr 3).

Jaką stawką podatku od towarów i usług opodatkowana jest usługa świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz Cedenta, w ramach której doszło do cesji Wierzytelności.

Zdaniem Wnioskodawcy.

W zakresie pytania nr 3

Zdaniem Wnioskodawcy, do usługi świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz Cedenta, w ramach której doszło do cesji Wierzytelności przysługujących Cedentowi, zastosowanie znajduje zwolnienie z VAT przewidziane dla usług związanych z długami, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%. Jednocześnie zaznacza się, że w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy o VAT podstawowa stawka podatku wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Stosownie do postanowień art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7,12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Regulacja ta stanowi implementację do polskiego porządku prawnego art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: "Dyrektywa"), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Pojęcia "czynności ściągania długów" i "faktoring" nie zostały zdefiniowane w ustawie o VAT ani w Dyrektywie, w związku z czym powstaje wątpliwość, czy obejmują one również obrót wierzytelnościami. Usługi ściągania długów i faktoringu należą do kategorii tzw. umów nienazwanych, czyli takich, których essentiali negotii nie zostały określone w akcie prawnym rangi ustawowej. Co do zasady, faktoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością, nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora.

W kontekście powyższych definicji, w ocenie Wnioskodawcy należy zwrócić uwagę na literalne brzmienie art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, który wyłącza możliwość zastosowania zwolnienia z VAT w zakresie "czynności ściągania długów, w tym faktoringu". Przede wszystkim należy zaznaczyć, że poprzez użycie sformułowania "w tym faktoringu", ustawodawca uznaje, że przedmiotowe usługi mieszczą się w sformułowaniu "czynności ściągania długów". Oznacza to zatem, że opodatkowanie VAT przewidziano jedynie dla zdarzeń, z którymi wiąże się podejmowanie czynności mających na celu ściągnięcie długu.

W analizowanym stanie faktycznym, pomimo faktu, że Wnioskodawca jest podmiotem, którego podstawowy obszar działalności stanowi świadczenie usługi faktoringu, nabycie Wierzytelności na podstawie Umowy nie miało związku z tą działalnością i nie zostało zrealizowane w jej ramach. W szczególności, Umowa nie była umową o świadczenie usług faktoringu, ale umową na podstawie której doszło do jednorazowego przelewu portfela Wierzytelności. Intencją Cedenta przystępującego do Umowy nie było wykonanie na jego rzecz przez Wnioskodawcę czynność składających się na usługi faktoringu, tj. zapewnienie Cedentowi stałego finansowania prowadzonej działalności, inkasowanie należności, administrowanie Wierzytelnościami, czy też prowadzenie rozliczeń z nimi związanych. Potwierdza to w szczególności fakt, że obsługę tych Wierzytelność nadal prowadzi Cedent, dbając w ten sposób o zapewnienie i zagwarantowanie odpowiedniej jakości przeniesionych Wierzytelności.

Co istotne, przelew Wierzytelności przez Cedenta miał charakter ostateczny i wyczerpał relacje składające się na dokonane zbycie Wierzytelności. Wnioskodawca nie jest zatem zobowiązany do przeniesienia na rzecz Cedenta środków pieniężnych uzyskanych od Pożyczkobiorców, w postaci np. kapitału pożyczkowego oraz odsetek od udzielonych pożyczek.

Mając na uwadze powyższe, intencją Cedenta nie było nabycie usługi polegającej na ściągnięciu na jego rzecz Wierzytelności, w tym wyświadczeniu kompleksowej usługi składającej się na usługę faktoringu, ale uzyskanie finansowania udzielonych wcześniej pożyczek, w zamian za przeniesienie pożytków i ryzyk związanych z Wierzytelnościami pożyczkowymi.

Z powyższej argumentacji wynika zatem, że istotą omawianego przelewu Wierzytelności nie jest ani świadczenie usług faktoringu przez Wnioskodawcę na rzecz Cedenta, ani zobowiązanie się Wnioskodawcy do ściągnięcia należności we własnym imieniu, na rachunek Cedenta. Wnioskodawca będzie bowiem egzekwował należności wynikające z Wierzytelności nie dla Cedenta, ale dla siebie. Wszelkie czynności w tym zakresie dokonywane są przez Wnioskodawcę we własnym imieniu i na własny rachunek i nie wynikają z jakiegokolwiek zobowiązania spoczywającego na Wnioskodawcy w związku z zawarciem Umowy z Cedentem. Z tego punktu widzenia, czynności te pozostają poza zakresem usługi dostarczanej na rzecz Cedenta, która sprowadza się do uzyskania finansowania. Teoretycznie możliwym, chociaż nieracjonalnym z biznesowego punktu widzenia, byłoby więc niepodjęcie jakichkolwiek czynności przez Wnioskodawcę w celu ściągnięcia przysługujących mu należności. Kwestia ta pozostaje już poza relacją łączącą Wnioskodawcę i Cedenta na podstawie Umowy.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że stanowisko takie zostało zaprezentowane w szeregu wyroków sądów administracyjnych (np. wyrok NSA z 12 stycznia 2010 r., sygn. akt I FSK 1627/08) oraz interpretacji organów podatkowych. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 27 maja 2013 r. (sygn. IPPP1/443-201/13-2/JL) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził, że nabycie wierzytelności, której głównym celem jest udzielenie finansowania, konsekwencją czego jest przeniesienie pożytków i ryzyk związanych z wierzytelnościami kredytowymi korzysta ze zwolnienia z VAT. Podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wypowiedział się w interpretacji indywidualnej z 28 października 2013 r. (sygn. IPPP1/443-765/13-2/AP) i w interpretacji indywidualnej z 29 października 2012 r. (sygn. IPPPl/443-829/12-4/Igo).

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że nabycie Wierzytelności na podstawie Umowy stanowi świadczenie usługi przez Wnioskodawcę na rzecz Cedenta, zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych stanów faktycznych i zdarzeń przyszłych, w zakresie zwolnienia od podatku usługi nabycia wierzytelności (pytanie nr 3), jest nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Dostawą towarów - w rozumieniu art. 7 cyt. ustawy - jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary, zgodnie z art. 2 pkt 6 ww. ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 8 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej lub prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, zaś w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę.

Jak stwierdzono w wydanej dla Spółki interpretacji nr IPPP1/443-566/14-4/JL, nabycie przez Spółkę wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Z uwagi na powyższe, w sytuacji przedstawionej we wniosku, czynność nabycia przez Wnioskodawcę wierzytelności należy uznać za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Przy czym, na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%. Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Natomiast z art. 43 ust. 15 pkt 1 ww. ustawy wynika, że zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu.

Zatem usługi dotyczące długów, co do zasady, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie cyt. wyżej art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Jednakże w odniesieniu do usług, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy, tj.m.in. w odniesieniu do usług ściągania długów, w tym factoringu, nie stosuje się zwolnienia od podatku.

Należy zauważyć, że wskazane wyżej wyłączenie usług ściągania długów i faktoringu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zgodne jest z przepisem art. 13B (1) (d) Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG) (Dz. Urz. WE L Nr 145, str. 1 z późn. zm.), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r. Stosownie do ww. przepisu Państwa Członkowskie zwalniają transakcje, nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom transakcje, łącznie z negocjacjami, dotyczące depozytu i bieżących rachunków, płatności, transferów, długów, czeków i papierów wartościowych, z wyjątkiem jednakże odzyskiwania długów i factoringu.

Ponadto, zgodnie z treścią przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady, factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora.

W pojęciu usług ściągania długów i faktoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania usług faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktoring na gruncie ustawy winien być traktowany analogicznie jak cesja wierzytelności.

Natomiast istota rozróżnienia usług obrotu wierzytelnościami, inkasa oraz factoringu sprowadza się do zapisów umów łączących strony przelewu wierzytelności, analizy ich treści oraz czynności faktycznych wynikających z tych umów.

Usługę świadczoną przez Wnioskodawcę polegającą na nabyciu wierzytelności od Kontrahenta w drodze umowy sprzedaży wierzytelności (cesji) i uwolnieniu go od obowiązku egzekwowania tych wierzytelności potraktować należy jako usługę ściągania długów, która została wyłączona ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem przedstawione w sprawie okoliczności na tle powołanych wyżej regulacji prawnych pozwalają stwierdzić, że opisana czynność nabycia wierzytelności stanowi usługę polegającą na uwolnieniu od długu cedenta przez nabywcę wierzytelności. Zatem transakcja ta nie korzysta ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług, lecz opodatkowana będzie według podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 23%.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3 należało uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Spółkę w uzasadnieniu stanowiska do pytania nr 3 interpretacji należy wyjaśnić, że że co do zasady w identycznym stanie prawnym i identycznym stanie faktycznym rozstrzygnięcia powinny być identyczne. Cel ten osiągany jest poprzez zastosowanie odpowiednich przepisów Ordynacji podatkowej. Zauważyć w tym miejscu należy, że interpretacje rozbieżne bądź wątpliwe mogą być poddane weryfikacji w trybie art. 14e § 1 tej ustawy, zgodnie z którym "Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość (...)". Oznacza to, że interpretacje indywidualne wydawane przez upoważnione do tego organy każdorazowo podlegają analizie i weryfikacji, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, Minister Finansów może zmienić wydaną interpretację, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Tut. Organ zwraca ponadto uwagę na rozstrzygnięcie zawarte w wyroku WSA w Gliwicach z dnia 1 lutego 2010 r., sygn. akt I SA/Gl 671/09, w którym: "Sąd zauważa, iż zasada budzenia zaufania do organów podatkowych nie oznacza, że organ podatkowy nie może w podobnym stanie faktycznym wydać rozstrzygnięcia odmiennie rozstrzygającego dane zagadnienie, od poprzednio wydanego. Zdaniem Sądu nie można żądać od organów podatkowych, by raz podjęte stanowisko, które następnie okazało się błędne w oparciu o ogólną zasadę, miało być kontynuowane. Praktyka taka byłaby sprzeczna z zasadą praworządności (art. 120 Ordynacji podatkowej i art. 7 Konstytucji RP), która zobowiązuje organy administracji do czuwania nad tym, by prowadzone przez nie postępowania, jak i wydane rozstrzygnięcia, były zgodne z obowiązującym porządkiem prawnym" oraz " (...) jakkolwiek zmienność rozstrzygnięć podejmowanych przez organy podatkowe, przy tym samym stanie faktycznym i prawnym (...) narusza zasadę wyrażoną w art. 121 Ordynacji podatkowej, to jednak nie zawsze uzasadnia uchylenie zaskarżonej decyzji, gdyż zasada prowadzenia postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych nie może być rozumiana jako bezwzględna konieczność wydawania decyzji sprzecznych z obowiązującym prawem i powielających poprzednio popełnione błędy (...)".

Dotyczy to interpretacji o identycznym stanie faktycznym. Należy jednak wskazać, że powołane przez Spółkę interpretacje wydane zostały na podstawie odmiennego niż przedstawiony przez Spółkę stanu faktycznego. Dotyczą one sytuacji, gdzie wierzytelności nabywane są przez specyficzne podmioty - fundusz inwestycyjny i banki hipoteczne, które na podstawie nabytych od innych banków wierzytelności emitują hipoteczne listy zastawne.

Ponadto zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach wnioskodawcy w związku z tym skutki prawne, czy też ewentualna ochrona, określone w art. 14k do 14 m mogą dotyczyć wyłącznie podmiotu, który uzyskał interpretację indywidualną.

Ponadto stosownie do art. 14e § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zawiadomienie o zmienionej interpretacji indywidualnej doręcza się podmiotowi, któremu w danej sprawie interpretacja została wydana.

W związku z powyższym, ponieważ skutki prawne czy też ewentualna ochrona wynikająca z uzyskania interpretacji indywidualnej mogą dotyczyć wyłącznie podmiotu, który uzyskał interpretację indywidualną, wskazane interpretacje nie mogły automatycznie stanowić podstawy przy rozstrzygnięciu dokonanym w analizowanej sprawie i stanowią one rozstrzygnięcia indywidualne.

W odniesieniu do powołanego przez Spółkę wyroku NSA I FSK 1627/08, nie negując powołanego orzeczenia jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie podkreśla jednak, że Organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia sądów podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy. Powołany wyrok stanowi zatem rozstrzygnięcie w indywidualnej sprawie i nie mógł być podstawą przy rozstrzygnięciu w sprawie Spółki.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W zakresie pytań 1 i 2 wydano odrębną interpretację.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.