IPPP1/443-341/13-5/EK

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 5 lipca 2013 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1/443-341/13-5/EK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 12 kwietnia 2013 r. (data wpływu 15 kwietnia 2013 r.) uzupełnione pismem z dnia 24 maja 2013 r. (data wpływu 27 maja 2013 r.) na wezwanie Organu z dnia 16 maja 2013 r. (skutecznie doręczone 21 maja 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług cash poolingu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 kwietnia 2013 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług cash poolingu. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 24 maja 2013 r. (data wpływu 27 maja 2013 r.) na wezwanie Organu z dnia 16 maja 2013 r. (skutecznie doręczone 21 maja 2013 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

A. Sp. z o.o. ("A." lub Spółka) jest wiodącą polską firmą farmaceutyczną, oferującą skuteczne i bezpieczne terapie lekowe dla pacjentów w kraju oraz poza jego granicami. Podstawowa działalność operacyjna Spółki sprowadza się do wytwarzania i obrotu produktami leczniczymi. Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) prowadzącym wyłącznie sprzedaż opodatkowaną VAT.

Spółka jest częścią grupy kapitałowej A. (Grupa A.), skupiającej głównie podmioty będące polskimi rezydentami podatkowymi w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. W Grupie A. zachodzą powiązania kapitałowe, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ww. Ustawy.

Wraz z polskimi spółkami z Grupy A. od 1 stycznia 2012 r. A. utworzył Podatkową Grupę Kapitałową (PGK), z P. S.A. pełniącymi funkcję Spółki Reprezentującej. Niemniej, w opinii Spółki fakt ten nie powinien mieć wpływu na interpretację poniższego zdarzenia przyszłego.

A., w celu poprawy efektywności zarządzania zasobami finansowymi, rozważa skorzystanie (wraz z innymi podmiotami należącymi do Grupy A.) z oferowanej przez banki tzw. usługi cash poolingu, czyli kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową. Usługa ta, polegająca na odpowiednim wykorzystaniu sumy dziennych sald (zarówno dodatnich, jak i ujemnych) na rachunkach bankowych uczestników byłaby świadczona w oparciu o poniżej opisany model obsługi.

A. przystąpi, wraz z innymi podmiotami z Grupy A. (dalej: "Uczestnicy Systemu"), jako uczestnik, do Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków (dalej: "System"). Pod tą nazwą handlową będzie się kryła wspomniana powyżej usługa wspólnego zarządzania płynnością finansową, czyli cash pooling (dalej: "cash pooling" lub "Usługa"). Przystąpienie do Systemu nastąpi w efekcie zawarcia przez Spółkę, z bankiem mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: "Bank"), Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków (dalej: "Umowa"). Umowa ta będzie umową wielostronną i zostanie zawarta pomiędzy Bankiem a spółkami z Grupy A. (Uczestnicy Systemu oraz tzw. Koordynujący). Uczestnicy Systemu są zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT, posiadającymi siedziby działalności gospodarczej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Celem zawarcia Umowy jest nabywanie przez A. i innych Uczestników Systemu usługi należącej do zakresu usług bankowych, polegającej na umożliwieniu przez Bank grupie kapitałowej bardziej efektywnego, codziennego zarządzania środkami pieniężnymi i kredytami oraz korzystania przez poszczególne spółki z Grupy A. ze wspólnej płynności finansowej grupy kapitałowej.

Przed rozpoczęciem korzystania z Usługi, Uczestnicy Systemu otworzą w Banku rachunki rozliczeniowe (dalej: "Rachunki Główne" lub "Grupa Rachunków"). Następnie Bank przyzna Uczestnikom Systemu dzienne limity zadłużenia na ich Rachunkach Głównych (dalej: "Limit Zadłużenia"). W ramach Umowy, A. jako Uczestnik Systemu, pełnić będzie dodatkowo funkcję tzw. Koordynującego, tj. będzie posiadać w Banku oprócz Rachunku Głównego również rachunek dodatkowy, pełniący role techniczną, wyłącznie dla przeprowadzenia transferów cash poolingu (dalej: "Rachunek Pomocniczy Koordynującego") oraz zostanie upoważniony przez pozostałych Uczestników Systemu do reprezentowania Uczestników Systemu we wszelkich sprawach dotyczących Umowy oraz do podpisywania stosownych aneksów w tym zakresie.

Zgodnie z Umową, rozliczenia dokonywane pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu (w tym Koordynującym), w ramach Systemu, wykorzystywać będą instytucję przewidzianą treścią art. 518 § 1 Kodeksu Cywilnego, skutkującą tzw. subrogacją, tj. wstąpieniem w miejsce zaspokojonego wierzyciela. Dodatkowo Uczestnicy Systemu udzielają Bankowi nieodpłatnego poręczenia na zasadzie odpowiedzialności solidarnej za spłatę wszelkich zobowiązań wynikających lub mogących wyniknąć z Umowy, jak również spłatę zadłużenia powstałego na którymkolwiek z osobna i na wszystkich razem Rachunkach Uczestników w wyniku wykorzystania Limitów Zadłużenia.

Usługa będzie się opierała o bilansowanie (tekst jedn.: zerowanie) sald na prowadzonych przez Bank Rachunkach Głównych Uczestników Systemu z wykorzystaniem Rachunku Koordynującego. Bilansowanie sald dokonywane będzie na koniec każdego dnia roboczego z chwilą postawienia w wymagalność limitów Zadłużenia przyznanych przez Bank Uczestnikom Systemu. Oznacza to, iż przy wykorzystaniu wskazanego powyżej mechanizmu prawnego Koordynujący dokonywał będzie spłaty wobec banku wymagalnych sald zadłużenia wszystkich Uczestników Systemu z tytułu wykorzystania przez nich Limitów Zadłużenia, wykorzystując dostępne dodatnie salda Rachunków Głównych, a Uczestnicy Systemu dokonywali będą spłaty wymaganego zadłużenia Koordynującego wobec banku. W efekcie zastosowania instytucji subrogacji, Uczestnikom Systemu, których dodanie saldo Rachunku Głównego zostanie wykorzystane do spłaty salda zadłużenia innego Uczestnika Systemu, przysługiwało będzie roszczenie, obciążone stosownymi odsetkami określonymi w Umowie.

Umowa przewiduje automatyczne transfery zwrotne realizowane przez Bank następnego dnia funkcjonowania Systemu, czyli powrót do stanu sald na Rachunkach Głównych z końca poprzedniego dnia funkcjonowania Systemu. Podstawą prawną zwrotnych transferów pomiędzy Rachunkami Głównymi a Rachunkiem Głównym Koordynującego i Rachunkiem Pomocniczym Koordynującego będzie rozliczenie roszczeń subrogacyjnych pomiędzy Uczestnikami Systemu i Koordynującym.

Odsetki od sald dodatnich zgromadzonych na Rachunkach Głównych poszczególnych Uczestników Systemu będą naliczane na bazie dziennej, natomiast ich płatność przez/do poszczególnych Uczestników Systemu (w tym Koordynującego) będzie dokonywana jednorazowo w okresie rozliczeniowym (miesięcznym). Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom Systemu kalkulowana będzie przez Bank.

Podsumowując, w ramach kompleksowej Usługi Bank będzie wykonywał na koniec każdego dnia roboczego w szczególności następujące czynności:

* jeżeli suma sald dodatnich i ujemnych wszystkich Rachunków Głównych jest ujemna, Bank obciąży Rachunek Pomocniczy Koordynującego i uzna Rachunek Główny Koordynującego kwotą wartości bezwzględnej sumy algebraicznej sald wszystkich Rachunków Głównych. Natomiast, jeżeli suma sald dodatnich i ujemnych wszystkich Rachunków Głównych jest dodatnia Bank uzna Rachunek Pomocniczy Koordynującego i obciąży Rachunek Główny Koordynującego sumą algebraiczną sald wszystkich Rachunków Głównych;

* jeżeli którykolwiek z Uczestników Systemu wykorzystujących Limit Zadłużenia nie spłaci w całości przed końcem dnia roboczego, Limitu Zadłużenia zaciągniętego przez tego Uczestnika Systemu, wówczas Bank obciąży Rachunek Główny Koordynującego kwotami niespłaconymi Bankowi przez któregokolwiek lub wszystkich Uczestników Systemu wykorzystujących Limit Zadłużenia;

* jeżeli po wykonaniu czynności opisanych powyżej Rachunek Główny Koordynującego będzie wykazywał ujemne saldo, wówczas Bank obciąży wszystkie Rachunki Główne wykazujące salda dodatnie kwotami niespłaconymi Bankowi przez Koordynującego.

Zgodnie z zawartą Umową, za świadczenie przedmiotowej usługi cash poolingu Bank będzie otrzymywał od Spółki oraz pozostałych Uczestników Systemu wynagrodzenie.

W uzupełnieniu wniosku, Spółka wskazała, iż Koordynator w imieniu Uczestników Systemu będzie wykonywał czynności administracyjne na podstawie upoważnienia zawartego w treści Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi, określone w treści Umowy jak "Funkcje Koordynującego". Koordynator nie będzie otrzymywał ani od Uczestników Systemu ani od Banku wynagrodzenia za czynności administracyjne.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy biorąc pod uwagę charakter usługi świadczonej przez Bank czynności podejmowane przez Spółkę wynikające z zawartej Umowy cash poolingu nie stanowią odpłatnego świadczenia usług na rzecz Banku lub innych Uczestników Systemu, w rozumieniu ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług.

Stosownie do art. 8 Ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów ci rozumieniu art. 7 Ustawy o VAT.

Zgodnie z Umową Bank będzie wykonywał na rzecz Uczestników Systemu, w tym Koordynatora, szereg czynności składających się łącznie na jedną usługę w postaci kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową, tj. usługę cash pooling. Wszystkie działania Banku podejmowane będą w celu realizacji podstawowej funkcji Umowy, jaką jest zarządzanie płynnością finansową spółek z Grupy A. Tym samym A. będzie wyłącznie beneficjentem (nabywcą) usług cash poolingu świadczonych przez Bank. W tym miejscu Spółka podnosi, iż cash pooling, będąc usługą finansową oferowaną przez banki, nie doczekał się w Polsce kompleksowego uregulowania prawnego. Istnieje co prawda przepis art. 93a Ustawy dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, który odnosi się do oferowanych przez banki podatkowym grupom kapitałowym umów o skonsolidowane oprocentowanie. Z Punktu widzenia A., przepis ten ma jednak bardzo ograniczony zakres zastosowania, gdyż dotyczy wyłącznie tzw. cash poolingu wirtualnego ("notional"), w którym nie dochodzi do rzeczywistych przepływów środków pomiędzy rachunkami uczestników a rachunkiem Koordynującego.

Taki stan rzeczy powoduje, iż w przypadku cash poolingu tzw. rzeczywistego (a więc takiego, który jest przedmiotem niniejszego wniosku) należy posiłkować się przepisami ogólnymi prawa cywilnego, bankowego i dewizowego, a więc w szczególności przepisami o rachunkach bankowych, przelewach, poręczeniach, subrogacji i tajemnicy bankowej.

Brak uregulowania instytucji cash poolingu w prawie polskim powoduje konieczność kształtowania jej w oparciu o treść art. 353 (1) Kodeksu Cywilnego 2 dnia 23 kwietnia 1964 r. Przepis ten statuuje zasadę swobody umów, zwaną zasadą swobody kontraktowania. Zgodnie z tą zasadą strony mogą ukształtować treść umowy, a także wybrać kontrahenta według swego uznania, byleby treść stosunku prawnego lub jego cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, zasadom współżycia społecznego, ani przepisom ustawy o charakterze bezwzględnie wiążącym. Jak wskazane zostało powyżej, usługa cash poolingu rzeczywistego będąca przedmiotem niniejszego wniosku nie doczekała się kompleksowego uregulowania prawnego. Należy jednak podnieść, iż była ona wielokrotnie przedmiotem opinii wydawanych przez organy statystyczne. W opiniach tych konsekwentnie podnoszone było, iż w przypadku czynności wykonywanych w ramach cash poolingu usługa świadczona jest przez ten podmiot, który organizuje operacje przepływów środków pieniężnych, zaś pozostałe podmioty uczestniczące w dokonywanych operacjach finansowych za pośrednictwem podmiotu organizującego przepływy, są jedynie odbiorcami usługi.

Powyższe znajduje potwierdzenie także w interpretacjach organów skarbowych m.in.:

i. w interpretacji indywidualnej z dnia 7 września 2009 r. (sygn. IPPP1/443-676/09-2/AW) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, w której stwierdzono: "Czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie umowy, umożliwiające Bankowi dokonanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash paalingu nie stanowią odrębnego świadczenia przez Spółkę usług w rozumieniu art. 8 ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Uwzględniając przedstawiony opis stanu faktycznego oraz powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że w odniesieniu do usługi cash poolingu podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy nie będzie Spółka".

ii. w interpretacji z dnia 13 września 2011 r. (nr IPPP3/443-883/11-5/JF) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, co następuje: "Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka wraz z innymi uczestnikami, zamierza skorzystać z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash poolingu) obsługiwanej przez bank. Z tytułu świadczenia wskazanej usługi bank będzie otrzymywać od uczestników systemu Cash poolingu wynagrodzenie. Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne zaprezentowanej umowy cash-poolingu należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie w roli usługodawcy będzie występował bank, który wykonywał będzie wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej, jaką jest Cash pooling i z tytułu wykonywania tej usługi będzie otrzymywał wynagrodzenie";

W konsekwencji powyższego, w opinii A., Spółka działając jako Koordynator będzie wyłącznie nabywcą kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową i nie będzie wykonywać jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu VAT na rzecz Banku lub innych uczestników Systemu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1.

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

2.

świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, iż oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług.

Stosownie do treści tego przepisu, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1.

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2.

nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższych zapisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

1.

w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa - użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia - w całości lub w części - podatku naliczonego przy nabyciu, importu lub wytworzenia tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),

2.

w przypadku świadczenia usług - świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Na podstawie zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - na mocy powołanego artykułu-obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Spółka jest częścią grupy kapitałowej A. Wnioskodawca w celu poprawy efektywności zarządzania zasobami finansowymi, rozważa (wraz z innymi podmiotami należącymi do Grupy A.) skorzystanie z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash pooling) obsługiwanej przez bank. Przystąpienie do Systemu nastąpi w efekcie zawarcia przez Spółkę, z Bankiem mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków. Umowa ta będzie umową wielostronną i zostanie zawarta pomiędzy Bankiem a spółkami z Grupy A. (Uczestnicy Systemu oraz tzw. Koordynujący). Celem zawarcia Umowy jest nabywanie przez Wnioskodawcę i innych Uczestników Systemu usługi należącej do zakresu usług bankowych, polegającej na umożliwieniu przez Bank grupie kapitałowej bardziej efektywnego, codziennego zarządzania środkami pieniężnymi i kredytami oraz korzystania przez poszczególne spółki z Grupy A. ze wspólnej płynności finansowej grupy kapitałowej. Przed rozpoczęciem korzystania z Usługi, Uczestnicy Systemu otworzą w Banku rachunki rozliczeniowe (dalej: "Rachunki Główne" lub "Grupa Rachunków"). Następnie Bank przyzna Uczestnikom Systemu dzienne limity zadłużenia na ich Rachunkach Głównych (dalej: "Limit Zadłużenia"). W ramach Umowy, A. jako Uczestnik Systemu, pełnić będzie dodatkowo funkcję tzw. Koordynującego, tj. będzie posiadać w Banku oprócz Rachunku Głównego również rachunek dodatkowy, pełniący rolę techniczną, wyłącznie dla przeprowadzenia transferów cash poolingu (dalej: "Rachunek Pomocniczy Koordynującego") oraz zostanie upoważniony przez pozostałych Uczestników Systemu do reprezentowania Uczestników Systemu we wszelkich sprawach dotyczących Umowy oraz do podpisywania stosownych aneksów w tym zakresie.

Zgodnie z Umową, rozliczenia dokonywane pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu (w tym Koordynującym), w ramach Systemu, wykorzystywać będą instytucję przewidzianą treścią art. 518 § 1 Kodeksu Cywilnego, skutkującą tzw. subrogacją, tj. wstąpieniem w miejsce zaspokojonego wierzyciela. Dodatkowo Uczestnicy Systemu udzielają Bankowi nieodpłatnego poręczenia na zasadzie odpowiedzialności solidarnej za spłatę wszelkich zobowiązań wynikających lub mogących wyniknąć z Umowy, jak również spłatę zadłużenia powstałego na którymkolwiek z osobna i na wszystkich razem Rachunkach Uczestników w wyniku wykorzystania Limitów Zadłużenia. Usługa będzie się opierała o bilansowanie (tekst jedn.: zerowanie) sald na prowadzonych przez Bank Rachunkach Głównych Uczestników Systemu z wykorzystaniem Rachunku Koordynującego. Bilansowanie sald dokonywane będzie na koniec każdego dnia roboczego z chwilą postawienia w wymagalność limitów Zadłużenia przyznanych przez Bank Uczestnikom Systemu. Oznacza to, iż przy wykorzystaniu wskazanego powyżej mechanizmu prawnego Koordynujący dokonywał będzie spłaty wobec banku wymagalnych sald zadłużenia wszystkich Uczestników Systemu z tytułu wykorzystania przez nich Limitów Zadłużenia, wykorzystując dostępne dodatnie salda Rachunków Głównych, a Uczestnicy Systemu dokonywali będą spłaty wymaganego zadłużenia Koordynującego wobec banku. W efekcie zastosowania instytucji subrogacji, Uczestnikom Systemu, których dodanie saldo Rachunku Głównego zostanie wykorzystane do spłaty salda zadłużenia innego Uczestnika Systemu, przysługiwało będzie roszczenie, obciążone stosownymi odsetkami określonymi w Umowie. Umowa przewiduje automatyczne transfery zwrotne realizowane przez Bank następnego dnia funkcjonowania Systemu, czyli powrót do stanu sald na Rachunkach Głównych z końca poprzedniego dnia funkcjonowania Systemu. Podstawą prawną zwrotnych transferów pomiędzy Rachunkami Głównymi a Rachunkiem Głównym Koordynującego i Rachunkiem Pomocniczym Koordynującego będzie rozliczenie roszczeń subrogacyjnych pomiędzy Uczestnikami Systemu i Koordynującym. Odsetki od sald dodatnich zgromadzonych na Rachunkach Głównych poszczególnych Uczestników Systemu będą naliczane na bazie dziennej, natomiast ich płatność przez/do poszczególnych Uczestników Systemu (w tym Koordynującego) będzie dokonywana jednorazowo w okresie rozliczeniowym (miesięcznym). Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom Systemu kalkulowana będzie przez Bank.

Podsumowując, w ramach kompleksowej Usługi Bank będzie wykonywał na koniec każdego dnia roboczego w szczególności następujące czynności:

* jeżeli suma sald dodatnich i ujemnych wszystkich Rachunków Głównych jest ujemna, Bank obciąży Rachunek Pomocniczy Koordynującego i uzna Rachunek Główny Koordynującego kwotą wartości bezwzględnej sumy algebraicznej sald wszystkich Rachunków Głównych. Natomiast, jeżeli suma sald dodatnich i ujemnych wszystkich Rachunków Głównych jest dodatnia Bank uzna Rachunek Pomocniczy Koordynującego i obciąży Rachunek Główny Koordynującego sumą algebraiczną sald wszystkich Rachunków Głównych;

* jeżeli którykolwiek z Uczestników Systemu wykorzystujących Limit Zadłużenia nie spłaci w całości przed końcem dnia roboczego, Limitu Zadłużenia zaciągniętego przez tego Uczestnika Systemu, wówczas Bank obciąży Rachunek Główny Koordynującego kwotami niespłaconymi Bankowi przez któregokolwiek lub wszystkich Uczestników Systemu wykorzystujących Limit Zadłużenia;

* jeżeli po wykonaniu czynności opisanych powyżej Rachunek Główny Koordynującego będzie wykazywał ujemne saldo, wówczas Bank obciąży wszystkie Rachunki Główne wykazujące salda dodatnie kwotami niespłaconymi Bankowi przez Koordynującego.

Z tytułu świadczenia wskazanej usługi bank będzie otrzymywać od uczestników systemu, w tym Wnioskodawcy wynagrodzenie. Na podstawie zawartej Umowy Cash poolingu, Wnioskodawca upoważniony zostanie przez pozostałych uczestników systemu do wykonywania w ich imieniu czynności administracyjnych związanych ze świadczeniem przez Bank usługi, Spółka nie zawiera odrębnych umów dotyczących wykonywania czynności administracyjnych w imieniu pozostałych Uczestników Systemu. Umocowanie Spółki do wykonywania czynności administracyjnych w imieniu pozostałych Uczestników Systemu wynika z odpowiednich postanowień umowy cash poolingu. Ponadto, w związku z wykonywaniem czynności opisanych we wniosku, Wnioskodawcy nie przysługuje wynagrodzenie ani od banku, ani od pozostałych Uczestników Systemu.

Celem zawarcia wyżej opisanej Umowy jest nabywanie przez Wnioskodawcę i innych Uczestników Systemu usługi należącej do zakresu usług bankowych, polegającej na umożliwieniu przez Bank grupie kapitałowej bardziej efektywnego, codziennego zarządzania środkami pieniężnymi i kredytami oraz korzystania przez poszczególne spółki z grupy ze wspólnej płynności finansowej całej grupy kapitałowej. W tym miejscu wskazać należy, iż polskie przepisy podatkowe nie regulują zasad opodatkowania umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana, umowa "cash poolingu" jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Wskazać należy, iż wstąpienie w prawa wierzyciela, określone jako subrogacja ustawowa, uregulowane zostało w art. 518 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego, osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości zapłaty:

1.

jeżeli płaci cudzy dług, za który jest odpowiedzialna osobiście albo pewnymi przedmiotami majątkowymi;

2.

jeżeli przysługuje jej prawo, przed którym spłacona wierzytelność ma pierwszeństwo zaspokojenia;

3.

jeżeli działa za zgodą dłużnika w celu wstąpienia w prawa wierzyciela; zgoda dłużnika powinna być pod nieważnością wyrażona na piśmie;

4.

jeżeli to przewidują przepisy szczególne.

Subrogacja służy zabezpieczeniu interesów osoby trzeciej, która dokonuje spłaty wierzyciela i w konsekwencji doprowadza do wygaśnięcia długu (do wysokości zapłaty).

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca nie otrzymuje z tytułu operacji opisanych we wniosku wynagrodzenia. W przypadku nabycia wierzytelności należy badać, czy czynność taka została wykonana za wynagrodzeniem. W przypadku braku wynagrodzenia, wykonana czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Uwzględniając przedstawione zdarzenie przyszłe oraz treść powołanych przepisów prawa wskazać należy, iż Wnioskodawca jako Koordynujący wykonując opisane we wniosku czynności będzie działał jako podatnik podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy. Pomimo, że nie zawarto odrębnej umowy na wykonywanie czynności administracyjnych, Wnioskodawca wykonuje takie czynności w oparciu o postanowienia umowy Cash poolingu. Świadczenia te wykonywane w ramach tej umowy przez Wnioskodawcę wypełniają definicję świadczenia usług, których beneficjentem są pozostali uczestnicy struktury Cash poolingu. Jednakże, Wnioskodawca jako Koordynujący w związku z wykonywanymi czynnościami opisanymi we wniosku nie uzyska wynagrodzenia (ani od Uczestników, ani od Banku), a tym samym czynności wykonywane przez Niego w ramach umowy Cash polingu nie stanowią odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W opisanej sytuacji, podejmowane przez Wnioskodawcę w ramach Umowy usługi nie będą również stanowiły nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, bowiem treść wniosku nie wskazuje, by miały one służyć do celów innych niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, iż Spółka jako Koordynator będzie wyłącznie nabywcą przedmiotowej usługi cash poolingu należało uznać za nieprawidłowe.

Zauważyć należy również, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 ustawa - Ordynacja podatkowa). A zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie zaś banku oraz pozostałych "Uczestników Systemu". Uwzględniając powyższe wskazać należy, iż interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla świadczącego usługę, tj. banku i innych spółek z grupy kapitałowej, którzy chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinni wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.

Organ podatkowy informuje ponadto, iż w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku dochodowego od osób prawnych oraz w zakresie podatku od towarów i usług w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl