IPPP1/443-349/12-5/AP - Uznanie, czy spółka świadczy na rzecz kontrahenta, z którym zawarła umowę ramową usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 16 kwietnia 2012 r. (data wpływu 20 kwietnia 2012 r.), uzupełnionym na wezwanie tut. Organu z dnia 25 maja 2012 r. (doręczone 30 maja 2012 r.) poprzez uiszczenie dodatkowej opłaty w dniu 1 czerwca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, czy Spółka świadczy na rzecz kontrahenta, z którym zawarła umowę ramową (tj. na rzecz Y Sp. z o.o.) usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT - jest prawidłowe.

W dniu 20 kwietnia 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, czy Spółka świadczy na rzecz kontrahenta, z którym zawarła umowę ramową (tj. na rzecz Y Sp. z o.o.) usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Przedmiotowy wniosek uzupełniony został na wezwanie tut. Organu z dnia 25 maja 2012 r. nr IPPP1/443-349/12-2/AP (doręczone w dniu 30 maja 2012 r.) poprzez uiszczenie dodatkowej opłaty w kwocie 40 zł w dniu 1 czerwca 2012 r. (data wpływu potwierdzenia dokonanej opłaty 14 czerwca 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (zwana dalej "X" lub podatnikiem), prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na udzielaniu krótkoterminowych pożyczek konsumenckich. X zawarła umowę ramową o świadczeniu usług z Y Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (zwana dalej "Y"), która prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na działalności finansowej usługowej w zakresie obsługi podmiotów gospodarczych przy rozliczeniach dokonywanych przez nich z ich kontrahentami i klientami.

Przedmiotem umowy ramowej jest świadczenie usług przez Y na rzecz X w związku z prowadzoną przez X działalnością gospodarczą polegającą m.in. na udzielaniu krótkoterminowych pożyczek konsumenckich, gdzie Y zostaje zlecone wykonanie usług zgodnie z treścią umowy ramowej, tj. Y zobowiązało się do świadczenia na rzecz X usług organizacyjnych, doradczych i finansowych. Ponadto X udzieliło Y pełnomocnictwa do dokonywania w imieniu i na rzecz X czynności prawnych i faktycznych wskazanych w umowie ramowej, z prawem udzielania dalszych pełnomocnictw. Zgodnie z przedmiotową umową ramową Y zobowiązało się m.in. do:

* zawierania umów pożyczek w imieniu i na rzecz X,

* wysyłania w imieniu i na rzecz X wezwań do zapłaty, w związku z czym Y jest uprawnione do pobierania na swoją rzecz stosownych opłat od konsumenta,

* odbioru wszelkich zobowiązań pieniężnych uiszczanych przez konsumenta - pożyczkobiorcę, a wynikających z umowy pożyczki pomiędzy danym konsumentem a X, oraz umową dodatkową do umowy pożyczki zawartą pomiędzy Y, a konsumentem - pożyczkobiorcą, w tym kosztów wystosowywania wezwań do zapłaty i kosztów zabezpieczenia we własnym imieniu i na własną rzecz.

W świetle powyższej umowy ramowej Y zobowiązało się do niezwłocznego - najpóźniej w terminie 30 dni od uzyskania przedmiotowych środków - przekazywania uzyskanych od konsumenta - pożyczkobiorcy kwot zobowiązań pieniężnych należnych X, w tym spłaconego kapitału pożyczki, odsetek zwykłych, opłaty przygotowawczej za udzielenie pożyczki i innych należnych kwot, wynikających z umowy pożyczki pomiędzy danym konsumentem a X, oraz umową dodatkową do umowy pożyczki zawartą pomiędzy Y a konsumentem, przelewem na właściwe konto bankowe X. Powyższe nie dotyczy środków pieniężnych uzyskiwanych od konsumenta - pożyczkobiorcy przez Y we własnym imieniu i na własną rzecz - Y zachowuje dla siebie wpłacone przez pożyczkobiorcę odsetki karne, koszty zabezpieczenia i koszty wezwań do zapłaty.

Z tytułu świadczonych usług X uiszcza Y miesięczne wynagrodzenie, powiększane o podatek VAT według obowiązującej stawki.

Umowy pożyczek z pożyczkobiorcami zawierane są pomiędzy X jako pożyczkodawcą reprezentowaną przez Y. Zgodnie z umowami pożyczek wszelka spłata pożyczki i wszelkie powstałe w związku z nią opłaty, koszty, odsetki i inne świadczenia pieniężne, przez pożyczkobiorcę winny być spłacane na konto bankowe spółki Y. Y jest uprawnione do przyjmowania ww. świadczeń na podstawie opisanej wyżej umowy ramowej z X oraz umowy dodatkowej zawartej z pożyczkobiorcą, będącej integralną częścią umowy pożyczki.

W świetle wspomnianej umowy dodatkowej zawieranej między Y a pożyczkobiorcą będącej integralną częścią umowy pożyczki zawieranej pomiędzy X, reprezentowaną przez Y a pożyczkobiorcą, wszelka spłata pożyczki i wszelkich powstałych w związku z nią opłat, kosztów, odsetek i innych świadczeń pieniężnych odbywać się będzie wyłącznie na konto bankowe spółki Y.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy z tytułu przekazania przez Y na rzecz X kwot należnych X, w tym opłaty przygotowawczej, można uznać, iż dochodzi do odpłatnego świadczenia przez X usług na rzecz Y, podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, z tytułu przekazania przez Y na rzecz X kwot należnych X, w tym opłaty przygotowawczej, nie można uznać, iż dochodzi do odpłatnego świadczenia przez X usług na rzecz Y, podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jak z kolei stanowi art. 8 ust. 1 u.p.t.u. przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W uznaniu podatnika, podatnik nie świadczy żadnej usługi na rzecz Y i w związku z przekazaniem opłat należnych X pomiędzy Y a X nie występują czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Samo przekazanie pieniędzy (w szczególności opłaty przygotowawczej) nie jest w tym przypadku przedmiotem opodatkowania i jako takie przekazanie / otrzymanie środków nie jest czynnością, która powoduje po stronie X konieczność opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 oraz art. 8 ww. ustawy. I tak, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast na podstawie art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z cyt. wyżej przepisu ustawy o VAT wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Pojęcie świadczenia - składającego się na istotę usługi - należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem. Świadczenie jest to zatem każde zachowanie się na rzecz innej osoby, o ile tylko nie stanowi ono dostawy. Na zachowanie może składać się zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem. Usługą natomiast będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść (choćby potencjalną). Tak więc, czynność podlega opodatkowaniu wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Dopóki nie ma kogoś, kto odnosiłby lub powinien odnosić konkretne (wymierne) korzyści wiążące się z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą. Nie ma bowiem wtedy żadnej konsumpcji. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca zawarł umowę ramową o świadczeniu usług z Y Sp. z o.o., która prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na działalności finansowej usługowej w zakresie obsługi podmiotów gospodarczych przy rozliczeniach dokonywanych przez nich z ich kontrahentami i klientami. Przedmiotem ww. umowy jest świadczenie usług przez Y na rzecz Spółki w związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą polegającą m.in. na udzielaniu krótkoterminowych pożyczek konsumenckich. Na podstawie tej umowy Y zobowiązało się do świadczenia na rzecz Wnioskodawcy usług organizacyjnych, doradczych i finansowych. Spółka udzieliła Y pełnomocnictwa do dokonywania w jej imieniu i na jej rzecz czynności prawnych i faktycznych wskazanych w umowie ramowej, z prawem udzielania dalszych pełnomocnictw. Zgodnie z przedmiotową umową Y zobowiązało się m.in. do zawierania umów pożyczek w imieniu i na rzecz Spółki, wysyłania w imieniu i na rzecz Spółki wezwań do zapłaty, w związku z czym Y jest uprawnione do pobierania na swoją rzecz stosownych opłat od konsumenta, odbioru wszelkich zobowiązań pieniężnych uiszczanych przez konsumenta - pożyczkobiorcę, a wynikających z umowy pożyczki pomiędzy danym konsumentem a Wnioskodawcą, oraz umową dodatkową do umowy pożyczki zawartą pomiędzy Y a konsumentem - pożyczkobiorcą, w tym kosztów wystosowywania wezwań do zapłaty i kosztów zabezpieczenia we własnym imieniu i na własną rzecz. Y zobowiązało się do niezwłocznego przekazywania uzyskanych od konsumenta - pożyczkobiorcy kwot zobowiązań pieniężnych należnych Spółce, w tym spłaconego kapitału pożyczki, odsetek zwykłych, opłaty przygotowawczej za udzielenie pożyczki i innych należnych kwot, wynikających z umowy pożyczki pomiędzy danym konsumentem a Wnioskodawcą, oraz umową dodatkową do umowy pożyczki zawartą pomiędzy Y a konsumentem, przelewem na właściwe konto bankowe Spółki. Powyższe nie dotyczy środków pieniężnych uzyskiwanych od konsumenta - pożyczkobiorcy przez Y we własnym imieniu i na własną rzecz - Y zachowuje dla siebie wpłacone przez pożyczkobiorcę odsetki karne, koszty zabezpieczenia i koszty wezwań do zapłaty. Z tytułu świadczonych usług Wnioskodawca uiszcza Y miesięczne wynagrodzenie, powiększane o podatek VAT według obowiązującej stawki. Umowy pożyczek z pożyczkobiorcami zawierane są pomiędzy Wnioskodawcą jako pożyczkodawcą reprezentowanym przez Y.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi w opisanej sytuacji kwestia, czy z tytułu przekazania przez Y na rzecz Spółki kwot należnych Spółce, w tym opłaty przygotowawczej, można uznać, iż dochodzi do odpłatnego świadczenia przez Wnioskodawcę usług na rzecz Y, podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z powołanych powyżej przepisów art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wynika, iż definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem VAT transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Zatem opodatkowanym świadczeniem usług jest każda transakcja podatnika w ramach jego działalności gospodarczej, która nie została wymieniona jako dostawa towarów, przy czym do uznania czynności za usługę konieczne jest istnienie odbiorcy usługi. Zwrócić należy uwagę, iż pod rządami cyt. ustawy o podatku od towarów i usług, w odniesieniu do każdej płatności pieniężnej rozpatrywać należy, czy nie stanowi ona otrzymanego wynagrodzenia za jakieś świadczenia wykonane przez dany podmiot. Jeśli można zidentyfikować takie świadczenia, to wówczas otrzymaną płatność należałoby potraktować jako wynagrodzenie za usługę. W przypadku więc, gdy podmiot płacący uzyskuje korzyść z pewnego rodzaju sytuacji, zobowiązanie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako świadczenie usługi. W konsekwencji powinno być ono opodatkowane podatkiem VAT.

W przedmiotowej sprawie taka sytuacja nie istnieje, bowiem z analizy powołanych przepisów w kontekście przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Spółka nie świadczy na rzecz Y usług podlegających opodatkowaniu. Zgodnie z przedstawionymi przepisami, koniecznym elementem dla zaistnienia (wykonania) usługi byłby obowiązek świadczenia jednego podmiotu - tj. Wnioskodawcy, na rzecz drugiego podmiotu - tj. Y Sp. z o.o. w zamian za wynagrodzenie. Spółka wskazała, iż zawarła ze spółką Y umowę, na podstawie której to Y świadczy na rzecz Spółki usługi organizacyjne, doradcze i finansowe związane z udzielaniem przez Nią pożyczek, za które to usługi Wnioskodawca wypłaca Y wynagrodzenie. Tym samym, Spółka nie świadczy na rzecz Y usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Kwalifikacji tej nie zmienia fakt, iż w ramach świadczenia usług Y dokonuje przekazania Spółce uzyskanych od konsumenta (pożyczkobiorcy) kwot zobowiązań pieniężnych należnych Wnioskodawcy, w tym spłaconego kapitału pożyczki, odsetek zwykłych, opłaty przygotowawczej za udzielenie pożyczki i innych należnych kwot, wynikających z umowy pożyczki. Nie oznacza to jednak, iż Wnioskodawca staje się usługodawcą a kwoty powyższe stanowią wynagrodzenie za usługi przez Niego świadczone. Czynność przekazania przez Y Spółce należnych Jej kwot jest jednym z warunków umowy ramowej zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a Y, a jednocześnie warunkiem koniecznym do prawidłowego wykonania przez Y ww. usług. Czynność przekazania Spółce pieniędzy w ramach zawartej umowy stanowi jedynie techniczny element pomocniczy, konieczny dla efektywnego wykonywania usługi przez Y. W konsekwencji, Wnioskodawca pozostaje nadal odbiorcą usługi świadczonej przez Y.

Biorąc pod uwagę przywołane powyżej przepisy oraz przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny należy stwierdzić, iż w związku z przekazaniem przez Y na rzecz Spółki kwot należnych nie dochodzi do odpłatnego świadczenia przez Wnioskodawcę usług na rzecz Y, podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podzielić należy więc stanowisko Wnioskodawcy, iż w przedmiotowej sprawie samo przekazanie pieniędzy (w szczególności opłaty przygotowawczej) nie jest przedmiotem opodatkowania i jako takie przekazanie / otrzymanie środków nie jest czynnością, która powoduje po stronie Spółki konieczność opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Mając powyższe na względzie, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przedstawionego stanu faktycznego należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku jedynie w zakresie uznania, czy Spółka świadczy na rzecz kontrahenta, z którym zawarła umowę ramową (tj. na rzecz Y Sp. z o.o.) usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. W pozostałym zakresie, tj. w zakresie zwolnienia od podatku VAT świadczonych przez Spółkę usług udzielania pożyczek, wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.